Amual ti dungu

Amual tati troquiñ dungu mu

PU CHE ÑI MONGEN

“¡Tüfa tayu mülen! ¡Werkümuyu!”

“¡Tüfa tayu mülen! ¡Werkümuyu!”

¿AYÜNIEYMI doy küdawelafiel ta Jewba? ¿Ayünieymi wiñamtuwal chew newe mülenolu pu amuldungukelu? Femngechi rakiduamkülelmi, rume kelluafeymu kimal chem ñi femün taiñ peñi Jack Bergame ka tañi domo Marie-Line pingelu.

1988 tripantu, taiñ peñi Jack tañi domo engu kiñentrür wünelerpuyngu amuldungun mew. Tüfachi kurewen rume adümuwküleyngu ñi fill püle amuldungual, feymu werküngeyngu ñi wiñamtuwal fentren lof mapu mülelu Guadalupe ka Guyana Francesa pingechi mapu mu. Feychi epu trokiñ mapu adnieeyew ti Betel mülelu Francia mapu mu. ¿Ayüafuymi tami doy pichi kimafiel tüfachi kurewen? Nütramkayafiyiñ.

¿Chumngelu (chemu) wünelerpuymu amuldungun mew?

Marie-Line feypi: Iñche tremün Guadalupe pingechi mapu mu. Pichikalu müten iñche, kom antü amuldungukefun tañi ñuke iñchiw, kidu küme poyefi ta Jewba tuntepuwi ñi mongen. Piwkeyerpufiñ pu che, feymu tripatulu iñche colegio mu 1985 tripantu, wünelerpun amuldungun mew.

Jack feypi: Wechengelu iñche, kimürpufiñ fentren pu peñi ka pu lamngen wünelekefulu amuldungun mu. Feymu walüng mew, wünelekefun amuldungun mu. Kiñeke mu, afchi semana kiñentrür amuldungukefun pu wünelekelu amuldungun mew. Kom antü amuldungukefuiñ, fey afchi antü amukefuiñ lafken mu taiñ ürkütumeal. ¡Müna küme rupakefuiñ!

1988 tripantu niewiyu Marie-Line iñchiw, fey kiñe antü rakiduamün: “Iñchiw nielayu fütrake duam, ¿kümepelayafuy may tayu doy amuldungual?”. Fey tañi domo iñchiw eluwiyu tayu wünelerpual amuldungun mew. Fey amuyu ti Chillkatuwe ñi Pepikangeam pu Wünelekelu Amuldungun mew, fey elungeyu tayu wünelerpual amuldungun mu, 140 hora mülefuy tayu femal. Werküngeyu fill püle tayu amuldunguyawal Guadalupe pingechi trokiñ mapu mu. Fey wüla werküngeyu tayu amuldungual Guyana Francesa mapu mew.

¿Chem kellueymu tamu wimtual kake mapu tamu mülerpuken?

Marie-Line feypi: Pu lamngen mülelu Betel Guyana Francesa mapu mu, kimtukuniefuyngün ti texto taiñ doy ayükefiel Isaías 6:⁠8. Fey kiñeke mu taiñ pu lamngen mütrümkefeiñmu taiñ werküaetew ka mapu ñi amual, welu wünelu mu feypikefeiñmu: “¿Chuchi ama tamu doy ayükeelchi texto?”. Fey iñchiw wiñoldungukefuyu: “¡Tüfa tayu mülen! ¡Werkümuyu!”.

Dullintukelayu chew tayu werküngeel tayu doy küme rupael. Femngechi femfuliyu, ayüwkülelayafuyu chew tayu küdawkülen ta fewla. Kafey eluwküleyu tayu weniyeafiel kom pu lamngen chew tayu mülerpuken.

Jack feypi: Kuyfi mu, kiñeke weni ayünielafuy taiñ elkünuafiel engün, feymu feypikefeiñmu taiñ wiñamtuwnoal kañpüle. Kiñe antü, tripatulu Guadalupe mu tayu wiñamtuwal kañpüle, kiñe longkolelu rakiduameleiñmu Jesus ñi feypin: “Fey tati lelfün tüfachi mapu” (Mat. 13:⁠38). Feymu wiñamtuwlu iñchiw ka mapu, longkontukukeyu tayu küme küdawkülen chew rume tayu mülen. ¡Doy duamtufali kay tati pu che taiñ amuldungulelafiel!

