Mpangi Jack yo nkaz’andi Marie-Line muna mvu wa 1988 bayantika sala entwadi muna salu kia ntangwa ke ntangwa. Bazayakene muna fu kiau kia kulukilwa e nsobani kadi mu fulu yayingi bafilwa kuna Guadalupe ye kuna Guiana Francesa. Owau, ampangi kuna Betele dia França i yau belunga-lunganga e zunga yole yayi. Yambula twamokena yo mpangi Jack kumosi yo nkaz’andi Marie-Line.

Nki kianufila mu kota muna salu kia ntangwa ke ntangwa?

Mpangi Marie-Line: Ku Guadalupe yasansukila. Vava yakala kindende, nkumbu miayingi yaviokesanga lumbu kiamvimba muna salu kia umbangi yo ngudi ame. Ngudi ame nteleki avema kakala. Itoma zolanga o wantu, muna kuma kiaki vava yafokola tanga e sikola muna mvu wa 1985, yayantika e salu kia kimviti a nzila.

Mpangi Jack: Vava yakala nleke, yazolanga kala vamosi ye ampangi bena mu salu kia ntangwa ke ntangwa, ana batoma zolanga e salu kia umbangi. Yasalanga se mviti a nzil’a nsadisi vava twakalanga muna lumbu ya vundu kuna sikola. Kuna nsuk’a lumingu, nkumbu miayingi mono ye aviti a nzila twabakanga autocarro yo kwenda sila umbangi muna zunga yau. Lumbu kiamvimba twasilanga umbangi, i bosi twayendanga siensia kuna mbu. Ntangw’a kiese kikilu yakala!

Ke vavioka kolo ko, vava yakazala ye Marie-Line muna mvu wa 1988, yayindula: ‘Twavevoka twina, ekuma tulembi wokesela e salu kieto kia umbangi?’ Muna kuma kiaki, yayikama nkaz’ame muna salu kia kimviti a nzila. Vava vavioka mvu mosi, twakota e sikola ya salu kia kimviti a nzila yo filwa se aviti a nzil’a espesiale. Mu zunga yayingi twafilwa kuna Guadalupe, i bosi twafilwa kuna Guiana Francesa.

Tuzeye wo vo mu mvu miami miawonso mu fulu yayingi nuafilwa. Nki kikunusadisanga mu kulukilwa e zunga yampa?

Mpangi Marie-Line: Ampangi kuna Betele dia Guiana Francesa bazaya wo vo e sono tutoma zolanga i kia Yesaya 6:8. Muna kuma kiaki, nkumbu miayingi vava batubokelanga muna telefone, muna kutusevesa bayantikilanga mu mvovo emi: “Nga nusungamene e sono nutoma zolanga?” Vana vau twabakulanga vo ku fulu kiankaka tufilwa. Muna kuma kiaki, twavutulanga vo: “Twakubama Twina! Nututuma!”

 Tuvenganga e fu kia tezanesa e fulu tufilwanga ye kuna twatuka. Kadi o vanga wo dilenda kutufila mu lembi yangalela ina tuna yau. Tuvitanga mpe o ntu muna toma zaya ampangi.

Mpangi Jack: Akaka muna akundi eto ke bazola ko vo twayaluka. Wete dieto batokanenanga kadi ke bazola ko vo twenda kwandá. Kansi vava twasisa e zunga kia Guadalupe, mpangi mosi watusungamesa e mvovo mia Yesu miasonama muna Matai 13:38 vo: “E mpatu i nza.” Muna kuma kiaki, vava tufilwanga muna zunga kiampa, edi tusungamenanga vo twakinu sadila mu mpatu yoyo. Kadi edi disundidi o mfunu i kala ye fulu yo wantu tulenda sila umbangi.

