Atambaʼtaa mu matraxnuu

Ayuʼ náa naʼthí rí xú káʼnii nindxu̱u̱ ináa

Xíʼtóo ku̱ba̱ʼ náa nakujmaa mbiʼyuu Belsasar.

Lá natayáá má ráʼ.

Lá natayáá má ráʼ.

Lá nuthi arqueólogos (bi̱ nunigajmaa rí nirígá wájyúúʼ) ndiéjunʼ ñajunʼ rí nigiʼdoo Belsasar náa Babilonia ráʼ.

MBA̱YU̱U̱ʼ tsiguʼ, bi̱ nitanumáá rí naʼthí náa Biblia nithi dí rey Belsasar na̱nguá nixtáa, bi̱ na̱ʼkha raʼthí náa libro ndrígóo Daniel (Dan. 5:1). Nuthi xúʼko̱ numuu rí arqueólogo na̱nguá nixkamaa rí masngájma dí rey bigi̱ nixtáa. Mú rúʼko̱ nixtiʼkhuu mbá kayuuʼ nákha tsiguʼ 1854. Náá numuu rá.

Tsiguʼ rúʼko̱, Xa̱bu̱ Ñajunʼ bi̱ nixtáa náa británico bi̱ mbiʼyuu John Taylor niʼndiwi̱i̱ tikhu rí niguma gámbáa náa xuajen mba̱a̱ ndrígóo Ur, rí xúgi̱ nindxu̱u̱ sur ndrígóo Irak. Ikhí náa mbá torre nixka̱ma̱a̱ mbaʼa xíʼtóo ku̱ba̱ʼ, rí mbi̱jua̱ 10 centímetro (a̱jkhu̱ ñuuʼ). Náa ikhí ki̱ʼni̱ tikhu texto ndrígóo escritura rí kiʼniraʼmáʼ ga̱jma̱a̱ símbolo, ikhí ma̱ngaa naʼthí rí mba̱yu̱u̱ʼ nixtáa rey Nabonido ga̱jma̱a̱ a̱ʼdióo giʼnii bi̱ nindxu̱u̱ Belsasar bi̱ nikúwi̱i̱n náa Babilonia. Asndu bi̱ nitanumáá ndiyóoʼ rí muthi rí nikujmaa gajkhun náa nasngájma rí Belsasar nixtáa.

Mú náa Biblia raʼkháa i̱ndó naʼthí rí nixtáa, ma̱ngaa naʼthí rí ninindxu̱u̱ rey. Bi̱ nitanumáá nithi ga̱jma̱a̱ numuu rígi̱ ma̱ngaa. Mbá xkri̱da, mbáa científico bi̱ naʼthí ajngáa inglés bi̱ nixtáa nákha siglo diecinueve mbiʼyuu William Talbot niʼnirámáʼ rí tikhun xa̱bu̱ nuthi rí “Bel-sar-ussur [Belsasar] ninindxu̱u̱ bi̱ niʼtáñajunʼ ga̱jma̱a̱ anu̱u̱, bi̱ mbiʼyuu Nabonido. Mú nda̱a̱ nimbá rí ma̱ndoo masngájma rí gajkhun nindxu̱u̱ rígi̱”.

Rí nigiʼdu̱u̱n nimbánuu índo̱ i̱ʼwáʼ xíʼtóo ku̱ba̱ʼ nisngájma dí rey Nabonido anu̱u̱ Belsasar nixtáa mba̱yu̱u̱ʼ tsiguʼ náa imbo̱o̱ʼ país. Mú tsáa niʼtáñajunʼ ikhú rá. Náa Encyclopaedia Britannica naʼthí: “Índo̱ Nabonido nixtáa náa i̱mba̱ país, niniñuuʼ Belsasar maʼtáñajunʼ ga̱jma̱a̱ ejército ndrígóo”. Ikha jngó Belsasar niʼtáñajuunʼ ikhú. Ikhaa numuu rúʼko̱ rí arqueólogo ga̱jma̱a̱ bi̱ naʼnigajmaa̱ ajngáa Alan Millard niʼthí rí májánʼ má dí libro ndrígóo Daniel maxná mbiʼyuu rey Belsasar.

Mú xa̱bi̱i̱ Dios, rígá mbá numuu rí ma̱ndoo muʼnimbulúʼ dí naʼthí náa libro ndrígóo Daniel numuu rí nigumaraʼmáʼ ga̱jma̱a̱ xi̱ʼ kaʼwu ndrígóo Dios rí na̱ʼkha̱ náa Biblia (2 Tim. 3:16).