1-2. Yinki Yesu zolá zonza ntangu yandi zonzá mambu yina ke na Yoane 4:35, 36?

NA BAVOYAGE yina yandi vandá salá, Yesu vandá lutá na banzila yina vandá na kote ya bilanga yina bandá kupesa bambuma. (Yoa. 4:3-6) Bangonda yiya (4) zolá luta avant na kubanda kubuka bambuma ya bilanga. Kasi, Yesu zonzá mambu mosi yina pamusá bantu yina vandá kuwa yandi. Yandi zonzá: “Beno nanguna meso mpe beno tala bilanga, samu ya me yela.” (Tanga Yoane 4:35, 36.) Yinki yandi zolá zonza?

² Ya lenda talana ti Yesu vandá zonzila bantu yina vandá kwiza kisika yina yandi vandá, kasi bambuma ya bilanga ve. Beto tala faso mambu lutilá. Ata ti Bajwif vandá wisaná ve na basamaritin, Yesu longá kento mosi ya samaritin mpe kento yango kuwak’ yandi! Na yina, ntangu Yesu zonzá ti bilanga me “yela,” yandi vandá zonzila basamaritin yina kuwa mambu kento yina zonzá, mpe bantu yango vandá kwiza kisika ya Yesu samu na kusosa kuzaba yandi mbote-mbote. (Yoa. 4:9, 39-42) Muntu mosi yina ke salá bakomentere na mambu ya Biblia zonzá: “ Samu bantu yina vandá kwiza na mbangu na kutala mpe na kuwa malongi ya Yesu, ya lakisá ti ba vandá nete bambuma yina me yela.”

3. Si nge tala bantu faso Yesu vandá tadilá bawu, wa’ faso ya ke bongisa faso ya nge ya kupreche?

³ Wa’ faso nge ke tadilá bantu yina nge ke longá nsangu ya mbote? Nge ke talá bawu faso bambuma yina me yela? Si ya ke faso yina, bima tatu yayi ke talana: Ya ntete, nge ke sala kisalu ya predikasion faso muntu yina ke na sosa kuvuukisa bantu yina mase kufwa. Ntangu me bikana kaka fioti; beto bebisa ve yawu.  Ya zole, nge ke vanda na kilengi ya kutala faso bantu ke na kuwa nsangu ya mbote. Biblia ke zonzá: “Bantu ke na sepela na ntangu ya kubuka bambuma na bilanga.” (Iza. 9:3) Mpe ya tatu, nge ke tala bantu nyonso faso ba yina ke kuma bilandi ya Yesu, nge ke sala nyonso samu mambu yina nge ke na longa simba bantima ya bawu.

4. Na artikle yayi, yinki kifwani ya apotre Paul ke longa beto?

⁴ Bilandi ya nkaka ya Yesu vandá kanisa ntangu ya nkaka ti, basamaritin zola kuma ata fioti ve bilandi ya Yesu, kasi Yesu vandá kanisa ve faso yina. Na yandi, bawu mpe lenda kuma bilandi. Beto mpe ke na nsatu ya kutala bantu ya teritware ya beto, faso ba yina ke kuma kilumbu, bilandi ya Yesu. Apotre Paul ke kifwani mosi ya mbote yina beto zolá landa. Kifwani ya yandi ke na longá beto yinki? Na artikle yayi, beto ke zonzila faso ya: 1) Kuzaba malongi yina ke kwikilá bantu yina beto ke precheke, 2) kuzaba bima yina ba ke zolaka, mpe 3) kutala bawu faso ba yina ke kuma bilandi ya Yesu.

5. Samu na yinki Paul zabá faso ya kupreche bajwif na sinagoge?

⁵ Paul vandá na kifu ya kuprecheke na basinagoge ya bajwif. Na kifwani, na sinagoge ya bajwif ya bwala ya Tesalonike, “na kati ya basaba tatu yina landá, yandi vandá solola na [bajwif] na yina me tadila mambu ya Nzambi.” (Bis. 17:1, 2) Paul vandá ve na boma ya kulonga na sinagoge ya bajwif, samu ti yandi kulá na kati ya bajwif. (Bis. 26:4, 5) Samu ya vandá ve mpasi na Paul na kuvanda na kati ya bajwif, ya sadisak’ yandi na kuzaba faso ya mbote ya kupreche bawu.—Flp. 3:4, 5.

