1. Ihi ya tokala kubhanga o muthu ande dya kumateka kutunga o inzo?

XINGANEKA muthu wa mesena kutunga inzo. Mwene wejiya o ukexilu wa inzo ya mesena kutunga. O kwila mwene wa tokala kuya kya ni lusolo mu itanda, anga u sumba yoso ya bhingi phala kumateka kutunga o inzo? Kana. Ande dya kumateka, mwene wa tokala kuxinganeka hanji se kikuxi kyanda bhinga ku ngaxtala phala kuzubha o inzo yoso. Mukonda dyahi? Mukonda mwene wabhingi kwijiya se wala ni kitadi kyasoko phala kuzubha o inzo. Se mwene uxinganeka kyambote ande dya kumateka, wanda tena kuzubha kutunga o inzo yê.

2. Kala kilondekesa Luka 14:27-30, ihi i wa tokala kuxinganeka kyambote ande dya ku kubatizala?

² O kwila o henda ni kisakidilu kyê kwa Jihova, kya mu kubhangesa kuxinganeka kudibatizala? Se kyene, eye wa tokala we kusola kubhanga kima, kala o muthu wa mesena kutunga o inzo. Mukonda dyahi tu zwela kiki? Tala o izwelu ya Jezú mu divulu dya Luka 14:27-30. (Tanga.) Jezú wexile mu jimbulula se ihi ilombolola kukala dixibhulu dyê. Phala kukayela Jezú, twa tokala kukala polondo phala kukolokota mu ibhidi ni kuxisa ima kudima. (Luka 9:23-26; 12:51-53) Kyenyiki-phe, ande dya ku kubatizala, wa tokala kuxinganeka kyambote mu ima itena kubhita ku mwenyu wé, mukonda dya kukituka dixibulu dya Kidistu. Se kyene ki ubhanga, wanda tena kusidivila jinga Nzambi ni ufiyele woso, kyoso kyanda kubatizala kala Ukidistá.

3. Ihi i twanda dilonga mu mbandu yiyi?

³ O kwila o mabesá a ku dibatizala kala dixibulu dya Kidistu a beta-kota, o ibhidi ni ima i tu xisa kudima ndenge? Kyene mwene! O muthu a mu batizala, wanda tambula mabesá avulu lelu, ni ku hádya. Kindala twanda dilonga ibhwidisu ya katunda yalungu ni batizu. O kubhanga kiki kwanda kukwatekesa kutambwijila  o kibhwidisu kiki: “O kwila eme ngala polondo phala ku dibatizala?”

4. (a) Kudibhakula ihi? (b) Kala kya ki tumbula mu divulu dya Matesu 16:24, ihi ilombolola ku ‘dituna mwene mudyê?

⁴ O kudibhakula ihi? Ande dya kudibatizala, eye wa tokala kudibhakula. Kyoso ki u dibhakula kwa Jihova, eye u samba kwa mwene, u mu tangela ni muxima woso kwila, wanda mu sidivila ni mwenyu wé woso katé ku hádya ni hádya. Kyoso ki u dibhakula kwa Nzambi, eye u ‘dituna mwene mudyê.’ (Tanga Matesu 16:24.) Kindala eye wa tokala kwa Jihova. Yú ujitu wa katunda. (Loma 14:8) Eye u mu tangela kwila, wanda lunga o muxima wê mu ku mu sidivila, mu veji dya kubhanga o vondadi yé. Kudibhakula, kikanenu kya katunda ki ubhanga kwa Nzambi. Jihova k’ene mu jijidika muthu phala ku mu kanena kima. Maji se tu mu kanena kima, mwene umesena kwila, tu ki kumbidila sé kufula.—Jisá. 116:12, 14.

5. O kudibhakula kwalungu kyebhi ni batizu?

⁵ Kyebhi o kudibhakula kwalungu ni batizu? Kyoso ki u dibhakula kwa Jihova, ki kwala muthu u kijiya. Maji o batizu ibhita bhwezala o mundu, mu veji javulu, mu kyônge kyonéne mba mu kyônge kyadikota. Kyoso kya kubatizala, ulondekesa ku athu kwila, wa dibhakula kyá kwa Jihova. * Kyenyiki-phe, o batizu yé ilondekesa ku akwenu kwila, eye wazolo Jihova Nzambi yé ni muxima wé woso, mwenyu wé woso, kilunji kyé kyoso ni nguzu yé yoso. Ilondekesa we kwila, wa mesena ku mu sidivila katé ku hádya ni hádya.—Mál. 12:30.

6-7. O mukanda wa 1 Phetele 3:18-22, ulondekesa ima iyadi i tu bhangesa kudibatizala. Ima yiyi yebhi?

