ٶمىربايان
«ٴبىز بارمىز! ٴبىزدى جىبەر!»
قىزمەت اياسىن كەڭەيتىپ، قاجەتتىلىك بار جەرگە، مۇمكىن، شەتەلگە بارۋدى ويلاپ ٴجۇرسىز بە؟ ولاي بولسا، بەرگام باۋىرلاستاردىڭ وقيعالارى كادەڭىزگە جاراپ قالار.
دجەك پەن ماري-لاين 1988-جىلدان بەرى تولىق ۋاقىتتى قىزمەتتە. بەيىمدەلگىشتىكتەرىنىڭ ارقاسىندا بۇل باۋىرلاستار گۆادەلۋپا مەن فرانسۋز گۆياناسىندا ٵرتۇرلى قىزمەت اتقاردى. بۇل ەكى جەر دە قازىر فرانسيا فيليالىنىڭ قاراماعىندا. دجەك پەن ماري-لاين باۋىرلاستارىمىزعا بىرنەشە سۇراق قويىپ كورەيىك.
تولىق ۋاقىتتى قىزمەتتى باستاۋعا سىزدەردى نە تالپىندىردى؟
ماري-لاين: بالا كۇنىمدە گۆادەلۋپادا اناممەن بىرگە كۇنى بويى ۋاعىزدايتىنمىن. انام قۇلشىنىستى جاريالاۋشى ەدى. مەن ادامداردى جاقسى كورەمىن. سوندىقتان 1985-جىلى مەكتەپتى بىتىرە سالىسىممەن ىزاشارلىق قىزمەتتى باستاپ كەتتىم.
دجەك: جاس كەزىمدە اينالامداعى باۋىرلاستاردىڭ كوبى قىزمەت دەسە ىشكەن اسىن جەرگە قوياتىن تولىق ۋاقىتتى قىزمەتشىلەر ەدى. ٶزىم كانيكۋل كەزدەرى قوسالقى ٸزاشار بولىپ قىزمەت ەتەتىنمىن. ال دەمالىس كۇندەرى اۆتوبۋسپەن ٸزاشارلار قىزمەت ەتەتىن اۋماققا قاراي جول تارتاتىنبىز. ٴبىز كۇنى بويى ۋاعىزداپ، كەشكىسىن جاعاجايعا باراتىنبىز. سول كۇندەر قىزىققا تولى كۇندەر ەدى!
1988-جىلى ماري-لاينعا ۇيلەنگەننەن كەيىن: «ٴبىزدى ۇستاپ تۇرعان ەشتەڭە جوق، نەگە كوبىرەك قىزمەت ەتپەسكە؟»— دەپ ويلادىم. ٴسۇيتىپ، مەن دە ايەلىمە قوسىلىپ، ىزاشارلىق قىزمەتتى باستاپ كەتتىم. ٴبىر جىلدان كەيىن ىزاشارلىق مەكتەپتە وقىعان سوڭ، ارنايى ٸزاشار بولىپ تاعايىندالدىق. ٴبىز فرانسۋز گۆياناسىنا كوشۋگە شاقىرىلماي تۇرىپ، گۆادەلۋپادا بىرنەشە قىزمەتكە تاعايىندالىپ، ولاردى قۋانا اتقاردىق.
جىلدار بويى قىزمەتتەرىڭىزدە ٵرتۇرلى وزگەرىستەر بولدى. جاڭا جاعدايعا ۇيرەنىپ كەتۋگە سىزدەرگە نە كومەكتەستى؟
ماري-لاين: فرانسۋز گۆياناسىنداعى بەتەلدەگى باۋىرلاستار ٴبىزدىڭ سۇيىكتى تارماعىمىز يشايا 6:8 ەكەنىن بىلەتىن. سوندىقتان ولار بىزگە قوڭىراۋ شالعاندا ٴجيى اڭگىمەلەرىن قالجىڭداپ: «سۇيىكتى تارماقتارىڭ ەستەرىڭدە مە؟»— دەپ باستايتىن. سوندا ٴبىز قىزمەتىمىزدىڭ وزگەرگەلى جاتقانىن تۇسىنەتىنبىز. ٴسۇيتىپ: «ٴبىز بارمىز! ٴبىزدى جىبەر!»— دەيتىنبىز.
