1. Wetin kin mek wi wɔri? Aw dat kin afɛkt wi?

YU DƆN ɛva wɔri bɔt sɔntin? * Sɔntɛm yu de wɔri bikɔs ɔda pipul dɛn tɔk ɔ du sɔntin we mek yu fil bad. Ɔ i go bi se yu de wɔri bɔt wetin yu bin dɔn tɔk ɔ du. Fɔ ɛgzampul, sɔntɛm yu bin dɔn mek mistek, ɛn yu de wɔri se Jiova nɔ go ɛva fɔgiv yu. Di tin we kin wɔs pas ɔl na dat, yu go de tink se bikɔs yu de wɔri pasmak bɔt sɔntin, dat de sho se yu nɔ gɛt bɛtɛ fet ɛn yu na bad pɔsin. Bɔt dat na tru?

2. Us ɛgzampul dɛn na di Baybul sho se fɔ wɔri nɔ min se wi nɔ gɛt bɛtɛ fet?

² Lɛ wi tɔk bɔt sɔm Baybul ɛgzampul dɛn. Ana we na bin prɔfɛt Samiɛl in mama, na bin uman we bin rili gɛt fet. Bɔt in at bin rili pwɛl we wan pɔsin na in famili bin de trit am bad. (1 Sam. 1:​7) Di apɔsul Pɔl bin gɛt strɔng fet, bɔt i bin de “wɔri fɔ ɔl di kɔngrigeshɔn dɛn.” (2 Kɔr. 11:​28, NWT) Kiŋ Devid bin gɛt strɔng fet ɛn dat bin mek Jiova lɛk am pasmak. (Akt 13:​22) Bɔt pan ɔl dat, Devid bin mek mistek dɛn we bin mek in at pwɛl pasmak. (Sam 38:​4) Jiova bin ɛnkɔrej dɛn wan bay wan ɛn mek dɛn fil fayn. Lɛ wi si wetin wi kin lan frɔm dɛn ɛgzampul dɛn.

3. Wetin mek wi kin wɔri we sɔmbɔdi tɔk sɔntin we mek wi fil bad?

³ Wi kin wɔri we ɔda pipul dɛn tɔk bad to wi ɔ du wi tin we nɔ fayn. Di tin we kin mek wi wɔri pas ɔl na we di pɔsin we mek wi fil bad na wi tayt padi ɔ fambul. Wi go de wɔri se wi padi biznɛs wit da pɔsin de dɔn pwɛl. Sɔntɛnde, di pɔsin kin tɔk sɔntin we i nɔ tink bifo i tɔk ɛn dat kin rili pen wi lɛk se dɛn chuk wi wit nɛf. (Prɔv. 12:​18) Ɔ sɔntɛnde, sɔmbɔdi kin yuz wɔd dɛn bay wilful we i no se go at wi. Sɔntin lɛk dis bin apin to wan yɔŋ sista. I bin tɔk se: “Trade, sɔmbɔdi we a bin tink se na mi gud padi bin stat fɔ skata lay lay tɔk dɛn bɔt mi na di Intanɛt. A bin rili fil am ɛn a bin de wɔri. A jɔs nɔ bin ebul ɔndastand wetin mek mi padi we a trɔst go du tin lɛk dat fɔ mek a fil bad.” Yu kin lan bɔku tin frɔm Ana if yu tayt padi ɔ fambul dɔn du tin to yu we mek yu fil bad.

4. Us prɔblɛm dɛn Ana bin gɛt?

⁴ Ana bin gɛt prɔblɛm dɛn we nɔ bin rili izi fɔ am. Fɔ lɔng tɛm i nɔ bin ebul fɔ bɔn pikin. (1 Sam. 1:​2) Insay di Izrɛlayt dɛn kɔlchɔ, di pipul dɛn bin biliv se na swɛ if uman nɔ bɔn pikin. Dis bin mek Ana bin rili shem. (Jɛn. 30:​1, 2) Di tin we bin wɔs pas ɔl fɔ Ana na dat in man bin gɛt ɔda uman we nem Pɛnina, ɛn dis uman bin de bɔn pikin dɛn. Pɛnina bin de jɛlɔs Ana dɔn i bin de “trowe int pan am fɔ mek i go vɛks.” (1 Sam. 1:​6) Fɔs, Ana bin de rili fil bad bɔt dis prɔblɛm. Dat bin de mek i “de kray ɛn nɔ gri it.” Dɔn in at ‘nɔ bin swit.’ (1 Sam. 1:​7, 10) Wetin bin ɛnkɔrej Ana?

