Skip to content

Shimbukira oku mukololo gw'ebili mo

MWAZI G’OKUYIGA 15

Gurhe Onabona Abantu b’omu Eneo Yawe?

Gurhe Onabona Abantu b’omu Eneo Yawe?

“Muyinamule amesho menyu mulole gurhe amashwa mali mweru, malinga mashalulwe.”​—YOH. 4:35.

WIMBO 64 Kuyashiriki Mavuno kwa Furaha

OKU BUGEKE *

1-2. Bichi byarhumaga Yesu adeha ebinwa bili omu Yohana 4:35, 36?

YESU abere ali abalama alema agera omu mashwa, nkabaga m’emyaka echili mikenjera. (Yoh. 4:3-6) Eyola myaka yakayerere enyuma wa hofi myezi ene. Yesu aderha echintu chiguma chakasomeza: “Muyinamule amesho menyu mulole gurhe amashwa mali mweru, malinga mashalulwe.” (Osome Yohana 4:35, 36.) Bichi alonzaga kuderha?

2 Bishushire oku Yesu aliri aderhera omufano g’okushalula abantu. Waza oku byabaga byabere. Chiro akaba oku abayahudi bagendaga bayaka abasamariya, Yesu yewe abaga eyi ahubirire omukazi w’omusamariya, naye ayunviriza! K’okuderha, amango Yesu aliri aderha kuyerekera amashwa mali “mweru malinga mashalulwe,” abantu kamama ba Basamariya oyola mukazi abaliraga eju ya Yesu, baliri omu njira bali bagana emunda Yesu ali, yi bachiyunvira binene kurhenga emwa Yesu. (Yoh. 4:9, 39-42) Nshambalo nguma ye Biblia ederhere ntya eju y’eyila ngani: “Omurhumumambo abantu baliherhe . . . gwaliyerekene oku baliri nka myaka elingirize eshalulwe.”

Bichi rhukwanene kujira nka rhumenyere oku amashwa mali “mweru malinga mashalulwe”? (Olole echifungo 3)

3. Akaba onabona abantu kuguna n’oku Yesu anababona, gurhe wahubiri omu bulyo bwakalerha amalehe menja?

3 Gurhe nawe onabona abantu b’omu eneo yawe? Onababona nka bali kuguma n’emyaka ekala eyerere yalinga eshalulwe si? Akaba ntyo, hali bintu bisharhu byaba. Ech’oburhanzi wagwarha akahuduko k’okuhubiri. Echihe ch’okushalula chijira obuzinda; che chirhumire nta bisanzi by’okuheza. Echa kabiri, walema wayunva osimire okubona gurhe abantu yibayunviriza emyazi minja. Ebiblia ederhere ntya: “Abantu banasima amango m’okushalula.” (Isa. 9:3) N’echa kasharhu, walema wabona buli muntu nk’akahindamuka n’okuba mwanafunzi wa Yesu, nantyo wachihangana oganirire eby’akamusimisa amango oli wamuhubiri.

4. Bichi olwiganyo lw’entumwa Paulo lwarhuyigiriza mu gunola mwazi?

4 Baguma omu banafunzi ba Yesu baliyinji oku Abasamariya barhakaba banafunzi ba Yesu, si Yesu yewe arhakazaga waza ntyo, s’aliri ababona oku bakahindamuka n’okuba banafunzi bage. Nerhu rhusimire rhubone abantu b’omu eneo yerhu oku bakahindamuka n’okuba banafunzi ba Kristu. Entumwa Paulo yalirhulekere olwiganyo lwinja l’okukulikira. Bichi olwiganyo lwage lwakarhuyigiriza? Mu gunola mwazi, rhwabona gurhe (1) alimenyere bintu biguma-biguma oku buyemere bwa balala aliri ahubiri, (2) aliri awaza bwenene oku bibalazize, na (3) aliri ababona oku bakahindamuka n’okuba banafunzi ba Yesu.

BUYEMERE BUCHI BAGWERHE?

