1. Чь дькарә бьбә мәʹни кӧ әм хәмгин бьн, у хәмед мә ча дькарьн сәр мә һʹӧкӧм бьн?

ДЬБӘКӘ тӧ бона тьштәки гәләк хәмгин буйи. * Дьԛәԝьмә кәсәки пе гьлийа йан жи пе кьред хԝә дьле тә ешанд, у тӧ бәрхԝә дькʹәти. Йан жи дьбәкә тӧ хәмгин дьби жь бо гьли йан кьре хԝә. Мәсәлә, тә шаши кьрийә у гәләк бәрхԝә дькʹәви кӧ Йаһоԝа ԝе тʹӧ щар нәбахшинә тә. У һьн жи тӧ дьбәкә дьшьрмиш дьби, ԝәки баԝәрийа тә сьст ә, ләма тӧ ӧса зәʹф бәрхԝә дькʹәви, у хԝә һʹәсаб дьки мәрьвәкә нәбаш. Ле гәло әԝ йәк рʹаст ә?

2. Кʹижан сәрһатийед жь Кʹьтеба Пироз дьдьнә кʹьфше, кӧ чахе әм хәмгин дьбьн, әԝ найе һʹәсабе ԝәки баԝәрийа мә кем ә?

² Дина хԝә бьдьнә чәнд сәрһатийед жь Кʹьтеба Пироз. Һанна йа кӧ бу дийа Самуйел пʹехәмбәр, жьнәкә бь баԝәрийа ԛәԝи бу, ле әԝ гәләк хәмгин дьбу, чьмки нәфәрәкә жь мала ԝе һьндава ԝеда хьраб бу (1 Сам. 1:7). Баԝәрийа Паԝлосе шанди жи ԛайим бу, ле әԝ гәләк бәрхԝә дькʹәт «хәмед һʹәму щьвина» сәр ԝи тʹоп дьбун (2 Корн. 11:28). Даԝьд Пʹадша жи мәрьвәки бь баԝәрийа ԛәԝи бу, у Йаһоԝа ԝи гәләк һʹьз дькьр (Кʹар. Шанд. 13:22). Ле йәкә Даԝьд шашийед мәзьн кьр у жь бо ве йәке гәләк дьнәʹлийа (Зәб. 38:4). Йаһоԝа ԝан һәр кәсирʹа бәрдьли да у дьле ԝан рʹьһʹәт кьр. Ԝәрә шеԝьр кьн кӧ әм жь сәрһатийа ԝан чь дькарьн һин бьн.

3. Хәбәрдана мәрьва ча дькарә хәмед мә зедә кә?

³ Чахе кәсәк тʹәви мә сәрт йан жи сарә-сар хәбәр дьдә, әм бәрхԝә дькʹәвьн. Илаһи чахе мәрьве мәйи незик йан жи һәвале мә һьндава мәда ӧса ньн, әм һе зедә бәрхԝә дькʹәвьн у хәмгин дьбьн. Әм дькарьн бәрхԝә кʹәвьн, ԝәки һәләԛәтийа мә тʹәви ԝи мәрьви ида хьраб буйә. Әԝ мәрьв щара пе хәбәрдана хԝәйә беһʹәмде хԝә дьле мә дешинә, у гьлийед ԝи мина шур мә бьриндар дькьн (Мәтʹлк. 12:18). Щара жи кәсәк һʹәмде хԝә пе гьлийед хԝә дьле мә дешинә. Әԝ йәк тʹәви хушкәкә мәйә щаһьл ԛәԝьмийә. Әԝ гьли дькә: «Чәнд сал пешда, һәваләкә мьнә незик йа кӧ мьн тʹьре баш ә, малпәра сосйалида дәстпекьр дәрһәԛа мьн дәрәԝа бәла кә. Дьле мьн дешийа у әз гәләк тʹәвһәв бум. Мьн нә жи дькарьбу фәʹм кьра, кӧ әԝе чьрʹа ӧса пьштева мьн хьст». Һәрге һәвал йан мәрьве ԝәйи незик дьле ԝә ешандийә, һун дькарьн жь сәрһатийа Һаннайе хԝәрʹа гәләк дәрса һин бьн.

