Inda koshikalimo

Inda koshikalimo

ONDJOKONONA YONGHALAMWENYO

“Ofye ava! Tu tuma!”

“Ofye ava! Tu tuma!”

MBELA owa hala okutamununa mo oukalele woye moku ka longela oko ku na omhumbwe inene, tashi dulika koshilongo shimwe? Ngeenge osho, otashi dulika to ka mona ouwa moshimoniwa shomumwatate nomumwameme Bergame.

Jack naMarie-Line ova kala tava longo pamwe moilonga yefimbo li yadi okudja mo 1988. Molwaashi ohava ikilile noupu eenghalo di lili noku lili, ova li va tambula ko oinakuwanifwa ihapu ya yoolokafana moGuadeloupe nomoFrench Guiana. Eenhele adishe odo paife odi li mepashukilo loshitaimbelewa shaFrance. Natu ka puleni Jack naMarie-Line omapulo amwe manini.

Oshike she mu linyengifa mu ye moilonga yefimbo li yadi?

Marie-Line: Onda kulila moGuadeloupe, nonda kala handi i nameme moilonga yokuudifa efiku keshe, oo a li Ondombwedi iladi. Ondi hole ovanhu, nonda hovela okukokola ondjila mo 1985 diva konima eshi nda mana ofikola.

Jack: Eshi nda li okaana, onda kala alushe handi kala novalongi vefimbo li yadi ovo ve hole oukalele. Onda kala handi kufa oukwafelikokolindjila momafudo. Momaxuliloshivike amwe, otwa li hatu kwata obesa tu ka waimine ovakokolindjila koitukulwa yavo. Otwa li hatu udifa efiku alishe nokuya kefuta ngeenge twa mane. Onda li handi hafele omafiku oo.

Diva konima eshi nda hombola Marie-Line mo 1988, onde lipula nda ti: ‘Otwa manguluka, oshike tashi tu imbi tu tamunune mo oukalele wetu?’ Opo nee onda waimina Marie-Line moukokolindjila. Konima yodula eshi twa dja kofikola yokudeula ovakokolindjila, otwa li twa nangekwa po tu li ovakokolindjila ve likalekelwa. Otwa li hatu hafele oinakuwanifwa yetu moGuadeloupe ofimbo inatu tuminwa koFrench Guiana.

Omwa kala tamu pewa oinakuwanifwa ya yoolokafana oule womido adishe odo. Oshike she mu kwafela mu ikilile eenghalo dipe?

Marie-Line: Ovamwatate vokObetel yaFrench Guiana ova li ve shii kutya otu hole omushangwa waJesaja 6:8. Ngeenge ve tu dengela ongodi, ohave tu pula pahole kutya, “Otamu dimbuluka ngoo omushangwa oo mu hole unene?” Shimha twa udu epulo olo, ohatu kala alushe tu shi shii kutya ohatu pewa oshinakuwanifwa shipe. Ohatu nyamukula hatu ti, “Ofye ava! Tu tuma!”

Ihatu yelekanifa oshinakuwanifwa shetu shipe naayo ikulu, molwaashi ngeenge otwa ningi ngaho itatu ka hafela oshinakuwanifwa osho shipe. Ohatu kendabala yo okupanga oukaume novamwatate novamwameme ovo hatu shakeneke eshi hatu wanifa po oshinakuwanifwa shetu shipe.

Jack: Ovamwatate vamwe kava li va hala twa shuna, onghee ova li tave tu ladipike tuha ye. Ashike eshi twa dja koGuadeloupe, omumwatate umwe okwa li e tu dimbulukifa eendjovo daJesus odo li li muMateus 13:38 tadi ti: “Epya olo ounyuni.” Onghee hano, ngeenge twa pewa oshinakuwanifwa, ohatu lidimbulukifa kutya natango otu li mepya olo tuu olo kashi na nee mbudi kutya otu li peni. Komesho yaaishe, oshitukulwa nosho yo ovanhu ovo va fimanenena.

