Ajawule pa ndandanda

Ajawule pa ndandanda wa yindu

NGANI JAKULIJIGANYA 15

Ana Tukusitwawona Chamtuli Ŵandu ŵa Mudela Jetu?

Ana Tukusitwawona Chamtuli Ŵandu ŵa Mudela Jetu?

“Alolechesye chenene ku migunda, mbeju sikomele ni sili chile kuti asigowole.”—YOH. 4:35.

NYIMBO 64 Kamula Masengo Gagowola Mwakusangalala

YACHITULIJIGANYE *

1-2. Ana Yesu jwagopolelaga chichi pajwasalaga maloŵe gagakusimanikwa pa Yohane 4:35, 36?

YESU jwajendaga m’madela gejinji. Ndaŵi sine jwapitaga chiŵandika migunda ja balele jwangakomala. (Yoh. 4:3-6) Pandaŵiji pajigalaga miyesi mcheche kuti baleleju ayiche pakugowoledwa. Myoyo yaliji yakusimonjesya kumpikana Yesu ali mkuŵecheta kuti, “Alolechesye chenene kumigunda, mbeju sikomele ni sili chile kuti asigowole.” (Aŵalanje Yohane 4:35, 36.) Ana sambano jwalakwe jwagopolelaga chichi?

2 Kugowola kwaŵakusalaga Yesu pelepa ŵagopolelaga ya kwasonganganya ŵandu ngaŵaga mbeju. Aganichisye yayatendekwe pandaŵiji. Yesu ŵamlalichile jwamkongwe jwa Chisamaliya, atamose kuti Ayuda ŵaŵengaga Asamaliya. Jwamkongweju ŵapikanile yaŵalalichilaga Yesu. Yesu paŵasalaga ya ‘mbeju syasikomele,’ Asamaliya ŵaŵapikene yakwamba jwalakwe kupitila mwa jwamkongwe jwaŵalalichidwe jula ŵaliji ali mkwika kwa Yesu kuti alijiganye yejinji. (Yoh. 4:9, 39-42) Jwamlijiganye jwine jwalembile kuti, “Chidwi chaŵakwete ŵandu ŵaŵayiche kukusimana ni Yesuŵa . . . yalosisye kuti ŵaliji mpela mbeju syasili chile kugowoledwa.”

Ana tukusosekwa kutenda chichi naga tukuyiwona kuti mbeju ‘sikomele soni sili chile kuti tusigowole’? (Alole ndime 3)

3. Ana kulalichila kwetu mpaka kuŵe kwakamuchisya chamtuli naga tukwawona ŵandu mpela mwaŵawonelaga Yesu?

3 Nambi wuli pakwamba ya ŵandu ŵakusiŵalalichilaga ngani syambone? Ana akusiŵawonaga mpela mbeju syasikomele syasikusosekwa kugowola? Naga akwanga kuti elo, nikuti pana yindu yitatu yampaka yilosye kuti yeleyi yili yisyene. Chindu chandanda, kulalichila mwachitema. Ndaŵi jagowolaji jinandipe mwamti ngatukusosekwa konanga ndaŵiji ni yindu yine. Chaŵili, kusangalala pakwawona ŵandu ali mkupikanila ngani syambone. Baibulo jikusasala kuti, ‘Ŵandu akusasengwa mundaŵi ja masika.’ (Yes. 9:3) Chatatu, kumwona mundu jwalijose kuti akuŵajilwa kuŵa jwakulijiganya jwa Yesu, yayichitendekasya kuti asagule ngani syasikuwoneka kuti mpaka atende nasyo chidwi.

4. Ana munganiji chitulijiganye chichi kutyochela kwa ndumetume Paulo?

4 Yesu nganiŵaŵambalaga Asamaliya mpela mwaŵatendelaga ŵakumkuya ŵakwe. Mmalo mwakwe jwalakwe ŵawonaga Asamaliya kuti mpaka aŵajilwe kuŵa ŵakulijiganya ŵakwe. M’wejisoni tukusosekwa kwawonaga ŵandu ŵa mudela jetu kuti mpaka aŵe ŵakulijiganya ŵa Klistu. Ndumetume Paulo ŵapeleche chisyasyo chambone champaka wosopewe tuchikuye. Ana mpaka tulijiganye chichi kutyochela kwa jwalakwe? Munganiji chitulijiganye (1) mwaŵatendelaga jwalakwe kuti amanyilile yindu yaŵakulupililaga ŵandu ŵaŵalalichilaga, (2) mwaŵatendelaga kuti amanyilile yindu yampaka yatendekasye chidwi ŵaŵalalichilaga, soni (3) mwaŵawonelaga ŵakulijiganya ŵakwe kuti mpaka achenje ni kuŵa ŵakulijiganya ŵa Yesu.

