Skip to content

Skip to table of contents

Clay cylinder containing the name Belshazzar

Díísh Nił Bééhózin?

Díísh Nił Bééhózin?

Archaeologists éí Bábilandóó Belsházar tʼáá aaníí hináá ńtʼéeʼgi bił béédahoozin.

LĄʼÍ nááhai Diyin Bizaad doo dayoodláanii éí naaltsoos Daniel biiʼdę́ę́ʼ Naatʼáanii Belsházar baa haneʼgi éí doo tʼáá aaníí nijigháa da ńtʼééʼ daaní. (Dan. 5:1) Kótʼéego dayoodlą́ háálá archaeologists éí Belsházar tʼáá aaníí naagháá ńtʼéeʼgi tʼah doo yéídeiłkah da. Ndi 1854 yę́ędą́ą́ʼ łah ádzaa.

Tʼáá éí yihahígíí biiʼ 1854, Britishdę́ę́ʼ íhólnííh bąąh siláago nábidilʼaʼii nilı̨́įgo J. G. Taylor wolyéego ałkʼidą́ą́ʼ kin dah shijaaʼ ńtʼéeʼgo Er holyéedi [Iraq nahósʼaʼgi] kintsʼiilii shijaaʼgo neiskááʼ. Ákweʼé kin nitsaago siʼą́ągo biyiʼ góneʼ 4 inches áníłnéezgo hashtłʼish níyizgo bikʼeʼashchı̨́įgo yikʼíníyá. Éí háádahaashchiiʼgo saad bee naadzoh ńtʼééʼ yę́ę bee bikʼeʼashchı̨́. Bikááʼ bikʼeʼashchı̨́įgo éí Bábilandóó Naatʼáanii Nabonáídas dóó biyeʼ alą́ąjįʼígíí Belsházar nizaagóó jiináa doo biniyé sodizin há bikʼí niiʼnil. Áko doo daʼoodlą́ą da yę́ę díí dajoosdląąd: Díí bikʼiʼneetą́ąʼgo Belsházar éí tʼáá aaníí hináá ńtʼéeʼgo bee bééhoozin.

Diyin Bizaad éí Belsházar tʼáá aaníí hináá ńtʼééʼ índa naatʼáanii nilı̨́ı̨́ ńtʼééʼ ní. Ákótʼée ndi doo daʼoodláanii éí bił naaki danilı̨́. ‘Belsházar bizhéʼé Nabonáídas yił hooʼááł ńtʼééʼ,’ haʼníi ndi, ndi 19th-century yę́ędą́ą́ʼ English scientist William Talbot wolyéego éí díí doo bééhózin da, ní.

Kódajiníi ndi bééhoozin éí díí hashtłʼish níyizgo bikʼeʼashchínę́ę áníigo éí Belsházar bizhéʼé Naatʼáanii Nabonáídas éí łahda chʼaa nídídááh ńtʼééʼ. Áko kótʼéego doo ákwii nijigháágóó éí haitʼéego hazʼą́ą́ ńtʼééʼ? Encyclopaedia Britannica ání: “Nabonáídas chʼaa nídídáahgo éí biyeʼ Belsházar íhólníihgi áádóó bisiláo dah yinéłígíí yaa áhályą́ągi yee yaa dzólíí ńtʼééʼ.” Nabonáídas chʼaa nídídáahgo Belsházar naatʼáanii níjídleeh ńtʼééʼ. Archaeologist dóó saad neiłkaahii nilı̨́įgo Alan Millard wolyéego ání: “Naaltsoos Daniel éí Belsházar ‘naatʼáanii’ nilı̨́įgi tʼáá aaníí ání.”

Diyin bidineʼé éí tʼáá áníigo naaltsoos Daniel baʼahódlí índa Diyin ił halneʼgo bee akʼedaʼashchínígíí éí Diyin Bizaad biyiʼgo dayoodlą́.—2 Tim. 3:16.