Skip to content

Skip to table of contents

MAKANI AAKULUULA

“Ndiswe Aano! Amututume!”

“Ndiswe Aano! Amututume!”

SENA mujisi makanze aakuyungizya mulimo wanu wakukambauka kwiinda mukulongela kubusena kubulide, ambweni kucisi cimbi? Ikuti naa mbocibede oobo, mulagwasyigwa kapati acakuluula ca Mukwesu alimwi a Mucizyi Bergame.

Ba Jack alimwi aba Marie-Line balabeleka mumulimo waciindi coonse kuzwa mu 1988. Akaambo kakulyaaba kucinca mubukkale bwiindene-indene, bakazumina kuunka mumasena aaindene-indene ku Guadeloupe alimwi aku French Guiana. Masena aaya lino alanganizyigwa aamutabi waku France. Lino atubabuzye mibuzyo misyoonto buyo.

Ncinzi cakamukulwaizya kutalika mulimo waciindi coonse?

Ba Marie-Line: Ndakakomenena ku Guadeloupe, aboobo kanji-kanji ndakali kukambauka buzuba boonse abamaama, balo ibakali Bakamboni basungu. Ndilabayanda bantu, aboobo mbondakamanizyila buyo cikolo, mu 1985, ndakatalika bupainiya.

Ba Jack: Kandicili mwana, ndakazingulukidwe ababelesi baciindi coonse ibakali kuuyanda kapati mulimo wakukambauka. Ndakali kucita bupainiya bwakugwasyilizya ciindi zikolo nozyali kujalwa. zimwi ziindi kumamanino aansondo, twakali kuunka abbaasi kuyoosangana bapainiya akukambauka ambabo buzuba boonse, mpoonya kumamanino twakali kuunka kunkomwe kuyoolikondelezya. Eelo kaka mazuba aayo akali kukkomanisya kapati!

Nokwakainda ciindi cisyoonto kuzwa notwakakwatana aba Marie-Line mu 1988, ndakalibuzya kuti, ‘Tulaangulukide, sena inga tiitwayungizya mulimo wesu wakukambauka?’ Aboobo ndakabasangana ba Marie-Line mumulimo waciindi coonse. Nokwakainda mwaka, kuzwa notwakamanizya cikolo cabapainiya, twakasalwa kuba bapainiya baalubazu. Katutanatambwa kuyoobelekela ku French Guiana, twakabeleka milimo minji iikkomanisya ku Guadeloupe.

Mwakaunka mumasena aaindene-indene myaka yainda. Ino ncinzi icakali kumugwasya kuzyibila bukkale bupya?

Ba Marie-Line: Bakwesu ku Beteli yaku Guiana bakalizyi kuti lugwalo ndotwakali kuyandisya kapati, ndugwalo lwa Isaya 6:8. Aboobo ciindi nobakali kututumina fooni, kanji-kanji bakali kusaanguna kutusesya kwiinda mukwaamba kuti, “Sena mulaluyeeya lugwalo ndomuyandisya kapati?” Twakali kuzyiba kuti bayanda kutucinca, aboobo twakali kuvwiila kuti, “Ndiswe Aano! Amututume!”

Tatweezyanisyi masena ngotwakabelekela kale akaambo kuti kucita boobo kulakonzya kupa kuti katutabukkomanini busena nkotubede. Alimwi tulasola kupanga cilongwe abakwesu alimwi abacizyi.

Ba Jack: Kaindi, bakwesu alimwi abacizyi bamwi tiibakali kuyanda kuti tubasiye, aboobo bakali kusola kututyompya kutegwa tutaunki. Pele notwakazwa ku Guadeloupe, mukwesu umwi wakatuyeezya majwi aa Jesu aali kulugwalo lwa Matayo 13:38 aakuti: “Muunda ninyika.” Aboobo ciindi notwakali kucinca masena, twakali kuyeeya kuti twakacili kubelekela mumuunda ngweenya, tacikwe makani ankotubede. Alimwi buya, bantu alimwi acilawo nzeziyandika kapati!

