1. Muthu u tea u ita mini a sa athu u fhaṱa nnḓu?

KHA ri ri muthu u khou ṱoḓa u fhaṱa nnḓu. Naa a nga sokou thoma nga u ya vhengeleni u renga zwithu zwa u fhaṱa nahone a mbo ḓi dzhena fhasi? Hai. Hu na tshiṅwe tshithu tsha ndeme tshine a tea u tshi ita a sa athu u thoma, u tea u ḓivha uri nnḓu i ḓo gidima kha vhugai. Ndi ngani? Ndi ngauri u tea u ḓivha arali a tshi ḓo zwi kona. Arali a ḓivha tshelede ine ya ḓo ṱoḓea, zwi ḓo mu lelutshela uri a fhaṱe nnḓu yawe u swika a tshi i fhedza.

2. U ya nga Luka 14:27-30, ni tea u humbula nga ha mini musi ni sa athu u lovhedzwa?

² Naa u funa Yehova na u dzhiela nṱha zwe a ni itela zwi ita uri ni ṱoḓe u lovhedzwa? Arali zwo ralo, ni tou fana kokotolo na munna ane a khou ṱoḓa u fhaṱa nnḓu. Ndi ngani ri tshi ralo? Phindulo ri i wana kha maipfi a Yesu ane a wanala kha Luka 14:27-30. (Vhalani.) Kha lwonolwu luṅwalo Yesu o vha a tshi khou amba zwine u vha mutevheli wawe zwa amba zwone. Arali ri tshi ṱoḓa u vha mutevheli wawe, ri tea u vha ro ḓiimisela u xelelwa nga zwiṅwe zwithu na u konḓelela vhuimo vhu konḓaho. (Luka 9:23-26; 12:51-53) Hezwi zwi amba uri hu na zwithu zwinzhi zwine na tea u humbula nga hazwo musi ni sa athu u lovhedzwa. Zwi ḓo ni thusa uri ni ḓiimisele u bvela phanḓa ni tshi khou shumela Yehova nga u fhulufhedzea musi no no lovhedzwa.

3. Ri ḓo haseledza mini kha ino thero?

³ Naa u vha mutevheli wa Yesu ndi zwa ndeme lune wa nga tea u xelelwa nga zwiṅwe zwithu na u ṱangana na thaidzo nnzhi? Ee! Ndi zwa ndeme. Musi wo lovhedzwa, u wana phaṱhutshedzo nnzhi zwino nahone u ḓo dovha wa dzi wana tshifhingani tshi ḓaho. Kha ri haseledze dziṅwe mbudziso nga ha u lovhedzwa  dzine dza ḓo ni thusa u wana phindulo ya mbudziso ine ya ri: “Naa ndo no lugela u lovhedzwa?”

4. (a) Zwi amba mini u ḓiṋekedza kha Yehova? (b) U ‘ḓihangwa’ ho ambiwaho kha Mateo 16:24 hu amba mini?

⁴ Zwi amba mini u ḓiṋekedza kha Yehova? Ni sa athu u lovhedzwa, ni tea u thoma nga u ḓiṋekedza. Musi ni tshi ḓiṋekedza, ni amba na Yehova nga thabelo i bvaho mbiluni na mu vhudza uri ni ḓo mu shumela vhutshilo haṋu hoṱhe. Ni tshi ḓiṋekedza kha Yehova, ni a ‘ḓihangwa.’ (Vhalani Mateo 16:24.) Ni vha wa Yehova nahone yeneyi ndi ndugelo khulwane vhukuma. (Vharoma 14:8) Ni vha ni tshi khou mu vhudza uri u bva zwino ni ḓo tshilela u takadza ene, hu si inwi muṋe. U ḓiṋekedza ndi muano nahone a si matamba vhana. Yehova ha ri kombetshedzi uri ri ite wonoyo muano. Fhedzi arali ra u ita, u lavhelela uri ri tshile u tendelana nawo.—Ps. 116:12, 14.