⁶ O kwila o muthu abhingi mwene ku mu batizala? Tala o izwelu i tu sanga mu mukanda wa 1 Phetele 3:18-22. (Tanga.) O álaka ya londekesa ku athu kwila, Nowé wexile ni kixikanu kwa Nzambi. Kyene we kimoxi, o batizu yé ilondekesa ku athu kwila, eye wa dibhakula kwa Jihova. Maji o kwila o muthu abhingi mwene ku mu batizala? Xe! Wa bhingi mwene. Phetele wa jimbulula se mukonda dyahi. Kyadyanga, mwene wambe kwila, o batizu i “mi bhulula.” O batizu itena ku tu bhulula, se tu londekesa o kixikanu kyetu kwa Jezú bhu kaxi ka ibhangelu yetu, se tu dyelela kwila mwene wafu mukonda dyetu, a mu fukununa phala kuya ku dyulu, ni kwila kindala mwene wala “ku madilu ma Nzambi.”

⁷ Kayadi, se a tu batizala, twanda kala ni “kitongolwelu kya zele kyambote.” Kyoso ki tu dibhakula kwa Nzambi anga a tu batizala, tu kala ni ukamba wa katunda ni mwene. Nzambi wanda loloka o ituxi yetu, se tu dyela ni muxima woso anga tu kala ni kixikanu mu sata ya kukula. Kyenyiki-phe, tu tena kukala ni kitongolwelu kyazele bhu pholo ya Nzambi.

8. Ihi ya tokala ku tu bhangesa kudibatizala?

⁸ Ihi ya tokala ku tu bhangesa kudibatizala? Bhu kaxi ka Bibidya, eye wa dilongo ima yavulu yalungu ni Jihova, o ima ya wabhela, ni kyebhi kya bhanga o ima. Yoso i wa dilongo yalungu ni mwene, ya ku tula ku muxima, ya kubhangesa ku mu zola kyavulu. O kima kya beta-kota kya tokala ku kubhangesa kudibatizala, o henda yé kwa Jihova.

9. Ihi ilombolola o kudibatizala mu dijina dya Tata ni dya Mona, ni dya nzumbi ikôla, kala kyo tumbule mu Matesu 28:19, 20?

⁹ O kima kya mukwa ki kubhangesa kusola kudibatizala o kuxikina mu kidi ki wa dilongo mu Bibidya. Tala ya zwela Jezú kyoso kya bhana o kikalakalu kya kubhanga maxibulu. (Tanga Matesu 28:19, 20.) Kala kya londekesa Jezú o yó a dibatizala a tokala ku ki bhanga  “mu dijina dya Tata ni dya Mona, ni dya nzumbi ikôla.” Kiki kilombolola ihi? Eye wa tokala kudyelela ni muxima wé woso mu kidi kya Bibidya kyalungu ni Jihova, kwa Mon’ê Jezú, ni ku nzumbi ikôla. O milongi yiyi ya kidi yala ni kutena, itena kutula ku muxima wé. (Jihe. 4:12) Twanda i bhitulula.

10-11. Kidi kyebhi kyalungu ni Tata ki wadilongo anga wa ki xikina?

¹⁰ Xinganeka kyoso ki wa dilongo o kidi kiki kyalungu ni Tata: “o Dijina dyé Jihova,” mwène “Wavu Mawutuminu moso mu ngongo,” mwène ngó o ‘Nzambi ya kidi.’ (Jisá. 83:18; Iza. 37:16) Mwene o Mubhangi wetu, o “Kubhuluka ku tunda kwa Jihova.” (Jisá. 3:8; 36:9) Mwene wa bhange yoso phala kutu bhulula ku ituxi ni kalunga ni ku tu bhana o kidyelelu kya mwenyu wa kalelaku. (Nzwá 17:3) O kudibhakula kwé ni kudibatizala kwanda londekesa kwila eye u Mbangi ya Jihova. (Iza. 43:10-12) Wanda bhanga mbandu ya kilunga kya abhezi ku mundu woso ala ni kisangusangu kya kwambata o dijina dya Nzambi ni kulonga o dijina didi kwa akwá.—Jisá. 86:12.

¹¹ Ujitu wadikota kutendela o milongi ya Bibidya yalungu ni Tata! Kyoso ki u xikina o kidi kiki kya katunda, o muxima wé u kubhangesa kudibhakula kwa Jihova ni kudibatizala.

12-13. Kidi kyebhi kyalungu ni Mona ki wadilongo anga wa ki xikina?