Ciindi notwasika kucilawo cipya, tulabona kuti bantu balacikonzya kupona kubusena oobo calukkomano. Aboobo andiswe tulasola kupona mbubwenya mbuli mbabo. Zyakulya zilakonzya kwiindana, pele tulalya nzyobalya alimwi akunywa nzyobanywa, pele tulabikkila maano kukwabilila buumi bwesu. Tulasolekesya kwaamba zintu zibotu kujatikizya busena buli boonse nkotuunka.

Ba Marie-Line: Tulaiya zinji kuzwa kubakwesu alimwi abacizyi. Ndilayeeya cintu cimwi icakacitika notwakasika ku French Guiana. Buzuba bumwi, kwakali kuwa mvwula mpati, aboobo twakayeeya kuti tulaunka kuyookambauka yamana mvwula. Pele mucizyi umwi wakandibuzya kuti, “Sena inga twaunka?” Kandigambidwe, ndakaingula kuti, “Ino tuleenda buti?” Mucizyi wakaingula kuti, “Amubweze ambulela yanu, tulaunka amacinga.” Aboobo ndakaiya kujata ambulela kumwi kandiccova ncinga. Ikuti nondatakaiya, nondatakali kucikonzya kukambauka ciindi camainza.

Mwakaunka mumasena aatandila ku 15. Sena kuli twaambo tugwasya ntomukonzya kubaambila bamwi kujatikizya kulonga?

Ba Marie-Line: Kulonga kulakatazya. Nokuba boobo, cilayandika kujana busena mpomukonzya kulikwaya ciindi nomwakotoka kuzwa mumulimo wakukambauka.

Ba Jack: Kanji-kanji ndilaipenta mukati ŋanda yesu mpya. Kuti bakwesu bakumutabi bazyiba kuti tatukookkala kwaciindi cilamfwu kubusena bumwi, zimwi ziindi bakali kundisobanya akundaambila kuti, “Ba Jack, oluno lweendo mutalipenzyi kwiipenta ŋanda!”

Ba Marie-Line balicibwene kubikka kabotu zintu. Balazibikka mumabbokesi akulemba kuti, “mubbafa,” “mubbedilumu,” naa “muncikini.” Aboobo twasika aŋanda yesu mpya, cilatuubila kwaabikka mabbokesi abusena mpaayelede. Balacilemba cintu cimwi acimwi mubbokesi kutegwa katufwambaana kucibona.

Ba Marie-Line: Akaambo kakuti twakaiya kuzicita kabotu zintu, tulafwambaana kutalika mulimo wesu wakukambauka.

Ino mucibelesya buti ciindi canu kutegwa ‘muuzuzikizye cakumaninina mulimo wanu’?—2Tim. 4:5.

Ba Marie-Line: Lyoonse mu Muhulo, tulalyookezya alimwi akulibambila miswaangano. Mpoonya kutalikila muli Bwabili, tuunka mumulimo wakukambauka.

Ba Jack: Nokuba kuti kuli mawoola aagaminide ngotweelede kubeleka mumulimo wakukambauka mwezi amwezi, tatubikkili kapati maano kumawoola. Kukambauka ncecintu ciyandika kapati kulindiswe. Kuzwa ciindi notwazwa aŋanda kusikila ciindi notwapiluka, tulasolekesya kubandika abantu boonse mbotuswaanganya munzila.

Ba Marie-Line: Mucikozyanyo, ciindi notuunka kuyoolikondelezya, lyoonse ndilabwezelezya amatulakiti. Bamwi balatusikila akutulomba mabbuku nokuba kuti tiitwabaambila kuti tuli Bakamboni ba Jehova. Nkakaambo kaako, tulabikkila maano kapati kujatikizya mbotusama alimwi ambotulilemeka. Eezyi nzezintu nzyobabikkila maano bantu.

Ba Jack: Alimwi tulakambauka kwiinda mukubacitila zintu zibotu basimukoboma. Ndilabwezelela mapepa, kusowa tombe ilili mucingungulu ncotubelesya toonse alimwi akupyaanga matuvwu. Basimukoboma balabona nzyondibacitila alimwi zimwi ziindi balabuzya kuti, “Sena inga mwajana ciindi cakundiyiisya Bbaibbele?”

