Guruka oze aha biriho

Guruka oze aha birimu

EKICWEKA EKY’OKWEGA 13

Mukundane Munonga

Mukundane Munonga

“Mukundane munonga mwihire aha mutima.”​—1 PET. 1:22.

EKYESHONGORO 109 Tukundane Munonga Twihire aha Mutima

EBIRAAGAMBWEHO *

Yesu aha kiro eki yaahererukireyo kuba n’entumwa ze, akagamba munonga ahari rukundo (Reeba ekicweka eky’okwega 13, akacweka 1-2)

1. Ni kiragiro ki eki Yesu yaahaire abeegi be? (Reeba ekishushani ekiri aha mutwe.)

AHA kiro eki Yesu baamureebeizeho, akaha abeegi be ekiragiro. Akabagira ati: “Nk’oku naabakunzire, naimwe mube nikwo mwakundana.” Reero akongyeraho ati: ‘Ku muraagume nimukundana, nibwo abantu boona baraamanye ku muri abeegi bangye.’​—Yoh. 13:34, 35.

2. Ahabw’enki kiri kikuru kukundana?

2 Yesu akagira ngu abandi nibaija kumanya abeegi be ab’amazima baagirira bagyenzi baabo rukundo nk’ei yaabaire abainiire. Eki kikaba kihikire omu kyasha ky’okubanza, kandi na hati kihikire. Ka ni kikuru kusingura obutaikirizana bwona kandi tukooreka ngu nitukundana!

3. Nituza kushwijuma ki omu kicweka eki?

3 Ahabw’okugira ngu tituhikiriire nikitugumira kukundanira kimwe. N’obu kiraabe kiri kityo, twine kuteeraho kutooreza Kristo. Omu kicweka eki, nituza kureeba oku rukundo erikubaasa kutuhwera kugaruraho obusingye, kutashoroora abandi, n’okuba efura. Waaba nooyega ekicweka eki, yebuuze oti: ‘Niki eki ndikubaasa kwegyera aha b’eishe-emwe abaagumiizemu nibakundana n’omu mbeera zigumire?’

BA OMUNTU ORIKUREETAHO OBUSINGYE

4. Kurugiirira ahari Matayo 5:23, 24, ahabw’enki twine kugaruraho obusingye n’ow’eishe-emwe ou twine nawe obutaikirizana?

4 Yesu akatwegyesa obukuru bw’okugaruraho obusingye twaba twine obutaikirizana n’ow’eishe-emwe. (Shoma Matayo 5:23, 24.) Akagira ngu ni kikuru kugira omukago murungi n’abandi twaba nitwenda kushemeza Ruhanga. Yehova naashemererwa twateeraho kugira obusingye n’ab’eishe-emwe. Tarikubaasa kusiima okuramya kwaitu twaguma twine enziika, kandi tukanga kureetaho obusingye.​—1 Yoh. 4:20.

5. Niki ekyareeteire ow’eishe-emwe kugumirwa kugaruraho obusingye?

5 Nikibaasa kutugumira kugaruraho obusingye. Ahabw’enki? Yetegyereze ekyahikire ahari Mark. * Akeehurira kubi ow’eishe-emwe ku yaamucwereire orubanja kandi akamugambuura aha bandi omu kibiina. Mark akatwaza ata? Naagira ati: “Nkaremwa kwetegyeka naagira ekiniga.” Bwanyima Mark akeefuuza ahabw’omuringo ogu yaatwarizemu, kandi yaateeraho kushaba ow’eishe-emwe ogwo okusaasirwa n’okugaruraho obusingye. Kwonka ow’eishe-emwe ogwo akaba atarikwenda kugaruraho obusingye. Omu kubanza Mark akateekateeka ati: Ahabw’enki nyine kuguma niimweshengyereza ku araabe atarikwenda kugaruraho obusingye?’ Kwonka omureeberezi orikutaayaayira ebibiina akamuhiga kutahwa amaani. Mark akakora ki?