6. Samu na yinki bantu yina Paul precheke na zandu ya Athene, vandá ve faso mosi na ba yina yandi precheke na sinagoge?

⁶ Ntangu ba yina vandá kanga yandi nzila ya kupreche na Tesalonike mpe na Bérée, bingisak’ yandi na babwala yina, Paul kimá mpe kwendá na Athene. Kuna mpe, “yandi bandá kusolola na sinagoge, na bajwif mpe bantu ya nkaka yina vandá sambila.” (Bis. 17:17) Kasi ntangu yandi vandá precheke na zandu, yandi vandá longa bantu ya nkaka. Na kati ya bawu, ya vandá na bafilozofe mpe bantu yina vandá ve bajwif. Na yina, ba talá ti, mambu yina Paul vandá zonza, vandá “malongi ya malu-malu.” Ba zonzá na yandi: “Nge ke na zonzá mambu yina beto me wá ntete ve.”—Bis. 17:18-20.

7. Faso ke na zonzilá Bisalu 17:22, 23, wa’ faso Paul bongisá faso ya yandi ya kulonga samu na kusimba bantima?

⁷ Tanga Bisalu 17:22, 23. Paul zonzá ve mambu ya Nzambi na bantu ya Athene, faso yandi lakisak’ yawu na bajwif na sinagoge. Ya lenda  vanda ti Paul yufulá na kati ya ntima: ‘Wapi malongi bantu ya Athene ke kwikilaka?’ Yandi talá mbote-mbote bisika yina yandi vandá luta, samu na kuzaba malongi ya mabundu ya bantu yina. Na manima, Paul sosá kuzaba wapi mambu ya mabundu ya bawu, lenda kwelana na tsyeleka ya Biblia. Muntu mosi yina ke salá bakomentere na mambu ya Biblia zonzá: “Faso mosi na bakristo yina vandá bajwif, Paul talá ti Bagrek vandá sambila ve Nzambi ya tsyeleka, yina bajwif na bakristo ke sambilaka.” Yandi bwelá: “Kasi, [Paul] sosá kulakisa bawu ti, Nzambi yina yandi vandá zonzila, vandá ve nzenza samu na Ba-athenien.” Na yina, Paul bongisá mambu ya kuzonza samu ya simba bantima ya bawu. Yandi zonzá na Ba-athenien ti malongi ya yandi vandá samu na kulakisa bawu “Nzambi yina me zabana ve,” yina ba vandá sosa kusambila. Ata bantu yango zabá ve mbote-mbote mambu ya Nzambi, mpe vandá sambila banzambi ya luvunu, Paul kanisá ve ti ba lenda kuma ve bakristo. Kasi, yandi vandá tala bawu faso bambuma yina me yela, mpe yandi bongisa faso ya yandi ya kuzonza nsangu ya mbote, samu ya simba bantima ya bawu.

8. a) Yinki lenda sadisa nge na kuzaba mambu yina bantu ya teritware ya nge ke kwikilaka? b) Si muntu me zonza na nge na wapi dibundu yandi kele, yinki nge lenda zonza na yandi?

⁸ Faso Paul, beto vanda na kifu ya kutalá yina ke na mantwala ya beto. Tala bima yina lenda sadisa nge na kuzaba malonga yina bantu ya teritware ya nge ke kwikilaka. Wapi bima to bizizi muntu me tula na yinzo to na kamion ya yandi. Nkumbu ya yandi, bilele ya yandi, faso ya yandi ya kuyidika nzutu, to faso ya yandi ya kuzonza, ke na lakisa kwandi na wapi dibundu yandi kele? Ntangu ya nkaka muntu lenda zonzila nge yandi mosi na wapi dibundu yandi kele. Ntangu muntu ke zonzá mambu yayi na Flutura yina ke pionnière spéciale, yandi ke vutulá: “Mu ke ve awa samu na kunata nge na ngolo na kundima malongi ya beto, kasi mu me kwiza zonzila nge mambu yayi . . .”