ٴبىز تاعايىندالعان قىزمەتىمىزدى بۇرىنعىسىمەن سالىستىرمايمىز. بۇل ٴبىزدى جاڭا قىزمەتىمىزدى باعالاماي كەتۋدەن قورعايدى. سونداي-اق باۋىرلاستارمەن جاقىن تانىسۋ ٷشىن ٶزىمىز ٴبىرىنشى بولىپ ارەكەت ەتەمىز.
دجەك: كەيبىر دوستارىمىز كەتكەنىمىزدى قالاماعاندىقتان، يگى نيەتپەن ٴبىزدى كوشپەۋگە كوندىرگىلەرى كەلدى. ٴبىراق گۆادەلۋپادان كەتكەنىمىزدە ٴبىر باۋىرلاس ماتاي 13:38 دەگى يسانىڭ: «ەگىندىك — وسى دۇنيە»،— دەگەن سوزدەرىن ەسىمىزگە سالدى. سودان قىزمەتىمىز وزگەرگەن سايىن، قاي جەردە جۇرسەك تە ٴبىر «ەگىندىكتە» ەڭبەك ەتىپ جۇرگەنىمىزدى ەسىمىزدە ۇستايمىز. بارىنەن ماڭىزدىسى ادامدار مەن ۋاعىزدايتىن اۋماق قوي!
جاڭا اۋماققا كەلگەندە، سول جەردىڭ تۇرعىندارى جاپ-جاقسى ٶمىر سۇرەتىندەرىن كوردىك. سوندىقتان ٴبىز دە سولار سياقتى ٶمىر سۇرۋگە تىرىستىق. تاعامدارى باسقا بولسا دا، دەنساۋلىعىمىزعا قاراي، ٴبىز دە ولار نە جەسە، سونى جەپ، نە ىشسە، سونى ىشتىك. ٵربىر قىزمەتىمىز جايلى تەك جاقسى پىكىر ايتۋعا تىرىساتىنبىز.
ماري-لاين: سونداي-اق جەرگىلىكتى باۋىرلاستاردان دا كوپ نارسەگە ۇيرەندىك. فرانسۋز گۆياناسىنا العاش كەلگەنىمىز ەسىمدە. ٴبىر كۇنى جاڭبىر شەلەكتەپ قۇيىپ تۇردى. ٴبىز قىزمەتكە جاڭبىر باسىلعان سوڭ شىعامىز دەپ ويلادىق. ٴبىراق ٴبىر ايەل باۋىرلاس مەنەن: «قىزمەتكە بارۋعا دايىنسىڭ با؟»— دەپ سۇرادى. مەن تاڭعالىپ: «قالاي بارامىز؟»— دەدىم. ول بولسا: «قولشاتىرىڭدى الىپ ال، ۆەلوسيپەدپەن بارامىز»،— دەدى. وسىلايشا ٴبىر قولىممەن قولشاتىر ۇستاپ، ٴبىر قولىممەن ۆەلوسيپەد ايداۋدى ۇيرەندىم. بۇنى ۇيرەنبەگەنىمدە، جاڭبىرلى كۇندەرى ۋاعىزعا شىعا الماس ەدىم.
سىزدەر شامامەن 15 رەت كوشىپ-قونىپ جۇرگەن ەكەنسىزدەر. كوشۋگە قاتىستى قانداي ٴتيىمدى كەڭەس ايتاسىزدار؟
ماري-لاين: كوشىپ-قونۋ وڭاي شارۋا ەمەس. ٴبىراق قىزمەتتەن قايتقاندا ٶز ۇيىڭدەي بولاتىن باسپانا تابۋ وتە ماڭىزدى.
دجەك: مەن ادەتتە جاڭا ۇيىمىزدىڭ ٸشىن بويايمىن. فيليالداعى باۋىرلاستار ٴبىزدىڭ سول جەردە كوپ بولمايتىنىمىزدى بىلسە، كەيدە ماعان قالجىڭداپ: «دجەك، بۇل جولى قابىرعالارعا تيىسپەي-اق قوي»،— دەپ ايتاتىن.