5. U ḓiṋekedza zwo fhambana hani na u lovhedzwa?

⁵ U ḓiṋekedza zwo fhambana hani na u lovhedzwa? Musi ni tshi ḓiṋekedza ni zwi ita ni noṱhe nahone zwa ḓivhiwa nga Yehova fhedzi. Fhedzi musi ni tshi lovhedzwa, ni zwi ita phanḓa ha vhathu nahone zwa ḓivhiwa nga muṅwe na muṅwe. Kanzhi vhathu vha lovhedzwa buthanoni kana guvhanganoni. Ni tshi lovhedzwa ni vha ni tshi khou sumbedza vhaṅwe uri no no ḓiṋekedza kha Yehova. * U lovhedzwa haṋu zwi sumbedza vhaṅwe uri ni funa Yehova nga mbilu yaṋu yoṱhe, nga zwoṱhe zwine na vha zwone, nga ṱhalukanyo yaṋu yoṱhe na nga nungo dzaṋu dzoṱhe na uri no ḓiimisela u mu shumela vhutshilo haṋu hoṱhe.—Marko 12:30.

6-7. Ndi zwifhio zwiitisi zwivhili zwa u lovhedzwa zwi re kha 1 Petro 3:18-22?

⁶ Naa zwi a ṱoḓea uri muthu a lovhedzwe? Humbulani nga ha maipfi ane a vha kha 1 Petro 3:18-22. (Vhalani.) Tsho itaho uri zwi vhonale uri Noaxe u na lutendo ndi musi a tshi fhaṱa gungwa, tshine tsha ḓo ita uri vhathu vha zwi ḓivhe uri no ḓiṋekedza kha Yehova ndi musi ni tshi lovhedzwa. Fhedzi naa zwi a ṱoḓea uri ni lovhedzwe? Ee! Zwi a ṱoḓea. Petro o amba uri ndi ngani. Tsha u thoma, u lovhedzwa zwi ḓo ni “tshidza.” U lovhedzwa zwi nga ri tshidza arali mishumo yashu i tshi sumbedza uri ri na lutendo kha Yesu na musi ri tshi tenda uri o ri fela, a vuselwa ṱaḓulu nahone a dzula “thungo ya tshanḓa tsha u ḽa tsha Mudzimu.”

⁷ Tsha vhuvhili, u lovhedzwa zwi ita uri ri vhe na “luvalo lwavhuḓi.” Musi ri tshi ḓiṋekedza kha Yehova na u lovhedzwa, ri vha na vhushaka havhuḓi nae. Yehova u a ri hangwela arali ro rembuluwa zwa vhukuma nahone ri na lutendo kha tshirengululi. Zwenezwo zwi ita uri ri vhe na luvalo lwavhuḓi.

8. Ndi mini zwine zwa tea u ni ṱuṱuwedza u lovhedzwa?

⁸ Ndi mini zwine zwa tea u ni ṱuṱuwedza u lovhedzwa? U guda Bivhili zwo ita uri ni ḓivhe uri Yehova u hani na nḓila ine a ita zwithu ngayo. Zwe na guda nga hae zwo ni kwama nahone zwa ita uri ni mu fune nga maanḓa. Lwonolo lufuno ndi lwone lune lwa tea u ni ṱuṱuwedza u lovhedzwa.

9. Zwi amba mini u lovhedzwa dzinani ḽa Khotsi na ḽa Murwa na ḽa muya mukhethwa samusi zwo bulwa kha Mateo 28:19, 20?

⁹ Tshiṅwe tshine tsha ita uri ni lovhedzwe ndi uri no guda Bivhili nahone ni tenda zwe na zwi guda. Humbulani uri Yesu o ri mini musi a tshi laya vhathu uri vha ite vhafunziwa. (Vhalani Mateo 28:19, 20.) Yesu o amba uri vha tea u lovhedzwa “dzinani ḽa Khotsi na ḽa  Murwa na ḽa muya mukhethwa.” Zwenezwo zwo vha zwi tshi amba mini? Ni tea u tenda nga mbilu yaṋu yoṱhe zwine Bivhili ya zwi amba nga ha Khotsi, Murwa na muya mukhethwa. Yeneyo ngoho ine ra i guda Bivhilini i na maanḓa nahone i a kwama. (Vhahev. 4:12) Kha ri ambe nga hazwo.