4. Һанна рʹасти чь проблема һат?

⁴ Һаннайе дәрдед гьран дькʹьшанд. Гәләк сала әԝ безӧрʹәт бу (1 Сам. 1:2). Һьнге гәләк Исраели дьфькьрин, ԝәки жьна безӧрʹәт жь Хԝәде ньфьркьри йә. Ләма жи Һаннайе хԝә ньмьз тʹәхмин дькьр (Дәстп. 30:1, 2). Әԝ кӧл бәси ԝе нибу, диса жьнәкә мере ԝе һәбу, Пенина, йа кӧ ԝирʹа зарʹ дьани. Пенинайе Һанна һʹәсаб дькьр ча һәԝи, у «бона кӧ ԝе һерс бькә» һәр гав пе дькʹәнийа (1 Сам. 1:6). Пешийе Һанна гәләк дьлшкәсти дьбу у бәрхԝә дькʹәт. Әԝ ӧса хәмгин дьбу, кӧ «дьгьрийа у хԝарьне нәдьхԝар». «Еша дьле» Һаннайе гәләк гьран бу (1 Сам. 1:7, 10). Ле чаԝа Һаннайе бәрдьли станд?

5. Дӧа ча али Һаннайе кьр?

⁵ Һаннайе дӧада дәрде дьле хԝә Йаһоԝарʹа гьли кьр. Паши дӧа, әԝе дәрһәԛа һʹале хԝә Сәрәккʹаһин Әлирʹа жи гьли кьр. Әԝи чахе гӧһ да ԝе, паше гот: «Бь сьламәтийе һәрә у бьра Хԝәдайе Исраел, тьште кӧ тә же хԝәстийә бьдә тә!» Паши ве йәке, Һаннайе хԝә ча тʹәхмин дькьр? Әԝ «бь рʹийа хԝәва чу у хԝарьн хԝар; иди ԝәще ԝе [сәр чʹәʹве ԝе] нә бь кʹәсәр бу» (1 Сам. 1:17, 18). Бәле, Һаннайе бь сайа дӧа дьлрʹьһʹәти станд.

6. Дәрһәԛа дӧа әм жь Һаннайе у жь Филипи 4:6, 7, чь дәрсе һин дьбьн?

⁶ Әм дькарьн дьлрʹьһʹәтийе бьстиньн,  һәрге һәр гав дӧа бькьн. Һаннайе тʹәви Баве хԝәйи әʹзмана дьреж хәбәр дьда (1 Сам. 1:12). Әм жи дькарьн тʹәви Йа-һоԝа дәрһәԛа хәмед хԝә, тьрса хԝә, йан жи шашийед хԝә дьреж хәбәр дьн. Фәрз нинә кӧ дӧайед мә поетики бьн йан жи бь гьлийед пʹьрʹ бәдәԝ бьн. Щара чахе дьле мә тʹьжи дьбә, әм бь дӧа-дьрозга у һесьра тʹәви Йаһоԝа хәбәр дьдьн. Чь жи һәбә, Йаһоԝа ԝе тʹӧ щар нәԝәстә гӧһ бьдә мә. Ле хенщи кӧ дәрһәԛа проблемед хԝә дӧа бькьн, әм гәрәке ӧса жи бир нәкьн кӧ чь ньвисар ә Филипи 4:6, 7-да (Бьхунә.) Паԝлос гот ԝәки әм гәрәке бь рʹазибуне Йаһоԝарʹа дӧа бькьн. Һәмьки гәләк мәʹнийед мә һәнә кӧ Йаһоԝарʹа бежьн, ԝәки әм жь ԝи рʹази нә. Мәсәлә, әм дькарьн жерʹа бежьн, ԝәки әм жь ԝи рʹази нә, кӧ әԝи әʹмьр дайә мә, тьштед пʹьр бәдәԝ чекьрийә, һʹьзкьрьна амьн дьдә кʹьфше, у һевийа пʹьрʹ хԝәш дайә мә. Әм жь Һаннайе диса чь һин бьн?