6. (a) Mark akateeraho ata kugaruraho obusingye? (b) Mark akagyendera ata aha biri omu Abakolosai 3:13, 14?

6 Mark ku yaashwijumire emiteekateekyere ye, akeetegyereza ngu ti mucureezi, kandi ngu naayetwara nk’ohikiriire. Kandi akareeba ngu aine kuhindura emiteekateekyere ye. (Kol. 3:8, 9, 12) Mark ahabw’emitwarize ye mibi akagaruka yaashaba ow’eishe-emwe ogwo okusaasirwa. Kandi akahandiikira ow’eishe-emwe ogwo ebaruha arikworeka ngu aine obusaasi, kandi ngu naayendera kimwe kugaruka kuba munywani we. Akaha n’ow’eishe-emwe ogwo ebiconco bikye ebi yaateekateekire ngu nibibaasa kumushemeza. Eky’obusaasi, ow’eishe-emwe ogwo akagumizamu aine enziika. Kwonka, Mark akagumizamu naayorobera ekiragiro kya Yesu eky’okukundana n’okusaasirana. (Shoma Abakolosai 3:13, 14.) Nangwa n’obu twakuteeraho kugaruraho obusingye n’abandi kwonka bakanga, rukundo y’Ekikristaayo eyaabuzima neija kutuhwera kuguma nitubasaasira, kandi turikushaba ngu harugyemu ebirungi.​—Mat. 18:21, 22; Gal. 6:9.

Nikibaasa kwetengyesa kukoresa emiringo etari emwe n’emwe kugaruraho obusingye (Reeba akacweka 7-8) *

7. (a) Yesu akatuhiga kukora ki? (b) Munyaanyazi-itwe omwe akahikwaho mbeera ki egumire?

7 Yesu akatuhiga kugumizamu nitutwariza abandi nk’oku turikwenda ngu batutwarize. Akongyeraho ngu titushemereire kukunda abarikutukunda bonka. (Luk. 6:31-33) N’obu kiraabe kitarikukira kubaho, omuntu omu kibiina ku yaakuguma naakwetantara kandi arikwanga kukuramutsya? Eki nikyo kyahikire ahari Lara. Naashoboorora ati: “Munyaanyazi-itwe akaba naanyetantara, kandi nkaba ntarikumanya ahabw’enki naantwariza atyo. Eki kikaangwisa kubi munonga, kandi nkaba ntarikwenda kuza omu nteerane.” Omu kubanza, Lara akateekateeka ati: ‘Enshobe ti yangye. Nangwa n’abandi omu kibiina nibamanya ngu munyaanyazi-itwe ogu naatwaza kubi.’

8. Lara akakora ki kugaruraho obusingye, kandi nitubaasa kumwegyeraho ki?

8 Lara haine eki yaakozire kugaruraho obusingye. Akashaba Yehova kandi yaacwamu kugaaniiraho na munyaanyazi-itwe ogwo. Enshonga bakagigaaniiraho, baagwana omu kifuba, kandi baagaruraho obusingye. Buri kimwe kikaba nikireebeka nk’ekiri gye. Lara naagira ati: “Kwonka, munyaanyazi-itwe akagaruka yaagira emiteekateekyere nk’ey’omu kubanza. Nkahwamu amaani.” Omu kubanza, Lara akateekateeka ngu naabaasa kushemererwa munyaanyazi-itwe ogwo yaahindura emitwarize ye. Lara akeetegyereza ngu omuringo murungi gw’okukwatamu enshonga egi n’okugumizamu naatwariza munyaanyazi-itwe ogwo omu muringo gwa rukundo, kandi ‘arikumusaasira’ atataireho bushonshorekye. (Efe. 4:32–5:2) Lara akaijuka ngu okukunda okw’Ekikristaayo tikurikuguma nikubiika ebishobyo by’abandi. Kureka ‘nikwemera byona, nikwikiriza byona, kwine amatsiko ahari byona, kandi nikugumisiririza byona.’ (1 Kor. 13:5, 7) Lara akagaruka yaagira obusingye bwe. Bwanyima, munyaanyazi-itwe ogwo akatandika kutwazamu gye. Waagaruraho obusingye n’Abakristaayo bagyenzi baawe okaguma noobakunda, noobaasa kuhamya ngu “Ruhanga ow’okukunda n’obusingye” naija kuguma naiwe.​—2 Kor. 13:11.

