Kɔ no mu nsɛm no do

Kɔ no mu nsɛm a wɔahyehyɛ no do

ASETSENA MU NSƐM

“Hɛn Nye Yi! Soma Hɛn Ɛ!”

“Hɛn Nye Yi! Soma Hɛn Ɛ!”

ANA epɛ dɛ itu kɔ beebi a wohia mboa kɛse na eyɛ pii wɔ Jehovah no som mu? Anaadɛ bi a ibotu akɔ ɔman fofor do akɔboa? Sɛ dɛm a, ɔnodze Onua na Akyerɛbaa Bergame hɔn asetsena mu nsɛm yi bɔboa wo.

Ofitsi afe 1988 dze besi ndɛ no, Jack na Marie-Line abɔ mu ayɛ ber nyina som edwuma no. Wɔyɛ awarfo a wotum tsena beebiara, na wotum gyina tsebea ahorow ano so. Dɛm ntsi, wɔgyee dwumadzi ahorow pii a wɔdze maa hɔn wɔ Guadeloupe nye French Guiana no too mu. Ndɛ, France Bethel no na ɔhwɛ ɔsom edwuma a wɔyɛ wɔ dɛm mbea ebien yi do. Hom mma yɛnye Jack na Marie-Line mbɔ nkɔmbɔ kakra.

Ebɛnadze ntsi na hom dze homho hyɛɛ ber nyina som edwuma no mu?

Marie-Line: Meyɛ abofra no nna mowɔ Guadeloupe. Hɔ na m’enyi firii. Nna metaa nye me maame kɔ asɛnka da mũ nyina. Nna me maame yɛ Ɔdasefo a ɔyɛ nsi. Meyɛ obi a mepɛ nyimpa, ntsi ber a muwiee skuul wɔ afe 1985 mu no, ntsɛmara na medze moho hyɛɛ akwampaae edwuma no mu.

Jack: Meyɛ ɔbabun no, nna hɔn a metaa nye hɔn bɔ yɛ enuanom a wɔdze hɔnho ahyɛ ber nyina som edwuma no mu. Nna dɛm enuanom yi enyi gye asɛnka edwuma no ho papaapa. Sɛ skuulfo ma kwan a, nna metaa dze moho hyɛ akwampaaefo boafo edwuma no mu. Odu Memenda na Kwesida a, nna yɛtaa fow bɔɔs kɔ asaasesin a akwampaaefo no tse mu no, na yɛnye hɔn kɔ asɛnka da mũ no nyina. Yɛpon a, nna yɛakɔ mpoano akɔdwedwe hɛnho. Dɛm aber no, nna hɛn enyi gye dɛ!

Mowaar Marie-Line wɔ afe 1988 mu. Ɔno ekyir pɛɛ no, mekãa dɛ, ‛Asodzi biara nnda hɛn do, ebɛnadze ntsi na yɛnnyɛ pii wɔ asɛnka edwuma no mu?’ Ntsi, mebɛkaa Marie-Line ho wɔ akwampaae edwuma no mu. Afe kor ekyir no, yɛkɔr akwampaaefo skuul. Iyi ekyir no, wɔpaaw hɛn beenu no dɛ akwampaaefo etsitsir. Yenyaa dwumadzi pii a ɔyɛ enyigye wɔ Guadeloupe ansaana wɔroto nsa afrɛ hɛn dɛ yɛnkɔ French Guiana.

Mfe pii a abɛsen kɔ no, hom enya dwumadzi ahorow pii. Ebɛnadze na aboa hom ma hom etum egyina tsebea ahorow ano?

Marie-Line: Enuanom a wɔwɔ French Guiana Bethel no nyim dɛ kyerɛwsɛm a ɔda hɛn akoma do nye Isaiah 6:8. Ntsi sɛ wɔfrɛ hɛn wɔ foon do a, fen a wɔnye hɛn dzi nye dɛ: “Hom kaa kyerɛwsɛm a ɔda hom akoma do no?” Sɛ wonya ara kã dɛm a, nna yeehu dɛ wɔrebɛsesa hɛn dwumadzi. Nna hɛn so yɛagye do dɛ, “Hɛn nye yi! Soma hɛn ɛ!”

Sɛ yenya dwumadzi fofor a, yekwetsir dɛ yɛdze bɔtoto dwumadzi ahorow a wɔdze maa hɛn wɔ mber a abɛsen kɔ no ho. Siantsir nye dɛ yɛmmpɛ dɛ yɛbɛma biribiara asɛɛ enyigye a ɔwɔ dɛ yɛdze yɛ dwumadzi fofor a wɔdze ama hɛn no. Afei so, yɛbɔ mbɔdzen dɛ yɛnye enuanom mbarimba na mbaa a wɔwɔ asaasesin a yɛakɔ mu no bɛfa nyɛnko.