Wiñamtuwlu iñchiw ka mapu, ngüneduamkefiyu tati pu che ñi ayüwün mongen ñi nien engün. Ka femngechi iñchiw inayentukefiyu chumngechi taiñ ayüwküleal feyti pu che reke. Feymu ikeiñ chem ñi iken engün feyti mu, ka pütokokeiñ chem ñi pütokoken engün, welu kuñiwtukuwküleyu ñi kutran-noal. Kümeke dungu ñi rupan chew tayu werküngeel nütramkakefiyu pu peñi ka pu lamngen.

Marie-Line feypi: Ka femngechi kimürpuyu chumngechi ñi adümuwkülen taiñ pu lamngen chew tañi mülen engün. Rakiduamtukunien chem ñi rupan we akulu iñchiw Guyana Francesa mapu mew. Kiñe antü taiñ amuldungual, rume mawünkülefuy. Fey iñche rakiduamün ñi mawünwenoal, fey taiñ tripayal. Welu kiñe lamngen feypienew: “¿Amuyu?”. Fey feypifiñ: “¿Chumngechi am? ¿Mawünküley no am?”. Fey kidu wiñoldunguenew: “Nülange tami paragua, fey cicleta mew amuleaiñ”. Fey kimürpun chumngechi amuleal kiñe cicleta mew ka nülanieal kiñe paragua. Femngechi kimürpunofuli, amuldungulayafun mawünkülen mu rume.

Wiñamtuwlu eymu kay 15 rupa, ¿pichi feypimuafuiñ chem chumal wiñamtun mew?

Marie-Line feypi: Wiñamtuwmekeal küdawngey. Feymu duamfali arrendayal kiñe küme ruka, femngechi wiñotule ti che amuldungun mu, küme ürkütual.

Jack feypi: Arrendan mu kiñe we ruka, pintakefiñ ta ponwitu mew chumngechi ñi ayükefiel. Tañi pu peñi Betel mew mülelu kimtukuniefuyngün tayu müte mülenagnoal chew tayu werküngeel, feymu feypingekefun kiñeke mu: “Jack, tüfachi ruka duamfalngelay tami pintakünuafiel”.

Tañi domo rume adümuwküley chumngechi adnieafiel taiñ fillke chemkün, femngechi taiñ wiñamtuwal. Tañi domo elkünukey taiñ fillke fillem fillke caja mu, fey wente tati caja wirintukukey chew ñi elkünungeal tati ruka mu. Femngechi puwlu tayu we ruka ngeal, doy küme kimfalküley chuchi püle taiñ elkünuafiel ti caja. Kafey tañi domo kom wirintukukey chem ñi mülen kiduke tati caja mew, femngechi pefemkefiyu chem tayu duamnieel.

Marie-Line feypi: Tañi füta iñchiw kimürpuyu chumngechi küme adkünual wiñamtun mew, femngechi matu eluwkeyu tayu amuldungual.

¿Chumkeymu tamu küme wechurpuafiel tamu amuldungun küdaw? (2 Tim. 4:⁠5).

Marie-Line feypi: Lunes antü mew ürkütukeyu ka pepikakeyu chem chillkatual tati trawün mew. Fey martes antü eluwkeyu tayu amuldungual.

Jack feypi: Iñchiw feypingeyu tunten hora tayu amuldungual fill küyen, welu rakiduamtukunielafiyu rakinieal ti hora. Tati amuldungun, fey tayu küdaw kay tati. Tripalu müten tayu ruka mu, eluwkeyu tayu amuldungulelafiel kom pu che, konputualu wüla tayu ruka mew fentekünukeyu.

Marie-Line feypi: Kiñeke mew amulu iñchiw lelfün tayu küme rupaleal, yeken pichike tratado. Kiñeke che fülkontukeeiñmu tayu eluafiel kiñeke tratado, feypinofiel rume taiñ poyekefiel ta Jewba. Fey llemay, tati pu che ngüneduamkeeiñmu, feymu duamfalngey taiñ küme tukutuwküleal ka küme miyawal.