Vava tulwakanga muna zunga kiampa, tumonanga vo wantu a zunga mu kiese bezingilanga. Muna kuma kiaki, tuvavanga kubatanginina. O madia malenda kala maswaswana, kansi tudianga ina yau bedianga yo nua ina benuanga yo lembi vilakana o unkete. Tusianga e ngolo za vovela mambu mambote ma salu kieto.

Mpangi Marie-Line: Mayingi tulongokanga kwa mpangi za zunga yayi. Isungamenanga dina diavangama vava twalwaka kwaku Guiana Francesa. Wau vo fumbula yanokanga ko, edi twayindula vo tuvaika kaka mu salu kia umbangi vava e mvula ifokoka. Kansi, mpangi mosi ankento wampovesa vo: “Nga tulenda kwenda?” Yasivika yo kumvovesa vo: “Aweyi tukwendela?” O mpangi ankento wamvutula vo: “Bonga e nonga yo mvelo aku, twenda kweto.” Muna lumbu kiakina yalongoka una ndenda diatila mu mvelo yo kuyifukila e nonga. Kele vo ke wau ko, kiadi lenda vaika mu salu kia umbangi ko muna nsungi a mvula.

Nkumbu 15 nuayalukidi kala. Nkia longi nulenda vana kwa akaka mu kuma kia diambu diadi?

Mpangi Marie-Line: O yaluka ke diambu diakete ko. Kansi, kuna mfoko a lumbu kiamvimba muna salu kia umbangi, diambote mu kala ye fulu kia vundila.

Mpangi Jack: Izolanga kusa e tinta muna konso nzo tusobanga. Vava ampangi kuna Betele bazayanga vo ke tuzingila ko kuna bekutufila, bampovesanga vo: “E mpangi Jack, owau ke dina mfunu ko mu kusa e tinta kuna okwenda.”

O nkaz’ame wakituka se nkwa umbangu muna kanga e funda. Osianga lekwa yawonso muna nkela yo soneka vana ntandu e nkumbu nze “lekwa ya nzo akete,” “lekwa ya suku” yovo “lekwa ya kuku.” Muna kuma kiaki, vava tulwakanga, diasazu dikalanga mu sia konso nkela vana fulu kiandi. Nkaz’ame osonekanga mpe muna papela e lekwa yawonso ina muna  konso nkela. Ediadi dikutusadisanga mu solola mu nzaki e lekwa tuvuidi o mfunu.

Mpangi Marie-Line: Wau vo twalongoka una tufwete kubikilanga e lekwa yeto, dikutusadisanga mu yantika e salu kia umbangi vana vau.

Aweyi nuvangilanga e programa eno kimana ‘nualungisa uselo weno una ufwene’?—2 Tim. 4:5.

Mpangi Marie-Line: Kina Kiantete, i lumbu tuvaulanga mu vunda yo kubika e tukutakanu. Tuka kina Kiazole yakuna nsuk’a lumingu, tuvaikanga mu salu kia umbangi.

Mpangi Jack: Kana una vo tufwete lungisa lutangu lweto lwa ola, kansi ke tusianga e sungididi kieto ko muna ola. Salu kia umbangi i salu kisundidi o mfunu muna zingu kieto. Tusilanga umbangi kwa wantu awonso tuwanananga yau tuka muna ntangwa tuvaikanga kuna nzo yavana tuvutukanga.

Mpangi Marie-Line: Muna bong’e nona, vava tukwendanga sakana, inatanga e yinkanda-nkanda. Wantu ankaka yau kibeni bekwizanga kutulomba e nkanda, lembi kubazayisa vo tu Mbangi za Yave. Muna kuma kiaki, tusianga ngolo za vuatila mu mpila yambote yo songa e fu yambote. Kadi o wantu mu mambu mama betoma sianga e sungididi.

Mpangi Jack: Tusilanga mpe umbangi muna kala mfinangani zambote. Inonanga e papela zibwanga vana ntoto, ivetanga e titi yo komba e makaya vana mbel’a nzo eto. E mfinangani zeto bemonanga e fu yayi, nkumbu miayingi bekungiuvulanga vo: “Nga olenda kunkayila kwame e Bibila?”