Jack: Mber bi a woetwa mu no, nna enuanom mbarimba na mbaa binom mmpɛ dɛ yefi hɔn nkyɛn wɔ Guadeloupe. Nna wɔpɛ dɛ wɔyɛ ara ma yɛtsena hɔn nkyɛn. Naaso ber a yefii Guadeloupe no, onua kor kãa dɛ yɛmma asɛm a Jesus kãe a wɔayɛ ho kyerɛwtohɔ wɔ Matthew 13:38 no ntsena hɛn adwen mu. Hɔ kã dɛ: “Kwã no nye wiadze.” Ntsi sɛ wɔma hɛn dwumadzi fofor a, yɛdze hyɛ hɛn adwen mu dɛ, ɔmmfa ho beebiara a yɛwɔ no, asaasesin kor no ara na yɛreyɛ edwuma wɔ mu. Adze yi, dza ohia tsitsir nye asaasesin no nye nkorɔfo a wɔwɔ mu no!

Sɛ yedu asaasesin fofor mu a, yehu dɛ binom tum dze enyigye tsena bea a ɔtse dɛm. Dɛm ntsi, yɛbɔ mbɔdzen dɛ yebosũasua hɔn a wɔtse hɔ no. Edziban a wodzi wɔ hɔ no botum ayɛ soronko efi dza yenyim ho dze, naaso edziban a wodzi nye nsu a wɔnom wɔ hɔ no, ɔno bi ara na hɛn so yedzi na yɛnom. Ber kor no ara so, yɛhwɛ hɛn apɔwmudzen yie. Dwumadzi biara a wɔdze bɛma hɛn no, yɛbɔ mbɔdzen dɛ yɛbɛkã ho asɛmpa.

Marie-Line: Afei so, yesũaa ndzɛmba pii fii enuanom no hɔ. Mekaa asɛm bi a osii aber a yedur French Guiana no. Nna nsu rotɔ dzendzenndzen, ntsi nna yesusu dɛ ɔwɔ dɛ yɛtweɔn ma ɔtsew ansaana yɛakɔ asɛnka. Naaso, akyerɛbaa kor bisaa me dɛ “Ayɛ krado dɛ ebɔkɔ asɛnka?” Nna ɔyɛ me nwanwa, ntsi miyii ano dɛ, “Yebesi dɛn akɔ?” Ɔkãa dɛ, “Fa wo kyim na yɛntsena hɛn baesekel do nkɔ.” Ntsi musũaa mbrɛ mibesi ekitsa kyim na meetwuw baesekel. Sɛ mannyɛ dɛm a, nkyɛ murunntum nnhu mbrɛ mibesi akɔ asɛnka wɔ nsutɔber mu da!

Hom edzi etutuetutu bɛyɛ mpɛn 15. Ɔdze fa etutuetutu ho no, ebɛn nyansahyɛ na hom pɛ dɛ hom dze ma afofor?

Marie-Line: Sɛ irutu akɔ beebi fofor a, obotum ayɛ dzen ama wo. Ne nyinara mu no, ɔwɔ dɛ ehwehwɛ beebi a ɔyɛ kama ama sɛ epon asɛnka ba fie a, eetum adwedwe woho ma w’ahom aaka woho.

Jack: Dan biara a yɛbɔkɔ akɛtsena mu no, ɔyɛ a mepentsi mu fofor. Sɛ enuanom a wɔwɔ Bethel no nyim dɛ, beebi a wɔdze hɛn akɔ no yɛrennkyɛr wɔ hɔ a, dza ɔtɔ da a wɔkã nye dɛ, “Jack, dɛm dan yi dze mma nnhaw woho mmpentsi mu!”

Sɛ ɔba no ndzɛmba a wɔboaboa ano gu adze mu na wɔhyehyɛ a, Marie-Line akwadar wɔ mu papaapa! Ɔbɔboaboa biribiara ano egu ndakaba mu na ɔakyerɛw dza ɔwɔ mu no egu ho, bi a “eguaree ndzɛmba,” “pia mu ndzɛmba,” “gyaadze ndzɛmba,” nye dza ɔkeka ho. Ntsi, sɛ yedu fie fofor a yɛrekɛtsena mu no a, ɔnnyɛ dzen mma hɛn koraa dɛ yebohu beebi a yɛdze adakaba biara bɔkɔ. Ɔkyerɛw biribiara a ɔwɔ adakaba biara mu no to hɔ ama yɛrohwehwɛ biribi ekyir kwan a, yɛammberɛ.

