Kushwa mu 1988, Jack na Marie-Line banapanga hamo mu cipangi ca simbu yoshe. Bakele na sipilitu ya kulyana, co banapangela Yehova mu mitambela yaingi ya mu Guadeloupe na mu French Guiana. Munango wa France ukewo uli na kutwamenena awa mafuti ha simbu ino. Tucihuleni Jack na Marie-Line bihula bimo.

Bika byamishongangeyeye mushangumuke cipangi ca simbu yoshe?

Marie-Line: Njakolelele mu Guadeloupe. Co kakangi, njakele na kwambulula na banana litangwa lya mutunu. Banana bakele na ntwima ya kwambulula. Njazemene manene banu, ngeci munjamanesele sikola mu 1985, njashangumukile kulinga bupainiya.

Jack: Kushwa lika ku bwanike bwange, njakele na banu baje bakele mu cipangi ca simbu yoshe baje bazemene kwambulula. Ha simbu ya kushoka sikola, njakele na kulinga bupainiya bwa kukwasa. Bisimbu bimo kumamaneselelo a calumingo, twakele na kulonda mbasi na kuya kuje kwakele bapainiya mangana tukambulule hamo nabo. Twakele na kwambulula nabo litangwa lya mutunu, co mutwakele na kulembuka, twakele na kuya na kulishubulwisa ku ngenge ya kalunga ndonga. Ije simbu kunjikaibala.

Kwetile lika simbu yaindondo kutunda ha twalyambatelele na Marie-Line mu 1988, co njalihwile ngwange, ‘Bika bitwonowesa kubwezelela ku simbu yetu ya kwambulula okuni kukwesi byuma binatukutu?’ Ngeci, njapwile painiya ngwe Marie-Line. Mu mwaka wateleko, twakobelele sikola ya bapainiya, co batwangwile tupwe bapainiya ba kulitila. Twalikuwile bipangi byabingi mu Guadeloupe, co batulekele ngwabo tukapangele ku French Guiana.

Ha myaka ineti, banamitumu kukapangela ku myela yakulisezaseza. Bika binamikwasa mwizilile kuyoya ku myela yakulisezaseza? 

Marie-Line: Bandolome ba ha Mbetele ya ku French Guiana bazibukile ngwabo twazema manene cisoneka ca Isaya 6:8. Ngeci, mubakele na kututumina foni bakele na kulinga netu lyepe ngwabo, “Mwanuka cisoneka cimwazema manene ndi?” Mutwakele na kuziba ngoco, twazibukile ngwetu bashaka kututuma kweka. Co twakele na kubataba ngwetu “Yetu Bano. Tutumeni.”

 Kutwakele na kwesekesa kuje kutwakele na kutunda na kuje kutwakele na kujalukila, mwafwa kulinga ngoco ngwe kwatwonowesele kwizilila kuje kutwajalukilile. Co lalo twakele na kweseka mwoshe mutwaselele mangana tulizilile na bandolome na bandokazi betu.

Jack: Bandolome na bandokazi bamo batushongangeyeye ngwabo keti tujalukile kweka, mwafwa bashakele ngwabo tukale hamo nabo. Mutwatundile mu Guadeloupe, ndolome umo watwanukisile majwi a Yesu aje ali ku Mateo 13:38 aje endeka ngwawo: “Lihya linapu kaye.” Ngeci mutwakele na kujalukila kweka, twakele na kwendeka ngwetu anga tucili na kupangela mu lihya limolika nameme tuli kuno. Cuma cakama cinapu kuya ku mutambela kuje kuli banu bakwambulwila.

Mutukajalukila kweka banu batukawanako banezilila yoyesi yabo, co bapwa ba kubwahela. Ngeci, tukeseka mwoshe mutwasela mangana twizilile yoyesi yabo. Tukali byakulya bibakali na kunwa bibakanu, oloni tukakabangeya mashiko aje amwesa mwakulinyungilila ku mishongo. Simbu yoshe tukendeka byuma byabibwa bya kuje kutunapangela.

Marie-Line: Co lalo tunalilongesa byabingi kuli bandolome na bandokazi boku ku mitambela. Njanuka te tuceta-eta mu French Guiana. Litangwa limo, nyonzi yakele na kunyoka manene, co twamwene ngwetu tahi ikye asina tuya na kwambulula. Oloni ndokazi injakele nendi wanjihwile ngwendi, “Walibwahesela tuye na kwambulula ndi?” Njamukumbulwile ngwange, “Tuya bati na nyonzi?” Wanjikumbulwile ngwendi, “Ambata cikuku cobe tuye na bikinga byetu.” Co njalilongesele kucoba kinga oku njinakwata cikuku. Ngwe kunjalilongesele kulinga ngoco, ngwe kunjasele kwambulwila ha simbu ya nyonzi.

Munajalozoka lwa kupwa 15. Bika bimushaka kunangula bakweni ha ñanda ya kujalozoka?