Ngeenge twa fika moshitukulwa shipe, ohatu mono kutya ovanhu vakwetu otava hafele okukala moshitukulwa osho. Okudja opo nafye ohatu kendabala okukala mo ngaashi ovakalimo. Oikulya otashi dulika i kale ya yoolokafana, ndele ohatu li ashike osho tava li nohatu nu osho tava nu, nokulungamena oukolele wetu. Ohatu kendabala yo tu popile mouwa oshinakuwanifwa shetu.

Marie-Line: Otwe lihonga yo shihapu kovamwatate vomoshitukulwa. Ohandi dimbuluka oshinima shimwe osho sha li sha ningwa diva eshi twa fika moFrench Guiana. Odula oya li tai tileshi omeva neenghono, notwa li twa teelela i sheke opo tu ye nawa moukalele. Ndele omumwameme umwe okwa li a pula nge ta ti: “Mbela ohatu dulu okuya tu ka udife?” Molwaashi osha li sha kumwifa nge, onda nyamukula nda ti: “Tashi ende ngahelipi?” Opo nee okwa ti, “Kufa okanduda koye, ndele hatu londo eembashikela detu.” Onghee okudja opo onde lihonga okushinga ombashikela nda humbata okanduda. Ngeno nghi lihongele, ngeno inandi dula okuudifa pefimbo lodula.

Omwa tembuka oikando 15. Mbela omu na omaetepo taa longo e na sha nokutembuka?

Marie-Line: Oshi li eshongo okutembuka. Kakele kaasho, osha fimana okukala ponhele oyo u udite ouumbo nowa manguluka ngeenge wa dja moukalele.

Jack: Luhapu ohandi paindulula eumbo letu meni. Ngeenge ovamwatate vokoshitaimbelewa ova mono kutya otashi dulika tuha kale mo efimbo lile moshitukulwa, omafimbo amwe ohava ningi nge omashendjo tava ti: “Jack, ino hepeka efimbo loye u paindulule eumbo eli!”

Marie-Line oku na owino wokupakela. Oha tula oinima aishe moipakete nokushanga ko kutya eshi “oshomokandjuwo,” “oshomonduda yokunangala,” “oshomokombifa” nosho tuu. Ngeenge twa fiki keumbo lipe, ohatu mono noupu kutya openi tu na okutula oipakete she likolelela keenduda. Oha kala e na omusholondodo woinima oyo i li moshipakete opo tu mone diva osho twa pumbwa.

Marie-Line: Molwaashi otwe lihonga okukala noinima ya unganekwa nawa, ohatu hovele diva oukalele wetu.

Ohamu unganeke ngahelipi efimbo leni opo mu dule ‘okuwanifa po nawanawa oilonga yaKalunga?’ — 2 Tim. 4:5.

Marie-Line: Omaandaxa keshe, ohatu fuda po nokulilongekidila okwoongala. Opo nee okudja mEtivali, ohatu ka udifa.

Jack: Nonande otu na eevili odo tu na okuwanifa po, ihatu lipula nasho. Okuudifa osho oshinima sha fimanenena kufye. Ohatu kendabala okupopya nomunhu keshe hatu shakeneke eshi ngoo hatu di meumbo fiyo osheshi hatu aluka.

Marie-Line: Ohatu twaalele alushe oufo ngeenge hatu i keenhele domalihafifo. Ovanhu vamwe ohave uya kufye tave tu pula oishangomwa nonande inatu va lombwela kutya fye Eendombwedi daJehova. Nomolwaasho, ohatu lungamene alushe onghedi omo hatu djala nokulihumbata. Ovanhu ohava konenene oinima ya tya ngaho.