YETANTARE KUSHOROORA ABANDI

9. Kurugiirira aha Ebyakozirwe 10:34, 35, ahabw’enki tutaine kushoroora abandi?

9 Yehova tarikushoroora. (Shoma Ebyakozirwe 10:34, 35.) Twaba tutarikushoroora abandi, nituba abaana be. Nitworobera ekiragiro ky’okukunda bataahi baitu nk’oku turikwekunda, kandi niturinda obusingye omu ka yaitu y’eby’omwoyo.​—Rom. 12:9, 10; Yak. 2:8, 9.

10-11. Munyaanyazi-itwe omwe akasingura ata enyehurira ezitahikire ezi yaabaire aine?

10 Abamwe nikibaasa kutaboorobera kwetantara kushoroora abandi. Teekateeka aha kyahikire ahari munyaanyazi-itwe Ruth. Omu bunyeeto bwe, haine owaamugwisize kubi owaabaire naaruga omu ihanga erindi. Akakwatwaho ata? Ruth naagira ati: “Nkanga buri kimwe ekirikukwata aha ihanga eryo. Nkaba ninteekateeka ngu boona abarikuruga omu ihanga eryo nibashushana, nangwa n’ab’eishe-emwe na banyaanyazi-itwe.” Ruth akasingura ata enyehurira mbi ezo?

11 Ruth akeetegyereza ngu aine kweihamu emiteekateekyere mibi egyo. Akashoma ripoota n’eby’okureeberaho ebirikukwata aha ihanga eryo omu Yearbook. Naagira ati: “Nkateeraho kugira emiteekateekyere mirungi aha bantu b’omu ihanga eryo. Nkatandika kwetegyereza ngu ab’eishe-emwe na banyaanyazi-itwe abo baine omujinya omu kuheereza Yehova. Nkakireeba gye butunu ngu nabo ni bamwe aha b’eishe-emwe bagyenzi baitu omu nsi.” Mporampora, Ruth akeetegyereza ngu aine kukora ekirikukira ahari ekyo. Naashoboorora ati: “Ku naabaire mbugana ab’eishe-emwe na banyaanyazi-itwe kuruga omu ihanga eryo, nkaba nteeraho munonga kubanywana. Nkaba ngaaniira nabo kandi bwanyima nkabeetegyereza gye.” Niki ekyarugiremu? Ruth naagira ati: “Ku haahingwireho obwire, enyehurira zangye zigwire zikandugamu.”

Twaba nitukunda munonga ab’eishe-emwe, nitwija kwetantara kubashoroora (Reeba akacweka 12-13) *

12. Munyaanyazi-itwe Sarah akaba aine buremeezi ki?

12 Abamwe nibabaasa kuba nibashoroora abandi batarikukimanya. N’eky’okureeberaho, Sarah akaba naateekateeka ngu tarikushoroora abandi ahakuba akaba atarikubacwera orubanja ahabw’erangi yaabo, entaatsya yaabo, nari obujunaanizibwa obu baine omu kibiina. Kwonka naikiriza obweremwa bwe arikugira ati: “Nkaija naamanya ngu buzima ninshoroora abandi.” Mu muringo ki? Sarah akaba naaruga omu ka y’obwegyese burungi, kandi akaba naakunda kuba n’abantu abaine obwegyese nk’obwe. Nangwa eizooba rimwe akagira munywani we ati: “Niinywana ab’eishe-emwe abaine obwegyese burungi. Ninyetantara abataine bwegyese burungi.” Buzima, Sarah akaba aine kuhindura emiteekateekyere ye. Ata shi?