Marie-Line: Kupangela kweka keti kwakwasi. Oloni kunapu kwa seho kuwana njubo ije ituliziba ngwetu tunashubuluka kukalamo.

Jack: Kakangi, mu njubo mutwakele na kujalukila njakele na kupentamo. Simbu imo, bandolome ba ha munango nga bamona ngwabo omwo mu njubo kutwishwalamo, bakele na kunjileka ngwabo: “Jack, hano keti ulisine kupenta omu mu njubo.”

Marie-Line wapwa citongwe mu kwaka mwamubwa byuma. Akaka byuma byoshe mu makatoni, co asonekaho ngwendi ebi bya “mu mulili wa kutanena,” “ebi bya mu mulili wa kulala,” “ebi bya mu mulili wa kutelekela,” co byoshe mukemwo mwabilinga. Co mutwakele na kweta ha  njubo yetu yaiha kwatupwililile kwakwasi kwaka katoni na katoni mu mulili muinapande. Akasoneka byuma byoshe bili mu katoni na katoni mangana tuwane bwasi bitutonda.

Marie-Line: Kukapu kwakwasi kushangumuka cipangi cetu ca kwambulula mwafwa tukaka byuma byoshe mwamubwa.

Munabwahesa bati cinoneko ceni mangana mwase kupanga mwamubwa cipangi ceni ca kwambulula?—2 Tima 4:5.

Marie-Line: Lya Mande tukahwimi na kulibwahesela biwano. Co kushangumuka lya mu Cibali, kutwala ku mamaneselelo a calumingo, tukai mu lihya.

Jack: Twakala na seteko ya maola atunapande kwambulula mu ngonde na ngonde, oloni tukaka mbunge ku cipangi ca kwambulula keti ku maola atunapande kwambulula. Kwambulula kwapwa kwa seho kuli yetu. Mutukai na kwambulula, tukasimutwiya na banu boshe batukaliwana nabo, co lalo tukalingi ngoco nga twiluka ku njubo.

Marie-Line: Cakumwenako, mutukai na kulishubulwisa, njikambata matilakiti. Banu bamo bakatulombo mabulu nameme kutwabalekele ngwetu tu Bakaleho ba Yehova. Zalesi yetu yaibwa na bilinga byetu byabibwa bikebyo bikabalingisa batuzibuke.

Jack: Co lalo byuma byabibwa bitukalingila baje batwakala nabo bikatukwasa tushangumuke kubambulwila. Cakumwenako, njikanono mapapelo, kukomba maputa na kumbila mazilo aha njubo hatwakala na bakwetu. Co bakwetu bakabwahelela, ngeci bamo bakanjihula ngwabo: “Kumwesiko na Mbimbiliya?”

Ha bisimbu byabingi, munambulwila kumakolokolo. Kuma kuli byuma bimo bimwakawaneneko bije kumukebala ndi?

Jack: Ku mitambela imo yaku Guiana, kwapwa kwakukalu kwetako. Simbu imo twendelele makilomita 600 mu calumingo oku twenda lika mu tapalo yakubihya. Mutwaile mu limbo libatumbula ngwabo St. Élie lije lyakala mu shwata ya Amazon, twakawaneneko byuma bije kutukebala. Twapangesele mota na lonji mangana tuketeko, oloni twendele maola amangi. Banu babangi baje batungileko bapangele mu mikoti. Bamo mutwakele na kubana mabulu, bakele na kulambula ngolinde. Ku mangwezi, twabamweseleko vidio imo ya mu munga, co banu babangi bezile.

Marie-Line: Munalume wange Jack bamulombele ngwabo akendeke ñanda ya Canukiso ku Camopi. Twaile na lonji. Twendele maola awana mu ndonga ya Oyapock. Bwapwile bungenzi bwabubwa.

Jack: Kwakele na kutewesa kwita ha cingungumuta haje kuhakele mema amangi mwafwa lonji yasele kulindulinga ha mamanya. Oloni twakele na kuziba kubwaha kumona mema muwakele na kuhwehumuka. Muka-kwendesa lonji wapandele kukala na ceke mangana ase kwitaho. Twalikuwile manene buje bungenzi. Kwakele Bakaleho 6, oloni ku Canukiso kwakungulukile banu bakweta ku 50, kwezile lalo na ba Amerindian.

Marie-Line: Bakwenje na bambanda baje bashaka kupangela Yehova mu cipangi ca simbu yoshe, nabo basa kulikuwa ebi bibezikiso. Munu nga ali omu mu cipangi, napande kukulahela Yehova, co likuhelo lyendi likanyama. Tunalimwena mwanatukwasela Yehova mu cipangi cetu.

Munalilongesa bindaka byakulisezaseza. Kukamipwila kwakwasi kulilongesabyo ndi?

