Ir al contenido

Ir al índice

Se tlamantli tlachijchiuali ika sokitl kampa nesi itoka Belsasar.

¿Tijmajtoya?

¿Tijmajtoya?

¿Kinextia tlen ixtlamatinij kipantijtokej tlake tekitl kipixki Belsasar ipan Babilonia?

MIAK xiuitl, katli kitlachiliaj tlen kiijtoua Biblia kiijtojkej tlanauatijketl Belsasar, tlen nesi itoka ipan pilamochtsi Daniel, amo nelia itstoya (Dan. 5:1). Kiampa kiijtojkej pampa arqueólogos amo kipantijtoyaj yon se tlamantli tlen kinextiyaya nelia itstoya. Ipan xiuitl 1854 mopatlak tlen kiijtouayayaj. ¿Kenke kipatlakej?

Ipan nopa xiuitl, John Taylor, katli eua Gran Bretania, pejki tlaxaua kampa uejkajkia eltoya nopa altepetl Ur, katli nama mokaua ipan Irak ika sur. Nopaya kipantik ipan se ueyi torre se keski tlamantli tlachijchiuali ika sokitl, iueueyaka eliyaya 10 centímetros. Ipani kiijkuilojtoyaj se keski tlajtoli tlen kiijtouayaya tlanauatijketl Nabonido, katli tlanauatiyaya Babilonia, uan nojkia iachtouikone Belsasar, ma itstokaj tlauel miak xiuitl. Katli kiijtouayayaj amo nelia itstoya Belsasar, kiitakej tlen kiasikej kinextik kena nelia itstoya.

Biblia amo san kiijtoua kena itstoya, nojkia kiijtoua eliyaya tlanauatijketl. Miakej ixtlamatinij amo kineltokayayaj ni tlamantli. William Talbot, se ixtlamatketl katli uelis itstoya ipan xiuitl 1875, kiijkuilok miakej maseualmej kiijtouaj “Bel-sar-ussur [Belsasar] nojkia tlanauati kema itata Nabonido tlanauatiyaya. Maske kiampa kiijtouaj, amo onka yon se tlamantli tlen kinextia nopa”.

Ni mosenkajki kema sekinok tlamantli tlachijchiuali ika sokitl kinextik tlanauatijketl Nabonido, itata Belsasar, amo itstoya ipan ialtepe miak xiuitl. ¿Ajkia tlanauatik kema amo itstoya? Nopa Encyclopaedia Britannica kiijtoua: “Kema Nabonido amo itstoya ipan ialtepe, kikajte Belsasar kej tlanauatijketl uan nojkia ma kinyakana tlauel miakej tlateuianij”. Uajka, Belsasar nojkia tlanauatik kema itata eliyaya tlanauatijketl. Yeka, nopa arqueólogo uan katli momachtia tlajtolmej kiijtok pilamochtsi Daniel amo mokuapolok kema kiijtoua Belsasar eliyaya tlanauatijketl.

Katli tijtekipanouaj toTeotsij tijmatij uelis timotemachisej ipan pilamochtsi Daniel uan nelia eli toTeotsij iTlajtol pampa Biblia ya nopa technextilia (2 Tim. 3:16).