7. Һанна у мере ԝе тʹьме дьчунә кʹӧ?

⁷ Рʹаст ә проблемед Һаннайе һәбун, ле йәкә әԝ тʹьме тʹәви мере хԝә дьчу Шилойе, щийе кӧ ԝана Йаһоԝа дьһʹәбанд (1 Сам. 1:1-5). Һәма ԝедәре конда Сәрәккʹаһин Әли дьл да бәр Һаннайе, чахе гот кӧ әԝ баԝәр дькә, ԝәки Йаһоԝа ԝе щаба дӧайе ԝе бьдә (1 Сам. 1:9, 17).

8. Щьват чьда али мә дькьн? Шьровәкьн.

⁸ Әме әʹдьлайе у дьлрʹьһʹәтийе бьстиньн, һәрге тʹьме бенә щьвата. Гәләк щар дәстпека щьватеда бьра чахе дӧа дькьн, жь Хԝәде һиви дькьн, ԝәки пе рʹӧһʹе хԝәйи пироз тʹәв мә бә. Әʹдьлайи дькʹәвә нава бәре рʹӧһʹе пироз (Галт. 5:22). Ләма чахе әм тенә сәр щьвата, һәла һе чахе әм стреседа ньн жи, әм мәщале дьдьн Йаһоԝа у хушк-бьред хԝә, ԝәки дьлбинийе бьдьнә мә у али мә бькьн, әʹдьлайе бькʹәвә һʹьш у дьле мә. Дӧа у щьват тьштед сәрәкә нә, бь кʹижана Йаһоԝа мә дьлрʹьһʹәт дькә (Ибрн. 10:24, 25). Дина хԝә бьдьне әм жь Һаннайе диса чь дәрсе дькарьн һин бьн.

9. Дәрәща Һаннайеда чь нәһатә гӧһастьне, ле чь али ԝе кьр?

⁹ Проблемед Һаннайе дәрберʹа хьлаз нәбун. Паши һʹәбандьна конда, Һанна диса вәгәрʹийа ве мале, кʹидәре Пенина дьжит. У Кʹьтеба Пирозда тʹӧ щики найе готьне, ԝәки Пенина һьндава Һаннайеда һатә гӧһастьне. Демәк ча те кʹьфше, Һаннайе диса жи гьлийед ԝейә туж дьбьһист у тәйах дькьр. Ле Һанна ида бь кʹәсәр нибу, чьмки дьле ԝе рʹьһʹәт бу. Биньн бира хԝә, кӧ һәма паши ве йәке ча Һаннайе проблемед хԝә да дәсте Йаһоԝа, әԝ ида бәрхԝә нәдькʹәт. Әԝе һишт, ԝәки Йаһоԝа бәрдьлийе бьдә ԝе у дьле ԝе рʹьһʹәт кә. Һьнә ԝәʹдә шунда Һанна һатә кʹәрәмкьрьне, демәк жерʹа зарʹ һатьнә буйине (1 Сам. 1:19, 20; 2:21).

10. Әм жь сәрһатийа Һаннайе чь һин дьбьн?

¹⁰ Әм дькарьн әʹдьлайе бьстиньн һәла һе һьнге жи, чахе проблемед мә сафи набьн. Һәла һе чахе әм гәләк дӧа дькьн у һәр гав тенә щьвате, диса жи һьнә проблемед мә дьминьн. Ле жь мәсәла Һаннайе әм педьһʹәсьн, кӧ тʹӧ тьшт нькарә рʹийа Йаһоԝа бьгьрә, ԝәки дьле мәйи хәмгин рʹьһʹәт кә. Йаһоԝа ԝе тʹӧ щар мә бир нәкә. Зу йан дәрәнг Әԝе мә бона амьнийа мә хәлат кә (Ибрн. 11:6).

11. Паԝлос жь бо чь хәмгин дьбу?