Kanji-kanji mwakali kukambaukila kuzilawo izili kulamfwu. Sena kuli cakuluula caalubazu cili coonse ncomujisi munyendo eezyo?

Ba Jack: Ku Guiana, cilakatazya kusika kuzilawo zimwi. Kanji-kanji twakali kweenda makilomita aali 600 munsondo yomwe mumigwagwa iitali kabotu. Cakuluula cimwi caalubazu cijatikizya kuswaya ku St. Élie, musyokwe lya Amazon. Twakeenda mawoola manji kutegwa tusike ooko kwiinda mukubelesya mootokala iibambilidwe kweenda mumasena aali boobo alimwi akubelesya bwato. Bunji bwabantu ibakali kukkala kubusena oobo bakali basikuyandaula ngolida. Kutondezya kulumba akaambo kamabbuku eesu, bamwi bakali kusanga ngolida. Kumangolezya, twakali kweebelela imwi yamavidiyo aambunga yesu. Bantu banji bakali kujanika.

Ba Marie-Line: Myaka misyoonto yainda, ba Jack bakapegwa makani aa Ciibalusyo ku Camopi. Kutegwa tusike ooko, twakeenda mawoola aasika kuli one kwiinda mubelesya bwato mu Mulonga wa Oyapock. Lweendo oolu lwakali kukkomanisya kapati.

Ba Jack: Oomo maanzi mwakali mafwaafwi, mwakali kuyoosya nkaambo akali kweenda cakufwambaana. Ikumwaambila masimpe, cakali kukkomanisya kubona maanzi aayo aakali kweenda cakufwambaana. Sikweenzya bwato wakeelede kuti kacibwene kapati. Pele lwakali lweendo lukkomanisya kapati. Nokuba kuti kwakali buyo Bakamboni ibali cisambomwe, bantu ibasika ku 50 bakajanika ku Ciibalusyo, kubikkilizya abaabo ibazwa ku India, ibakkala ku America!

Ba Marie-Line: Bakubusi balakonzya kuba azyakuluula izikkomanisya mbuli zyeezyi ikuti bamupa zinji Jehova. Mubukkale buli boobu, muyandika kusyoma Jehova, mpoonya lusyomo lwanu luyooyuma. Ziindi zinji tulabona mbwatugwasya Jehova.

Mwaiya myaambo minji. Sena ncuuba-uba kulindinywe kwiiya myaambo?

Ba Jack: Tacili cuuba-uba pe. Ndakaiya myaambo eeyi kutegwa kandicikonzya kukambauka alimwi akugwasyilizya mbungano. Ndakasaanguna kusololela Ciiyo ca Ngazi Yamulindizi mumwaambo waci Sranantongo * kanditana akupa makani aakubala Bbaibbele! Ndakabuzya mukwesu kujatikizya mbondakacisololela ciiyo eeco. Wakaingula kuti, “Cali buyo kabotu, pele mabala aamwi tiitwali kwaamvwa.” Bana bakandigwasya kapati. Ciindi nondakali kulubizya, bakali kundaambila, pele bapati kunyina nobakali kundaambila. Ndakaiya zinji kuzwa kubana.

Ba Marie-Line: Mucilawo cimwi, ndakajisi ziiyo zya Bbaibbele muci French, ci Portuguese, alimwi aci Sranantongo. Mucizyi umwi wakandipa muzeezo wakuti ndisaangune kusololela ziiyo mumyaambo njondatakazyi kabotu mpoonya ndamana ndisololele ziiyo mumyaambo njondakazyi kabotu. Tiilyakalampa, ndakabona kuti muzeezo ooyo wakali kabotu.

Bumwi buzuba, ndakasaanguna kusololela ciiyo muci Sranantongo, mpoonya ciiyo cabili muci Portuguese. Nondakatalika kusololela ciiyo cabili, mucizyi ngondakali limwi wakaamba kuti, “Ba Marie-Line, ndasyoma mwanyongana!” Mpoonya ndakazyiba kuti ndakali kwaambaula ci Sranantongo amukaintu waku Brazil, muciindi cakwaambaula ci Portuguese.

