1-2. Yesu ubino weco pi lembang’o kinde m’eyero wec ma nwang’ere i Yohana 4:35, 36?

NINDO moko Yesu bino kadhu kud i dhu podho ma jupidho cam i ie, copere nwang’u fodi saa mi kayu camne uromo ngo. (Yoh. 4:3-6) I ng’ei dwi ang’wen ka nindo mi kaye biromo. Re Yesu ulund uyero wec moko ma nwang’u jucopo yero ngo i saa maeno. Ewacu kumae: “Wung’ai weng’wu malu, wunen pothi, ya gidaru thwo mir akaya.” (Som Yohana 4:35, 36.) Emito yero ang’o?

² Ubenen nia Yesu ubino weco ngo pi kayucam ma nwang’u ubecitimere i ng’ei dwi ang’wen, ento ebino weco pi tic mi rweyo lembanyong’a. Wakewec iwi lembe m’ular utimere nyanok i wang’e. Juyahudi ku Jusamaria gibed giwinjiri ngo. Ento Yesu urweyo lembanyong’a ni Dhasamaria moko man dhakune uwinje cuu! I andha, kinde ma Yesu ubeyero nia cam udaru “thwo mir akaya,” nwang’u Jusamaria ma pol ma giwinjo pire i bang’ Dhasamaria gituk gibebino i bang’e pi ning’eyo lembe mange dupa. (Yoh. 4:9, 39-42) Ng’atu moko ma timo sayusac iwi Biblia uyero pi Jusamaria maeno kumae: “Calu ma gibino ndhundhu i bang’ Yesu kara giwinj lembe dupa . . . eno nyutho nia gibino ve cam m’udaru thwo ma saa mi kayu uromo.”

3. Tek ibed ineno dhanu calu Yesu, lembang’o ma bitimere?

³ In ke itie ku nen ma nenedi iwi dhanu m’ibed irweyo igi lembanyong’a? Nyo ibed inenogi ve cam m’udaru thwo, ma saa mi kayu uromo? Kan ibed inenogi kumeno, lembe adek ma e bitimere: mi kwong’o, ibimiiri lee i tic mi lembanyong’a m’umbe ninyotho saa. Calu ma nindo mi kayucam bijik, kwayu ngo nigalu. Mir ario, ibibedo ku mutoro kinde ma dhanu gibewinjo lembanyong’a m’iberweyo igi. Biblia uyero nia i nindo mi “mwoka,” dhanu bedo kud anyong’a  lee. (Isa. 9:3) Mir adek, ibineno dhanu ceke m’irombo kugi nia giromo doko julub pa Yesu, pieno ibitimo kero niweco kugi iwi lembe ma romo telo nen migi.

4. I thiwiwec maeni wabiponjo lembang’o niai kud i lapor pa jakwenda Paulo?

⁴ Ecicopere nia julub pa Yesu moko gibed giparu nia Jusamaria giromo doko ngo julub, ento Yesu ubino ngo ku paru maeno. Enenogi ni dhanu ma copo doko julub pare. Wan bende ubekwayu wanen dhanu mi teritwar ma warweyo i ie ni dhanu ma gicopo doko julub pa Kristu. I lembe maeno, jakwenda Paulo uweko iwa lapor ma ber m’ukwayu walubi. Wacopo nwang’u ponji ma kani niai kud i lapor pare? I thiwiwec maeni, wabineno kite ma jakwenda Paulo utimo ko kero (1) pi ning’eyo lembe ma dhanu m’eberweyo igi gidaru giyio, (2) pi ning’eyo lembe ma gimaru, man (3) pi ninenogi ni dhanu ma copo doko julub pa Yesu.

5. Pirang’o jakwenda Paulo unyang’ ma ber ku juwinj pare i kacokiri?

⁵ Jakwenda Paulo ubed urweyo wang’ ma pol i kacokiri mi Juyahudi. Ku lapor, i kacokiri mi Tesaloniki, ‘giluro i lembagora pa Mungu ku [Juyahudi]’ pi ceng’ Sabatu adek. (Tic. 17:1, 2) Copere nia kum Paulo upoto ma ber kinde m’ebeweco ku dhanu mi kacokiri maeno, pilembe en de ebino Jayahudi. (Tic. 26:4, 5) Paulo ubed unyang’ ma ber ku Juyahudi, eno ukonye nirweyo igi lembanyong’a ku tegocwinye.​—Flp. 3:4, 5.

