တၢ်မၤလိ ၁၁
မ့ၢ်နတုၤထီၣ်ထီၣ်ဘးလၢ နကဒိးဘျၢထံအဂီၢ်လံဧါ
“တၢ်ဒိးဘျၢပသး အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤစ့ၢ်ကီးပှၤ ခဲကနံၣ်အံၤ” လီၤ.—၁ ပ့းတရူး ၃:၂၁.
တၢ်သးဝံၣ် ၂၈ ကဲထီၣ်ယဟိဝၤယွၤ အတံၤသကိး
တၢ်မၤလိအံၤ အတၢ်တိာ်ပာ် *
၁. တချုးလၢ ပှၤတဂၤ တ့ထီၣ်အဟံၣ်ဒံးဘၣ်န့ၣ် အဝဲကြၢးမၤဝဲ တၢ်မနုၤလဲၣ်.
ဆိကမိၣ်ကွၢ် ပှၤတဂၤလၢ အပာ်လီၤအသးလၢ အကတ့ထီၣ် ဟံၣ်တဖျၢၣ်န့ၣ်တက့ၢ်. အဝဲကတ့ထီၣ် ဟံၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ် ဆိကမိၣ်ပာ်စၢၤဝဲဝံၤလံ. အဃိ မ့ၢ်အဝဲကြၢးလဲၤပှ့ၤ တၢ်ပီးတၢ်လီ တဘျီဃီ ဒီးစးထီၣ်တ့ထီၣ်အဟံၣ်ဧါ. တကြၢးမၤဝဲ ဒ်န့ၣ်ဘၣ်. တချုးလၢအဝဲစးထီၣ် တ့ထီၣ်ဟံၣ်ဒံးဘၣ်န့ၣ် အဝဲကဘၣ်ဒွးကွၢ်ဝဲ တၢ်လၢာ်ဘူၣ်လၢာ်စ့ၤ ကလၢာ်ဝဲ ထဲလဲၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်မနုၤအဃိလဲၣ်. မ့ၢ်လၢအဝဲကဘၣ်သ့ၣ်ညါဝဲလၢ အစ့ကလၢဧါ တလၢဧါန့ၣ်လီၤ. ဒီးအမ့ၢ်မၤဝဲဒ်န့ၣ်န့ၣ် အဝဲတ့ထီၣ်အဟံၣ် တုၤလၢအဝံၤ ကသ့ဝဲလီၤ.
၂. ဒ် လူၤကၣ် ၁၄:၂၇-၃၀ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး တချုးလၢ ပဒိးဘျၢထံဒံးဘၣ်န့ၣ် ပကြၢးဆိကမိၣ်ထံ တၢ်မနုၤ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးလဲၣ်.
၂ မ့ၢ်နတၢ်အဲၣ် ယဟိဝၤယွၤ ဒီးတၢ်စံးဘျုးစံးဖှိၣ်အီၤန့ၣ် ထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ်နၤလၢ နကဒိးဘျၢထံဧါ. မ့မ့ၢ်ဒ်န့ၣ်န့ၣ် နကဘၣ်ဆၢတဲာ်တၢ် ဒ်ပှၤတဂၤလၢ ကတ့ထီၣ်အဟံၣ်န့ၣ်လီၤ. ဘၣ်မနုၤအဃိ ပတဲဒ်န့ၣ်သ့လဲၣ်. ဆိကမိၣ်ကွၢ် ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ကတိၤဖဲ လူၤကၣ် ၁၄:၂၇-၃၀ တက့ၢ်. (ဖးတက့ၢ်.) ဖဲအံၤန့ၣ် ယ့ၣ်ၡူးအဲၣ်ဒိးတဲဝဲလၢ ပမ့ၢ်အဲၣ်ဒိးကဲထီၣ် အပျဲၢ်အဘီၣ်န့ၣ် ပကဘၣ်မၤ တၢ်မနုၤလဲၣ်န့ၣ်လီၤ. အဝဲအဲၣ်ဒိးတဲဝဲလၢ ဒ်သိးပကကဲထီၣ် အပျဲၢ်အဘီၣ်အဂီၢ် ပကဘၣ် သးအိၣ်တူၢ် တၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ် ဒီးတူၢ်ၡူကွံာ် တၢ်လၢအအိၣ်ဒီးပှၤတနီၤလီၤ. (လူၤကၣ် ၉:၂၃-၂၆; ၁၂:၅၁-၅၃) အဃိ တချုးလၢ နဒိးဘျၢထံဒံးဘၣ်န့ၣ် နကဘၣ်ဆိကမိၣ်ထံ ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဂ့ၢ်အံၤ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးလီၤ. နမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ် ဖဲနဒိးဘျၢထံဝံၤအခါ နဆဲးမၤကစၢ်ယွၤ အတၢ်မၤလၢ တၢ်သးတီအပူၤ ကသ့ဝဲလီၤ.
၃. လၢတၢ်မၤလိအံၤအပူၤ ပကတဲသကိး တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.
၃ ခီဖျိလၢ ပကဲထီၣ်ခရံာ်အပျဲၢ်အဘီၣ် လၢအဒိးဘျၢထံအဃိ ပကကွၢ်ဆၢၣ်မဲာ်ဘၣ်ဒီး တၢ်ကီတၢ်ခဲ ဒီးပကဘၣ်တူၢ်ၡူကွံာ်တၢ်လၢ အအိၣ်ဒီးပှၤဘၣ်ဆၣ် တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤလၢ ပကဒိးန့ၢ်ဘၣ်အီၤန့ၣ် အါန့ၢ်အန့ၣ်လီၤ. ပှၤလၢအဒိးဘျၢထံတဂၤန့ၣ် ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤမ့ၢ်ဂ့ၤ, ခါဆူညါမ့ၢ်ဂ့ၤ ကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤအါမးလီၤ. ပကတဲသကိး တၢ်သံကွၢ်တနီၤလၢ ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ဒိးဘျၢထံအဂ့ၢ်န့ၣ်လီၤ. ဖဲနဆိကမိၣ်ထံ တၢ်သံကွၢ်တဖၣ်အံၤအခါ ကမၤစၢၤနၤဒ်သိး နကသ့ၣ်ညါလီၤနသးလၢ “နတုၤထီၣ်ထီၣ်ဘးလၢ နကဒိးဘျၢထံအဂီၢ်လံဧါ” န့ၣ်လီၤ.