TUMANYILILEJE YAKUSAKULUPILILA

5. Ligongo chichi yaliji yangasawusya kwa Paulo kwapikanichisya Ayuda pandaŵi jaŵalalichilaga m’nyumba jakupopelela?

5 Ndaŵi syejinji Paulo jwalalichilaga m’nyumba syakupopelela sya Ayuda. Mwachisyasyo, m’nyumba jakupopelela ja ku Atesalonika “ŵaliji mkutagulilana nawo [Ayuda] ya m’Malemba ga Mlungu kwa yijuma yitatu.” (Mase. 17:1, 2) Paulo jwanonyelaga kulalichila m’nyumba jakupopelela ligongo lyakuti jwaliji Myuda. (Mase. 26:4, 5) Jwalakwe jwapikanichisyaga Ayuda, mwamti yaliji yangasawusya kuti ŵalalichileje mwakwayika pamtima.—Afil. 3:4, 5.

6. Ana ŵandu ŵaŵaliji pamsika ku Atene ŵalekanganaga chamtuli ni ŵandu ŵaŵalalichile Paulo m’nyumba jakupopelela?

6 Paulo paŵatopoledwe ni ŵakusisya ku Atesalonika soni ku Beleya, jwapite ku Atene. Ali kweleko, jwalakwe “ŵakambilene ni Ayuda m’nyumba jamapopelo soni ŵandu ŵamitundu jine ŵiŵamlumbaga Mlungu.” (Mase. 17:17) Nambope Paulo paŵalalichilaga pamsika ŵasimene ni ŵandu ŵakulekangana ni ŵaŵalalichilaga m’nyumba jakupopelela. Ŵane mwa ŵandu ŵaŵasimene ni Pauloŵa ŵaliji ŵalijiganye ya lunda lwa ŵandu soni ŵane ŵaliji ŵandu ŵanganaŵa Ayuda. Jemanjaji ŵawuwonaga utenga waŵajiganyaga Paulo kuti gali “majiganyo gasambano.” Jemanjaji ŵamsalile Paulo kuti, “Yine yamkutusalilayi yili yachilendo kwetuwe.”—Mase. 17:18-20.

7. Mwakamulana ni Masengo 17:22, 23, ana Paulo jwachenjile chamtuli kalalichile kakwe?

7 Aŵalanje Masengo 17:22, 23. Paulo nganiŵalalichila ŵandu ŵamitundu jine ŵaŵasimene nawo ku Atene mwakulandana ni yaŵatite pakulalichila kwa Ayuda m’nyumba jakupopelela. Komboleka kuti Paulo jwaliwusyaga kuti, ‘Ana ŵandu ŵa ku Ateneŵa akusakulupilila yamtuli?’ Paulo jwalolaga mwakusamala yindu yayasimanikwaga mumsindamo nambosoni misyungu ja dini jaŵatendaga jemanjajo. Kaneko, Paulo jwakamuchilisyaga masengo yindu yakusayikulupilila jemanjaji pakusaka kwajiganya usyesyene wa m’Malemba. Jwamlijiganye jwine jwalembile kuti, “Pakuŵa Paulo jwaliji Mklistu jwa Chiyuda, ŵamanyililaga kuti Agiliki ŵaŵalalichidwagaŵa nganalambilaga Mlungu jusyesyene jwakusamlambila Aklistu ŵa Chiyuda. Nambope jwalakwe jwalinjilile kulosya kuti Mlungu jwakumkolangajo nganijuŵa jwachilendo kwa ŵandu ŵa ku Atene.” Myoyo, Paulo jwaliji jwakoseka kuchenga kalalichile kakwe. Jwalakwe jwasalile ŵandu ŵa ku Atene kuti utenga wajwalalichilaga waliji wakutyochela “Kwa Mlungu Jwangamanyika,” juŵamlambilaga jemanjajo. Atamose kuti ŵandu ŵanganaŵa Ayuda nganagamanyililaga Malemba, nambope Paulo nganaganisyaga yakuti jemanjaji nganaŵa aŵele Aklistu. Mmalo mwakwe, jwalakwe jwawonaga jemanjaji kuti ali mpela mbeju syekomale syasili chile kuti sigowoledwe, mwamti jwachenjile kalalichile kakwe ka ngani syambone.