Marie-Line: Osiandɛ yeehu mbrɛ yebesi atoto hɛn ndzɛmba yie ntsi, yetum hyɛ ɔsom edwuma no ase ntsɛmara.

Hom si dɛn hyehyɛ hom mber ama hom eetum ayɛ hom ‘som edwuma no pɛpɛɛpɛr’?​—2 Tim. 4:5.

Marie-Line: Yɛdze Dwowda gye hɛn ahom na yɛdze siesie hɛnho ma asafo nhyiamu. Ofi Benada rokɔ dze, yɛkɔ asɛnka.

Jack: Ɔwɔ mu dɛ wɔhwehwɛ ndɔnhwer dodow bi fi hɛn hɔ dze, naaso nnyɛ ɔno na yɛdze hɛn adwen si do. Asɛnka edwuma no na ohia hɛn tsitsir. Ntsi ofi ber a yebefi fie kesi ber a yɛbɛsan aba no, yɛbɔ mbɔdzen dɛ yɛbɛkã asɛm no akyerɛ obiara a yebehyia no.

Marie-Line: Dɛ nhwɛdo no, sɛ yerupue akɛgye hɛn enyi a, metaa dze nkrataaba hyɛ moho. Ɔyɛ a, nyimpa binom ba hɛn nkyɛn bɛgye nwoma. Ebɔhwɛ no, nna yɛmmbɔɔ hɔn amandzɛɛ mpo dɛ yɛyɛ Jehovah Adasefo. Osian iyi ntsi, yɛyɛ ahwɛyie wɔ hɛn ntarhyɛ nye hɛn ahosiesie ho. Nkorɔfo hyɛ ndzɛmba a ɔtsetse dɛm no nsew.

Jack: Iyi da nkyɛn a, yɛyɛ ndzɛmba pa bi ma hɛn efipamfo dze dzi hɔn dase. Dɛ nhwɛdo no, ɔyɛ a mesesaw nwura wɔ famu, mokɔtow nwura gu, na medze adze sesaw ahataw a aprow egu famu no. Ɔyɛ a wɔhyɛ adzeyɛ a ɔtse dɛm nsew, na ɔtɔfabi a, wobisa me dɛ, “Ana ibenya Bible kor ama me?”

Nna hom taa tu kwan kɛyɛ asɛnka edwuma no wɔ nsaasesin a ɔwɔ ekyirkyir mu. Ana hom kaa biribi wɔ akwantu a ɔtse dɛm mu a hom pɛ dɛ hom kã ho asɛm kyerɛ hɛn?

Jack: Guiana no, nsaasesin no bi wɔ hɔ a, ɔyɛ dzen dɛ ibotum akɔ hɔ. Mpɛn pii no, dapɛn no bɔkɔ ewiei no, nna yeetwa kwan kilomita 600. Akwan a ɔwɔ hɔ no so muo. Kwan a yetui kɔr St. Élie wɔ Amazon kwaabibir mu no yɛ dza hɛn werɛ nnkefir da. Ɔgyee hɛn ndɔnhwer pii ana yerudu hɔ. Yɛfaa kaar a otum fa kwan a ɔnnyɛ do kɔree kodur beebi. Nna yɛfoow hɛmba toaa do. Nyimpa dodowara a wɔwɔ kurow mu hɔ no yɛ nkorɔfo a wotu sikakɔkɔɔ. Hɔn mu binom maa hɛn sikakɔkɔɔ mpɔkowa dɛ ntoboa dze kyerɛɛ nwoma a yɛdze maa hɔn no ho enyisɔ! Ewimbir no, yeyii video ahorow a ahyehyɛdze no ayɛ no mu kor kyerɛɛ hɔn. Nyimpa beberee bae bɔhwɛe.

Marie-Line: Mber kakra nye yi na wɔtoo nsa frɛɛ Jack dɛ ɔnkɛma Nkaadzi no ho ɔkasa wɔ Camopi. Yɛfoow hɛmba twaa kwan ndɔnhwer anan faa Oyapock Esutsen no do ana yerudu hɔ. Ɔyɛ suahu a ɔka akoma ara yie.