10-11. Ndi ifhio ngoho ye na i guda na u i tenda nga ha Khotsi?

¹⁰ Humbulani nga ha tshifhinga tsha musi ni tshi thoma u guda nga ha Khotsi. No guda uri “dzina [ḽawe] ḽi pfi Yehova,” ndi ene “Wa-Ṱaḓulu-ṱaḓulu [e eṱhe], ḽifhasini ḽoṱhe” nahone ndi ene “Mudzimu wa ngoho.” (Ps. 83:18; Yes. 37:16) Ndi Musiki washu nahone “u tshidzwa hu bva [khae].” (Ps. 3:8; 36:9) U ḓo ita uri ri si tsha vha na tshivhi, ri si tsha fa na uri ri tshile nga hu sa fheli. (Yoh. 17:3) U ḓiṋekedza na u lovhedzwa zwi ḓo ita uri ni vhe Ṱhanzi ya Yehova. (Yes. 43:10-12) Ni ḓo vha tshipiḓa tsha muṱa u gwadamelaho Yehova une wa vha hone u mona na shango ḽoṱhe. Vha vhidzwa nga dzina ḽa Mudzimu nahone vha vhudza vhaṅwe nga hae.—Ps. 86:12.

¹¹ U pfesesa zwine Bivhili ya zwi amba nga ha Khotsi ndi ndugelo khulwane vhukuma! Musi ni tshi tenda yeneyo ngoho, ni pfa ni tshi ṱuṱuwedzea uri ni ḓiṋekedze kha Yehova nahone ni lovhedzwe.

12-13. Ndi ifhio ngoho ye na i guda na u i tenda nga ha Murwa?

¹² No ḓipfa hani musi ni tshi guda zwithu zwi tevhelaho nga ha Murwa? A hu na muṅwe muthu ane a vha wa ndeme u fhira Yesu nga nnḓa ha Yehova. Ndi Murengululi washu. O khetha u fa a tshi itela riṋe. Musi ri tshi sumbedza u vha na lutendo kha tshirengululi, ri ḓo hangwelwa zwivhi, ra vha na vhushaka havhuḓi na Mudzimu na u wana vhutshilo vhu sa fheli. (Yoh. 3:16) Yesu ndi Tshifhe Muhulu washu. U ṱoḓa uri tshirengululi tshi ri vhuyedze na uri ri vhe na vhushaka ha tsini na Yehova. (Vhahev. 4:15; 7:24, 25) Samusi e Khosi ya Muvhuso wa Mudzimu, ndi ene ane Yehova a ḓo mu shumisa u itela uri dzina ḽawe ḽi khethwe, u ḓo fhelisa vhuvhi na u ita uri ri ḓiphiṋe nga phaṱhutshedzo shangoni ḽiswa ḽa Pharadiso. (Mat. 6:9, 10; Nzumb. 11:15) Yesu ndi tsumbo yashu. (1 Pet. 2:21) O ri vhetshela tsumbo nga u ita zwine Yehova a zwi funa vhutshiloni hawe hoṱhe.—Yoh. 4:34.

¹³ Musi ni tshi guda zwine Bivhili ya zwi funza nga ha Yesu, ni thoma u mu funa. Musi ni tshi mu funa, ni ḓo ṱoḓa u ita zwine Mudzimu a funa vhutshiloni haṋu u fana na Yesu. Zwenezwo zwi ḓo ita uri ni ṱoḓe u ḓiṋekedza kha Yehova na u lovhedzwa.

14-15. Ndi ifhio ngoho ye na i guda na u i tenda nga ha muya mukhethwa?