13. Sarah okuhindura emiteekateekyere ye nitubaasa kukwegyeraho ki?

13 Omureeberezi orikutaayaayira ebibiina akahwera Sarah kweshwijuma. Naagira ati: “Akansiima ahabw’okuheereza omu bwesigwa, okugarukamu gye, n’okwetegyereza gye Ebyahandiikirwe. Reero akashoboorora ngu twaguma nitutunguuka omu kumanya, nituba twine kugira emitwarize y’Ekikristaayo nk’obucureezi, okutwaza gye, n’embabazi.” Sarah akagyendera aha buhabuzi bw’omureeberezi orikutaayaayira ebibiina. Naagira ati: “Nkeetegyereza ngu ekikuru n’okugirira abandi embabazi na rukundo. N’ekyarugiremu, nkatandika kureeba ab’eishe-emwe na banyaanyazi-itwe omu muringo gw’omutaano. Naashoboorora ati: “Nkateeraho kwetegyereza emitwarize erikubareetera kuba ab’omuhendo ahari Yehova.” Kandi shi itwe? Titurikwenda kwereeba nk’abarikukira abandi ahabw’obwegyese bwaitu! Twaba nitukunda munonga ab’eishe-emwe nitwija kwetantara kubashoroora.​—1 Pet. 2:17.

BA EFURA

14. Kurugiirira aha Abaheburaayo 13:16, Yehova naayehurira ata twaba efura?

14 Yehova naatwara obufura nk’enshonga nkuru. (Shoma Abaheburaayo 13:16.) Naareeba obufura nk’ekikorwa ekirikutwarirwa omu kuramya kwaitu, na munonga twahwera abakyene. (Yak. 1:27; 2:14-17) N’ahabw’ekyo, Ebyahandiikirwe nibituhiga kugumizamu turi efura. (Rom. 12:13) Twaba efura, nitworeka ngu nitukunda abandi, nitubafaho, kandi ngu turi banywani baabo. Yehova naashemererwa twaha abandi ak’okurya kakye, eky’okunywa, nari twabaha obwire bwaitu tukooreka ngu nitubafaho. (1 Pet. 4:8-10) Kwonka, nihabaasa kuba hariho ebirikutureetera kugumirwa kuba efura.

“Ira, nkaba ntarikukunda kuba efura, kwonka nkahindura aha miteekateekyere yangye, kandi nyongyeire kushemererwa” (Reeba akacweka 16) *

15-16. (a) Ahabw’enki abamwe barikubaasa kweziringa kuba efura? (b) Edit akasingura ata okweziringa kwe kuba efura?

15 Nitubaasa kweziringa kuba efura ahabw’embeera zaitu. Teekateeka aha faakazi orikwetwa Edit. Atakabaire Omujurizi wa Yehova, akaba atarikukunda kwehitsya abantu. Akaba naateekateeka ngu abandi baine embeera nungi ezirikubabaasisa kuba efura.

16 Edit bwanyima y’okuba Omujurizi ba Yehova, akahindura emiteekateekyere ye. Akagira eki yaakora kubaasa kuba efura. Naagira ati: “Obu Ekyombeko kyaitu ky’Obukama kyabaire nikyombekwa, omureeberezi omwe akangira ngu hariho omushaija n’omukazi we abarikuza kwija kuhwera omu kwombeka, kandi akanshaba kubaraaza kumara esaabiiti ibiri. Nkaijuka oku Yehova yaahaire omufaakazi wa Zarefaasi emigisha.” (1 Bag. 17:12-16) Edit akaikiriza kubaraaza. Akatunga migisha ki? Naashoboorora ati: “Saabiiti ibiri zikahendera zibaire ameezi abiri. Omu bwire obwo, tukoongyera kuba abanywani.” Edit atungire omugisha gw’okugira abanywani ab’aha mara omu kibiina. Hati ni payoniya kandi naakunda kutaayaayisa abu arikuba abuuriire nabo kugira eki baarya n’okuhuumuraho. Naagira ati: “Okuha abandi nikindeetera kwehurira gye! Kandi amazima gari ngu nintunga emigisha mingi ahabw’okuba efura.”​—Heb. 13:1, 2.