Amsyasyeje Paulo mwakukola chidwi ni ŵandu, kuchenga kalalichile soni kwawona ŵandu kuti mpaka aŵe ŵakulijiganya ŵa Yesu (Alole ndime 8, 12, 18) *

8. (a) Ana chichi champaka chakamuchisye kumanyilila yindu yakusakulupilila ŵandu ŵa mudela jawo? (b) Naga mundu jwine akwasalila kuti akwete dini jakwe, ana mpaka amjanje wuli?

8 Alolechesyeje chenene mwayiŵelele yindu mpela mwaŵatendelaga Paulo. Aloleje yindu yampaka yakamuchisye kumanyilila yakusakulupilila ŵandu ŵa mudela jawo. Mpaka alolesoni kuti, ana mundujo asalalisye chamtuli pamlango pakwe? Ana lina lya mundujo, kawale, kalisalalisye soni kaŵechete kakwe kakulosya kuti ali dini japi? Komboleka kuti jwakumlalichilajo mpaka ayichile kwasalila kuti akwete dini jakwe. Mpayiniya jwine lina lyakwe Flutura, pasimene ni mundu jwakuŵecheta yeleyi akusamjanga kuti, “Nganiyika akuno kuti nakanganichisye yangusakupililaga, mmalo mwakwe yiche kuti tuŵechetane ya ngani aji . . . ”

9. Ana mpaka amlalichile wuli mundu jwakusanonyela yadini?

9 Ana mpaka akambilane ngani syamtuli ni mundu jwakusanonyela ya dini? Apateje yindu yayikuwoneka kuti mpaka akamulane nayo. Komboleka kuti mundujo akusalambila Mlungu jumo, akusamanyilila kuti Yesu ali mkulupusyo jwa ŵandu wosope soni kuti tukutama mundaŵi jakusakala jachijimale pangakaŵapa. Pakujigalila yakukulupilila mundujo, kaneko akusosekwa kumlalichila utenga wa m’Baibulo m’litala lyampaka limsangalasye.

10. Ana tukusosekwa kutenda chichi, soni ligongo chichi tukusosekwa kutenda yeleyo?

10 Amanyilileje kuti ŵandu nganaŵa akulupilile yindu yosope yakusalijiganya kudini kwawo. Panyuma pakumanyilila dini jakwe, alinjeje kulola yakusakulupilila mundujo pajikape. Mpayiniya jwine jwapajika jwa ku Australia lina lyakwe David jwatite, “Ŵandu ŵajinji masiku agano akusawanganya lunda lwa ŵandu ni yikulupi ya dini jawo.” Mlongo jwine jwa ku Albania jwatite, “Ŵandu ŵane ŵatukusasimanaga nawo akusasalaga kuti akwete dini, nambo kaneko akusati ŵangamkulupililaga Mlungu.” M’bale jwine jwaŵatendaga umishonale ku Argentina, jwayiweni kuti ŵandu ŵajinji akusasala kuti akusakulupilila chijiganyo cha Utatu, nambo yisyene yakwe pane yikuŵaga kuti ngakusakulupilila kuti Atati, Mwanache, soni msimu weswela yili Mlungu jumo. Jwalakwe jwatite, “Pamanyilile kuti munduju ngakusagambaga kulupilila yiliyose yajikusajiganya dini jakwe, yikusangamuchisya kuti mbechetane najo yindu yampaka akamulane nayo.” Alinjeje kumanyilila yindu yisyesyene yakusakulupililaga ŵandu ŵasimene nawo. Kutenda yeleyi, kuchakamuchisya kuti aŵe mpela Paulo, jwaŵaliji “yosope kwa ŵandu wosope.”—1 Akoli. 9:19-23.

TUMANYILILEJE YAYIKUSIYASANGALASYA

11. Mwakamulana ni Masengo 14:14-17, ana Paulo jwalalichile chamtuli mwakwayika pamtima ŵandu ŵa ku Lusitala?

11 Aŵalanje Masengo 14:14-17. Paulo ali amanyilile yindu yayikusiyasangalasyaga ŵandu ŵaŵalalichilaga, jwachenjile kalalichile kakwe. Mwachisyasyo, gulu ja ŵandu ŵaŵasimene nawo ku Lusitala nganagamanyililaga chenene Malemba. Yeleyi yamtendekasisye Paulo kuŵecheta m’litala lyakuti jemanjaji apikane mwangasawusya. Jwalakwe jwakamulichisyaga masengo yisyasyo yakuti ŵakupikanila ŵakwe ayipikane mwangasawusya. Mwachisyasyo, jwasasile yakwamba yakulya yejinji soni kusangalala ni umi.