5. Aw prea bin ɛp Ana?

⁵ Ana bin pre to Jiova ɛn tɛl am aw i de fil. Afta dat, i bin tɛl Ay Prist Ilay bɔt in prɔblɛm. Ilay bin tɛl am se: “Mek i nɔ wɔri” ɛn “di PAPA GƆD we Izrɛl de wɔship go ansa in prea.” Wetin bin apin? Ana bin “kɔmɔt de go it ɛn nɔ twis in fes igen.” (1 Sam. 1:​17, 18) Prea bin ɛp Ana fɔ gɛt kolat.

6. Us lɛsin dɛn bɔt prea wi kin lan frɔm Ana ɛn frɔm Lɛta Fɔ Filipay 4:​6, 7?

⁶ Wi kin ebul fɔ gɛt kolat if wi kɔntinyu fɔ pre. Ana bin de spɛn bɔku tɛm de tɔk to in Papa we de na ɛvin. (1 Sam. 1:​12)  Wisɛf kin spɛn plɛnti tɛm fɔ tɔk to Jiova bɔt di tin dɛn we de mek wi wɔri, di tin dɛn we de mek wi fred, ɛn di tin dɛn we wi nɔ ebul fɔ du. Wi nɔ nid fɔ arenj ɔl di wɔd dɛn we wi de tɔk fayn fayn wan ɔ pafɛkt wan. Sɔntɛnde, wi kin ivin kray we wi de tɛl Jiova bɔt di tin dɛn we de mɔna wi. Pan ɔl dat, Jiova nɔ de ɛva taya fɔ lisin to wi. Dɔn bak, apat frɔm di pre we wi de pre bɔt wi prɔblɛm dɛn, wi nid fɔ mɛmba bak di advays we de na Lɛta Fɔ Filipay 4:​6, 7. (Rid.) Pɔl bin advays wi se wi fɔ tɛl Jiova tɛnki we wi de pre ɔ sho se wi gɛt tɛnki. Wi gɛt bɔku rizin dɛn fɔ tɛl Jiova tɛnki. Fɔ ɛgzampul, wi kin tɛl am tɛnki fɔ di layf we i gi wi, fɔ di tin dɛn we i mek, fɔ in lɔv we nɔ de dɔn, ɛn fɔ di wɔndaful op we i dɔn gi wi. Wetin bak wi kin lan frɔm Ana?

7. Wetin Ana ɛn in man bin de du ɔltɛm?

⁷ Pan ɔl di prɔblɛm dɛn we Ana bin gɛt, i bin de go wit in man ɔltɛm na di say we dɛn bin de wɔship Jiova na Shaylɔ. (1 Sam. 1:​1-5) Na we Ana bin de na di tabanakul mek Ay Prist Ilay bin ɛnkɔrej am bay we i tɛl am se i op se Jiova go ansa in prea.—1 Sam. 1:​9, 17.

8. Aw di mitin dɛn kin ɛp wi?

⁸ Wi kin gɛt di kolat we wi bin dɔn lɔs if wi kɔntinyu fɔ de go mitin. Bɔku tɛm, we dɛn de pre fɔ stat di mitin, dɛn kin beg fɔ lɛ Gɔd in spirit de wit wi. Kolat na wan pan di kwaliti dɛn we da spirit de de ɛp wi fɔ gɛt. (Gal. 5:​22) We wi de atɛnd mitin dɛn pan ɔl we wi gɛt tin dɛn we de mek wi wɔri, wi de mek Jiova ɛn wi brɔda ɛn sista dɛn gɛt di chans fɔ ɛnkɔrej wi ɛn fɔ ɛp wi fɔ gɛt kolat. Di impɔtant we dɛn we Jiova de yuz fɔ ɛnkɔrej wi na prea ɛn wi mitin dɛn. (Ibru 10:​24, 25) Lɛ wi tɔk bɔt wan ɔda lɛsin we wi lan frɔm Ana in ɛkspiriɛns.