6. Tung’ tung’ ang’o m’utie i kind dhanu ma Paulo uweco kugi i soko mir Athene ku ju m’eweco kugi i kacokiri?

⁶ I ng’ei ma Paulo uai kud i adhura mi Tesaloniki man kud i Beroya pilembe jubino nyayu ragedo i kume, ecidho i adhura mir Athene. I adhura maeno bende ‘gicaku luro i lembe i kacokiri ku Juyahudi man ju ma lworo Mungu.’ (Tic. 17:17) Ento kinde ma Paulo ucidho rweyo i soko mir adhurane, ewok enwang’u juwinj m’ukoc ku ju m’eweco kugi i kacokiri. Jumoko gibino jururieko, jumange ke gibino Thekdhanumange ma giparu nia Paulo utero igi “ponji ma nyen.” Giyero ire kumae: “Ikelo gin ma fo’wakung’eyo ngo ba ithwa.”​—Tic. 17:18-20.

7. Nimakere ku Tic mi Jukwenda 17:22, 23, Paulo uwilo bodho pare mi rweyo lembanyong’a nenedi?

⁷ Som Tic mi Jukwenda 17:22, 23. Kite ma Paulo urweyo ko lembanyong’a ni Thekdhanumange i Athene ukoc ku kite m’erweyo ko ni Juyahudi i kacokiri. Copere nia Paulo upenjere kumae: ‘Dhanu maeni mir Athene giyio lembang’o?’ Eneno lembe ma keca cuu; eno ukonye ninyang’ nia dhanu mir adhurane bende giyio lembe  mi dini. I ng’eye, kinde m’ebemito enyuth igi ponji ma nwang’ere i Lembagora, ecaku weco kugi iwi lembe ma gidaru yio. Jararieko moko m’uponjo lembe iwi Biblia ukoro kumae: “Calu ma Paulo ubino Jakristu ma Jayahudi, eng’eyo nia Jugiriki ma gitie ngo Jukristu giworo ngo Mungu ‘mandha’ mi Juyahudi man mi Jukristu; ento enyutho ni dhanu mir Athene nia i andha Mungu m’ebeweco pire igi utie Mungu ma ging’eyo.” Pieno Paulo ubino ayika niwilo bodho pare. Ekoro ni dhanu mir Athene nia rwonglembe m’ekelo igi uai kud i bang’ “Mungu ma jukung’eyo ngo,” ma nwang’u dong’ gibeworo. Kadok nwang’u Thekdhanumange ging’eyo ngo Lembagora de, re Paulo uparu ngo nia gicopo doko ngo Jukristu. Ento enenogi ve cam ma dong’ uthwo ma tie ayika pir akaya; eno uketho erweyo igi lembanyong’a i ayi ma romo telo nen migi.

8. (a) Ang’o ma romo konyi ning’eyo lembe ma dhanu mi teritwar peri giyio? (b) Ka ng’atu moko yero iri nia etie ku dini pare, icopo dwoko ire nenedi?

⁸ Calu jakwenda Paulo, bed ng’atu ma neno lembe. Keth weng’i inen lembe moko ma copo konyi ning’eyo nia dhanu mi teritwar peri giyio lembang’o. Kan itundo yo pa ng’atini, kepim nineno kite m’eruko ko ot pare. Bende, saa moko nyo nyinge, bongu pare, kite m’erukre ko, kunoke ayi wec pare ubenyutho nia etie i dini ma kani. M’umedo maeno, copere nia enyutho iri kamaleng’ nia etie ku dini pare. Nyamego Flutura ma tie jayab yo ma segi uyero nia ka ng’atu moko uwacu ire kumeno, edwoko kumae: “Abino ngo niloko dini peri, ento abino kara wawec wakudi iwi lembe ma e . . .”