¹⁴ No ḓipfa hani musi ni tshi guda zwithu zwi tevhelaho nga ha muya mukhethwa? A si muthu, ndi maanḓa a Mudzimu a shumaho. Yehova o shumisa muya mukhethwa u itela u hevhedza vhaṅwali vha Bivhili nahone muya mukhethwa u ri thusa u pfesesa Bivhili na u tevhedza zwine ra zwi guda khayo. (Yoh. 14:26; 2 Pet. 1:21) Yehova u shumisa muya wawe u itela u ri ṋea “maanḓa a songo ḓoweleaho.” (2 Vhakor. 4:7) Muya mukhethwa u ri ṋea maanḓa a u huwelela, u ri thusa u lwisana na zwithu zwine zwa nga ita uri ri si fhulufhedzee, u ri thusa musi ro kulea nungo na uri ri konḓelele musi ri na thaidzo. U ri thusa u sumbedza zwithu “zwi aṋwiwaho nga muya mukhethwa.” (Vhagal. 5:22) Yehova u ṋea muya mukhethwa vhane vha mu fhulufhela na vhane vha mu humbela zwi tshi bva mbiluni.—Luka 11:13.

¹⁵ Vhashumeli vha Yehova vha a khuthadzea nga u ḓivha uri muya mukhethwa u vha thusa u mu shumela. Musi ni tshi tenda zwe na zwi guda nga ha muya mukhethwa, zwi ni  ṱuṱuwedza uri ni ṱoḓe u ḓiṋekedza kha Yehova na u lovhedzwa.

16. Ro guda mini?

¹⁶ Ndi zwa ndeme u ḓiṋekedza kha Yehova na u lovhedzwa. Samusi ro no ḓi zwi guda, ni tea u vha no ḓiimisela u xelelwa nga zwiṅwe zwithu na u ṱangana na thaidzo. Zwine na ḓidzima zwone ndi zwiṱuku musi zwi tshi vhambedzwa na phaṱhutshedzo dzine na ḓo dzi wana. U lovhedzwa zwi nga ni tshidza na u ita uri ni vhe na luvalo lwavhuḓi. U funa Yehova ndi tshone tshiitisi tshihulwane tshine tsha tea u ni ṱuṱuwedza uri ni lovhedzwe. Zwiṅwe hafhu, ni tea u tenda ni sa timatimi zwe na zwi guda nga ha Khotsi, Murwa na muya mukhethwa. U ya nga zwe ra zwi guda u swika zwino, ni nga fhindula hani mbudziso ine ya ri: “Naa ndo no lugela u lovhedzwa?”

17. Ndi zwifhio zwine muthu a tea u zwi ita a sa athu u lovhedzwa?

¹⁷ Arali ni tshi pfa uri no lugela u lovhedzwa, zwi tou pfala uri ni khou thoma u vha na vhushaka havhuḓi na Yehova. * Ni vho ḓivha zwinzhi nga ha Yehova na Yesu ngauri ni guda Bivhili tshifhinga tshoṱhe. No no vha na lutendo. (Vhahev. 11:6) Ni fhulufhela zwoṱhe zwe Yehova a ni fhulufhedzisa Bivhilini nahone ni tenda uri tshiṱhavhelo tsha Yesu tshi ḓo ita uri ni si tsha vha na tshivhi na uri ni si tsha fa. No rembuluwa, zwine zwa amba uri ni a ḓisola kha zwivhi zwoṱhe zwe na ita nahone no humbela Yehova uri a ni hangwele. No shanduka, zwine zwa amba uri a ni tsha tshila nga nḓila ye na vha ni tshi tshila ngayo u thomani, ni vho tshila nga nḓila ine ya takadza Mudzimu. (Mish. 3:19) Mbilu yaṋu i swela u vhudza vhaṅwe zwine na tenda khazwo. No fanelea u vha muhuweleli a songo lovhedzwaho nahone ni huwelela na vhaṅwe. (Mat. 24:14) Zwenezwo zwoṱhe ndi zwa ndeme nahone zwi ita uri Yehova a takale na u ḓihudza nga inwi.—Mir. 27:11.