9. Na wapi mambu nge lenda solola na muntu yina ke na dibundu ya yandi?

⁹ Na wapi mambu nge lenda solola na muntu yina ke na dibundu ya yandi? Zonza mambu yina lenda sepelisa yandi. Ntangu ya nkaka, yandi ke ndimá ti Nzambi ke kaka mosi, ke ndimá ti Yesu vuukisá beto, to yandi lenda kwikila ti beto ke na zinga na ntangu ya mansukina ya mambu ya yimbi. Sadila mambu muntu yina ke ndimá, samu na kuzonzila yandi mambu ya Nzambi na faso yina ke simba ntima ya yandi.

10. Yinki beto zola sosa kusala, mpe samu na yinki?

¹⁰ Kuzimbana ve ti bantu ya nkaka ke ndimá ve malongi nyonso ya mabundu ya bawu. Na yina, ata nge me zaba dibundu ya muntu, sosa mpe kuzaba malongi yina yandi mosi ke ndimaka. David yina ke pionnier spécial na Australie,  me zonza: “Bantu mingi ke vukisá malongi ya mabundu ya bawu na malongi ya filozofi.” Donalta na bwala ya Albanie, me zonza: “Bantu ya nkaka yina beto ke bwabaná ke zonzá ti, ba ke na mabundu ya bawu, kasi na manima, ba ke zonzá ti ba ke kwikilá kwandi ve na Nzambi.” Mpe mpangi ya misionere mosi na Argentine talá ti, bantu ya nkaka ke zonzá ti ba ke ndimá malongi ya Trinité, kasi ba ke ndimá ve ti, Tata, Mwana, mpe mpeve ya santu ke kaka Nzambi mosi. Yandi me zonza: “Ntangu ya nkaka si mu me zaba ti, muntu yina mu ke na zonzá na yandi ke kwikilá ve na malongi ya nkaka ya dibundu ya yandi, ya ke vandá ve mpasi na munu na kuzonza mambu yina ke nata beto na kuwisana. Na yawu, sala nyonso na kuzaba mbote-mbote malongi yina bantu ke kwikilaka. Faso mosi na Paul, nge lenda “kuma bima nyonso samu na bantu nyonso.”—1 Ko. 9:19-23.

11. Faso ke na zonza Bisalu 14:14-17, yinki Paul salá samu na kuzonzila na faso ya mbote mambu ya Nzambi na bantu ya Lystre?

¹¹ Tanga Bisalu 14:14-17. Paul zabá yinki bantu yina vandá kuwá yandi, vandá zolá, mpe yandi bongisá malongi ya yandi samu na kusimba bantima ya bawu. Na yawu, Paul sololá na bawu na faso yina sadisa bawu, na kusimba malongi ya yandi. Yandi zonzilá bambuma yina bantu ke kudyá mpe kilengi yina ba ke zwá na luzingu. Yandi sadilá bamambu mpe bifwani yina bantu zabaka.

12. Wa’ faso nge lenda zaba mambu yina muntu ke zolá samu na kubongisa malongi ya nge?

¹² Sadila meso ya nge na kuzaba bima yina bantu ya teritware ya nge ke zolá, mpe bongisa malongi ya nge. Ntangu nge ke pene-pene na muntu to na yinzo ya yandi, wa’ faso nge lenda zaba bima yina yandi ke zolá? Dyaka, vanda na kifu ya kutalá. Ntangu ya nkaka yandi ke na salá bajardin, ke na tangá buku, ke na yidiká kamion, to ke na salá kima ya nkaka. Si ya ke ve yimbi, nge lenda banda disolo na mambu yina yandi ke na salaka. (Yoa. 4:7) Bilele yina muntu me lwata, lenda lakisa nge bwala yina yandi me katuka, kisalu ya yandi, to ekipe ya sport yina yandi ke zolaka. Gustavo me zonza: “Mu bandá kusolola na mwana ya bakala mosi ya  bamvula 19, yina lwatá mariniere yina vandá na foto ya muntu ya kuzabana yina ke yimbaka. Disolo yina natak’ yandi na kulongoka Biblia, mpe bubu yayi, yandi ke mosi ya bampangi ya beto.”