Jack: Beebi a ɔyɛ hũ nye bea a esutsen no mu dɔ na ɔsen wii na abotan so wɔ mu no. Sɛ etse hɛmba mu na erebɛn bea a ɔtse dɛm, na ihu abotan a ɔwɔ esutsen no mu a, ɔyɛ fɛw papa. Ɔsɛ dɛ nyia okitsa hɛmba no hu mbrɛ obesi dze hɛmba no afa bea a ɔtse dɛm. Naaso, nna ɔyɛ akwantu a ɔyɛ enyigye. Adasefo beesia pɛ na wɔwɔ kurow mu hɔ, naaso nyimpa bɛyɛ 50 na wɔbaa Nkaadzi no. Nna hɔn mu binom yɛ Amerindiafo!

Marie-Line: Mbabun a wɔpɛ dɛ wɔyɛ pii ma Jehovah no botum enya suahu a ɔtse dɛm. Ɔsɛ dɛ edze woho to Jehovah do wɔ tsebea a ɔtse dɛm mu. Sɛ eyɛ dɛm a, gyedzi a ewɔ wɔ no mu no bɛyɛ kɛse. Mpɛn pii no, yehu Jehovah ne nsa wɔ hɛn asetsena mu.

Hom esũa kasa pii. Ana ɔyɛ mberɛw ma hom dɛ hom bosũa kasa fofor?

Jack: Ɔnntse dɛm koraa. Musũaa kasa ahorow yi mbrɛ ɔbɛyɛ a mubotum akã asɛm no na maaboa wɔ asafo no mu. Odur beebi no, nna ɔwɔ dɛ mohwɛ Ɔweɔn-Aban Adzesua do wɔ Sranantongo * kasa mu. Merekyerɛ yi, nna Bible akenkan dwumadzi mpo mennyɛɛ bi! Mibisaa onua kor dɛ, Aso enuanom tse dza mekã no ase? Obuaa dɛ, “Wo nsɛm no bi wɔ hɔ a, yɛnntse ase, naaso ebɔ mbɔdzen papaapa.” Minyaa mboa pii fii mbofra no hɔ. Sɛ mennkã kasa no yie a, ɔyɛ a wɔkã kyerɛ me. Naaso, mpanyimfo a wɔwɔ mu no dze, wɔnnkã ho asɛm nnkyerɛ me. Afei so, musũaa pii fii mbabun a wɔwɔ asafo no mu no hɔ.

Marie-Line: Asaasesin kor bi mu no, nna menye binom sũa adze wɔ French kasa, Portuguese kasa, nye Sranantongo kasa mu. Hɛn akyerɛbaa kor maa me nyansahyɛ dɛ, sɛ merekɛyɛ Bible adzesua a, mindzi kan nyɛ dza ɔwɔ kasa a munnhun kã papa no mu. Ɔno ekyir no, nna medze dza ɔwɔ kasa a mehu kã yie no etwa tun. Ekyir yi, mubohun nyansa a ɔwɔ afotu a ɔdze maa me no mu.

Da kor bi, mekɛyɛɛ Bible adzesua ebien bi. Dza odzi kan no wɔ Sranantongo kasa mu, nna dza otsĩa ebien no wɔ Portuguese kasa mu. Aber a mehyɛɛ adzesua a otsĩa ebien no ase no, akyerɛbaa a nna ɔka moho no kãa kyerɛɛ me dɛ, “Marie-Line, muhu dɛ ndzɛmba nnkɔ yie!” M’enyi baa moho do no, nna Brazilnyi ɔbaa a nkyɛ ɔwɔ dɛ mekã Portuguese kasa kyerɛ no no, nna merekã Sranantongo kasa mbom akyerɛ no!

Hɔn a hom nye hɔn abɔ mu asom no, yehu dɛ wɔdɔ hom papaapa. Ebɛnadze na aboa hom ma hom nye hɔn enya anyɛnkofa a no mu yɛ dzen dɛm?

Jack: Mbɛbusɛm 11:25 kã dɛ: “Ɔkra a ne nsa bue no, ɔbɔdɔ seradze.” Yɛnntwentweɔn hɛn ananadze dɛ yebotu hɛnho akyɛ aboa afofor. Ɔdze fa hɛn Ahendzi Asa do esiesie ho no, ɔyɛ a enuanom binom kã dɛ: “Gyaa ma adawurbɔfo no ma wɔnyɛ.” Naaso, miyi hɔn ano dɛ: “Mara so meyɛ ɔdawurbɔfo. Ntsi, sɛ edwuma bi wɔ hɔ a ɔwɔ dɛ yɛyɛ a, ɔwɔ dɛ mara so musuo mu ma yɛyɛ.” Ɔwɔ mu dɛ ɔwɔ dɛ obiara nya ber ma noho dze, naaso mpɛn pii no, yɛkaa hɛnho dɛ yɛremma ber a ɔsɛ dɛ yenya ma hɛnho no nnsiw hɛn kwan dɛ yɛbɛyɛ ndzepa ama afofor.