¹¹ Хәмед Паԝлос рʹасти жи гәләк бун. Бәʹса хәбәре, әԝ бәрхԝә дькʹәт бона проблемед хушк-бьра, чьмки әԝи әԝана гәләк һʹьз дькьрьн (2 Корн. 2:4; 11:28). Паԝлос ча шанди хьзмәтийа хԝәда рʹасти зерандьне дьһат, дьжмьна әԝ дькʹӧтан у дькьрьнә  кәле. Әԝ нава чәтьнайед майинда жи хәмгин дьбу, мәсәлә чахе «тʹӧнәбунеда»  бу (Фили. 4:12). Хенщи ве йәке, бьдьнә бәр чʹәʹве хԝә әԝи чьԛас хоф кʹьшанд, чахе лапә кем се щара жь һурдәхԝәшибуна гәмийе анщах хьлаз бу (2 Корн. 11:23-27). Ле чь али Паԝлос дькьр, кӧ нава ԝан тәнгасийада кем хәмгин бә?

12. Чь али Паԝлос кьр, кӧ кем хәмгин бә?

¹² Паԝлос гәләк бәрхԝә дькʹәт чахе хушк-бьред ԝи тәнгасийада бун, ле әԝ йәки мьлук бу у фәʹм дькьр, ԝәки хԝәха ԝе нькарьбә һʹәму проблемед ԝан сафи кә. Ләма жи әԝи жь чәнд бьра аликʹари хԝәст, ԝәки кʹомәке бьдьнә щьвате. Мәсәлә, әԝи бьред бь итʹбар Тимотʹейо у Тито бона ԝи шьхӧли кʹьфш кьр. Әԝ кʹомәкдарийа ԝан, бешьк хәмед Паԝлос кем кьрьн (Фили. 2:19, 20; Тито 1:1, 4, 5).

13. Рʹуспи ча дькарьн чʹәʹв бьдьнә Паԝлос?

¹³ Аликʹарийе бьхԝазьн. Мина Паԝлос, гәләк рʹуспи жь дьлшәԝатийа хԝә зәʹф бәрхԝә дькʹәвьн бона хушк-бьред щьвате, кӧ тәнгасийада ньн. Ле тʹәне рʹуспик нькарә щьватеда али һʹәму хушк-бьра бькә. Ләма мьлукти ԝе ԝи һелан кә, кӧ баре хԝә ниви кә, демәк аликʹарийе жь бьред майин бьхԝазә у ӧса жи бьред щаһьл һин кә, ԝәки мьԛати кәрийе пәзед Хԝәде бьн (2 Тимтʹ. 2:2).

14. Паԝлос дәрһәԛа чь бәрхԝә нәдькʹәт у әм жь мәсәла ԝи чь дькарьн һин бьн?

¹⁴ Биньн сәр хԝә кӧ һун һʹәԝще бәрдьлийе нә. Паԝлос йәки мьлук бу, ләма жи әԝи фәʹм дькьр кӧ жерʹа дьлбинийа жь һәвала лазьм ә у әԝи дьстанд жи. Әʹйан ә, Паԝлос бәрхԝә нәдькʹәт, кӧ мәрьв ԝе бьфькьрьн, ԝәки әԝ йәки сьст ә ләма жи ԝирʹа бәрдьли лазьм ә. Паԝлос нәʹма хԝәйә Фьлимонрʹа гот: «Бона ԝе һʹьзкьрьна дьле тәда бьрайо, әз гәләки ша бум у бина мьн фьрә бу» (Фьльмн. 7). Паԝлос бәʹса чәнд бьра кьр, йед кӧ ԝәʹде тәнгасийед ԝида һәр гав дьлбини дьданә ԝи (Колс. 4:7-11). Чахе әм бь мьлукти тиньн сәр хԝә, кӧ мәрʹа дьлбини лазьм ә, хушк-бьред мә ԝе дьл-әшԛ кʹеләка мә бьн у али мә бькьн.

15. Паԝлос дәрәщед гьранда ча дьлрʹьһʹәти станд?