Nkumbu miayingi nuayenda sadila muna zunga yandá. Nga nusungamenanga diambu diasimba ntima mieno muna nkangalu miami?

Mpangi Jack: Kuna Guiana, diampasi mu lwaka muna zunga ina kwandá. Wau vo e nzila zambi kikilu, ezak’e ntangwa lumingu lwamvimba twavanganga mu kangala kilometa 600. Muna bonga e nona, vava twayenda kuna Saint-Élie, zunga kina kuna mfind’a Amazónia mana twamona ke tusinga mo vilakana ko. Muna lwaka ko, diavavanga vo twakangala ola zayingi muna kalu dia 4x4 ye muna nlungu usadilwanga mu masini. Wantu ayingi kuna zunga kiakina muna fulu itiminuanga e wolo besadilanga. Akaka muna yau batoma yangalela e nkanda yo vana nkutu e nkesona za wolo se lukau. Muna fuku, twasonga imosi muna video zeto. Ndonga batala yo.

Mpangi Marie-Line: Ke vaviokele kolo kiayingi ko, o yakala diame wabokeleswa mu kwenda fila e longi dia Luyindulu kuna vata dia Camopi. Muna lwaka ko, twakangala ola yá muna nlungu usadilwanga mu masini muna Nkoko a Oiapoque. Ke tusinga vilakana ko mana twamona.

Mpangi Jack: Vana kati kwa nkoko, vava maza mekalanga makuluka, ediadi diavonza kikilu kadi maza mu nzaki mekukulwilanga. Diasivi mu mona una maza mawonso mayizilanga kuna kwakala e nlungu. O nsau kafwete kala nkwa umbangu muna toma nata e nlungu. Kansi nkangalu wakiese wakala. Kana una vo Mbangi za Yave 6 bazingilanga ko, tezo kia wantu 50 bakala muna Luyindulu, kumosi ye mingutukila mia vata diadina.

Mpangi Marie-Line: Avo u nleke ozolele vanga mayingi muna salu kia Yave, olenda mpe bwilwa e mambu nze mama. Avo e mambu mama mabwididi, ofwete bunda Yave e vuvu, ediadi dikumika o lukwikilu lwaku. Nkumbu miayingi, twamonanga una Yave katusadisilanga.

Ndinga zayingi nuvovanga. Nga o longoka e ndinga ke dikalanga diampasi ko kwa yeno?

Mpangi Jack: Ve kikilu. Twalongoka ndinga zayingi kadi mfunu kikilu diakala. Yayantika fila e longi dia Eyingidilu muna nding’a Sranantongo * vitila yatambula e kiyekwa kia ntangilu a Bibila mu ndinga yayi. Yayuvula kwa mpangi mosi kana vo babakula mana yavova. Wamvutula vo: “Tubakwidi e mvovo miankaka, kansi otomene fila e longi.” O wan’akete batoma kutusadisanga. Kadi avo ke tutomene vova ko oyau batusingikanga, kansi ambuta ke bavanganga wo ko. Mayingi yalongoka kwa aleke.

Mpangi Marie-Line: Muna zunga kimosi, yalongokanga e Bibila yo wantu bavovang’e ndinga Kifalansa, Kimputu ye Sranantongo. Mpangi mosi ankento wampana e longi edi: “Yantikilanga fila malongi muna ndinga kutomene zaya ko yo fokolwela muna ndinga otomene zaya.” Ke vavioka kolo ko, yabakula vo longi diamfunu kampana.

 Lumbu kimosi, yalongoka yo muntu antete muna nding’a Sranantongo, i bosi yalongoka yo muntu ankaka muna Kimputu. Vava yayantika fila e longi diazole, o mpangi wavaika yame wampovesa vo: “Mpangi Marie-Line, o nlongoki kena bakula ko mana ovovanga.” Yabakula vo vana fulu kia fila e longi kwa nkento wa musi Brasil muna Kimputu, mono nding’a Sranantongo yavovanga.