13. Wa’ faso nge lenda lakisa na muntu ti ya ke mbote na yandi na kulongoka Biblia?

¹³ Ntangu nge ke lomba na muntu na kulongoka Biblia na nge, lakisa yandi samu na yinki ya ke mbote na kulongoka mpe faso ya lenda sadisa yandi. (Yoa. 4:13-15) Na kifwani, kento mosi yina lakisá luzolo na mambu ya Biblia, bokilá mpangi ya beto ya kento Poppy, na yinzo ya yandi. Ntangu Poppy zabá ti kento yango vandá profesere yina ke longá na lekole, Poppy lakisak’ yandi ti beto mpe, ke longá bantu Biblia na bayinzo ya bawu, to na balukutakanu ya beto. Kento yina ndimá kulongoka, yandi kwizá na lukutakanu kilumbu yina landá, mpe na manima yandi kwizá na lukutakanu ya sirkonskripsion. Mvula mosi lutá, yandi kuzwá bateme. Nge lenda yufula: ‘Mu ke kwandi na kifu ya kuvutuká kutala bantu yina me lakisa luzolo na mambu ya Biblia? Wa’ faso mu lenda pesa muntu nsatu ya kulongoka Biblia?’

14. Wa’ faso nge lenda bongisa malongi ya nge avant na kukwenda tala muntu yina ke longoká na nge?

¹⁴ Ntangu nge me banda deja kulongoka Biblia na muntu, avant na kukwenda tala yandi, bongisa ntete malongi ya nge. Kanisa na dikanda ya yandi, na malongi yina yandi kuzwá, na mambu yina yandi zaba, mpe na bima yina yandi ke zolaka. Ntangu nge ke na prepareke, sola baverse yina nge ke tanga, bavideo yina nge ke lakisa, mpe bifwani yina nge ke sadila samu na kulonga mbote-mbote Biblia. Nge lenda yufula: ‘Yinki ya mbote mu lenda sala samu na kusimba ntima ya muntu ke na longoka na munu?’ (Bin. 16:23) Na Albanie, kento mosi yina vandá longoká na pionnière na nkumbu ya Flora, bandá kuzonza: “Mu lenda ndima ve ti bantu ya kufwa ke vumbuka.” Flora sosá ve kunata yandi na ngolo na kundima yawu. Yandi me zonza: “Mu talá ti avant yandi ndima ti bantu ya kufwa ke vumbuka, yandi zolá zaba ntete Nzambi yina pesá promese yango.” Na yawu, ntangu nyonso yina ba vandá longoká, Flora vandá zonzila mingi luzolo, mayela, mpe ngolo ya Yehova. Na manima, kento yango kuma na kiminu ti bantu ya kufwa ke vumbuka. Yandi me kumá temwe ya Yehova ya tiya.

15. Faso ke na zonzilá Bisalu 17:16-18, wapi bifu ya yimbi bantu ya Grece ya ntama vandá na yawu, kasi samu na yinki Paul mangá ve kulonga bantu ya Athene?

¹⁵ Tanga Bisalu 17:16-18. Paul mangá ve kulonga bantu ya Athene, ata ba vandá sambilá biteki, ba vandá salá bunsuza, mpe ba vandá ndimá malongi ya filozofi. Yandi biká ve kupreche bawu ata ba vandá fingak’ yandi. Paul yandi mosi avant yandi kuma mukristo, vandá “muntu yina ke fingá, muntu yina ke kwamisá bantu mpe muntu yina ke ve na buzitu.” (1 Tim. 1:13) Faso Yesu kwikilá ti Paul zolá kuma kilandi ya yandi, Paul mpe kwikilá ti bantu ya Athene zolá kuma bilandi ya Yesu. Yandi vandá na rezon ya kutula ntima na bawu.—Bis. 9:13-15; 17:34.