5. Charhumaga Paulo alema asima kuderhesa abunviriza bage omu sinagogi?

5 Paulo agendaga azigana kuhubiri omu sinagogi z’Abayahudi. Omufano; omu sinagogi y’Etesalonike, aligezeze “sabato esharhu ey’ali akengera haguma [n’Abayahudi] kugerera amandiko.” (Mdo. 17:1, 2) Bibonekene oku Paulo akazaga kuchiyunva bwinja nk’ali omu sinagogi. Alembwaga nka Muyahudi. (Mdo. 26:4, 5) Paulo akagalire kukomerana n’Abayahudi, na ntyo aliri tayari kubahubiri oku bushiru boshi.​—Flp. 3:4, 5.

6. Tofauti ehe eli ahakagarhi k’abantu Paulo aliri ahubiri omu soko lye Atene n’abaliri ahubiri omu sinagogi?

6 Paulo amalire kufukuzwa n’abapinzani bage arhenge omu Tesalonike n’omu Beroya, agera omu Atene. Kandi arhashibirizaga, “arhondera kukengera omu sinagogi haguma n’Abayahudi n’abantu baliri baharamya Mungu.” (Mdo. 17:17) Aliko amango Paulo aliri ahubiri omu soko, apata abunviriza banene. Ahakagarhi k’abunviriza bage haliri bafilozofe n’abandi bantu b’Amashanja baliri babona nk’oburhumwa bwa Paulo yaliri “nyigirizo mpyahya.” Bamubwira ntya: “Walerhere ebintu bihyahya omu marhwiri merhu.”​—Mdo. 17:18-20.

7. Nk’oku biyerekenwe omu Matendo 17:22, 23, gurhe Paulo aliri alinganisa Amahubiri mage n’ehali?

7 Osome Matendo 17:22, 23. Paulo arhaliri aganirira oburhumwa bwage oku bantu b’Amashanja kuguma n’oku aliri abuganirira haguma n’Abayahudi omu sinagogi. Nkabaga Paulo aliri achibaza, ‘buyemere buchi abala bantu b’omu Atene bagwerhe?’ Aliri alolereza bwinja-bwinja obuturanyi bwage arhanaliri ayiganya emigenzo y’amadini m’abantu. Oku bwindi, Paulo aliri alonza ebihuzene ahakagarhi k’obuyemere bwabo n’obukweri buli omu mandiko. Musomi muguma we Biblia aderhere ntya: “Bulala aliri Mukristu w’Omuyahudi, abona oku abapagani b’Abagiriki barhaharamya Mungu ‘w’okuli’ w’Abayahudi n’Abakristu,” “s’aliko baliri bapima kuyerekana oku kweri Mungu baliri baharamya arhaliri muhyahya oku bantu b’omu Atene.” Na ntyo Paulo aliri tayari kuhubiri kulingana n’ehali. Abwira abantu b’omu Atene oku oburhumwa bwage burhengerere emwa “Mungu Orhamenyikene” baliri bapima-pima kuharamya. Chiro akaba oku abantu b’Amashanja barhaliri bachiseza oku mandiko, Paulo arhawazaga oku ntako bakahindamuka mpu babe Bakristu. Ahali h’okuwaza ntyo, aliri abona oku bali kuguma n’emyaka eyerere elingirize eshalulwe, anahindamula obulyo b’okuhubiri emyazi minja.

Akaba olonzeze kukulikira omufano gw’entumwa Paulo, obe mulolerezi mwinja, ohubiri kulingana n’ehali, onabone oku abantu bakahinduka banafunzi ba Yesu (Olole ebila bifungo 8, 12, 18) *

8. a) Gurhe wakarhegera obwemere bw’abantu b’omu eneo yawe? b) Nk’omuntu amaderha oku aherhe elyage dini, gurhe wakashubiza?

8 Obe mulolerezi mwinja kuguma na Paulo. Olonze ebyakakuyereka obuyemere bw’abantu b’omu eneo yawe. Gurhe nyine-enju apambire omumwage changwa omutugari gwage? Ezino lyage, emiyambalire, okuntu achipambire, n’oluderho lwage biyerekene ali wa dini lihe si? Nkabaga akubwirire liguma na liguma oku aherhe elyage dini. Amango omuntu amaderha ntyo, painia kaminuza muguma oyirikirwe Flutura, anashubiza ntya: “Intayinjire kukuseza oyemere ebi nyemerere, s’ahubwe kukubwira eju ya gunola mwazi . . . ”

9. Bichi wakabugana mupatene ko n’omuntu osima eby’edini?

9 Myazi ehe wakaganirako n’omuntu osima eby’edini? Obe nka wapima kulonza ebi mupatene ko. Akaba ey’anaharamya Mungu muguma yenyine, akaba ey’ayemerere oku Yesu ye muchunguzi w’abantu boshi, changwa kandi akaba ey’ayemerere oku rhulamire omu chihe chibi chayinja kuhwa hanola hofi-hofi. Omu kuyimangira oku bimupatene ko, omuyereke oburhumwa bwe Biblia omu bulyo bwakamusimisa.