9. Lembang’o ma copo rombo i kindwu ku ng’atu ma tie jaradini?

⁹ Icopo weco iwi lembang’o ku ng’atu ma tie jaradini? Tim kero ning’eyo lembe moko ma wukude zoo wuyio. Ecicopere nia en de eworo Mungu acel kende, eyio nia Yesu tie Jalar mi dhanu ceke, kunoke nyo eyio nia wabekwo i nindo ma jutimrac gipong’ i ie, man nia jubinyothogi ceng’ini eni. Kan idaru ng’eyo lembe ma wukude ceke wuyio, nyuth ire rwonglembe mi Biblia i ayi ma romo telo nen pare.

10. Wacikara ni ii nitimo ang’o, man pirang’o?

¹⁰ Ng’ei nia dhanu moko gicopo yio ngo lembe ceke ma juponjo igi i dini migi. Pieno kadok idaru ng’eyo dini pa ng’atu ma wubeweco kude de, tim kero ing’ei lembe ma en gire de eyio. Umego David ma tie jayab yo ma segi i ng’om mir Australie uyero kumae: “Tin ju ma dupa gijebo lembrieko pa dhanu i ponji migi mi dini.” Nyamego Donalta ma kwo i ng’om mir Albanie ukoro kumae: “Jumoko ma wabed warombo kugi i lembanyong’a giyero nia gitie ku dini migi, ento i ng’eye gidok giyero nia i andha giyio ngo nia Mungu nuti.” Umego  moko ma tie misioner i ng’om mir Argentine unwang’u nia dhanu moko giyero nia giyio ponji mi Trinita, re i andha nwang’u giyio ngo nia Wego, Wot man tipo maleng’ utie Mungu acel. Ekoro kumae: “Kan adaru nyang’ nia ng’atu ma wabeweco kude uyio ngo ponji moko mi dini pare, eno ketho ebedo ira yot ning’eyo lembe ma wakude ceke wayio.” Pieno tim kero ning’eyo gin ma dhanu yio andhandha. Kan itimo kumeno ‘ibidoko gin ceke ni dhanu ceke’ calu jakwenda Paulo.​—1 Kor. 9:19-23.

11. Nimakere ku Tic mi Jukwenda 14:14-17, Paulo utimo ang’o kara lembanyong’a utel nen mi dhanu mi Lustra?

¹¹ Som Tic mi Jukwenda 14:14-17. Jakwenda Paulo ubed uii ning’eyo lembe ma dhanu m’erweyo igi lembanyong’a gimaru, man ebed ecaku wec kugi nimakere ku lembene. Ku lapor, i adhura mi Lustra, enwang’u dhanu ma ging’eyo Lembagora nyanok dit, jumoko ke ging’eyo ngo ang’eya zoo de. Pieno Paulo uweco kugi iwi lembe ma ging’eyo. Eweco iwi oro ma cam cek lee i ie man iwi mutoro ma junwang’u i kwo. E juwinj pare ginyang’ yot yot i wec man i lapor maeno m’etio ko.

12. Icopo ng’eyo lembe ma ng’atini umaru nenedi, man icopo caku kude wec nenedi?

¹² Tii ku riekowang’ pi ning’eyo lembe ma dhanu mi teritwar peri gimaru, man wec kugi nimakere ku lembene. Kan ibecirombo ku ng’atini kunoke kinde m’ibecitundo i pacu pare, ang’o ma romo konyi ning’eyo lembe m’emaru? Saa maeno bende, bed ng’atu ma neno lembe. Copere nia inwang’u ebefuro fur, ebesomo buku, ebeyiko gari, kunoke ebetimo tic moko mange. Icopo caku kude wec niai i kum gin m’inwang’u ebetimo. (Yoh. 4:7) Kadok bongu ma ng’atini ukendo de copo ketho wang’eyo lembe moko i wie, calu ve ng’om ma thugi, kit tic m’etimo, kunoke ekip mi mupira m’emaru. Umego moko ma nyinge Gustavo ukoro kumae: “Nindo moko arombo ku jalawobi ma tie ku oro 19, m’ukendo kor bongu ma jukubo i kume cal pa jarawer moko ma pire yik lee. Pi nicaku kude wec, apenjo paru pare iwi bongune, man enyutho ira thelembe m’uketho emaru jarawer ma  jukubo i kum bongu parene. Wec maeno ukonya nicaku kude ponji mi Biblia, man tin etie umego mwa.”