Jack: Ohatu yandje yo oundombwedi mokuungaunga nawa novashiinda shetu. Ohandi toola eembapila pedu, handi ka ekelashi oimbodi nokuwapaleka moluumbo. Ovashiinda ohava mono nge eshi handi wapaleke, nomafimbo amwe ohava pula nge tava ti, “Ku na sha Ombiibeli u pe nge?”

Luhapu ohamu ka udifila koitukulwa oyo ihai udifilwa naanaa. Mbela omu na oshimoniwa shitunhula shi na sha nomalweendo a tya ngaho?

Jack: Oitukulwa imwe yomoGuiana oshidjuu okuya ko. Luhapu ohatu ende eekilometa 600 moshivike meepate inadi longwa nawa. Otu na oshimoniwa shitunhula eshi twa li hatu talele po St. Élie, mofuka yaAmazon. Otwa li twa enda eevili donhumba opo tu fike koshitukulwa osho, twa ya neembautu nosho yo neetuwa odo hadi ende momafululu. Vahapu ovo hava kala koshitukulwa osho ovalongi vomomina. Molwaashi vamwe ova li va pandula oishangomwa oyo twe va pa ova li ve tu pa oupambu voshingoli ve li omayambidido. Onguloshi imwe, otwa li hatu ulike ouvidio vehangano nokwa li kwe uya ovanhu vahapu vomoshitukulwa.

Marie-Line: Efimbo opo la di ko, Jack okwa li a pulwa a ka yandje oshipopiwa shEdimbuluko moshitukulwa shaCamopi. Opo tu fike koshitukulwa oko, otwa li tu na okweenda eevili nhee tu li mombautu momulonga waOyapock. Osha li oshimoniwa shitunhula neenghono.

Jack: Ngeenge omeva tae lidenge momamanya taa endelele ohaa kala taa iluka nohashi kala sha nyika oshiponga. Ohashi kala shikumwifi okutala omeva oo eshi ombautu tai fiki ponhele oyo. Omushingi wombautu oku na okukala e na owino opo a dule okupita muo. Ashike osha li oshimoniwa shihokwifa. Nonande okwa li ashike ku na Eendombwedi 6, okwa li kwa ongala ovanhu 50 lwaapo, mwa kwatelwa nOvaamerindia.

Marie-Line: Oshimoniwa osho shitunhula otashi ti sha kovanyasha ovo va hala okulongela Jehova pauyadi. Ova pumbwa okukala ve lineekela muJehova meenghalo adishe, nokungaho otava ka pameka eitavelo lavo. Jehova okwa kala alushe noku tu kwafela.

Omwe lihonga omalaka onhumba. Mbela oshipu kunye okushiiva omalaka?

Jack: Hasho nandenande. Onde lihonga omalaka oo molwaashi opa li pe na omhumbwe. Onda li handi kwatele komesho Oshungonangelo yokukonakonwa melaka lOsranantongo * ofimbo inandi pewa nokuli nelesho lOmbiibeli. Onda li nda pula omumwatate umwe ngeenge ova uda nge ngoo. Okwa ti: “Omafimbo amwe ihatu kala tu udite ko oitya imwe, ashike owe shi endifa nawa.” Ounona ova li ekwafo linene kwaame. Ngeenge nda ninga epuko ohava pukulula nge, inava fa ovakulunhu. Onde lihonga shihapu kovanyasha.

Marie-Line: Moshitukulwa shimwe, onda li handi ningi ekonakonombiibeli mOshifrench, mOshiputu nosho yo mOsranantongo. Omumwameme umwe okwa lombwela nge ndi kale handi hovele nelaka eli lidjuu nokumanifa naalo ndi shii nawa. Omayele oo okwa li a kwafela nge neenghono.

Efiku limwe, onda li nda ninga ekonakonombiibeli mOsranantongo nalimwe onde li ninga mOshiputu. Eshi nda hovela ekonakonombiibeli litivali, omumwameme oo twa li naye okwa ti: “Marie-Line, ondi wete kutya ope na oupyakadi.” Onda didilika kutya onda li handi popi nomukainhu Omubrazilia melaka lOsranantongo ponhele yOshiputu.