10. Bichi rhukwanene kulwisa-lwisa kujira, na bulagurhe?

10 Oyibuke oku abantu bakaba eyi barhayemerere byoshi banabayigiriza omu madini mabo. Che chirhumire chiro akaba wamenyere edini lyage, olwise-lwise kumenya bichi yewe yenyine ayemerere. David, painiya kaminuza w’omu Ostrali aderhere ntya: “Banene banachanga efilozofi n’obuyemere bwabo bw’echidini.” Donalta, w’omu Albaniya, aderhere ntya: “Hali abarhunabuganana nabo omu mahubiri banaderha oku baherhe elyabo dini, aliko buzinda banayerekana oku barhavire bagwarha obuyemere mu Mungu.” Kandi mwene-werhu w’omumisiyonere omu Arjantine ayerekene oku hali abantu banaderha oku bayemerere obusharhu, s’aliko barhayemerere oku kweri Darha, Omugala, n’eroho lichesibwa ye Mungu muguma. Ashubire kuyongera ntya: “Okumenya ntyo kunarhuma byayanguha bwenene kubona ebi rhwakayunvikana ko n’omuntu.” Che chirhumire olwise-lwise kumenya bichi abantu bayemerere kanuni. Ahola, kuguma na Paulo, “wakahinduka kuba buli chintu oku bantu ba buli lubero.”​—1 Ko. 9:19-23.

BICHI BIBALAZIZE?

11. Nk’oku biyerekenwe omu Matendo 14:14-17, gurhe Paulo alikoleseze enjira esimisize amango aliri aha abantu b’omu Listra oburhumwa?

11 Osome Matendo 14:14-17. Paulo aliri alola bichi bilazize abunviriza bage, n’omu ntyo aliri ahubiri kulingana n’ehali. Omufano, echigusho ch’abantu aliri aganira nacho omu Listra, chaliherhe bumenyi bugeke erhi ntabo oku bilolere amandiko. Nantyo Paulo akolesa enjira bakagala kumuyunviriza mo. Aderha oku bilolere okushalula amalehe menja, n’okuntu abantu bakapata obusime omu kalamo. Aliri akolesa emyazi n’emifano abunviriza bage bakayunva juba-juba.

12. Gurhe wakamenya ebisimisize omuntu n’okuhubiri kulingana n’ehali?

12 Okolese amawazo omu kumenyerera ebilazize abantu omu eneo yawe, onahubiri kulingana n’ehali. Gurhe wakamenya ebi lazize omuntu nk’oli wamuhubiri changwa nk’oli ahamwage? Kandi, obe mulolerezi mwinja. Nkabaga ali akwiza ebustani, ali asoma echitabu, ali akwiza omutugari, changwa nkabaga ali akola akandi kasi. Akaba byakagalikana, bulagurhe si orhakachiseza oku by’ali akola omu kuhwanzisa enganiro? (Yoh. 4:7) Emyambaro omuntu ayambere enaba ey’eli yaderha chintu chilebe kumuyerekera​—nkabaga eyerekene echihugo chage, akasi kage, changwa eyerekene chigusho chilebe ch’esporo. Gustavo aderhere ntya: “Nahwanza kuganira n’omurhabana wa miaka 19 oyambere omupira guchapirwe k’omuyimpaji omenyikene bwenene. Namubaza eju yago, n’oyola murhabana ambalira bulagurhe agendaga asima oyola muyimpaji . Eyola nganiro yayerekeza ewa funzo lye Biblia, na bunola akala ali muguma mu bene-berhu.”