ဘၣ်ဃးဒီး တၢ်ဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်သး ဒီးတၢ်ဒိးဘျၢထံန့ၣ် နကဘၣ်သ့ၣ်ညါပာ်စၢၤ တၢ်မနုၤလဲၣ်
၄. (က) တၢ်ဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်သးန့ၣ် မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်. (ခ) ဖဲ မးသဲ ၁၆:၂၄ အပူၤ တၢ်ကတိၤလၢအမ့ၢ် “ညိကွံာ်” နသးန့ၣ် အခီပညီမ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.
၄ တၢ်ဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်သးန့ၣ် မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်. တချုးလၢ နဒိးဘျၢထံဒံးဘၣ်န့ၣ် နကဘၣ် ဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်နသးဆူ ကစၢ်ယွၤအအိၣ်လီၤ. နဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်သးဆူ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲနဃ့ဘါထုကဖၣ် ဆူအအိၣ် လၢနသးဒီဖျၢၣ် ဒီးတဲဘၣ်အီၤလၢ နကမၤအတၢ်မၤ တစိၤသးလီၤ. ဖဲနဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်နသး ဆူကစၢ်ယွၤအအိၣ်အခါ မ့ၢ်ဒၣ်န “ညိကွံာ်” နသးလီၤ. (ဖး မးသဲ ၁၆:၂၄ တက့ၢ်.) ဒီးနကဲထီၣ် ယဟိဝၤယွၤအတၢ်အဃိ မ့ၢ်ဝဲတၢ်ခွဲးတၢ်ယာ် ဖးဒိၣ်တခါလီၤ. (ရိမ့ၤ ၁၄:၈) ဒီးနတဲဘၣ်အီၤလၢ စးထီၣ်ဖဲ မုၢ်နံၤအဝဲန့ၣ်န့ၣ် တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်လၢ နတၢ်အိၣ်မူပူၤန့ၣ် မ့ၢ်ဝဲနကမၤအတၢ်ဘၣ်သး ဒီးနတမၤဖဲနသးလၢၤဘၣ်. ဖဲနဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်သး ဆူကစၢ်ယွၤအအိၣ်အခါ မ့ၢ်ဝဲနမၤ တၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤဒီးအီၤလီၤ. ယဟိဝၤယွၤ တမၢဆူၣ်ပှၤလၢ ပကမၤတၢ်အၢၣ်လီၤအံၤဘၣ်. ဘၣ်ဆၣ် ဖဲပမၤတၢ်အၢၣ်လီၤအံၤအခါ အဝဲအဲၣ်ဒိးဝဲလၢ ပကတီဒီး ပတၢ်အၢၣ်လီၤန့ၣ်လီၤ.—စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁၁၆:၁၂, ၁၄.
၅. တၢ်ဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်သး ဒီးတၢ်ဒိးဘျၢထံန့ၣ် လီၤဆီလိာ်အသး ဒ်လဲၣ်.
၅ တၢ်ဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်သး ဒီးတၢ်ဒိးဘျၢထံန့ၣ် လီၤဆီလိာ်အသး ဒ်လဲၣ်. ဖဲပှၤတဂၤ ဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်အသးဆူ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်အခါ ပှၤဂၤတသ့ၣ်ညါဝဲ နီတဂၤဘၣ်. မ့မ့ၢ်တၢ်ဒိးဘျၢထံန့ၣ် ပှၤမၤအီၤလၢ ပှၤအါဂၤအမဲာ်ညါလီၤ. ညီနုၢ်ပှၤဒိးဘျၢထံဖဲ ကဝီၤတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် ဒီးတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖးဒိၣ်လီၤ. ဖဲနဒိးဘျၢထံအခါ မ့ၢ်ဒၣ်နပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပှၤဂၤအမဲာ်ညါ လၢနဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်နသး ဆူယဟိဝၤယွၤအအိၣ် ဝံၤလံန့ၣ်လီၤ. * အဃိ နတၢ်ဒိးဘျၢထံန့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်န့ၢ်ပှၤဂၤလၢ နအဲၣ်ယဟိဝၤယွၤလၢ နသူၣ်ကံၢ်သးလဲ, နသးဒီဖျၢၣ်, နတၢ်ကူၣ်တၢ်ဖးတုၤအလၢာ် ဒီးနတၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါခဲလၢာ်အဃိ နဆၢတဲာ်လီၤနသးလၢ နကမၤအတၢ်မၤ တစိၤသးလီၤ.—မၢ်ကူး ၁၂:၃၀.
၆-၇. ဒ် ၁ ပ့းတရူး ၃:၁၈-၂၂ ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲအသိး ဘၣ်မနုၤအဃိ အရ့ဒိၣ်လၢ ပကဘၣ်ဒိးဘျၢထံလဲၣ်.