Jack feypi: Kafey eluwkeyu tayu küme chengeal, femngechi amuldungulelkefiyu reke tayu pu karukatu. Ñimituken tati trananagelchi tapül anümka, ñimituken ka ütrüfentuken tati pod chew ñi ngülümngekeel, femngechi tañi kom lifküleal. Tañi pu karukatu ngüneduamkey tañi femngechi femken, feymu kiñeke mu ramtukeenew engün: “¿Niefuymi kay kiñe Biblia iñche ngealu?”.

¿Pichi feypimuafuiñ kiñeke ayüwün dungu tamu rupan ka mapu mu?

Jack feypi: Tüfachi mapu Guyana, küdawngey tañi puwal kiñeke lelfün mew. Kiñeke mu miyawkefuiñ 600 kilometro kiñe semana, ka rume wedalekey ti rüpü. Piwkentukunien feychi amulu iñchiw Saint-Élie pingechi waria mu. Fentreñmaiñ taiñ puwal feychi püle, kiñe fütra auto yeeiñmu ka kiñe lancha motor yeeiñmu lewfü mew. Epe kom pu che mülelu feychi waria mu entukeyngün milla. Tati pu che rume ayüwingün taiñ elufiel kiñeke chillka, feymu fente tañi mañumtuetew elueiñmu pichike milla. Punlu, pengelelfiyiñ fentren che kiñe video ñi entuel Jewba tañi trokiñche.

Marie-Line feypi: Kiñeke mufü tripantu püle, Jack feypingey ñi amual Camopi pingechi waria mu, fey ñi wewpial feychi pun ñi acordangeal Jesus tañi lan. Puwal feychi waria mu, rüpütufiyiñ ti lewfü Oyapock pingelu, meli hora amulefuiñ kiñe lancha motor. Rume ayüwün-ngefuy taiñ rupan feychi mew.

Jack feypi: Kiñeke mu, doy matu amukefulu chi ko, rume kuñiwün-ngefuy ti lewfü. Rume afmatufalngey fülpuafiel feychi ko ñi rume matu amulen. Tati amulkefilu ti lancha mülefuy ñi rume adümuwküleal taiñ küme amuleal. Rume küme ayüwün rupaiñ feychi mew. Femngelu ti trawün Jesus tañi lan ñi acordangeal, 6 poyekefilu ta Jewba mülefuyngün, welu 50 che akuy engün, kiñeke mapuche tüfachi mapu tuwün-ngelu akuyeyngün kütu.

Marie-Line feypi: Pu wechekeche ayüle ñi doy küdawelafiel ta Jewba, ka femngechi rupayafuyngün fentren ayüwün dungu mu. Eymi weche, müley tami maneluwal Jewba mu, femngechi doy feyentunierpuaymi ta kidu. Femngechi rupalmi, peaymi chumngechi tami kellukeetew Jewba.

¿Küdawtuymu kimürpual kakelu kewün dungu?

Jack feypi: Küdawtuyu llemay. Kimürpun kakelu kewün dungu, femngechi ñi amuldungual ka kelluntukuafiel ti trawünche. Mülerpun kiñe trawünche mu dungukelu sranangtongo kewün dungu.⁠ * Elungelafun rume ñi papeltual ti Biblia trawünche mu, welu elfalkünungen ñi adnieafiel Ti Werken ñi chillkatungeal. Fey kiñe peñi ramtufiñ: “¿Adümfalngepey may tañi feypin?”. Fey wiñoldunguenew: “Kiñeke mew kimfal-lay chem tami feypin, welu rume kümey tami dungun”. Tati pu pichikeche ka kelluenew engün, feymu welulkawün mew feypikefenew chumngechi ñi dungual, welu pu füchakeche chem dungu no rume feypikelafenew. Rume kelluenew pu wechekeche.

Marie-Line feypi: Chew tañi amuldungumeken, chillkatulelkefun Biblia tati pu che dungukelu frances, portugues ka sranangtongo kewün dungu. Kiñe lamngen ngülamtuenew: “Tripalmi tami kimeltulelafiel Biblia tati pu che, wüne pemeafimi pu che portugues dungukelu, feychi kewün tami müte adümnofiel. Fey wüla pemeafimi pu dungulu feychi kewün tami doy adümniefiel”. Ellaka mu, kimlafun chumngelu fente kümefuy feychi ngülam.