13. Gurhe wakachihangana y’efunzo lye Biblia ligera omu bulyo busimisize?

13 Amango wamahwanza kuyiga Ebiblia n’omuntu, ochikomeze ye; omuyereke gurhe elyola funzo lyamurhabala. (Yoh. 4:13-15) Omufano, mwali-werhu oyirikirwe Poppy, aliyegerezwe omu mw’omukazi waliyerekene oku asimisizwe. Poppy achibere abona echeti oku chibambazi chiyerekene oku oyola mukazi ali profesere wasomaga eby’okuyigiriza, amuyereka oku nerhu rhunayigiriza abantu kugerera eprograme y’efunzo lye Biblia n’embuganano zerhu. Oyola mukazi ayemera okuchifunza, aja oku mbuganano olusiku lwakulikiraga ho, n’ahandi aja oku mbuganano y’omuzunguluko yakulikiraga ho. Mwaka muguma gwahwere, abatizwa. Ojage wachibaza ntya: ‘Bichi byalilazize abantu nagalukira? Hali oku nakajira y’eprograme yerhu y’efunzo lye Biblia egera omu bulyo bubasimisize si?’

14. Gurhe wakaongoza efunzo lye Biblia kulingana na buli mwanafunzi?

14 Oku wanamala kuhwanzisa efunzo lye Biblia n’omuntu, orheganye bwinja buli chigabi mwayiga haguma naye. Owaze oku mulala g’omwanafunzi wawe, amasomo asomere, obumenyi bwage, n’ebimulazize. Ok’oli warheganya, ochagule amandiko m’okusoma, evideo wamuyereka, n’amafoto wakolesa omu kufasiriya obukweri bwe Biblia. Ochibaze ntya: ‘Bichi by’engenzi byakakulula n’okusimisa omurhima g’oyula mwanafunzi?’ (Mez. 16:23) Omu Albaniya, omukazi waliri ayiga haguma na painiya oyirikirwe Flora, aderhaga ntya n’omwete goshi, “Intakafa nayemerere enyigirizo elolere obufuke.” Flora arhasezaga oyola mukazi ayemere eyola nyingirizo aho han’ahola. Abalire ntya: “nabona oku embere ayemere enyigirizo y’obufuke, bihemere arhange amenye Mungu olaganyize obufuke.” Kurhenga ahola, buli kuyiga, Flora aliri akaziza obuzigire bwa Yehova, obwenge, n’emisi yage. Aha buzinda omwanafunzi wage agwarha buzira ngangane obwemere omu bufuke. Bunola akola ali Muhamirizi wa Yehova w’obushiru.

OBABONE OKU BAKAHINDUKA BANAFUNZI BA YESU

15. Nk’oku eandiko lya Matendo 17:16-18 liderhere, ngeso zihe zaliri omu Grese ya mira zavurugaga Paulo, aliko bulagurhe arhalekaga kuhubiri Abanya-atene?

15 Osome Matendo 17:16-18. Paulo arhalekaga kuhubiri Abanya-atene, chiro akaba evile yabo yaliyunjulirene emparamyo y’ebishushanyo, obubaraga, n’efilozofi z’echipagani; arhanalekaga kubahubiri chiro akaba baliri bamupinga n’okumuvuna omurhima. Paulo naye yenyine ahindukaga Mukristu chiro akaba oku aliri “muntu odukanga Mungu, mulibuzi na w’akabonerero.” (1 Ti. 1:13) Bulala Yesu alibwene oku Paulo akahinduka ntumwa, Paulo naye abona oku Abanya-atene bakahinduka banafunzi ba Yesu.​—Mdo. 9:13-15; 17:34.

16-17. Bichi biyerekene oku abantu ba buli mibereho bakahinduka banafunzi ba Kristu? Lerha omufano.

16 Mu myaka egana y’oburhanzi, abantu ba buli lubero balihindukire banafunzi ba Yesu. Amango Paulo ayandikiraga Abakristu balilamire omu Korinto vile ye Grèce, aderha oku bantu baguma ba mw’echola chibaga mango maguma baliri banizi changwa baliri bakola ebintu bibi binagayisize omu kalamo. Ashuba kuyongera ntya: “Intyo ku baguma mu mwewe baliri. Aliko mwacheswa.” (1 Ko. 6:9-11) Orhabwene si oku abola bantu baliherhe obuhashe b’okuhindamuka n’okuba banafunzi si?