၆ ပကဘၣ်ဒိးဘျၢထံန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်ဧါ. ဆိကမိၣ်ကွၢ် တၢ်ကတိၤဖဲ ၁ ပ့းတရူး ၃:၁၈-၂၂ တက့ၢ်. (ဖးတက့ၢ်.) စီၤနိအၤအကဘီန့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ စီၤနိအၤအိၣ်ဒီး တၢ်နာ်လီၤ. ဒ်န့ၣ်အသိး နတၢ်ဒိးဘျၢထံန့ၣ် ပာ်ဖျါထီၣ်န့ၢ်ပှၤဂၤလၢ နဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်နသးဆူ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ် ဝံၤလံန့ၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် ပကဘၣ်ဒိးဘျၢထံန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်ဧါ. အရ့ဒိၣ်ဝဲလီၤ. တၢ်ဒိးဘျၢထံ မ့ၢ်တၢ်လၢ အရ့ဒိၣ်ထဲလဲၣ်န့ၣ် စီၤပ့းတရူး ပာ်ဖျါထီၣ်န့ၢ်ပှၤလီၤ. အဝဲတဲဝဲလၢ တၢ်ဒိးဘျၢထံန့ၣ် “အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤ” ပှၤလီၤ. ပမ့ၢ်ပာ်ဖျါထီၣ် ပတၢ်နာ်ယ့ၣ်ၡူး ခီဖျိလၢတၢ်မၤ ဒီးပမ့ၢ်နာ်လၢ ယ့ၣ်ၡူးတူၢ်သံအသးလၢပဂီၢ်, ဂဲၤဆၢထၢၣ်သမူထီၣ်က့ၤ ဆူမူခိၣ် ဒီးဆၢကတီၢ်ခဲအံၤအ “အိၣ်ဝဲလၢ ယွၤအစုထွဲတခီ” န့ၣ်ပတၢ်ဒိးဘျၢထံ ကဲထီၣ်တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤ လၢပဂီၢ်သ့လီၤ.
၇ အဂၤတမံၤန့ၣ် ပမ့ၢ်ဒိးဘျၢထံန့ၣ် ပကအိၣ်ဒီး “ပသးသ့ၣ်ညါဒၣ်တၢ်အဂ့ၤ” လီၤ. ဖဲပဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်ပသး ဆူကစၢ်ယွၤအအိၣ် ဒီးဒိးဘျၢထံအခါန့ၣ် ပဘူးဒိၣ်ထီၣ်ဒီး ယဟိဝၤယွၤလီၤ. မ့ၢ်လၢပပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤပသးနီၢ်ကီၢ် ဒီးနာ်တၢ်ပှ့ၤက့ၤအဃိ ကစၢ်ယွၤ ပျၢ်ကွံာ်ပတၢ်ကမၣ်လီၤ. လၢတၢ်န့ၣ်အဃိ ပအိၣ်ဒီး သးလၢအသ့ၣ်ညါဒၣ်တၢ်လၢအဂ့ၤ လၢကစၢ်ယွၤအမဲာ်ညါသ့လီၤ.
၈. နမ့ၢ်ပာ်လီၤနသးလၢ နကဒိးဘျၢထံန့ၣ် နတၢ်ဂ့ၢ်ခိၣ်သ့ၣ် ကြၢးမ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.
၈ နမ့ၢ်ပာ်လီၤနသးလၢ နကဒိးဘျၢထံန့ၣ် နတၢ်ဂ့ၢ်ခိၣ်သ့ၣ် ကြၢးမ့ၢ်မနုၤလဲၣ်. ဖဲနမၤလိလံာ်စီဆှံ လီၤတံၢ်လီၤဆဲးအခါ နကသ့ၣ်ညါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤအဂ့ၢ်, တၢ်လၢအဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးဝဲ, တၢ်လၢအတဘၣ်သူၣ်ဘၣ်သးဝဲ ဒီးအမၤတၢ်လၢ ကျဲဒ်လဲၣ်ဒ်လဲၣ်န့ၣ်လီၤ. တၢ်လၢနမၤလိဘၣ်လၢ ဘၣ်ဃးဒီးအီၤန့ၣ် ထုးန့ၢ်နသးအဃိ နတၢ်အဲၣ်အီၤ ဒိၣ်ထီၣ်ဝဲလီၤ. တၢ်ဂ့ၢ်ခိၣ်သ့ၣ်လၢ နဒိးဘျၢထံန့ၣ် ကဘၣ်မ့ၢ် လၢနအဲၣ်ယဟိဝၤယွၤအဃိလီၤ.
၉. ဒ် မးသဲ ၂၈:၁၉, ၂၀ တဲဝဲအသိး ပကဘၣ်ဒိးဘျၢထံလၢ ပၢ်, ဖိခွါ ဒီးသးစီဆှံ အမံၤအပူၤန့ၣ် အခီပညီ မ့ၢ်မနုၤလဲၣ်.
၉ တၢ်ဂ့ၢ်အဂၤတမံၤ လၢနဒိးဘျၢထံန့ၣ် ကဘၣ်မ့ၢ်လၢ နမၤလိလံာ်စီဆှံ အတၢ်သိၣ်တၢ်သီ ဒီးနနာ်အီၤအဃိလီၤ. ဆိကမိၣ်ကွၢ် တၢ်လၢယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲ ဖဲအဝဲဟ့ၣ်လီၤတၢ်မၤလိာ် လၢပှၤကဘၣ် လဲၤဒုးကဲထီၣ်ပှၤဂၤလၢ အပျဲၢ်အဘီၣ်အခါန့ၣ်တက့ၢ်. (ဖး မးသဲ ၂၈:၁၉, ၂၀ တက့ၢ်.) ယ့ၣ်ၡူးတဲဝဲလၢ ပှၤလၢအဒိးဘျၢထံတဂၤန့ၣ် ကဘၣ်ဒိးဘျၢထံလၢ “ပၢ်, ဒီးဖိခွါ, ဒီးသးစီဆှံအမံၤအပူၤ” လီၤ. အဝဲ အဲၣ်ဒိးတဲဝဲ မနုၤလဲၣ်. အဝဲအဲၣ်ဒိးတဲဝဲလၢ ပှၤလၢအဒိးဘျၢထံတဂၤန့ၣ် ကဘၣ်နာ်ဝဲ လံာ်စီဆှံ အတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ လၢဘၣ်ဃးဒီး ယဟိဝၤယွၤ, အဖိခွါယ့ၣ်ၡူး ဒီးသးစီဆှံ လၢအသးဒီဖျၢၣ်လီၤ. တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီတဖၣ်အံၤ အိၣ်ဒီးအစိအကမီၤ ဒီးထုးန့ၢ်နသး သ့ဝဲဒိၣ်မးလီၤ. (ဧ့ၤဘြံၤ ၄:၁၂) ပကတဲသကိး တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီတဖၣ်အံၤ တနီၤလီၤ.