13. Icopo nyutho pi ponji mi Biblia ni ng’atini i ayi ma romo telo nen pare nenedi?

¹³ Kinde m’ibenyutho pi ponji mi Biblia ni ng’atini, kor ire bero ma ponjine bimio ire; kor ire lembene i ayi ma copo telo nen pare. (Yoh. 4:13-15) Ku lapor, kinde ma nyamego moko ma nyinge Poppy utundo yo pa dhaku moko, dhakune uwok ujolo lembanyong’a man eroye i ot. Saa ma Poppy uneno karatasi moko i kor ot pa dhakune m’unyutho nia etie japonjo, ekoro ire cuu nia wan de wabed waponjo dhanu ku Biblia, man watie bende ku program mi coko. Dhakune uyio ponji mi Biblia, man urwonde ecidho i coko; edok ecidho bende i coko mwa ma dit. I ng’ei oro acel, elimo batizo. Dong’ kepenjiri kumae: ‘Dhanu m’abed aliewo gimaru ang’o? Nyo aromo nyutho igi pi program mwa mi ponjo Biblia i ayi ma copo cwalugi niyio ponjine?’

14. Icopo timo ang’o kara iponj Biblia ku ng’atini nimakere ku yeny pare?

¹⁴ Kan idaru caku ponjo Biblia ku ng’atini, bed iyikiri cuu kan ibecitelo wi ponjine. Saa m’ibeyikiri, par pi juruot pare, lembe m’ekadhu kud i ie, man lembe m’emaru. Yik verse ma tung’ tung’ m’ibiwok somo, video m’ibiwonyutho, man lapor m’ibitio ko pi nikoro ire lemandha mi Biblia. Penjiri kumae: ‘Ang’o ma bitelo nen pa ng’atu m’abeciponjo kude Biblia, man ma bimulo adundene?’ (Rie. 16:23) I ng’om mir Albanie, nyamego Flora ma tie jayab yo ubed uponjo Biblia ku dhaku moko m’ubed uwacu ire ngbeng’ kumae: “Acopo yio ngo nyanok de ponji ma nia dhanu bicer.” Flora udiyo ngo dhakune kara eyii ponji maeno. Ekoro kumae: “Aparu nia mi kwong’o ubekwayu ekeng’ei Mungu m’ung’olo nia cer bibedo nuti.” Niai eca ci, ka Flora ucitelo wi ponji pare, ewok eketho nwoc akeca iwi mer, rieko man tego pa Yehova. I ng’eye, dhakune udok uyio ponji mi cer yot yot. Kawoni etie Jamulembe pa Yehova man ebetimo ire kud amora.

15. Nimakere ku Tic mi Jukwenda 17:16-18, Paulo uwok unwang’u dhanu mir Athene gitie ku timo ma nenedi, ento pirang’o emedere asu nirweyo igi?

¹⁵ Som Tic mi Jukwenda 17:16-18. Dhanu ma pol mir Athene gibed giworo mungu m’araga, gibino ku kura mi tarwang’ man gibed giyio lembrieko mi dhanu, re asu jakwenda Paulo urweyo igi. Bende, kadok ginyware de cwinye utur ungo. I wang’ nidoko Jakristu, jakwenda Paulo de ubino “jayer lembacidi, man jaragedo, man jarop bende.” (1 Tim. 1:13) Calu ma Yesu ugam uneno nia Paulo copo doko jalub pare, Paulo bende ubino ku genogen nia dhanu mir Athene gicopo doko julub pa Yesu. Ebino ku genogen maeno kakare pilembe dhanu dupa mir Athene giyio lembanyong’a.​—Tic. 9:13-15; 17:34.