ماري-لاين بۋىپ-تۇيۋدىڭ قاس شەبەرى بولىپ العان. ول بارلىق زاتتى قوراپتارعا سالىپ، سىرتىنا «جۋىناتىن بولمە»، «جاتىن بولمە»، «اس ٷي» دەپ جازىپ قويادى. سودان جاڭا ۇيگە كەلگەندە، قوراپتاردى قاجەتتى بولمەلەرگە كىرگىزەمىز. سونداي-اق ول ٵر قوراپتىڭ سىرتىنا ىشىندەگى زاتتاردىڭ ٴتىزىمىن جازادى. سوندىقتان قاجەتتى زاتتاردى تەز تاۋىپ الامىز.
ماري-لاين: جيناقى بولىپ ۇيرەنگەنىمىزدىڭ ارقاسىندا قىزمەتىمىزگە بىردەن كىرىسىپ كەتە الامىز.
«قىزمەتتەرىڭىزدى تولىقتاي اتقارا بەرۋ» ٷشىن ۋاقىتتارىڭىزدى قالاي جوسپارلايسىزدار؟ (ٴتىم. 2-ح. 4:5).
ماري-لاين: دۇيسەنبى كۇندەرى دەمالىپ، كەزدەسۋلەرگە دايىندالامىز. ال سەيسەنبىدەن باستاپ قىزمەتكە شىعامىز.
دجەك: ساعات نورماسىن ورىنداۋ كەرەك بولسا دا، ٴبىز وعان بايلانىپ قالمايمىز. قىزمەت — ٶمىرىمىزدىڭ وزەگى. سوندىقتان ۇيدەن شىققاننان قايتىپ كەلگەنگە دەيىن جولىقتىرعان ادامداردىڭ بارىمەن سويلەسۋگە تىرىسامىز.
ماري-لاين: تابيعاتقا شىعىپ دەمالعان كەزدە دە، وزىممەن بۋكلەتتەر الىپ الامىن. كەيبىر ادامدارعا ەحوبا كۋاگەرلەرى ەكەنىمىزدى ايتپاساق تا، ولار بىزدەن ادەبيەتتەر سۇرايدى. سوندىقتان كيگەن كيىمىمىز بەن ٴجۇرىس-تۇرىسىمىزعا ٴمان بەرەمىز. ادامدار مۇنداي نارسەلەردى بايقايدى.
دجەك: كورشىلەرىمىزگە دە جاقسى كۋالىك بەرۋگە تىرىسامىز. مىسالى، جەردە جاتقان قاعازداردى جيناپ، قوقىس جاشىگىنە تاستايمىن، سونداي-اق باقشاداعى جاپىراقتاردى جينايمىن. كورشىلەر مۇنى بايقاپ، كەيدە: «ماعان كيەلى كىتاپ بەرە الاسىز با؟»— دەپ سۇرايدى.
سىزدەر شالعاي اۋماقتاردا كوپ ۋاعىزدادىڭىزدار. قانداي دا ٴبىر قىزىقتى وقيعالار ەستەرىڭىزدە مە؟
دجەك: گۆيانادا كەيبىر ايماقتارعا جەتۋ وتە قيىن. ٴبىز ٴجيى اپتا ىشىندە جامان جولدارمەن 600 شاقىرىم جول جۇرەتىنبىز. امازونا ورمانىنداعى سەنت-ەلي دەگەن اۋىلعا بارعانىمىز ەستەن كەتپەيدى. وندا جەتۋ ٷشىن جول تالعامايتىن كولىكپەن جانە قايىقپەن بىرنەشە ساعات جول جۇردىك. ونداعى تۇرعىنداردىڭ كوبى التىن ىزدەۋشىلەر ەدى. كەيبىرەۋلەر ادەبيەتتەرىمىزگە ساداقا رەتىندە التىننىڭ كىشكەنتاي بولىكتەرىن بەردى. ال كەشكىسىن ولارعا ۇيىمنىڭ ٴبىر بەينەروليگىن كورسەتتىك. جەرگىلىكتى تۇرعىنداردىڭ كوبى كەلدى.
ماري-لاين: جاقىندا دجەكتى ەسكە الۋ كەشىندە بايانداما ايتۋعا كاموپيگە شاقىردى. وندا جەتۋ ٷشىن ٴبىز وياپوك وزەنى ارقىلى قايىقپەن ٴتورت ساعاتتاي جۇزدىك. بۇل ٴبىر قىزىقتى ساپار بولدى.