၁၀-၁၁. တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီလၢ အဘၣ်ဃးဒီးပၢ် လၢနမၤလိဘၣ် ဒီးတူၢ်လိာ်အီၤန့ၣ် မ့ၢ်မနုၤတဖၣ်လဲၣ်.
၁၀ ဆိကမိၣ်ကဒါက့ၤ ဖဲနမၤလိဘၣ် တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ လၢဘၣ်ဃးဒီး ပၢ်အဂ့ၢ်အခါန့ၣ်တက့ၢ်. နသ့ၣ်ညါထီၣ်လၢ အဝဲအ “မံၤမ့ၢ်ယဟိဝၤ” ဒီးအ “မ့ၢ်တၢ်ထီကတၢၢ်တဂၤလၢ ဟီၣ်ခိၣ်ဒီဘ့ၣ်ညါ အဖီခိၣ်” ဒီးအမ့ၢ် “ကစၢ်အမ့ၢ်အတီ” လီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၈၃:၁၈; ယံးရမံယၤ ၁၀:၁၀) အဝဲမ့ၢ် ပတၢ်ဘၣ်တ့ကစၢ် ဒီး “တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤတၢ်န့ၣ် အိၣ်ဒီး” အီၤလီၤ. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၃:၈; ၃၆:၉) အဝဲရဲၣ်လီၤကျဲၤလီၤဝဲ လၢကအုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤပှၤ လၢတၢ်ဒဲးဘး ဒီးတၢ်သံ ဒီးဟ့ၣ်လီၤပှၤ တၢ်မုၢ်လၢ် လၢပကအိၣ်မူဘၣ် လီၤထူလီၤယိာ်န့ၣ်လီၤ. (ယိၤဟၣ် ၁၇:၃) နတၢ်ဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်နသး ဒီးနတၢ်ဒိးဘျၢထံန့ၣ် ကပာ်ဖျါထီၣ်ဝဲလၢ နမ့ၢ်ယဟိဝၤပှၤအုၣ်အသးတဂၤလီၤ. (ယၡါယၤ ၄၃:၁၀-၁၂) ဒီးနကအိၣ်ဘၣ်လၢ ဟံၣ်ဖိဃီဖိဖးဒိၣ်တဒူၣ်လၢ အပာ်ကဖၢလၢအသး ခီဖျိလၢ အဝဲသ့ၣ် ဘၣ်တၢ်ကိးအီၤလၢ ကစၢ်ယွၤအမံၤ ဒီးအဟးတဲဘၣ်ပှၤလၢ မံၤအံၤအဃိလီၤ.—စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၈၆:၁၂.
၁၁ ပသ့ၣ်ညါဘၣ် လံာ်စီဆှံအတၢ်သိၣ်လိလၢ ဘၣ်ဃးဒီး ကစၢ်ယွၤအဃိ မ့ၢ်တၢ်ခွဲးတၢ်ယာ်လီၤဆီ လၢပဂီၢ်လီၤ. ဖဲနတူၢ်လိာ် တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ လၢအလုၢ်ဒိၣ်ပှ့ၤဒိၣ်တဖၣ်အံၤအခါ နကအဲၣ်ဒိး ဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်နသး ဆူယဟိဝၤယွၤအအိၣ် ဒီးဒိးဘျၢထံလီၤ.
၁၂-၁၃. တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီလၢ အဘၣ်ဃးဒီးဖိခွါ လၢနမၤလိဘၣ် ဒီးတူၢ်လိာ်အီၤန့ၣ် မ့ၢ်မနုၤတဖၣ်လဲၣ်.
၁၂ ဖဲနမၤလိဘၣ် တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီလၢ ဘၣ်ဃးဒီး ဖိခွါအဂ့ၢ်အခါ မ့ၢ်နတူၢ်ဘၣ်ဒ်လဲၣ်. ယ့ၣ်ၡူးမ့ၢ် ပှၤအရ့ဒိၣ်ကတၢၢ် ခံဂၤတဂၤ လၢတၢ်ခဲလၢာ်အဖီခိၣ်လီၤ. အဝဲ သးအိၣ်ဟ့ၣ်လီၤအသးသမူ လၢပဂီၢ် ဒ်တၢ်ပှ့ၤက့ၤအသိးလီၤ. ပမ့ၢ်ပာ်ဖျါထီၣ်လၢ ပနာ်တၢ်ပှ့ၤက့ၤန့ၣ် ပတၢ်ဒဲးဘး ကဘၣ်တၢ်ပျၢ်ကွံာ်အီၤ, ပတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ကစၢ်ယွၤကဂ့ၤထီၣ် ဒီးပဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မူအထူအယိာ်သ့လီၤ. (ယိၤဟၣ် ၃:၁၆) ယ့ၣ်ၡူးမ့ၢ်ဝဲ ပှၤလုၢ်တၢ်ခိၣ်အဒိၣ်ကတၢၢ်လီၤ. အဝဲအဲၣ်ဒိးမၤစၢၤပှၤ ဒ်သိးပကဒိးန့ၢ်ဘၣ်အဘျုး လၢတၢ်ပှ့ၤက့ၤ ဒီးပကအိၣ်ဒီး တၢ်ရ့လိာ်သးဒီးကစၢ်ယွၤ ဘူးဘူးတံၢ်တံၢ်အဂီၢ်လီၤ. (ဧ့ၤဘြံၤ ၄:၁၅; ၇:၂၄, ၂၅) မ့ၢ်လၢယ့ၣ်ၡူးမ့ၢ် ယွၤအဘီအမုၢ် အစီၤပၤအဃိ ယဟိဝၤယွၤ ကသူအီၤ လၢကပာ်စီဆှံအမံၤ, ကမၤကတၢၢ်ကွံာ် တၢ်အၢတၢ်သီ ဒီးကဆိၣ်ဂ့ၤပှၤလၢ ပၤရဒံစူးအပူၤ လီၤထူလီၤယိာ်လီၤ. (မးသဲ ၆:၉, ၁၀; လီၣ်ဖျါ ၁၁:၁၅) ယ့ၣ်ၡူးပာ်လီၤ ဒိဂ့ၤတဲာ်ဘၣ်လၢပဂီၢ် ဒီးပကြၢးကွၢ်လိအီၤလီၤ. (၁ ပ့းတရူး ၂:၂၁) အဝဲပာ်လီၤဒိဂ့ၤတဲာ်ဘၣ်လၢပဂီၢ် ခီဖျိအမၤကစၢ်ယွၤအတၢ်ဘၣ်သး လၢအတၢ်အိၣ်မူ ဒီတစိၤလီၤ.—ယိၤဟၣ် ၄:၃၄.