17 Mu zinola siku, bantu banene bali tayari kuhindamuka nk’oku bihemere n’okuhinduka banafunzi ba Yesu. Omufano, omu Ostrali, painiya kaminuza oyirikirwe Yukina aliderhe oku abantu ba buli mibereho bakayunviriza oburhumwa bwe Biblia. Mango maguma eyi ali oku biro by’akasi, abona omunyere oli kw’eshako, oyambere emishangi egalihire bwenene. “Narhanga kugangana,” Yukina oyo, “aliko nava nahwanza kumuderhesa. Navumbula oku anasima Ebiblia bwenene n’oku ziguma mw’ezola shako zage maliri mandiko m’omu Zaburi!” Oyola munyere ahwanza kuyiga n’okuja oku mbuganano. *

18. Bulagurhe rhurhakwanene kuchira abantu olubanja?

18 Yesu omu kubona oku amashwa mayerere yimanalingiriza mashalulwe, alilangalire oku abantu banene baba banafunzi bage si? Haba n’akatyu. Amandiko mali maderhere oku hofi bantu bageke bonyine ba bakamuyemerere. (Yoh. 12:37, 38) Na Yesu aliherhe obuhashe b’oku soma omu mirhima y’abantu. (Mt. 9:4) Aliko, aseza obwenge kw’abola bageke bakagwarhire obuyemere, n’okuhubiri oku bushiru buli muntu. N’ankasi chiro rhwerhurhakagala kusoma omu mirhima, kangana gurhe rhukwanene kuchilanga kuchira eneo changwa omuntu olubanja! Ahali h’okujira ntyo, obone oku abantu bakahinduka banafunzi ba Yesu. Marc, misiyonere w’omu Burkina Faso, abiderhereko ntya: “Abantu inawaza oku bagenderera, bazigana leka okuyiga. Si abanaliwazize oku ntaho bakagera, banagenderera bwinja bwenene. Che chirhumire nayigire oku bihemere okuleka eroho lya Yehova lirhurongoze.”

19. Gurhe rhukwanene kubona abantu b’omu eneo yerhu?

19 Nkabaga ech’oburhanzi, oli wawaza oku nta banene bali omu eneo yawe bali kuguma n’emyaka eyerere eli yalingiriza eshalulwe. S’aliko oyibuke ebi Yesu abwiraga abanafunzi bage. Amashwa mali mweru, intyo ku bili, mali malingiriza kushalulwa. Abantu bakahindamuka n’okuhinduka banafunzi ba Kristu. Yehova ayemerere oku abola bantu b’omu eneo yerhu bakahinduka banafumzi ba Yesu, anababona nka “bintu by’akachiro.” (Hag. 2:7) Nka rhubwene abantu kuguma nk’oku Yehova na Yesu bababona, rhwanayiga kusimiswa nabo n’okubalaga ko. Rhurhababona nka bahyahya, s’aliko nka bantu bakahinduka kuba bene-berhu na bali-berhu.

WIMBO 57 Kuwahubiria Watu wa Namna Zote

^ mus. 5 Gurhe okuntu rhunabona eneo yerhu kwakarhuma akasi kerhu k’okuhubiri n’okuyigiriza kagenda bwinja changwa kubi? Ogula mwazi guyerekene gurhe Yesu n’entumwa Paulo baliri babona abunviriza babo na gurhe rhwakabayiganya omu kukenga obwemere, ebinalaza abantu rhunabuganana nabo n’okubabona oku bali bantu bakahindamuka n’okuba banafunzi ba Yesu.

^ mus. 17 Emyazi ekulikirene “Ebiblia Enahindamula Akalamo k’Abantu” eli mw’eyindi mifano eyerekene oku abantu bakahindamuka. Eyola myazi ekulikirene yaliri yarhenga omu Munara g’Omulanzi kugera omu mwaka 2017. Egenderere kubonekana oku jw.org®. Ofungule HABARI JUU YETU > HUSHUUDA WA MASHAIDI WA YEHOVA.

^ mus. 57 AMAFASIRIYO M’EFOTO: Omulume na mukage bali bahubiri inju oku nju, yibalolereza (1) enju ekwirire, epambirwe n’amauwa; (2) ah’omulala gugeke gulamire; (3) enju erhashishikalirwe embuga n’omundani; (4) mulala gw’echidini. Ingahe wakabona omuntu ovire abonekana oku akahinduka mwanafunzi wa Yesu?