16-17. Yinki ke na lakisá ti bantu ya bafaso nyonso lendá kuma bilandi ya Yesu? Pesa kifwani.

¹⁶ Na siekle ya ntete, bantu ya bisika nyonso kuma bilandi ya Yesu. Ntangu Paul soniká na bakristo yina vandá zinga na Korinte, mosi ya babwala ya Grece, yandi zonzá ti bampangi ya nkaka ya kivumka vandá na ndyatulu ya yimbi na ntama, to ba vandá salá bunsuza ya ngolo. Yandi zonzá dyaka: “Ni faso yina vandá bantu ya nkaka na kati ya beno. Kasi [ba sukulá beno].” (1 Ko. 6:9-11) Nge ke talá kwandi bantu ya teritware ya nge faso ba yina lenda soba ndyatulu mpe kukumá bilandi ya Yesu?

¹⁷ Bubu yayi, bantu mingi ke na baka desizion ya kuchange samu na kukuma bilandi ya Yesu.  Na Australie, Yukina, pionnière spéciale mosi kwizá tala ti bantu ya bafaso nyonso lendá ndima mambu ya Biblia. Kilumbu mosi, yandi talá mwana mosi ya kento na batatuaje, mpe na bilele ya nene. Yukina me zonza: “Ntima ya munu vandá pesa ve ntete na kukwenda zonza na yandi.” Yandi me bwela: “Kasi ntangu mu bandá kusolola na yandi, mu kwizá zaba ti, yandi vandá zola mambu ya Biblia mpe batatuaje ya yandi, vandá baverse ya buku ya Bankunga!” Kento yango bandá kulongoka Biblia mpe kukwiza na balukutakanu. *

18. Samu na yinki beto zolá juje ve bantu?

¹⁸ Yesu zonzá ti bilanga me yela samu yandi vandá kanisa ti bantu mingi ke kuma bilandi ya yandi? Ve. Biblia zonzá ti bantu kaka fioti ke tula kiminu na yandi. (Yoa. 12:37, 38) Mpe Yesu vandá na ngolo ya kutala bantima ya bantu. (Mat. 9:4) Ata yandi tulá mingi meso na bantu yina kwikilá na yandi, Yesu precheke na tiya nyonso na bantu nyonso. Beto lenda tanga ve bantima ya bantu. Na yina, beto zolá juje ve bantu ya teritware ya beto! Kasi, beto zolá tala bantu nyonso faso ba yina ke kuma bilandi ya Yesu. Marc yina ke misionere na Burkina Faso, zonzá: “Bantangu mingi, bantu yina mu ke kanisá ti ba ke kula na kimpeve, ke mangá kulongoka. Kasi ba yina mu ke kanisá ti ba ke kula ve, ni bawu ke kulá na kimpeve na faso ya mbote. Na yawu, mu kwizá zaba ti, ya ke mbote na kubika mpeve ya Yehova twadisa beto.”

19. Wa’ faso nge zolá tadila bantu ya teritware ya nge?

¹⁹ Dikanisi ya nge ya ntete lenda vanda ti, bantu mingi na teritware ya nge ke ve faso bambuma ya kuyela. Kasi kuzimbana ve mambu yina Yesu zonzá na bilandi ya yandi: Bilanga me yela, ya me kuma ntangu ya kubuka bambuma. Bantu lenda soba mpe kukuma bilandi ya Yesu. Yehova ke kwikilá ti, bantu ya teritware ya nge lenda kuma bilandi ya Yesu mpe “bima ya ntalu.” (Aga. 2:7) Si beto tala bantu faso Yehova na Yesu ke talá bawu, beto ke sosa kuzaba malongi yina ba ke ndimá, mpe bima yina ba ke zolaka. Beto ke tala ve bawu faso banzenza, kasi faso bantu yina ke kuma bampangi ya beto ya kimpeve.