Oyeno nutoma zolwanga kwa ampangi a nkutakani zina nuasadila. Aweyi nulendelanga vanga kikundi ye ampangi?

Mpangi Jack: E sono kia Ngana 11:25 kivovanga vo: “Nkwa ntim’a mvevo, vuama kevuama.” Tuzolanga kala vamosi ye ampangi yo vanga mambu muna wete diau. Vava tulunga-lunganga e Seka dia Kintinu, mpangi zankaka bekumpovesanga vo: “Yambula ateleki basala e salu kiaki.” Kansi ivutulanga vo: “Omono mpe i nteleki. Avo vena ye salu, mono mpe nzolele kio sala.” Dialudi vo yeto awonso tuzolanga kala va fulu kia yeto kaka, kansi ke tuyambulanga ko vo ediadi diatukakidila mu vanga oma mambote kwa wantu ankaka.

Mpangi Marie-Line: Tusianga e ngolo muna songa vo tutokanenanga e wete dia mpangi zeto. Muna bonga e nona, avo tuwidi vo mpangi mosi lusadisu kavuidi o mfunu muna lunga-lunga o wana yovo kwenda kubabaka kuna sikola, tuvanganga e ngolo muna kubasadisa. Twakubama tukalanga muna sadisa ampangi. Ediadi dikumikanga e kikundi kieto yo yau.

Nkia nsambu nuatambula muna sadila kuna kuvuilu ateleki ayingi o mfunu?

Mpangi Jack: E salu kia ntangwa ke ntangwa kiese kiayingi kikututwasilanga. Nkumbu miayingi tukalanga ye lau dia mona yo yangalela e lekwa kasema o Yave. Mambu mayingi mampasi twawanana mau, kansi tuna ye luvuvamu lwa ntima kadi tuzeye wo vo, konso fulu twina tukala ye lusadisu lwa nkangu a Nzambi.

Vava yakala nleke, yasiwa mu pelezo kuna Guiana Francesa mu kuma kia lembi kuyisia muna mambu ma tuyalu. Kiayindulanga ko vo lumbu kiankaka ndenda ko vutuka nze misionario yo vewa o nswa wa kingula pelezo zayingi. Kieleka, Yave nkwa ntim’a mvevo muna mpila kekutusambulwilanga.

Mpangi Marie-Line: Dimosi muna mambu metoma kuntwasilanga e kiese i sadisa akaka. Tuna ye kiese kia sadila Yave. Ediadi dikumikanga e kikundi kieto nze akazi. Ezak’e ntangwa, o nkaz’ame okungiuvulanga kana vo tulenda bokelesa ku nzo eto akazi mosi bena bakendalala. Nkumbu miayingi ivutulanga vo: “Ngindu zazi mpe nkele zau.” E diambu diadi nkumbu miayingi divangamanga.

Mpangi Jack: Ke kolo ko, yasolokele ye kimbevo kiyikilwanga vo câncer de próstata. Kana una vo Marie-Line ke zolanga wá mvovo miami ko, kansi yamvovesa kala vo: “E nzolw’ame, avo mbazi mfwidi kwame, zaya wo vo kifwa ‘muna ununu wambote ko.’ Kana una vo i wau, kiese nkala kiau kadi nzeye wo vo nsadidi e zingu kiame kiawonso muna salu kia Yave. Ediadi kiese kiayingi dikuntwasilanga.”—Tuku 25:8.

Mpangi Marie-Line: Yave watuvana kiyekwa kina ke twavingilanga ko yo yambula vo twasala e salu kina ke twayindulanga ko. E zingu kieto kiazala ye mambu mambote. Tubundanga e vuvu kieto kwa Nzambi. Muna kuma kiaki, konso fulu kina e nkubik’andi ikutufila, i kûna tukwenda.