¹² Ihi i wabhange kyoso ki wadilongo o kidi kyalungu ni Mona? Jezú mwéne o muthu wa kayadi wa beta-kota mu ngongo. Mwéne o Mubhuludi wetu. Mwene wa dibhakula phala kutu bhulula. Kyoso ki tu londekesa bhu kaxi ka ibhangelu yetu kwila twa xikina mu sata ya kukula, Nzambi u tena kuloloka o ituxi yetu, tu kala ni ukamba ni Nzambi, ni kukala ni mwenyu wa kalekalaku. (Nzwá 3:16) Jezú mwene o Mukunji wetu wa Dikota. Mwene wa mesena ku tu kwatekesa ku katula mbote mu sata ya kukala ni ku tu kwatekesa kuzukama kwa Nzambi. (Jihe. 4:15; 7:24, 25) Kala Sobha ya Utuminu wa Nzambi, Jezú mwéne o falamenda ya Jihova phala kuzelesa o dijina Dyê, kuzubha o kuyibha ni kubheka mabesá a kalelaku mu Palayízu mu ixi. (Mat. 6:9, 10; Dij. 11:15) Jezú mwene o phangu yetu. (1 Phe. 2:21) Mwene wa tu xila phangu mu kubhanga o vondadi ya Nzambi ku mwenyu wê woso.—Nzwá 4:34.

¹³ Kyoso ki wa xikina o milongi ya Bibidya yalungu ni Jezú, eye weza mu zola o Mon’â Nzambi. O henda yiyi ya kuswinisa kubhanga o vondadi ya Nzambi ku mwenyu wé, kala kya bhangele Jezú. Kyenyiki, o henda yiyi ya kubhangesa kudibhakula kwa Jihova ni kudibatizala.

14-15. Kidi kyebhi kyalungu ni nzumbi ikôla ki wadilongo anga wa ki xikina?

¹⁴ Ihi i wa xinganeka kyoso ki wadilongo o kidi kyalungu ni nzumbi ikôla? O nzumbi ikôla ki muthu kana, maji o kutena kwa Nzambi. Jihova wendesa o athu soneka o Bibidya bhu kaxi ka nzumbi ikôla. O nzumbi ikôla i tu kwatekesa kutendela ni kumbidila o milongi i tu tanga mu Bibidya. (Nzwá 14:26; 2 Phe. 1:21) Jihova u tu bhana “o nguzu i lenda yoso,” bhu kaxi ka nzumbi ikôla. (2 Kol. 4:7) O nzumbi ikôla i tu bhana kutena phala kuboka o njimbu yambote, kubhânga ni jitendasá, kudibhana ni kuluwala ni kutolola o ibhidi. Yene i tu bhangesa kulondekesa o idifwa i bhanga mbandu ya “ibundu ima o nzumbi.” (Nga. 5:22) Nzambi u bhana o nzumbi yê ikôla kwa yó a mu dyelela anga a mu bhinga ni muxima woso.—Luka 11:13.

¹⁵ Kiximbakatesu kyadikota kwijiya kwila o abhezi a Jihova atena kudyelela ku nzumbi ikôla phala kwa kwatekesa kusidila Nzambi! Kyoso ki wa xikina o kidi ki wa dilongo kyalungu ni nzumbi ikôla, yene ya kubhangesa kudibhakula kwa Nzambi ni kudibatizala.

16. Ihi i twa dilongo katé kindala?

 ¹⁶ O kubhakula o mwenyu wé kwa Nzambi ni kudibatizala, kyene o kima kya beta-kota ki u bhanga. Kala ki twa dilongo, eye wa tokala kukala polondo phala kuxikina o ibhidi ni ku xisa o ima kudima. Maji o mabesá u wanda tambula anda beta-kota o ima i wa xisa kudima ndenge. O batizu itena ku kubhula, i ku kukwatekesa kukala ni kixinganeku kyazele bhu pholo ya Nzambi. O kima kyadyanga kya tokala ku kubhangesa kudibatizala, o henda yé kwa Jihova Nzambi. Eye wa tokala kuxikina ni muxima woso o kidi kyalungu ni Tata, Mona ni ya nzumbi ikôla. Mu yoso i twa zwela katé bhabha, kyebhi ki weji tambwijila o kibhwidisu kiki: “O kwila ngala polondo phala kudibatizala?”

17. Ihi ya bhingi kubhanga o muthu ande dya kudibatizala?

¹⁷ Se wa mu divwa kwila wala polondo phala kudibatizala, sé phata wabhange kya ima yavulu phala kukala ni ukamba wambote ni Jihova. * Mukonda dya kudilonga o Bibidya izuwa yoso, eye weza mu kwijiya ima yavulu yalungu ni Jihova ni Jezú. Eye wala kyá ni kixikanu. (Jihe. 11:6) Eye wa dyelela mu ikanenu ya Jihova yala mu Bibidya ni muxima wé woso, wa dyelela we kwila o kixikanu kyé ku sata ya kukula ya Jezú i tena ku kubhulula ku ituxi ni kalunga. Eye wa dyela o ituxi yé, wene mu ditenda ni muxima woso mukonda dya ima yayibha i wa bhangele m’ukulu, wa bhingi o muloloki kwa Jihova. Wa lungulula o mwenyu wé, wa ditunu o ukexilu wa mwenyu wayibha wokulu anga wa mateka kukala ni ukexilu wa mwenyu usangulukisa Nzambi. (Ika. 3:19) Wala ni hanji ya kutangela o kixikanu kyê ku akwenu. Wa bhange yoso phaka kukituka muboki ka mu batizala luwa, eye wa mateka kuboka kumoxi ni kilunga. (Mat. 24:14) Jihova wa divu kyambote ni ima yoso i wabhange, kiki kya mu bhekela kisangusangu ku muxima.—Jisa. 27:11.