၁၃ ဖဲနတူၢ်လိာ် လံာ်စီဆှံအတၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ လၢဘၣ်ဃးဒီး ယ့ၣ်ၡူးအဂ့ၢ်အခါ နကအဲၣ် ကစၢ်ယွၤ အဖိခွါသးဘိတဂၤအံၤလီၤ. ဒီးနတၢ်အဲၣ်အံၤ ကထိၣ်ဟူးထိၣ်ဂဲၤထီၣ်နၤလၢ နကမၤကစၢ်ယွၤအတၢ်မၤ ဒ်ယ့ၣ်ၡူးမၤဝဲအသိးလီၤ. အဃိ နကဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်နသးဆူ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ် ဒီးဒိးဘျၢထံလီၤ.
၁၄-၁၅. တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီလၢ အဘၣ်ဃးဒီးသးစီဆှံ လၢနမၤလိဘၣ် ဒီးတူၢ်လိာ်အီၤန့ၣ် မ့ၢ်မနုၤတဖၣ်လဲၣ်.
၁၄ ဆိကမိၣ်ကဒါက့ၤ ဖဲနမၤလိဘၣ် တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီ လၢဘၣ်ဃးဒီး သးစီဆှံအဂ့ၢ် အခါန့ၣ်တက့ၢ်. သးစီဆှံန့ၣ် တမ့ၢ်ပှၤတဂၤဘၣ်, မ့ၢ်ဝဲကစၢ်ယွၤ အစိအကမီၤလီၤ. ယဟိဝၤယွၤ သူဝဲအသးစီဆှံ ဒ်သိးကဟံးစုနဲၣ်ကျဲဝဲ ပှၤပိာ်ခွါတဖၣ် လၢကကွဲးဝဲ လံာ်စီဆှံ ဒီးသးစီဆှံအံၤ မၤစၢၤပှၤဒ်သိး ပကနၢ်ပၢၢ် လံာ်စီဆှံ ဒီးမၤထွဲအီၤန့ၣ်လီၤ. (ယိၤဟၣ် ၁၄:၂၆; ၂ ပ့းတရူး ၁:၂၁) ယဟိဝၤယွၤဟ့ၣ်လီၤပှၤ “အစိအကမီၤဒိၣ်ကဲၣ်ဆိး” ခီဖျိလၢ အသးစီဆှံလီၤ. (၂ ကရံၣ်သူး ၄:၇) သးစီဆှံ ဟ့ၣ်ပှၤတၢ်ဂံၢ်တၢ်ဘါ လၢပကစံၣ်တဲၤတဲလီၤ တၢ်သးခုကစီၣ်, တြီဆၢက့ၤ တၢ်လ့ပစီ, လဲၤခီဖျိ တၢ်သူၣ်ဟးဂီၤသးဟးဂီၤ ဒီးတၢ်မၤကွၢ်တဖၣ်လီၤ. ဒီးအမၤစၢၤစ့ၢ်ကီးပှၤ ဒ်သိးပကပာ်ဖျါထီၣ် တၢ်ဂ့ၤတၢ်ဝါတဖၣ် လၢအမ့ၢ် “သးအတၤသၣ်” လီၤ. (ကလၤတံ ၅:၂၂) ပှၤမ့ၢ်နာ်န့ၢ်ကစၢ်ယွၤ ဒီးဃ့အီၤသးစီဆှံ လၢအသးဒီဖျၢၣ်န့ၣ် ကစၢ်ယွၤကဟ့ၣ်ကလီအီၤ အသးစီဆှံလီၤ.—လူၤကၣ် ၁၁:၁၃.
၁၅ ပသ့ၣ်ညါဘၣ်လၢ ဒ်သိးယဟိဝၤယွၤ အခ့အပှၤတဖၣ် မၤအတၢ်မၤကန့ၢ်အဂီၢ် သးစီဆှံမၤစၢၤ အဝဲသ့ၣ်သ့အဃိ ပသးမုာ်ထီၣ်ဒိၣ်မးလီၤ. ဖဲနတူၢ်လိာ် တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီလၢ ဘၣ်ဃးဒီး သးစီဆှံအခါ နကအဲၣ်ဒိး ဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်နသးဆူ ကစၢ်ယွၤအအိၣ် ဒီးဒိးဘျၢထံလီၤ.
၁၆. ပမၤလိတ့ၢ် တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤတဖၣ်လဲၣ် ဒီးပဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်မၤလိမနုၤလဲၣ်.