9. Wetin nɔ bin chenj fɔ Ana? Wetin bin ɛp am?

⁹ Di prɔblɛm dɛn we bin de mek Ana wɔri nɔ bin dɔn wantɛm wantɛm. We Ana bin go bak na in os, i bin stil gɛt fɔ de na di sem os wit Pɛnina. Ɛn di Baybul nɔ tɛl wi se Pɛnina bin chenj di we aw i bin de biev. I go bi se Ana bin kɔntinyu fɔ bia wit di wɔd dɛn we in met bin de tɛl am fɔ mek in at pwɛl. Bɔt Ana bin ebul fɔ gɛt kolat ɛn i nɔ bin de vɛks igen. Mɛmba se afta we Ana bin dɔn lɛf ɔltin na Jiova in an, i nɔ bin de wɔri igen. I bin alaw Jiova fɔ ɛnkɔrej am ɛn mek i fil fayn. Leta, Jiova bin ansa Ana in prea, ɛn i bin mek i bɔn in yon pikin dɛn.—1 Sam. 1:​19, 20; 2:​21.

10. Wetin wi lan frɔm Ana in ɛgzampul?

¹⁰ Wi kin gɛt di kolat we wi bin dɔn lɔs pan ɔl we di prɔblɛm dɛn we de mek wi wɔri stil de. Pan ɔl we wi de pre ɔltɛm ɛn atɛnd di mitin dɛn, sɔm prɔblɛm dɛn go stil de. Bɔt wi lan frɔm Ana in ɛgzampul se natin nɔ go stɔp Jiova fɔ ɛnkɔrej wi we wi at pwɛl. Jiova nɔ go ɛva fɔgɛt wi, ɛn i nɔ go te igen i go blɛs wi fɔ we wi nɔ de giv-ɔp.—Ibru 11:​6.

11. Wetin na di rizin we mek Pɔl bin de wɔri?

¹¹ Pɔl bin gɛt bɔku rizin dɛn fɔ wɔri. Fɔ ɛgzampul, bikɔs i bin lɛk in brɔda ɛn sista dɛn, dɛn prɔblɛm dɛn bin de mek i wɔri pasmak. (2 Kɔr. 2:​4; 11:​28, NWT) We Pɔl bin de du di prichin wok, di pipul dɛn we bin de agens am bin de bit am ɛn put am na prizin. I bin gɛt bak fɔ bia wit  prɔblɛm dɛn we bin de mek i rili wɔri, lɛk we in “an kin dray.” (Fil. 4:​12) Ɛn bikɔs ship bin dɔn brok dɔŋ wit am na wata tri tɛm, dat go dɔn mek i wɔri ɛnitɛm we i de travul na wata. (2 Kɔr. 11:​23-27) Wetin bin ɛp Pɔl ɛnitɛm we i de wɔri?

12. Wetin bin ɛp fɔ ridyus di tin dɛn we bin de mek Pɔl de wɔri?

¹² Pan ɔl we Pɔl bin de wɔri we in brɔda ɛn sista dɛn bin de gɛt prɔblɛm dɛn, i nɔ bin de tray fɔ sɔlv ɔl dɛn prɔblɛm dɛn fɔ insɛf. Pɔl bin no se nɔto ɔltin i ebul fɔ du. I bin arenj fɔ mek lɛ ɔda pipul dɛn kia fɔ di kɔngrigeshɔn. Fɔ ɛgzampul, i bin gi wok to sɔm man dɛn lɛk Timoti ɛn Taytɔs fɔ kia fɔ di kɔngrigeshɔn. Wi nɔ gɛt wan dawt se dɛn brɔda dɛn de bin ɛp fɔ ridyus di we aw Pɔl bin de wɔri.—Fil. 2:​19, 20; Tay. 1:​1, 4, 5.

13. Aw ɛlda dɛn kin falamakata Pɔl?

¹³ Aks ɔda pipul dɛn fɔ ɛp yu. Jɔs lɛk Pɔl, bɔku ɛlda dɛn tide we gɛt sɔri-at kin wɔri we pipul dɛn na di kɔngrigeshɔn gɛt prɔblɛm dɛn. Bɔt wan ɛlda nɔ go ebul fɔ ɛp ɔlman na di kɔngrigeshɔn. Bɔt if di ɛlda no se nɔto ɔltin i ebul fɔ du, dat go mek i aks ɔda kwalifay ɛlda dɛn na di kɔngrigeshɔn fɔ ɛp ɛn i go tren yɔŋman dɛn fɔ ɛp fɔ kia fɔ Gɔd in ship dɛn.—2 Tim. 2:​2.