Kiñe antü kiñe lamngen iñchiw, chillkatulelfiyu ti Biblia kiñe che sranangtongo kewün dungulu, fey wüla pemefiyu kiñe che portugues dungukelu, welu iñche dungulelfiñ sranangtongo kewün dungu. Ngüneduamlafun rume tañi welulkawün chem kewün dungu mew tañi dungumekefiel ti che, fey tañi lamngen feypienew ñi welulerken. Feychi mu wüla kimürpun chumngelu fente kümey chi ngülam.

¿Chem kellukeeymu tamu doy weniyeafiel pu peñi ka pu lamngen?

Jack feypi: Proverbios 11:⁠25 feypi: “Tati eluwlu ñi wülal tañi nieel, küme feleay”. Wiño witrawtukelayu ñi duamnieafiel ka piwkeyeafiel taiñ pu peñi ka pu lamngen. Kiñeke mu duamfalngelu taiñ küme elkünutuafiel ti Trawünwe Ruka, kiñeke peñi feypikeenew: “Kalli, kakelu peñi ka pu lamngen küdawpe engün”. Fey iñche wiñoldungulelkefiñ: “Welu iñche koneltulen tüfachi trawünche mu. Feymu mülefule küdaw, iñche ka ayülen ñi küdawküleal” feypikefiñ engün. Kiñeke mu duamfalngey ñi kiduleal tañi afkadi iñchiw, welu feypiwkeyu: “Tüfachi dungu ta katrütukilpe taiñ kelluafiel taiñ pu peñi ka pu lamngen”.

Marie-Line feypi: Yafüluwkeiñ taiñ duamtunieafiel kiduke taiñ pu lamngen. Femngechi müten kimafuiñ chem ñi duamnieel engün. Kiñeke lamngen duamniey taiñ mülenagal tañi pu püñeñ engün kam yemetuafiel ti colegio mu. Kimürpulu tañi füta iñchiw chem ñi duamnieel pu lamngen, eluwküleyu tayu pürüm müten kelluafiel. Femngechi doy küme weniyerpukefiyiñ engün.

¿Chem kümelkan llowimu chew tamu werküngeel?

Jack feypi: Tayu küdawelkefiel ta Jewba fill antü, rume ayüwülkeeyumu. Kafey chew tayu mülerpun, rume ayüwülkeeyumu fillke adngechi dungu ñi dewmael taiñ Wenu Chaw Jewba. Kiñeke mu rupakeyu wedake dungu mu, welu kimnieyu tayu kelluntukukeetew Jewba tañi trokiñche chew rume tayu mülen, feymu tüngduamkülekeyu.

Wechengelu iñche, eluwlan ñi koneltual pu soltau mu, feymu carceltukungen tüfachi Guyana Francesa mapu. Turpu rakiduamkelafun rume ñi werküngeal tüfachi mapu mu ñi amuldungual. Kafey elungen tañi amuldungulelafiel pu presu. ¡Afmatufali fentren kümelkan tañi eluetew Jewba!

Marie-Line feypi: Rume ayüwülkeenew ñi kellufiel ta kakelu che. Rume ayüwküleyu ñi küme küdawelniefiel ta Jewba. Kafey doy kiñewküleyu tayu kurewen-ngen. Kiñeke mu, Jack feypikeenew: “Kiñe kurewen küme duamkülelay, ¿mangelpeafuyu may ñi yafütupayal?”. Tunten rupachi feypikefiñ: “Ka femngechi rakiduamkülefun”. Feley llemay, fentren rupa kiñewkülekey reke tayu rakiduam.

Jack feypi: Rupalu mufüke tripantu, feypingen ñi nieel cancer de prostata pingechi kutran. Iñche feypikefiñ tañi domo: “Kusheñma, petu füchalelan tañi layal, welu larumefuli, iñche kimnien kom tañi mongen ñi elufiel ta Jewba, feymu müna küme duamkülen” (Gén. 25:⁠8).

Marie-Line feypi: Jewba elueiñmu falinke küdaw turpu taiñ rakiduamkenofel ñi femürpuafiel. Re kümeke dungu nierpuyu tayu mongen mew. Rüf maneluwkeyu Jewba tayu kellukeetew, feymu chew rume werküngeliyu, ¡amuayu llemay!

^ parr. 32 Sranangtongo kewün dungu mew ta reyükonküley gringodungun, holandes, portugues ka kiñeke africano kewün dungu. Tüfa ta dungurpuyngün pu esclavo.