دجەك: سۋ دەڭگەيى تومەن بولعان كەزدە، وزەندە قايىقپەن ٴجۇزۋ قاۋىپتى. بۇل كورىنىستى ٶز كوزىڭمەن كورۋ وتە اسەرلى ەكەن. وسىنداي كەزدە قايىقشى شەبەر بولۋ كەرەك. ٴبىراق بۇل ساپار بىزگە ۇنادى. وندا 6 عانا كۋاگەر بولسا دا، ەسكە الۋ كەشىنە 50 شاقتى ادام كەلدى. ولاردىڭ ىشىندە امەريكالىق ۇندىستەر دە بولدى.
ماري-لاين: ەحوباعا كوپ بەرگىسى كەلەتىن جاستار دا وسىنداي قىزىقتى وقيعالاردى باستان كەشىرە الادى. وسىنداي جاعدايلاردا ەحوباعا ارقا سۇيەۋىڭ كەرەك، سوندا سەنىمىڭ نىعايادى. ٴبىز ٴجيى ەحوبانىڭ بىزگە قالاي كومەكتەسىپ جاتقانىنا كۋا بولامىز.
سىزدەر بىرنەشە ٴتىل بىلەسىزدەر. ولاردى ۇيرەنۋ وڭاي بولدى ما؟
دجەك: وڭاي بولدى دەي المايمىن. قاجەت بولعان سوڭ ٴتىل ۇيرەنبەسكە بولمادى. مەن سرانان-تونگو * تىلىندە ٵلى كيەلى كىتاپتى وقىماي جاتىپ، ماعان سول تىلدە «كۇزەت مۇناراسىن» جۇرگىزۋ تاپسىرىلدى. مەن ٴبىر باۋىرلاستان قالاي جۇرگىزگەنىمدى سۇرادىم. ول: «كەيبىر سوزدەرىڭدى تۇسىنبەي قالعان كەزىمىز بولدى، ٴبىراق جالپى جامان ەمەس»،— دەدى. بالالاردىڭ كومەگى زور بولدى. ەگەر قاتە جىبەرسەم، ەرەسەكتەر ەمەس، بالالار تۇزەتەتىن. سول بالالاردىڭ ارقاسىندا كوپ نارسە ۇيرەندىم.
ماري-لاين: ۋاعىزدايتىن اۋماعىمدا فرانسۋز، پورتۋگال، سرانان-تونگو تىلدەرىندە زەرتتەۋ ساباقتارىم بولدى. ٴبىر ايەل باۋىرلاس زەرتتەۋ ساباعىن وزىمە قيىن تىلدەن، ياعني
پورتۋگال تىلىنەن باستاپ، وڭايىمەن اياقتاۋعا كەڭەس بەردى. وسى كەڭەستىڭ قانشالىقتى پايدالى ەكەنىن كەيىن ٴتۇسىندىم.بىردە مەن ٴبىرىنشى سرانان-تونگو تىلىندە، سوسىن پورتۋگال تىلىندە زەرتتەۋ ساباعىن وتكىزدىم. پورتۋگال تىلىندەگى زەرتتەۋ ساباعىنا كىرىسكەن كەزدە، قاسىمداعى ايەل باۋىرلاس ماعان: «ماري-لاين، ول سەنى ٴتۇسىنىپ تۇرعان جوق»،— دەدى. سويتسەم، برازيليالىق ايەلگە پورتۋگالشا سويلەۋدىڭ ورنىنا سرانان-تونگو تىلىندە سويلەپ وتىر ەكەنمىن!
قىزمەت ەتكەن جەرلەرىڭىزدەگى باۋىرلاستار سىزدەردى قاتتى جاقسى كورەدى ەكەن. ولارمەن قالاي جاقىن دوس بولىپ كەتتىڭىزدەر؟
دجەك: ناقىل سوزدەر 11:25 تە: «جومارت جان وركەندەيدى»،— دەلىنگەن. ٴبىز وزگەلەر ٷشىن ٶزىمىزدى دە، ۋاقىتىمىزدى دا ايامايمىز. بىردە پاتشالىق سارايىنىڭ جوندەۋ جۇمىسىنا قاتىستى كەي باۋىرلاستار: «بۇل ٸستى جاريالاۋشىلارعا قالدىر»،— دەدى. ٴبىراق مەن: «مەن دە جاريالاۋشىمىن عوي. ٴبىتىرۋ كەرەك جۇمىس بولسا، مەن دە قاتىسقىم كەلەدى»،— دەدىم. ارينە، ٴبارىمىز دە كەيدە وڭاشا قالعىمىز كەلەدى، ٴبىراق بۇل وزگەلەرگە جاقسىلىق جاساۋعا كەدەرگى بولماۋ كەرەك.