14. Wetin Pɔl nɔ bin wɔri bɔt? Wetin wi lan frɔm in ɛgzampul?

¹⁴ No se yu nid ɛnkɔrejmɛnt. Pɔl bin ɔmbul, so i bin no se i nid ɛnkɔrejmɛnt frɔm in padi dɛn. I nɔ bin de wɔri se ɔda pipul dɛn go de tink se i wik bikɔs in padi dɛn bin de ɛnkɔrej am. We Pɔl bin de rayt to Faylimɔn, i bin tɔk se: “A kin gladi bad ɛn a kin tek kɔrej wɛn a yɛri aw yu lɛk Gɔd in pipul dɛn.” (Fay. 7) Pɔl tɔk bɔt bɔku pan in kɔmpin Kristian dɛn we bin rili ɛnkɔrej am di tɛm we tin nɔ izi fɔ am. (Kɔl. 4:​7-11) We wi ɔmbul wisɛf ɛn no se wi nid ɛnkɔrejmɛnt, wi brɔda ɛn sista dɛn go gladi fɔ gi wi di sɔpɔt we wi nid.

15. Wetin Pɔl bin du we tin nɔ bin rili izi fɔ am?

¹⁵ Abop pan Gɔd in Wɔd. Pɔl bin no se di Skripchɔ dɛn go ɛnkɔrej am. (Rom 15:​4) I bin no bak se dɛn go gi am sɛns fɔ no wetin fɔ du we i gɛt ɛni prɔblɛm. (2 Tim. 3:​15, 16) We Pɔl bin de na prizin na Rom fɔ di sɛkɔn tɛm, i bin no se in day wan nɔ  de fa igen. Wetin Pɔl bin du pan ɔl we tin nɔ bin izi fɔ am? I bin tɛl Timoti fɔ kam to am kwik ɛn fɔ briŋ di skrol dɛn. (2 Tim. 4:​6, 7, 9, 13) Wetin mek? Na bikɔs i go mɔs bi se di skrol dɛn na bin sɔm pat dɛn na di Ibru Skripchɔ dɛn we Pɔl go yuz fɔ du in pasɔnal Baybul stɔdi. If wi de falamakata Pɔl bay we wi de stɔdi Gɔd in Wɔd ɔltɛm, Jiova go yuz di Skripchɔ dɛn fɔ ɛnkɔrej wi ilɛk uskayn prɔblɛm dɛn wi gɛt.

16. Aw Devid bin fil we i mek siriɔs mistek?

¹⁶ Devid bin gɛt rizin fɔ wɔri bikɔs i bin du bad tin. I bin du mami ɛn dadi biznɛs di we aw Gɔd nɔ want wit Batshiba, i bin arenj fɔ lɛ dɛn kil in man, ɛn i bin tray fɔ ayd wetin i bin dɔn du. (2 Sam. 12:​9) Fɔs, Devid nɔ bin bisin bɔt di we aw i de fil. Dat bin mek i pwɛl in padi biznɛs wit Jiova, in at bin pwɛl pasmak, ɛn i bin ivin sik. (Sam 32:​3, 4) Wetin bin ɛp Devid fɔ bia wit di wɔri we i bin de wɔri bikɔs ɔf di siriɔs mistek we i bin mek, ɛn wetin go ɛp wi if wi mek siriɔs mistek?

17. Frɔm di wɔd dɛn we de na Sam 51:​1-4, aw wi no se Devid bin rili ripɛnt?

¹⁷ Pre fɔ lɛ Jiova fɔgiv yu. As tɛm de go, Devid bin pre to Jiova. I bin rili ripɛnt, ɛn i bin tɛl Jiova ɔl wetin i bin du. (Rid Sam 51:​1-4.) Dis bin ɛp am fɔ gɛt kolat. (Sam 32:​1, 2, 4, 5) If yu kɔmit siriɔs sin, nɔ tray fɔ ayd am. Bifo dat, na fɔ pre to Jiova ɛn tɛl am bɔt ɔl wetin yu dɔn du. We yu du dat, yu go gɛt kolat ɛn yu nɔ go wɔri igen. Bɔt if yu want fɔ bi Jiova in padi bak, yu nɔ jɔs nid fɔ pre.