Mulayandwa kapati abantu bakumasena nkomwakabelekela. Ino mucikonzya buti kupanga zilongwe abakwesu?

Ba Jack: Lugwalo lwa Tusimpi 11:25 lwamba kuti: “Mwaabi uyoozwidilila.” Kunyina notuwaya-waya kujana ciindi cakuba antoomwe abakwesu alimwi akubacitila zintu. Caboola kumakani aakubambulula Ŋanda ya Bwami, bamwi bandaambila kuti: “Kamulekela basikumwaya bacite mulimo ooyu.” Pele mebo ndiingula kuti: “Tee andime ndili sikumwaya. Aboobo naa kuli mulimo uuyandika kucita, ndilayanda kujanika.” Nokuba kuti toonse tulayanda kujana ciindi cakuba tolikke, kanji-kanji tulaliyeezya kuti eeci taceelede kutukasya kucitila bamwi zintu zibotu.

Ba Marie-Line: Tulasolekesya kubabikkila maano bakwesu alimwi abacizyi. Munzila eeyo, tulazyiba ciindi nobayanda muntu wakubagwasya kulanganya bana babo naa kubabweza kuzwa kucikolo. Mpoonya tulabona mbotukonzya kucita kutegwa tubagwasye. Kwiinda mukucita boobo, tuyumya zilongwe zyesu abamwi, akulibambila kubagwasya ciindi nobayandika lugwasyo.

Nzilongezyo nzi nzyomwajana kwiinda mukubelekela kubusena kubulide?

Ba Jack: Mulimo waciindi coonse watuletela zilongezyo zinji. Kanji-kanji tulaba acoolwe cakubona zilenge zya Jehova. Nokuba kuti kuli buyumuyumu, tulijisi luumuno lwamumizeezo nkaambo tulizyi kuti tulagwasyigwa abantu ba Leza kufwumbwa nkotubede.

Nondakacili mwana-mwana, ndakalaangidwe ku French Guiana akaambo kakutatola lubazu mutwaambo twacisi. Kunyina nondakali kuyeeyela kuti bumwi buzuba ndiyoounka kuntolongo eeyi kandili misyinali alimwi akuzumizyigwa kukambaukila baange. Masimpe Jehova ulalongezya kapati!

Ba Marie-Line: Icindikkomanisya kapati nkulyaaba kugwasya bamwi. Aboobo tulikkomene kapati kuba mumulimo wa Jehova. Alimwi eeci capa kuti cilongwe cesu mbuli banabukwetene ciyume. Zimwi ziindi, ba Jack balandibuzya naa inga twatamba banabukwetene ibatyompedwe kuzyoolya cakulya antoomwe. Kanji-kanji ndiingula kuti, “Andime mbondali kuyeeya mbubwenya oobo!” Mbocicitika mbubwenya oobo.

Ba Jack: Caino-ino ndakajanwa abulwazi bwakkansa (prostate cancer). Nokuba kuti ba Marie-Line tabayandi kwaamvwa majwi aaya, lyoonse ndilabaambila kuti: “Mukaintu wangu, tandinacembaala kapati, pele nokuba kuti ndafwa lino, ndilizyi kuti buumi bwangu ndabubelesya munzila iilaampindu, kubelekela Jehova, alimwi eeco cilandikkomanisya kapati.”—Matl. 25:8.

Ba Marie-Line: Jehova wakatupa milimo njotwatakali kuyeeyela alimwi akutupa kucita zintu nzyotwatakali kuyeeyela. Buumi bwesu buzwide zintu zibotu. Aboobo kwiinda mukusyoma Leza, kufwumbwa mbunga yakwe nkoikonzya kutwaambila kuunka, tuyakuunka!

^ munc. 32 Mwaambo waci Sranantongo, mwaambo uubikkilizya Chikuwa, ci Dutch, ci Portuguese, alimwi amyaambo iimbi yamu Africa, wakapangwa abazike.