Marie-Line: Hɛn nuanom mbarimba na mbaa no, yɛbɔ mbɔdzen dɛ yɛbɛkyerɛ hɔnho enyigye. Yɛnam dɛm kwan yi do hu ber a wohia obi ma ɔaahwɛ hɔn mba ama hɔn anaa obi a ɔbɔkɔ akɛfa hɔn mba efi skuul ama hɔn. Sɛ yehu ehiadze a ɔtse dɛm a, yɛyɛ nhyehyɛɛ ama yeetum aboa hɔn. Yɛnam dɛm kwan yi do nye afofor nyaa anyɛnkofa a no mu yɛ dzen, osiandɛ dabaa nna yɛayɛ krado dɛ yɛdze mboa a wohia no bɛma hɔn.

Hom asom wɔ beebi a wohia mboa kɛse. Ebɛn nhyira na hom enya efi mu?

Jack: Ber nyina som edwuma no ama yeenya enyigye pii wɔ hɛn asetsena mu. Yɛtaa nya ho kwan no dze hu ndzɛmba ahorow bi a Jehovah abɔ na yɛkyerɛ ho enyigye. Ɔwɔ mu dɛ nsɛndzendzen pii wɔ mu dze, naaso yɛwɔ asomdwee, osiandɛ yenyim dɛ beebiara a yɛwɔ no, Nyankopɔn no nkorɔfo taa hɛn ekyir.

Meyɛ aberantsɛ no, wɔdze me too efiadze wɔ French Guiana, osiandɛ nna meyɛ Christiannyi a minngyina afã biara wɔ amanyɛsɛm mu. Mennsusu da dɛ daakye ɔsom edwuma no dze me bɛba ɔman yi mu dɛ asɛmpatserɛwnyi na meenya ho kwan akɛsera hɔn a wɔwɔ efiadze no. Nokwasɛm nye dɛ, Jehovah ne yamu ye na oehyira hɛn pii!

Marie-Line: Dza ɔma minya enyigye kɛse nye dɛ mubotu moho akyɛ aboa afofor. Jehovah no som ama yeenya enyigye wɔ hɛn asetsena mu. Afei so, ama hɛn awar asɔ. Ɔtɔfabi a, Jack dze to m’enyim dɛ yɛnto nsa mfrɛ awarfo bi a wohia nkuranhyɛ ma wɔmbra hɛn fie na yɛnye hɔn nto nsa ndzidzi. Mpɛn pii no, dza mekã nye dɛ, “Dza ɔwɔ m’adwen mu ara nye no!” Mpɛn pii no, ebɔhwɛ no, nna asɛm kor no ara na hɛn beenu nyina rodwen ho.

Jack: Mfe kakra nye yi na dɔkta kãa kyerɛɛ me dɛ menya prostate cancer. Ɔwɔ mu dɛ nna Marie-Line mmpɛ dɛ ɔbɛtse dɛm asɛm yi dze, naaso mekãa kyerɛɛ no dɛ: “Mo dɔfo pa, mommbɔɔ akɔkora nnwiei, naaso sɛ muwu seseiara mpo a, minyim dɛ medze mo nkwa ayɛ adze a ɔsom bo papaapa. Medze mo nkwa asom Jehovah, na iyi ma m’enyi gye.”​—Gen. 25:8.

Marie-Line: Jehovah ama hɛn dwumadzi pii a nna yɛnnhwɛ kwan koraa. Afei so, ɔama yeetum ayɛ ndzɛmba ahorow pii a nna yesusu dɛ yerunntum nnyɛ da. Nokwar mu no, ndzepa pii ahyɛ hɛn asetsena mu mã. Yɛwɔ ahotodo kɛse wɔ Jehovah mu, dɛm ntsi beebiara a n’ahyehyɛdze no bɛkã dɛ yɛnkɔ no, hɔ ara na yɛbɔkɔ!

^ nky. 32 Sranantongo yɛ Borɔfo kasa, Dutch kasa, Portuguese kasa, nye Africa kasa ahorow a edzi afora. Nkowaa na wɔdze dɛm kasa yi bae.