Omu holike neenghono kwaavo mwa longa pamwe navo. Omwe shi enda ngahelipi opo mu pange oukaume novamwatate?

Jack: Omayeletumbulo 11:25 okwa ti: “Omwenyo ou tau nangeke noupuna, otau ka kutifwa.” Ihatu ongaonga okukala pamwe novamwatate noku va kwafela. Eshi Olupale lOuhamba la li tali wapekululwa, vamwe ova li va lombwela nge tava ti: “Oyo oilonga ashike yovaudifi.” Ashike onde va lombwela nda ti: “Naame omuudifi. Ngeenge ope na oilonga, naame ohandi ka longa.” Nonande atushe ohatu kala twa hala efimbo lokulikalela, otwa li hatu lidimbulukifa kutya inatu efa nande osha shi tu imbe tu ningile vamwe ouwa.

Marie-Line: Ohatu kendabala alushe tu ulikile ovamwatate novamwameme kutya otu na ko nasha navo. Nokungaho, ohatu kala tu shii kutya ova pumbwa omunhu a kale nounona vavo ile e ke va tale kofikola. Opo nee ohatu talulula elandulafano letu lomalipyakidilo opo tu dule oku va kwafela. Naasho ohashi tu kwafele tu kale tu na ekwatafano liwa navamwe notu kale twe lilongekida oku va kwafela.

Omanangeko noupuna elipi mwa mona eshi mwa kala tamu longele koitukulwa oko ku na omhumbwe inene?

Jack: Otwa punikwa neenghono eshi twa kala moilonga yefimbo li yadi. Otwe lihonga shihapu keshito laJehova. Nonande opa kala omashongo, otu na ombili yopamadiladilo molwaashi otu shii kutya otwa yambidida oshiwana shaKalunga keshe apa twa li.

Eshi nda li omunyasha, onda li nda tulwa modolongo moFrench Guiana omolwokuhe na ombinga mopolotika. Kape na nande efiku limwe nda diladilile kutya onandi ka dje mo noku ka ninga omutumwa nokukala ndi na oufemba wokutalela po ovanadolongo ovo ve li mo noku va honga. Oshoshili kutya Jehova oha nangeke noupuna ovapiya vaye.

Marie-Line: Ohandi mono ehafo linene mokukwafela vamwe. Otwa hafa eshi tu li moilonga yaJehova. Osha pameka neenghono ohombo yetu. Omafimbo amwe, Jack oha pula nge ngeenge ohatu dulu okushiva ovalihomboli ovo va teka omukumo ve uye va lye pamwe nafye. Luhapu ohandi ti: “Naame osho nda li handi diladila.” Luhapu ohatu diladila sha faafana.

Jack: Efimbo opo la di ko, onda li nda kwatwa kokankela koilyo yoludalo. Nonande Marie-Line ka li e hole okuuda kombinga yoshinima osho, onda li handi mu lombwele handi ti: “Muholike, inandi ‘kulupa’ natango, ashike ondi shii kutya ngeenge onda fi onda longela Jehova, naasho ohashi hafifa nge.” — Gen. 25:8.

Marie-Line: Jehova okwa li e tu pa oinakuwanifwa oyo twa li inatu teelela, naasho oshe tu pa omhito tu longe oilonga oyo twa li inatu diladila nande onale. Onghalamwenyo yetu oya yadifwa noinima iwa. Molwaashi otwe lineekela muKalunga filufilu, keshe opo ehangano tali tu tumine, ohatu i nopehe na okwoongaonga.

^ okat. 32 Osranantongo elaka la lumbakanifwa mumwe nOshiingilisha, Oshidutch, Oshiputu nosho yo omalaka omuAfrika nola totwa po kovapika.