Jack: Embwe. Njalilongesele ebi bindaka mangana njambulwile banu na kukwasa bikungulukilo. Cakumwenako, kunjazibukile mwamubwa ndaka ya Sranantongo, * nameme ñanda ya kutanda Mbimbiliya te kanda banjaneyo. Oloni banjanene njitwamenenene cilongesa ca Kaposhi ka Kukengela. Njehwile ndolome umo ngwange, ‘Binjinendeka binazibika ndi?’ Wanjikumbulwile ngwendi: “Bimo kutwakele na kubiziba, oloni unatwamenena mwamubwa.” Banike banjikwasele manene. Bakele na kunjileka nga njinasebuka, oloni bakulunu kubakele na kulinga ngoco. Njalilongesele byabingi ku banike.

Marie-Line: Mu citingitingi cimo njakele na bilongesa bya Mbimbiliya mu Cifulenci, Ciputukesi na Sranantongo. Ndokazi umo wanjilekele ngwendi njilibange tahi kulilongesa na banu baje bakele na kwendeka ndaka ije yanjikaluwilile kuizibuka asina njililongesa na baje bakele na kwendeka  ndaka injazibukileko kamandondo. Ha kulibanga, kunjazibisisile byanjilekelele ngoco.

Litangwa limo, njabangele kulilongesa na munu mu ndaka ya Sranantongo. Co njaile ku wa mu cibali uje wakele na kwendeka ndaka ya Ciputukesi. Ndokazi injapangele nendi wendekele ngwendi: “Marie-Line, casholoka ngwe ndaka iuli na kupangesa keti ikeyo yazibuka ou munu.” Njanangukile ngwange njakele na kwendekesa munakazi wa ku Brazil mu ndaka ya Sranantongo, oloni ikeye azibuka Ciputukesi.

Bandolome ba kuje kumunapangela bamizema manene. Bika byamikwasele mulizeme manene na bandolome?

Jack: Mukanda wa Visimo 11:25 ngwawo: “Pwa muka-kwana, co ukabezika.” Ngeci, tukawana simbu ya kusikama na bakwetu. Mutwakele na kujelesa Njubo ya Bumwene, bamo bendekele ngwabo: “Ecela baka-kwambulula bajelese.” Oloni njabakumbulwile ngwange: “Nange nji muka-kwambulula. Ngeci nga kuli cipangi, nange njinapande kucipanga.” Bwingi bwetu tunazezama, oloni oku kukwapandele kutwonowesa kulingila bakwetu byuma byabibwa.

Marie-Line: Tukaka mbunge bandolome na bandokazi betu. Ngeci tukananguka simbu ibatonda munu asala na bana babo nambe munu akabambata ku sikola. Co tukatenguluko byuma bimo mangana tubakwase. Oku kwatulingisa tulizeme manene na bakwetu na kubakwasa nga bali mu bukalu.

Bibezikiso muka bimunawana mumunapangela ku bujene?

Jack: Tunawana bibezikiso byabingi mu cipangi ca simbu yoshe. Tunabezika kumona byuma byakulisezaseza byanatanga Yehova. Tunaliwana na bukalu bwabwingi, oloni tunabwahelela, mwafwa kwoshe kutuli, tuli na kuwana bukwasi ku bandolome na bandokazi.

Banjikutile mu kamenga ku French Guiana te njicili nji mukwenje mwafwa ya kubyana kukobela buswalale. Mukwita kwa simbu banjipatwile. Kunjazibukile ngwange litangwa limo njikeluka lalo ku French Guiana na kukambulwilako, maneneni kukambulwila baje bali mu kamenga. Oku kunapu kubezika kwakama kwa kutunda kuli Yehova.

Marie-Line: Cuma cinanjizibisa manene kubwaha cinapu kupangela bakwetu. Twabwahelela kupangela Yehova. Co oku kunatukwasa tukanyamese bulo bwetu. Ha bisimbu bimo, Jack wakele na kunjileka ngwendi tulanyeko ndolome na munakazi wendi baje banazeye mangana twakulye nabo byakulya. Bisimbu byabingi, njakele na kukumbulula ngwange, “Nange bikebyo binjinakala na kusinganyeka.” Kakangi, twakele na kusinganyeka byuma bya kulifwa.

Jack: Banjiwanene na mushongo wa kansa. Marie-Line kashakele kumuleka ngwange ololo njitsa. Oloni njikamuleke ngwange: “Muka-cizemo cange, nameme njitsa oku kanda njikulubale manene, oloni kunjilibeye mwafwa njinapangela Yehova na kulinga bije bimuzibisa kubwaha.” —Kusha 25:8.

Marie-Line: Yehova natukwasa tupange bipangi bije kutwasinganyekele. Tunalikuwu byuma byabibwa mu buyoye bwetu. Twakulahela manene Njambi, ngeci tuya kwoshe kwoshe kuje kuitutuma munga yendi.