¹⁵ Жь Хәбәра Хԝәде дьлбинийе бьстиньн. Паԝлос заньбу кӧ Ньвисаред Пироз ԝе дьлбинийе бьдьнә ԝи (Рʹом. 15:4). Әԝи фәʹм дькьр, ԝәки жь Хәбәра Хԝәде әԝ дькарә биланийе жи бьстинә, сәва ԝәʹде щерʹьбандьна амьн бьминә (2 Тимтʹ. 3:15, 16). Чахе әԝ щара дӧда Рʹомеда гьрти бу, әԝи заньбу кӧ мьрьна ԝи  ида незик ә. Ле гәло ве дәрәща гьранда әԝи чь кьр? Әԝи Тимотʹейорʹа гот, ԝәки зу бе у «кʹьтебед гӧломатк» тʹәви хԝә бинә (2 Тимтʹ. 4:6, 7, 9, 13). Ле чьрʹа? Паԝлос пе ԝан кʹьтеба, кʹижан кӧ дьԛәԝьмә Ньвисаред Ибрани бун, дькарьбу леколинкьрьна шәхси дәрбаз кьра. Һәрге әм чʹәʹв бьдьнә Паԝлос у тʹьме Хәбәра Хԝәде леколин бькьн, Йаһоԝа ԝе пе Ньвисаред Пироз дьле мә рʹьһʹәт кә у дьлбинийе бьдә мә, фьрԛи тʹӧнә әм чь щерʹьбандьнада бьн.

16. Даԝьд чь хәм хԝәрʹа зедә кьр?

¹⁶ Даԝьд жь бо шашийед хԝә гәләк дьлшкәсти бу, чьмки исафа ԝи әԝ дьчәрчьранд. Әԝи тʹәви Бат-Шәбайе бенамуси кьрьбу, паше ӧса кьр, ԝәки мере ԝе бе кӧштьне, у һьн жи хԝәстьбу гӧнед хԝә вәшерә (2 Сам. 12:9). Пешийе Даԝьд гӧһ нәда исафа хԝә. Жь бо ве йәке әԝи һәләԛәтийа хԝә тʹәви Хԝәде хьраб кьр, у хенщи рʹӧһʹанида, ӧса жи емосийалида у физикида зийан станд (Зәб. 32:3, 4). Даԝьд чахе гӧнә кьр, әԝи бь аликʹарийа чь дьлбини станд, у чь дькарә али мә бькә чахе әм шашийед гьран дькьн?

17. Жь Зәбур 51:1-4 ча тʹе кʹьфше, кӧ Даԝьд бь дьл у щан гӧне хԝә тʹобә кьр?

¹⁷ Дӧа бькьн, ԝәки Йаһоԝа бьбахшинә ԝә. Даԝьд ахьрийеда Йаһоԝарʹа дӧа кьр. Әԝи бь дьл у щан тʹобә кьр у гӧне хԝә ани рʹуйе хԝә. (Бьхунә Зәбур 51:1-4.) Бь сайа ве йәке әԝи диса дьлрʹьһʹәти у шабун станд (Зәб. 32:1, 2, 4, 5).  Һәрге тә гӧнәки мәзьн кьрийә, вәнәшерә, дәԝсе бь тʹәмамийа дьле хԝә дӧада бәр Йаһоԝа гӧне хԝә бинә рʹуйе хԝә. Һьнге тӧйе ида жь бо гӧне хԝә зәʹф бәрхԝә нәкʹәви у дьле тә ԝе һьнәки һеса бә. Ле һәрге тӧ дьхԝази, ԝәки достийа хԝә тʹәви Йаһоԝа вәгәрʹини, хенщи дӧа, тӧ гәрәке диса тьштәки бьки.

18. Даԝьд ча хԝә да кʹьфше, чахе һатә ширәткьрьне?