16-17. Ang’o m’ubenyutho nia dhanu mi kwonde ceke giromo doko julub pa Yesu? Kemii lapor moko.

¹⁶ I rundi ma kwong’a, kwond dhanu ma tung’ tung’ gidoko julub pa Yesu. Kinde ma jakwenda Paulo ukiewo barua ni Jukristu mi Korinto ma tie adhura mi Giriki, ewacu nia jumoko m’i kind Jukristu mi cokiri maeno gilar gibino ku timo ma reco. Man i ng’eye, emedo kumae: “Ento judwokowu leng’.” (1 Kor. 6:9-11) Ka nwang’u ubino in, nyo nwang’u icopo neno dhanu maeno ni dhanu ma giromo doko julub?

¹⁷ Tin, dhanu dupa gitie ayika nitimo alokaloka m’ukwayere pi nidoko julub pa Yesu. Ku lapor, nyamego Yukina ma tie jayab yo ma segi i ng’om mir Australie unyang’ nia dhanu mi kwonde ceke giromo jolo rwonglembe mi Biblia. Ceng’ acel, kinde m’ebedo ka ma julworo piny i ie, eneno dhaku moko m’ukendo bongu ma ie wongla wongla. Nyamego Yukina ukoro kumae: “Lworo  weco i bang’e ukeunega, ento i ng’eye anwang’u tegocwiny, e acidh aweco i bang’e. Kinde ma wabeweco, aneno nia karaman emaru lembe mi Biblia lee, pilembe kiedo moko ma jutheyo i kume ubino wec ma nwang’ere i verse moko mi Zaburi!” Dhaku maeno ucaku ponjo Biblia man i ng’eye ecaku cidho i coko. *

18. Pirang’o wacikara ngo niparu nia dhanu mi teritwar mwa gibidoko ngo julub?

¹⁸ Kinde ma Yesu uyero nia cam udaru thwo mir akaya, nyo ebino paru nia dhanu ma pol gibidoko julubne? Ungo. Lembagora ular uewo nia dhanu ma nok re ma gibiyio Yesu. (Yoh. 12:37, 38) Bende, Yesu ubino ku copo mi timo udu man ebed eng’eyo lembe mir adunde dhanu. (Mat. 9:4) Kadok eketho wie asagane i kum ju ma giyie de, re erweyo lembanyong’a kud amora ni dhanu ceke. Ka dong’ wan ma wambe ku copo mi ng’eyo lembe mir adunde dhanu e ke? Wacikara ngo niparu nia dhanu mi teritwar mwa kunoke ng’atu moko ma warombo kude bijolo ngo lemandha! Ento wacikara ninenogi ni dhanu ma copo doko julub. Umego Marc ma tie misioner i Burkina Faso, uwacu kumae: “Wang’ ma pol, dhanu m’abeparu nia gibimediri re ma gijigo niponjo Biblia. Ento ju m’abeparu nia gibimediri ngo re ma gilund gitimo mediri cuu mandha. Pieno, anwang’u nia ukwayu wawek tipo pa Yehova re m’utel wiwa pi ninwang’u ju ma gibemito ging’ei lemandha.”

19. Wacikara nineno dhanu mi teritwar mwa nenedi?

¹⁹ Ku kwong’a, icopo neno nia dhanu ma nok kende mi teritwar m’iberweyo i ie re ma gitie ve cam ma tie ayika pir akaya. Ento poi i kum wec ma Yesu uyero ni julub pare. Eyero nia cam udaru thwo man saa mi kaye uromo. Dhanu copo loko timo migi man giromo doko julub pa Kristu. Yehova ung’eyo nia dhanu mi teritwar mwa gicopo doko julub man enenogi ni “gin ma juketho cwiny i kume.” (Hag. 2:7) Wan de ka waneno dhanu calu ma Yehova giku Yesu gineno, wabi ii ning’eyo lembe ma gimaru. Wabiparu ngo nia giromo lokiri ngo, ento wabinenogi ni dhanu ma copo doko umego ku nyimego mwa.