18. Ndi zwifhio zwiṅwe zwine na tea u ita ni sa athu u lovhedzwa?

¹⁸ Hu na zwithu zwine na tea u zwi ita musi ni sa athu u lovhedzwa. Samusi ro no zwi guda, ni tea u ḓiṋekedza kha Yehova. Ambani nae nga thabelo i bvaho mbiluni nahone ni mu vhudze uri ni ḓo ita zwine a funa vhutshilo haṋu hoṱhe. (1 Pet. 4:2) Nga murahu, ni vhudze mudzudzanyi wa tshigwada tsha vhahulwane vha tshivhidzo uri ni khou ṱoḓa u lovhedzwa. U ḓo dzudzanya uri vhaṅwe vhahulwane vha ambe na inwi. Fhedzi ni songo pfa ni tshi ofha. Humbulani uri vhenevha vhahulwane vha a ni ḓivha nahone vha a ni funa. Vha ḓo vusulusa na inwi ngoho i bvaho Bivhilini ye na i guda. Tshipikwa tshavho ndi u vhona arali ni tshi pfesesa ngoho nahone ni tshi ḓivha uri u ḓiṋekedza na u lovhedzwa ndi zwa ndeme lungafhani. Arali vha vhona uri no lugela,  vha ḓo ni vhudza uri ni ḓo lovhedzwa kha guvhangano kana buthano ḽi tevhelaho.

19-20. Ndi mini zwine na tea u ita musi no no lovhedzwa nahone ni tea u zwi ita hani?

¹⁹ Ndi mini zwine na tea u ita musi no no lovhedzwa? * Ni songo hangwa uri musi ni tshi ḓiṋekedza, ni vha ni tshi khou itela Yehova muano nahone u lavhelela uri ni ite zwe na ana. Musi no no lovhedzwa, ni tea u tshila u tendelana na u ḓiṋekedza haṋu. Zwenezwo ni nga zwi itisa hani?

²⁰ Ni songo ṱutshela kule na tshivhidzo tshaṋu. Musi ni tshi lovhedzwa, ni vhalwa kha “vhatendi vhoṱhe.” (1 Pet. 2:17) Vhahashu vha tshivhidzoni vha tou nga muṱa waṋu. U ya pfunzoni tshifhinga tshoṱhe, zwi ḓo ita uri ni vhe na vhushaka ho khwaṱhaho navho. Vhalani Bivhili ḓuvha ḽiṅwe na ḽiṅwe nahone ni vhe na tshifhinga tsha u humbulisisa kana u elekanya nga ha zwe na vhala. (Ps. 1:1, 2) Musi ni tshi ita zwenezwo, zwine na zwi vhala zwi ḓo ni kwama mbilu. “Ni bvele phanḓa ni tshi rabela.” (Mat. 26:41) Thabelo yaṋu i bvaho mbiluni i ḓo ita uri ni vhe tsini na Yehova. “Dzulani ni tshi ṱoḓa Muvhuso wa Mudzimu . . . u thoma.” (Mat. 6:33) Zwenezwo ni nga zwi kona nga u ita uri u huwelela zwi vhe zwa ndeme. U dzula ni tshi huwelela zwi ḓo ita uri lutendo lwaṋu lu khwaṱhe nahone zwi ḓo thusa vhaṅwe uri vha wane vhutshilo vhu sa fheli.—1 Tim. 4:16.

21. U lovhedzwa zwi ḓo ita uri ni wane mini?

²¹ U ḓiṋekedza na u lovhedzwa ndi phetho khulwane kha dzoṱhe. Ngoho ndi uri hu na zwine na nga xelelwa ngazwo nahone ni nga tea u konḓelela dziṅwe thaidzo. Naa u ḓiṋekedza na u lovhedzwa ndi zwa ndeme u swika henefho? Ee! Thaidzo dzoṱhe dzine ra sedzana nadzo ndi dza ‘tshifhinganyana nahone ndi ṱhukhu.’ (2 Vhakor. 4:17) Fhedzi u lovhedzwa zwi ḓo ita uri ni takale zwino na u tshila “vhutshilo ha vhukuma” tshifhingani tshi ḓaho. (1 Tim. 6:19) Ri ni ṱuṱuwedza uri ni rabele na u humbula nga ha uri ni nga fhindula hani mbudziso ine ya ri: “Naa ndo no lugela u lovhedzwa?”