18. Ihi dingi i wa tokala kubhanga ande dya kudibatizala?

¹⁸ Ande dya kudibatizala, kwala dingi ima ya mukwá i wabhingi kubhanga. Kala ki twa mono ku dimatekenu, eye wa tokala kudibhakula kwa Nzambi. U mu zukama ubheka wé, usamba ni muxima woso, anga u mu kanena kwila, wanda bhanga o vondadi yê ku mwenyu wé woso. (1 Phe. 4:2) Mu kusuluka, u tangela o kafunga wala kupholo dya kibuka kya tufunga, kwila, eye wa mesena kudibatizala. Mwene wanda bhinga tufunga phala kudyongeka n’eye. Twa ku dyondo, ki kwa bhingi kukala ni hele kyoso ki wanda dyongeka ni tufunga. Kana kujimba kwila, o tufunga tutu twa henda a kwijiya kyambote, a ku zolo we kyavulu. Ene anda bhitulula n’eye o milongi yadyanga ya Bibidya, i wa dilongo kyá. Ene anda sota we kwijiya  se eye wa tendela kyambote o ima i wa dilongo mu Bibidya. Anda sota kutonginina we se wa tendela kwila, o kudibhakula ni batizu kima kya katunda. Se ene a mona kwila, eye wala polondo, anda kutangela kwila, utena kudibatizala mu kyônge kyonéne mba mu kyônge kyadikota kiza-ku.

19-20. (a) Ihi i wanda bhanga kyoso kyanda kubatizala? (b) Kyebhi ki wanda bhanga kiki?

¹⁹ Ihi i wanda bhanga kyoso kyanda kubatizala? * Lembala kwila, o kudibhakula kikanenu. Jihova wa mesena kwila, u ki kumbidila. Kyenyiki-phe, kyoso kyanda kubatizala, wa tokala kubhanga yoso phala ku kumbidila o kima ki wa kanena kyoso ki wa dibhakula. Kyebhi ki utena kubhanga kiki?

²⁰ Zukama ku jiphange mu kilunga kyê. Kuma Ukidistá, a ku batizala, wa tokala kyá ku kilunga kya ‘jiphange jetu mu kuxikana.’ (1 Phe. 2:17) O jiphange mu kilunga, ja dibhange jindandu mu nzumbi. Mu kuya mu yônge semana joso, wanda kolesa o ukamba wê ni ene. Tanga ni kuxinganeka mu Mak’â Nzambi izuwa yoso. (Jisá. 1:1, 2) Kyoso ki utanga mbandu mu Bibidya, katula kithangana phala kuxinganeka kyambote mu ima i wa zubha kutanga. Se kyene ki ubhanga, o maba anda tula ku muxima wé. ‘Kolokota jinga mu kusamba.’ (Mat. 26:41) O kusamba ni muxima woso, kwanda ku zukamesa dingi kwa Jihova. ‘Dyanga kusota o Utuminu wa Nzambi.’ (Mat. 6:33) Utena kubhanga kiki mu ku ta kupholo o sidivisu ya kuboka, ku mwenyu wé. Se u dibhakula ni muxima woso mu ukunji, o kixikanu kyê kyanda kola dingi, wanda kwatekesa akwenu kutambula o mwenyu wa kalelaku.—1 Tim. 4:16.

21. O batizu yanda kubhekela mbote yahi?

²¹ O Kudibhakula kwa Jihova ni kudibatizala, kyene o kima kya beta-kota ki wanda sola ku mwenyu wé. Mu kidi twa bhingi kuxikina o ibhidi ni kuxisa o ima kudima. O kwila o mabesá a beta-kota? Xe! Ibhidi yoso-yoso i tu tena kudibhana nayu mu ngongo yiyi yayibha “ya kithangana ngó.” (2 Kol. 4:17) Maji o batizu yene ijikula o njila phala kusanguluka ku mwenyu kindala ni “ mwenyu wa kidi” ku hádya. (1 Tim. 6:19) Mu kiki-phe, xinganeka kyambote ni kusamba yalungu ni kitambwijilu kyê ku kibwidisu kiki: “O kwila ngala polondo phala kudibatizala?”