၁၆ နတၢ်ဆၢတဲာ်လၢ နကဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်နသးဆူ ကစၢ်ယွၤအအိၣ် ဒီးဒိးဘျၢထံန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်ဆၢတဲာ် လၢအရ့ဒိၣ်ဒိၣ်မးန့ၣ်လီၤ. ဒ်ပမၤလိတ့ၢ်အသိး နကဘၣ်သးအိၣ်တူၢ်လိာ် တၢ်ကီတၢ်ခဲတဖၣ် ဒီးသးအိၣ်ဟ့ၣ်ၡူကွံာ် တၢ်လၢအအိၣ်ဒီးနၤတဖၣ်လီၤ. ဘၣ်ဆၣ်တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤလၢ နကဒိးန့ၢ်ဘၣ်အီၤန့ၣ် ကအါန့ၢ်ဒံး တၢ်လၢနဘၣ် ဟ့ၣ်ၡူကွံာ်အီၤတဖၣ်ဒံးလီၤ. ခီဖျိလၢ နဒိးဘျၢထံအဃိ နဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်အုၣ်က့ၤခီၣ်က့ၤ ဒီးသးလၢအသ့ၣ်ညါဒၣ်တၢ်လၢအဂ့ၤ လၢကစၢ်ယွၤ အမဲာ်ညါသ့လီၤ. ဘၣ်ဆၣ် တၢ်ဂ့ၢ်အရ့ဒိၣ်ကတၢၢ် လၢနဒိးဘျၢထံန့ၣ် ကဘၣ်မ့ၢ်လၢ နအဲၣ်ကစၢ်ယွၤအဃိလီၤ. နကဘၣ်နာ် တၢ်မ့ၢ်တၢ်တီလၢ ဘၣ်ဃးဒီးပၢ်, ဖိခွါ ဒီးသးစီဆှံ လၢနသးဒီဖျၢၣ်လီၤ. ဖဲနဆိကမိၣ်ကွၢ် တၢ်ဂ့ၢ်လၢ ပမၤလိတ့ၢ်အီၤတဖၣ်အံၤ ဝံၤအလီၢ်ခံ မ့ၢ်နဆိကမိၣ်လၢ “နတုၤထီၣ်ထီၣ်ဘးလၢ နကဒိးဘျၢထံအဂီၢ်လံဧါ.”
တချုးလၢ နဒိးဘျၢထံဒံးဘၣ်န့ၣ် နကဘၣ်မၤ တၢ်မနုၤလဲၣ်
၁၇. တချုးလၢ ပှၤတဂၤ ဒိးဘျၢထံဒံးဘၣ်န့ၣ် ကဘၣ်မၤဝဲ တၢ်မနုၤလဲၣ်.
၁၇ နမ့ၢ်တူၢ်ဘၣ်လၢ နတုၤထီၣ်ထီၣ်ဘး လၢနကဒိးဘျၢထံအဂီၢ်လံန့ၣ် ပနာ်လၢ နကမၤပာ်စၢၤလံတၢ်အါမံၤ ဒ်သိးနကအိၣ်ဒီး တၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤအဂီၢ်လီၤ. * နကမၤလိလံာ်စီဆှံထီဘိ ဒီးနကသ့ၣ်ညါထီၣ် ယဟိဝၤယွၤ ဒီးယ့ၣ်ၡူးအဂ့ၢ်အါမးလီၤ. ဒီးနတၢ်နာ် ဒိၣ်ထီၣ်လီၤ. (ဧ့ၤဘြံၤ ၁၁:၆) နနာ်ယဟိဝၤယွၤ အတၢ်အၢၣ်လီၤအီလီၤတဖၣ် သပှၢ်ကတၢၢ် ဒီးနနာ်လၢ နမ့ၢ်နာ် ယ့ၣ်ၡူးအတၢ်ပှ့ၤက့ၤန့ၣ် နတၢ်ဒဲးဘး ကဘၣ်တၢ်ပျၢ်ကွံာ်အီၤ ဒီးနကပူၤဖျဲးထီၣ်လၢ တၢ်သံအစုပူၤသ့လီၤ. ဒီးနပီၢ်ယၢ်လီၤက့ၤနသး ခီဖျိ နသးအုးလၢ တၢ်ကမၣ်လၢ နမၤတ့ၢ်အီၤ လၢအပူၤကွံာ်အဃိ ဒီးနဃ့ပျၢ်နတၢ်ကမၣ် လၢယဟိဝၤယွၤအအိၣ်လီၤ. ဒီးနဆီတလဲ နတၢ်အိၣ်မူ ခီဖျိနပာ်တ့ၢ်ကွံာ် နတၢ်အိၣ်မူလၢအပူၤကွံာ် ဒီးအိၣ်မူက့ၤဒ် တၢ်ဘၣ်ကစၢ်ယွၤအသးအသိးလီၤ. (မၤတၢ် ၃:၁၉) နသးဆူၣ်လၢ နကတဲဘၣ် ပှၤဂၤလၢ နတၢ်နာ်အဂ့ၢ်လီၤ. ဒီးနကဲထီၣ် ပှၤစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဖိလၢ အတဒိးဘျၢဘၣ်ထံဒံးဘၣ် ဒီးနဟးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်ဒီး ဒီပုၢ်ဝဲၢ်တဖၣ်လီၤ. (မးသဲ ၂၄:၁၄) မ့ၢ်လၢနစးထီၣ်မၤ တၢ်သ့ၣ်တဖၣ်အံၤ တခါဘၣ်တခါအဃိ ယဟိဝၤယွၤ ပာ်ကဖၢလၢအသး ဒီးအသးခုဒိၣ်မးလီၤ.—ကတိၤဒိ ၂၇:၁၁.
၁၈. တချုးလၢ နဒိးဘျၢထံဒံးဘၣ်န့ၣ် နကဘၣ်မၤ ဒံးတၢ်မနုၤလဲၣ်.