18. Wetin Devid bin du we dɛn kɔrɛkt am?

¹⁸ Gri fɔ tek kɔrɛkshɔn. We Jiova bin sɛn prɔfɛt Netan fɔ tɛl Devid bɔt di bad tin we i bin du, Devid nɔ bin tray fɔ gi ɛkskyuz ɔ tɔk se wetin i du nɔ rili bad. I bin gri wantɛm wantɛm se i nɔ jɔs du bad tin to Batshiba in man bɔt i dɔn sin agens Jiova bak. Devid bin gri fɔ lɛ Jiova kɔrɛkt am, ɛn Jiova fɔgiv am fɔ dat. (2 Sam. 12:​10-14) If wi dɔn kɔmit siriɔs sin, wi nid fɔ tɔk to di wan dɛn we Jiova dɔn pik fɔ kia fɔ in ship dɛn. (Jems 5:​14, 15, NWT) Ɛn wi nɔ fɔ gi ɛkskyuz fɔ wetin wi du. If wi nɔ  westɛm fɔ tek kɔrɛkshɔn ɛn du wetin dɛn tɛl wi fɔ du, wi go gɛt di kolat we wi bin dɔn lɔs.

19. Wetin wi fɔ mekɔp wi maynd fɔ du?

¹⁹ Mekɔp yu maynd nɔ fɔ ripit di sem mistek. Kiŋ Devid bin no se fɔ lɛ i go ebul fɔ avɔyd di sem mistek, i nid Jiova fɔ ɛp am. (Sam 51:​7, 10, 12) Devid bin mekɔp in maynd nɔ fɔ de tink bɔt bad tin dɛn afta we Jiova fɔgiv am. Dat bin mek i gɛt di kolat we i bin dɔn lɔs.

20. Aw wi go sho se wi rili gladi fɔ di fɔgiv we Jiova de fɔgiv?

²⁰ Wi de sho se wi gladi fɔ di fɔgiv we Jiova de fɔgiv wi bay we wi pre fɔ mek i fɔgiv wi, we wi gri fɔ tek kɔrɛkshɔn, ɛn we wi tray tranga wan fɔ avɔyd fɔ mek di sem mistek. If wi du ɔl dɛn tin ya, wi go gɛt di kolat we wi bin dɔn lɔs. Wan brɔda we nem Jems we bin kɔmit siriɔs sin, bin kam fɔ si se dis na tru. I tɔk se: “We a kɔnfɛs mi sin to di ɛlda dɛn, i bin tan lɛk se na big big lod dɔn kɔmɔt na mi ed. A bigin fɔ gɛt di kolat we a bin dɔn lɔs.” Wi rili gladi fɔ no se: “PAPA GƆD de nia ɔl udat fil se i dɔn dɔn fɔ am ɛn de ɛp udat fil se bɛtɛ nɔ de fɔ am igen.”—Sam 34:​18.

21. Aw wi go alaw Jiova fɔ ɛnkɔrej wi?

²¹ As di tɛm de nia fɔ lɛ di las dez dɔn, i go mɔs bi se di tin dɛn we de mek wi wɔri go de bɔku mɔ ɛn mɔ. We yu gɛt tin dɛn we de mek yu wɔri, nɔ westɛm fɔ pre to Jiova fɔ ɛp yu. Stɔdi di Baybul gud gud wan. Lan frɔm di ɛgzampul dɛn we Ana, Pɔl, ɛn Devid bin sɛt. Aks yu Papa we de na ɛvin fɔ ɛp yu fɔ no wetin de mek yu de wɔri. (Sam 139:​23) Mek lɛ i ɛp yu wit yu prɔblɛm dɛn, mɔ di wan dɛn we yu nɔ ebul du natin bɔt. If yu du dat, yu go tan lɛk wan pan di man dɛn we rayt di Sam buk we siŋ se: “Wɛn a kin ɛŋ-at na yu nɔmɔ ebul kɔrej mi dɔn a gladi.”—Sam 94:​19.