Ir al contenido

Ir al índice

Sa̱tá ña̱ Cilindro yóʼo va̱xi ki̱vi̱ ta̱ Belsasar.

¿Á xa̱a̱ xíni̱ún xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo?

¿Á xa̱a̱ xíni̱ún xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo?

¿Ndáaña káʼa̱n na̱ arqueólogo xa̱ʼa̱ ta̱ Belsasar ña̱ ndixa ni̱xi̱yora ta xi̱kuura rey?

XA̱A̱ ku̱a̱ʼání ku̱i̱ya̱, na̱ káʼvi xa̱ʼa̱ Biblia ni̱ka̱ʼa̱nna ña̱ ta̱ rey Belsasar ta̱ káʼa̱n libro ta̱ Daniel xa̱ʼa̱, va̱ása ndixa níxi̱yora (Dan. 5:1). Na̱yóʼo xi̱ka̱ʼa̱nna ña̱ na̱ arqueólogo va̱ása níndani̱ʼína nda̱a̱ ni iin ña̱ náʼa̱, ña̱ ndixa ni̱xi̱yo ta̱ rey yóʼo. Soo ña̱yóʼo na̱samaña tá ku̱i̱ya̱ 1854. ¿Nda̱chun?

Tá ku̱i̱ya̱ saá, ta̱ británico ta̱ naní John Taylor ni̱xa̱ʼa̱nra xa̱tara nu̱ú ni̱xi̱yo ña̱ ñuu Ur, ña̱ kúú tiempo vitin sur ña̱ Irak. Ta kán, nda̱ni̱ʼíra ini iin torre sava cilindro ña̱ ku̱ʼva xíʼin ñuʼú, ña̱ náni̱ ki̱ʼva 10 centímetro, ta ki̱ʼva ña̱ ka̱ʼyína sa̱tá ña̱yóʼo kúú ki̱ʼva ña̱ xi̱ka̱ʼyína tá ya̱chi̱, ta kán va̱xi iin oración nu̱ú káʼa̱nna xa̱ʼa̱ ña̱ ku̱a̱ʼání tiempo ná kutaku ta̱ rey ña̱ ñuu Babilonia ta̱ naní Nabonido, xíʼin se̱ʼera ta̱ káʼnu ta̱ naní Belsasar. Nda̱a̱ na̱ káʼvi xa̱ʼa̱ Biblia ka̱ndíxana ña̱ ndixava ni̱xi̱yo ta̱ Belsasar, xa̱ʼa̱ ña̱ʼa ña̱ nda̱ni̱ʼína yóʼo.

Soo ña̱ Biblia su̱ví kuití káʼa̱nña ña̱ ndixa ni̱xi̱yora, chi saátu káʼa̱nña ña̱ xi̱kuura rey. Na̱ xi̱kaʼvi xa̱ʼa̱ Biblia va̱ása níkandíxana ña̱yóʼo. Tá kúú, ta̱ científico inglés ta̱ ni̱xi̱yo tá siglo 19 ta̱ xi̱naní William Talbot, ka̱ʼyíra ña̱ sava na̱ yiví káchina ña̱ ta̱ “Bel-sar-ussur [Belsasar] inkáchi xa̱ʼndachíñura xíʼin yivára ta̱ Nabonido. Soo kǒo nda̱a̱ ni iin ña̱ náʼa̱ ña̱ saá ni̱xi̱yoña”.

Soo tándi̱ʼi ku̱ndaa̱ka-inina xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo, chi sa̱tá cilindro ña̱ i̱xava̱ʼana xíʼin ñuʼú xi̱ka̱ʼa̱nña ña̱ ta̱ rey Nabonido yivá ta̱ Belsasar, ni̱xi̱yo xíkara nu̱ú ñuura ku̱a̱ʼá ku̱i̱ya̱. Ta, ¿ndáa na̱ xa̱ʼndachíñu xa̱ʼa̱ ña̱ kǒora níxi̱yo? Ña̱ Encyclopaedia Britannica káchiña: “Tá ni̱xi̱yo ta̱ Nabonido inka país, ta̱xira ña̱ ná kaʼndachíñu ta̱ Belsasar nu̱úra, ta saátu ta̱xira ku̱a̱ʼá na̱ soldado ña̱ va̱ʼa chindeétáʼanna xíʼinra”. Ña̱kán, ta̱ Belsasar kúú ta̱ xa̱ʼndachíñu ndiʼi tiempo ña̱ kǒo yivára níxi̱yo. Xa̱ʼa̱ ña̱yóʼo, ta̱ Alan Millard ta̱ xi̱kuu arqueólogo, ta saátu xi̱kaʼvira xa̱ʼa̱ ku̱a̱ʼá tu̱ʼun ni̱ka̱ʼa̱nra, ña̱ iin ña̱ va̱ʼava kúú ña̱ ni̱ka̱ʼa̱n libro ta̱ Daniel ña̱ ta̱ Belsasar kúúra rey.

Miíyó na̱ ndásakáʼnu Ndióxi̱ kándíxayó, ña̱ libro ta̱ Daniel ña̱ nda̱a̱ káʼa̱nña ta tu̱ʼun Ndióxi̱ kúúña chi nu̱ú Biblia va̱xiña (2 Tim. 3:16).