၁၈ တချုးလၢ နဒိးဘျၢထံဒံးဘၣ်န့ၣ် တၢ်အဂၤလၢ နကဘၣ်မၤအီၤန့ၣ် အိၣ်ဒံးဝဲတနီၤလီၤ. ဒ်ပမၤလိတ့ၢ်အသိး နကဘၣ်ဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်နသးဆူ ကစၢ်ယွၤအအိၣ်လီၤ. အဃိ ဃ့ဘါထုကဖၣ်ဆူ အအိၣ်လၢနသးဒီဖျၢၣ် ဒီးအၢၣ်လီၤအီၤလၢ နကမၤအတၢ်ဘၣ်သး တစိၤသးန့ၣ်တက့ၢ်. (၁ ပ့းတရူး ၄:၂) မ့ၢ်ဝံၤန့ၣ် တဲဘၣ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်လၢ အရဲၣ်ကျဲၤတၢ်တဂၤ လၢနအဲၣ်ဒိး ဒိးဘျၢထံန့ၣ်တက့ၢ်. ဒီးအဝဲကတဲဘၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်အဂၤတဖၣ် ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ် ကတဲသကိးတၢ်ဒီးနၤအဂီၢ်လီၤ. တဘၣ်ဘၣ်ယိၣ်တၢ်လၢ နကတဲသကိးတၢ်ဒီး အဝဲသ့ၣ်အဂီၢ်တဂ့ၤ. တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ် လၢအသးဂ့ၤတဖၣ်အံၤန့ၣ် သ့ၣ်ညါပာ်စၢၤနၤ ဒီးအဲၣ်နၤလီၤ. အဝဲသ့ၣ် အဲၣ်ဒိးသ့ၣ်ညါဝဲလၢ မ့ၢ်နနၢ်ပၢၢ် လံာ်စီဆှံ အတၢ်သိၣ်လိ အခီၣ်ထံးခီၣ်ဘိတဖၣ်ဧါ ဒီးမ့ၢ်နသ့ၣ်ညါလၢ တၢ်ဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်သး ဒီးတၢ်ဒိးဘျၢထံန့ၣ် မ့ၢ်တၢ်လၢအရ့ဒိၣ်ဧါန့ၣ်လီၤ. အဃိအဝဲသ့ၣ် ကတဲသကိးတၢ်ဒီးနၤ ဘၣ်ဃးဒီးတၢ်ဂ့ၢ်အံၤလီၤ. တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်သးပှၢ်တဖၣ် မ့ၢ်တူၢ်လိာ်ဝဲလၢ နတုၤထီၣ်ထီၣ်ဘး လၢနကဒိးဘျၢထံအဂီၢ်လံန့ၣ် အဝဲသ့ၣ် ကတဲဘၣ်နၤလၢ နဒိးဘျၢထံလၢ ကဝီၤအတၢ်အိၣ်ဖှိၣ် မ့တမ့ၢ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ဖးဒိၣ်သ့လီၤ.
ဖဲနဒိးဘျၢထံ ဝံၤအလီၢ်ခံ နကဘၣ်မၤ တၢ်မနုၤလဲၣ်
၁၉-၂၀. ဖဲနဒိးဘျၢထံ ဝံၤအလီၢ်ခံ နကဘၣ်မၤ မနုၤလဲၣ် ဒီးနမၤအီၤကသ့ဒ်လဲၣ်.
၁၉ ဖဲနဒိးဘျၢထံ ဝံၤအလီၢ်ခံ နကဘၣ်မၤ တၢ်မနုၤလဲၣ်. * သ့ၣ်နီၣ်ထီၣ်လၢ ဖဲနဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်နသးဆူ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ်အခါ မ့ၢ်ဝဲနမၤ တၢ်အၢၣ်လီၤဒီးအီၤ ဒီးအဝဲအဲၣ်ဒိးလၢ နကတီဒီး နတၢ်အၢၣ်လီၤအံၤလီၤ. အဃိ ဖဲနဒိးဘျၢထံ ဝံၤအလီၢ်ခံ နကဘၣ် တီဒီးနတၢ်အၢၣ်လီၤ လၢနမၤအီၤ ဖဲနဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်နသးအခါန့ၣ်လီၤ. နမၤဒ်န့ၣ် ကသ့ဒ်လဲၣ်.
၂၀ ထီၣ်တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ထီဘိတက့ၢ်. ဒ်နမ့ၢ် ခရံာ်ဖိလၢ အဒိးဘျၢထံဝံၤတဂၤအသိး နပၣ်ဃုာ်လၢ ခရံာ်ဖိ “ဒီပုၢ်ဝဲၢ်” တဖၣ်အကျါလီၤ. (၁ ပ့းတရူး ၂:၁၇) ဒီပုၢ်ဝဲၢ်မုၣ်ခွါ လၢတၢ်အိၣ်ဖှိၣ်အပူၤတဖၣ်န့ၣ် မ့ၢ်ဝဲနဟံၣ်ဖိဃီဖိ လၢနီၢ်သးတခီလီၤ. နမ့ၢ်ထီၣ် တၢ်အိၣ်ဖှိၣ်ထီဘိန့ၣ် နတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး အဝဲသ့ၣ် ကဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ်ဝဲလီၤ. ဖးကစၢ်ယွၤ အကလုၢ်ကထါ ဒီးဆိကမိၣ်ထံအီၤ ကိးနံၤဒဲးတက့ၢ်. (စံးထီၣ်ပတြၢၤ ၁:၁, ၂) ဖဲနဖးလံာ်စီဆှံ အဆၢကတီၢ် နဖးတၢ်ဂ့ၢ်မ့ၢ်ဝံၤတခါန့ၣ် ဟံးန့ၢ်တၢ်ဆၢကတီၢ် လၢနကဆိကမိၣ်ထံအီၤအဂီၢ်တက့ၢ်. နမ့ၢ်မၤဒ်န့ၣ်န့ၣ် တၢ်လၢနဖးအီၤတဖၣ် ကနုာ်လီၤလၢ နသးပူၤလီၤ. ဒီးဃ့ “ဘါထုကဖၣ်တၢ်” ထီဘိတက့ၢ်. (မးသဲ ၂၆:၄၁) နမ့ၢ်ဃ့ဘါထုကဖၣ် လၢနသးဒီဖျၢၣ်န့ၣ် နတၢ်ရ့လိာ်သးဒီး ယဟိဝၤယွၤ ကဘူးထီၣ်ဝဲလီၤ. ဒီးဆဲး “ဃုဆိယွၤအဘီအမုၢ်” တက့ၢ်. (မးသဲ ၆:၃၃) နမၤဒ်န့ၣ်သ့ခီဖျိ နပာ်တၢ်စံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ်မၤ ဒ်တၢ်အရ့ဒိၣ်လၢ နတၢ်အိၣ်မူပူၤလီၤ. နမ့ၢ်ဟးစံၣ်တဲၤတဲလီၤတၢ် ထီဘိန့ၣ် နတၢ်နာ် ကဂၢၢ်ကျၢၤထီၣ် ဒီးနကမၤစၢၤဘၣ်ပှၤဂၤ ဒ်သိးအဝဲသ့ၣ် ကဒိးန့ၢ်ဘၣ်တၢ်မူအထူအယိာ်အဂီၢ်လီၤ.—၁ တံၤမသ့း ၄:၁၆.