¹⁸ Ширәткьрьне ԛәбул кә. Чахе Йаһоԝа Натан шанд щәм Даԝьд сәва гӧне ԝи бьдә рʹуйе ԝи, Даԝьд хԝә һәԛ дәрнәдьхьст у гӧне хԝә сьвьк һʹәсаб нәдькьр. Әԝи дәрберʹа ани сәр хԝә, ԝәки нә кӧ тʹәне һьндава мере Бат-Шәбайе гӧнә кьрийә, ле илаһи һьндава Йаһоԝа. Даԝьд щәза у ширәткьрьна Йаһоԝа ԛәбул кьр у Йаһоԝа бахшандә ԝи (2 Сам. 12:10-14). Һәрге мә гӧнәки гьран кьрийә, әм  гәрәке рʹуспийарʹа бежьн, чьмки Йаһоԝа әԝана кʹьфш кьрьнә кӧ шьвантийе мә бькьн (Аԛуб 5:14, 15). Әм ӧса жи гәрәке хԝә һәԛ дәрнәхьн. Әм чьԛас зу ширәткьрьне ԛәбул кьн у бьдьнә хәбате, һаԛас һе зу әме дьлрʹьһʹәтийе у шабуне диса бьстиньн.

19. Әм гәрәке хԝәрʹа чь сафи кьн?

¹⁹ Хԝәрʹа мьԛәрм сафи кьн, кӧ диса шашийед бәре нәкьн. Даԝьд Пʹадша заньбу, ԝәки әԝ гәрәке сәр хԝә бьхәбьтә, кӧ диса гӧнед ӧса нәкә, у ӧса жи заньбу ԝәки аликʹарийа Йаһоԝа ԝирʹа лазьм ә (Зәб. 51:7, 10, 12). Чахе Йаһоԝа бахшандә Даԝьд, ида әԝ сәр хԝә дьхәбьти, кӧ нәкʹәвә пәй хԝәстьн у фькьред нәрʹаст. Ахьрийа ве йәке әԝ бу, кӧ әԝи диса дьлда әʹдьлайи станд.

20. Әм ча дькарьн нишан кьн, ԝәки бахшандьна Йаһоԝа дьшекьриньн?

²⁰ Һәрге әм Йаһоԝарʹа бона бахшандьне дӧа бькьн, ширәткьрьна ԝи ԛәбул кьн, у сәр хԝә бьхәбьтьн, ԝәки диса ԝан шашийа нәкьн, әме нишан кьн кӧ әм бахшандьна Йаһоԝа дьшекьриньн. Чахе әм ван гава бькьн, дьле мә ԝе рʹьһʹәт бә у әме әʹдьлайе тʹәхмин кьн. Бьраки мә Щеймс, йе кӧ гӧнәки гьран кьр, әԝ йәк сәр хԝә тʹәхмин кьр. Әԝ гьли дькә: «Чахе мьн бәр рʹуспийа гӧне хԝә ани рʹуйе хԝә, те бежи барәки гьран сәр мьн һатә һьлдане. Мьн һеди-һеди дьлрʹьһʹәти станд». Рʹасти жи әм чьԛас дьшьдьн кӧ заньн, ԝәки «Хӧдан незики дьлшкәстийа йә у мәʹрьм-бәләнгаза дьдәбьринә»! (Зәб. 34:18)

21. Һун ча дькарьн бьһельн, ԝәки Йаһоԝа бәрдьлийе бьдә ԝә?

²¹ Әм незики хьлазийа ве дьнйайе дьбьн, у хәмед мә ԝе һе зедә бьн. Ләма жи чахе һун бона тьштәки хәмгин бьн, дәрберʹа жь Йаһоԝа аликʹарийе бьхԝазьн. Бь дьл у щан Кʹьтеба Пироз леколин бькьн. Жь сәрһатийед Һаннайе, Паԝлос у Даԝьд хԝәрʹа дәрсе һин бьн. Жь Баве хԝәйи әʹзмана һиви кьн, кӧ али ԝә бькә, һун тедәрхьн, һәла чь йә мәʹнийа хәмгинийа ԝә (Зәб. 139:23). Бьһельн ԝәки Йаһоԝа баред ԝә һьлгьрә, илаһи гава һун нькарьн проблема хԝә сафи кьн. Һәрге һун ӧса бькьн, һуне жи мина зәбурбеж хԝә тʹәхмин кьн, йе кӧ Йаһоԝарʹа дьстьра: «Чахе хәмед мьн зедә дьбун, тә бәрдьли дьда мьн у дьле мьн рʹьһʹәт дькьр» (Зәб. 94:19, ДТʹ).