17. Ni nshonga ki ei Luke n’omukazi we baayetegyereize?

17 Hati nitubaasa kuba turi efura, kwonka shi nitubaasa kwongyeramu amaani? Nk’eky’okureeberaho, Luke n’omukazi we n’efura. Bakaba baine omucwe gw’okutaayaayisa abazaire baabo, abanyabuzaare, banywani baabo ab’aha mara, n’omureeberezi orikutaayaayira ebibiina n’omukazi we. Kwonka, Luke naagira ati: “Tukareeba ngu nitukira kutaayaayisa abari haihi naitwe bonka.” Luke n’omukazi we bakoongyera bata aha bufura bwabo?

18. Luke n’omukazi we bakoongyera bata kuba efura?

18 Luke n’omukazi we bakahindura emiteekateekyere yaabo bwanyima y’okuteekateeka aha bigambo bya Yesu ebi: ‘Mbwenu ku muraabe nimukunda abarikubakunda, nimwija kuheebwa bihembo ki?’ (Mat. 5:45-47) Bakamanya ngu baine kuba efura nka Yehova ori efura ahari boona. N’ahabw’ekyo bakacwamu kutandika kweta ab’eishe-emwe na banyaanyazi-itwe abu baabaire batakataayaayisahoga. Luke naagira ati: “Obwire obwo nibutushemeza munonga twena. Eki nikigaruramu buri omwe ahariitwe amaani kandi nikitwombeka.”

19. Nitworeka tuta ngu turi abeegi ba Yesu, kandi omaririire kukora ki?

19 Twaheza kureeba ngu twakundana munonga, nikituhwera kugaruraho obusingye, kutashoroora abandi, n’okuba efura. Twine kusingura enyehurira zoona ezitahikire reero tukunde ab’eishe-emwe munonga twihire aha mutima. Twakora tutyo, nitwija kushemererwa kandi tworekye ngu turi abeegi ba Yesu abaabuzima.​—Yoh. 13:17, 35.

EKYESHONGORO 88 Ompabure Emihanda Yaawe

^ kacw. 5 Yesu akagira ngu rukundo niko kamanyiso kakuru k’Abakristaayo ab’amazima. Rukundo ei twiniire ab’eishe-emwe neetuhiga kugaruraho obusingye, kutashoroora bandi, n’okuba efura. Eki butoosha nikibaasa kutooroba. Ekicweka eki nikituhabura oku turikubaasa kugumizamu nitukundana munonga twihire aha mutima.

^ kacw. 5 Omu kicweka eki amaziina agamwe gahindwirwe.

^ kacw. 57 ENSHOBOORORA Y’EBISHUSHANI: Munyaanyazi-itwe yaaremwa kureetaho obusingye omurundi gw’okubanza, kwonka ti yaahwamu amaani. Okuteeraho kwe kugumizamu naakunda mugyenzi we bwanyima kwarugamu ebirungi.

^ kacw. 59 ENSHOBOORORA Y’EBISHUSHANI: Ow’eishe-emwe mukuru naareeba ngu abandi tibarikumufaho.

^ kacw. 61 ENSHOBOORORA Y’EBISHUSHANI: Munyaanyazi-itwe owaabaire atari fura akahindura emiteekateekyere ye, kandi hati aine okushemererwa.