၂၁. ခီဖျိလၢ နဒိးဘျၢထံအဃိ နကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤ မနုၤတဖၣ်လဲၣ်.
၂၁ ဖဲနဆၢတဲာ်လၢ နကဟ့ၣ်လုၢ်ထီၣ်နသးဆူ ယဟိဝၤယွၤအအိၣ် ဒီးဒိးဘျၢထံအခါ မ့ၢ်ဝဲနဆၢတဲာ်တၢ် အရ့ဒိၣ်ကတၢၢ်တခါ လၢနတၢ်အိၣ်မူအပူၤလီၤ. ခီဖျိလၢ နမၤဒ်အံၤအဃိ တၢ်လၢနကဘၣ် ဟ့ၣ်ၡူကွံာ်အီၤန့ၣ် အိၣ်ဝဲဘၣ်ဆၣ် နကဒိးန့ၢ်ဘၣ်က့ၤ တၢ်ဆိၣ်ဂ့ၤ အါမးလီၤ. တၢ်ကီတၢ်ခဲလၢ နထံၣ်ဘၣ်အီၤလၢ ဟီၣ်ခိၣ်တဘ့ၣ်အံၤအပူၤန့ၣ်က “အိၣ်တစိၢ်ဖိ” လီၤ. (၂ ကရံၣ်သူး ၄:၁၇) ဘၣ်ဆၣ် ခီဖျိလၢ နဒိးဘျၢထံအဃိ ဆၢကတီၢ်ခဲအံၤ နကဒိးန့ၢ်ဘၣ် တၢ်အိၣ်မူလၢအဂ့ၤန့ၢ်အလီၢ် ဒီးခါဆူညါစ့ၢ်ကီး နကဒိးန့ၢ်ဘၣ် “တၢ်မူအထူအယိာ်” လီၤ. (၁ တံၤမသ့း ၆:၁၉) အဃိ “နတုၤထီၣ်ထီၣ်ဘးလၢ နကဒိးဘျၢထံအဂီၢ်လံဧါ.” ဆိကမိၣ်ထံ တၢ်သံကွၢ်အံၤ လီၤတံၢ်လီၤဆဲး ဒီးဃ့ဘါထုကဖၣ် ဒ်သိးနကသ့ၣ်ညါလီၤနသးအဂီၢ်တက့ၢ်.
တၢ်သးဝံၣ် ၅၀ ယတၢ်ထုကဖၣ်လၢ ယဟ့ၣ်လီၤယသး
^ လံာ်အဆၢ. 5 မ့ၢ်နဆိကမိၣ်ထီၣ်လၢ နကဒိးဘျၢထံ တဘျီဘျီဧါ. နမ့ၢ်ဆိကမိၣ်ဒ်န့ၣ်န့ၣ် တၢ်မၤလိတခါအံၤ ကကဲဘျုးလၢနဂီၢ် သပှၢ်ကတၢၢ်လီၤ. လၢတၢ်မၤလိအံၤအပူၤန့ၣ် ပကတဲသကိး တၢ်သံကွၢ်လၢ အရ့ဒိၣ်တနီၤလီၤ. ဖဲနစံးဆၢ တၢ်သံကွၢ်တဖၣ်အံၤအခါ နကသ့ၣ်ညါလီၤနသးလၢ မ့ၢ်နတုၤထီၣ်ထီၣ်ဘးလၢ နကဒိးဘျၢထံအဂီၢ်လံဧါန့ၣ်လီၤ.
^ လံာ်အဆၢ. 5 ကွၢ်တၢ်လွံၢ်နၢၣ်လၢအမ့ၢ် “ တၢ်သံကွၢ်ခံဖျၢၣ်လၢ နကဘၣ်စံးဆၢအီၤ ဖဲနဒိးဘျၢထံအမုၢ်နံၤ” န့ၣ်တက့ၢ်.
^ လံာ်အဆၢ. 19 နမၤလိလံာ်လၢအမ့ၢ် လံာ်စီဆှံ ကသိၣ်ပှၤ တၢ်ဂ့ၢ်မနုၤလဲၣ် ဒီး ပအိၣ်ဂၢၢ်ဆိးကျၢၤလၢ ယွၤအတၢ်အဲၣ်တၢ်ကွံအပူၤကသ့ဒ်လဲၣ် မ့ၢ်တဝံၤဒံးဘၣ်န့ၣ် နကြၢးဆဲးမၤလိလံာ်ခံဘ့ၣ်အံၤဒီး ပှၤလၢအသိၣ်လိနၤ လံာ်စီဆှံတဂၤ တုၤလၢအဝံၤလီၤ.