ماري-لاين: باۋىرلاستارىمىزعا جەكە كوڭىل ٴبولۋ ٷشىن كۇش سالامىز. وسىلايشا كەي باۋىرلاستارعا بالاسىن قارايتىن نە مەكتەپتەن الىپ كەتەتىن ادام كەرەك ەكەنىن ٴبىلىپ جاتامىز. سودان ولارعا كومەكتەسە الۋ ٷشىن جوسپارىمىزدى وزگەرتەمىز. قاجەت كەزدە قاستارىنان تابىلعاندىقتان باۋىرلاستارمەن جاقىن دوس بولىپ كەتتىك.
قاجەتتىلىك بار جەردە قىزمەت ەتكەننىڭ قانداي باتالارىن كورىپ جۇرسىزدەر؟
دجەك: تولىق ۋاقىتتى قىزمەت ٶمىرىمىزدىڭ ٴسانىن كەلتىردى. ٴبىز ەحوبانىڭ ٵرتۇرلى جاراتىلىستارىن تاماشالاي الامىز. الدىمىزدان قيىندىقتار شىعا كەلسە دە، جانىمىز تىنىش. ويتكەنى قايدا جۇرسەك تە، ەحوبانىڭ حالقى قولدايتىنىن بىلەمىز.
جاس كۇنىمدە بەيتاراپتىق ساقتاعانىم ٷشىن فرانسۋز گۆياناسىندا تۇرمەدە وتىرعان ەدىم. كۇندەردىڭ كۇنىندە وسى جاققا ميسسيونەر بولىپ كەلەمىن جانە تۇرمەدەگىلەرگە ۋاعىزدايمىن دەپ ويلاماپپىن. راسىندا دا، ەحوبا بىزگە باتاسىن اياماي توكتى!
ماري-لاين: وزگەلەرگە كومەكتەسۋ ماعان زور قۋانىش سيلايدى. ەحوبانىڭ ٸسىن اتقارىپ جۇرگەنىمىزگە باقىتتىمىز. سونداي-اق ٴبىز ٴبىر-بىرىمىزگە جاقىنداي تۇستىك. كەيدە دجەك ماعان: «جىگەرگە مۇقتاج ەرلى-زايىپتىنى قوناققا شاقىرايىق»،— دەپ ايتادى. سوندا مەن: «مەن دە سونى ويلاپ تۇر ەدىم»،— دەيمىن. وسىلاي ويىمىز ٴجيى ٴبىر جەردەن شىعادى.
دجەك: جاقىندا ماعان قۋىقاستى بەزىنىڭ قاتەرلى ىسىگى دەگەن ناقتاما قويىلدى. ايەلىمە بۇنى ەستۋ ۇناماسا دا، مەن وعان بىلاي دەدىم: «قىمباتتىم، ەرتەڭ ٶلىپ قالسام، جاسىم ۇلعايعاندىقتان كوز جۇمبايمىن. ٴبىراق ٶمىرىم ەڭ قۇندى نارسەلەرگە، رۋحاني ىستەرگە تولى بولعاندىقتان ەش وكىنىشسىز كەتەمىن» (مۇس. 1-ج. 25:8).
ماري-لاين: ەحوبا بىزگە ەشقاشان ويىمىزعا كەلمەگەن ىستەردى تاپسىردى. ومىرىمىزدە كوپ جاقسى نارسەلەر ورىن الدى. ەحوبانىڭ ۇيىمى ايتقان كەز كەلگەن جەرگە بارۋعا دايىنبىز، ويتكەنى ەحوباعا تولىقتاي سەنەمىز.
^ 32-ابزاس سرانان-تونگو ٴتىلى اعىلشىن، نيدەرلاندى، پورتۋگال جانە افريكا تىلدەرىنىڭ قوسىندىسىنان پايدا بولعان. بۇل تىلدە كەزىندە قۇلدار سويلەگەن.