12. Ana mpaka achenje chamtuli kalalichile kawo pakujigalila yakusanonyela mundu?

12 Tumanyilileje chenene yindu yayikusiyasangalasya ŵandu ŵa mudela jetu kaneko ni kuchenga kalalichile ketu. Ana mpaka amanyilile chamtuli yindu yakusasangalala nayo mundu jwasimene najo? Akusosekwa kulolechesya chenene mwayiŵelele yindu. Mwine mpaka tumsimane ali mkulima, kuŵalanga buku, kulinganya njinga kapena ali mkutenda yindu yine. Mwine mpaka yiŵe chenene kutanda kuŵechetana ni mundujo mwakamulana ni yamsimene ali mkutenda. (Yoh. 4:7) Yakuwala ya mundu mpaka yilosye chilambo chakusatyochela, masengo gakusakamula soni timu jakusajinonyela. M’bale jwine jwatite, “Natandite kuŵechetana ni jwamlume jwine jwa yaka 19 juŵawete malaja gejambule jwakwimba jwine jwakumanyika mnope. Kaneko namwusisye jwalakwe yakwamba chiwulili chachaliji pamalajago. Jwalakwe jwasalile chachikusamtendekasya kumnonyela jwakwimbaju. Kaneko twatandite kambilana ya m’Baibulo, mwamti apano ali m’bale.”

13. Ana mpaka atendesye chamtuli lijiganyo lya Baibulo mwakumsangalasya jwakumjiganya?

13 Pakulijiganya Baibulo ni mundu jwine, atendeje yakuti mundujo akoleje chidwi ni lijiganyolyo soni amlosyeje mwampaka lijiganyolyo limkamuchisye jwalakwe. (Yoh. 4:13-15) Mlongo jwine jwasalilidwe kuti ajinjile m’nyumba jele msyene jwakwe ŵakwete chidwi. Jwalakwe ali ajinjile m’nyumbamo, ŵachiweni chipepala pepupa chakulosya kuti msyene nyumbaju jwatesile mnope majiganyo ga utichala. Pakuyiwona yeleyi, mlongoju jwasasile kuti m’wejisoni tukusitwajiganyaga ŵandu kupitila mu lijiganyo lya Baibulo ni misongano jetu. Msyene nyumbaju jwakundile lijiganyo lya Baibulo, mwamti mwa malaŵi gakwe ŵapite kumisongano nambosoni ŵasimanikwe nawo pamsongano wamkuli wawatendekwe panyuma pakwe. Kaneko chili chigambile kumala chaka chimo, jwalakwe ŵabatisidwe. Pelepa wawojo mpaka aliwusye kuti, ‘Ana ŵandu ŵangwajawulilaga ku mawulendo gakuwilisya akusasangalala ni yindu yapi? Ana mpaka ndendesye lijiganyo lya Baibulo m’litala lyakuti jwangumjiganyajo asangalaleje nalyo?’

14. Ana mpaka achenje chamtuli katendesye ka lijiganyo lya Baibulo pakujigalila mwaŵelele mundu jwakumjiganya?

14 Patandite kulijiganya Baibulo ni mundu jwine, akusosekwa akosecheleje chenene pajikape yachakalijiganye ulendo wuliwose. Pakukosechela akusosekwa kulolagasoni mwaŵelele mundujo nambosoni yindu yakusanonyela. Akusosekwa kusagula Malemba gachakaŵalanje, mafidiyo gachakalosye soni yisyasyo yachakakamulichisye masengo pakulondesya usyesyene wa m’Baibulo. Aliwusyeje kuti, ‘Ana chichi champaka chimsangalasye soni kumyika pamtima munduju?’ (Mis. 16:23) Jwamkongwe jwine jwa ku Albania jwaŵalijiganyaga ni mpayiniya jwine, jwaŵechete mwakulimba mtima kuti, “Une nganimba ngulupilile yakuti ŵawe chachijimuka.” Mpayiniyajo nganamkanganichisya jwamkongwejo kuti akamulane nayo yaŵamjiganyagayo ndaŵi jijojo. Jwalakwe jwatite, “Nayiweni kuti munduju akusosekwa kummanyilila kaje Mlungu juŵasasile yakwimuka ku ŵawe, kaneko ni namkamuchisyeje kuti akulupilile yakuti ŵawe chachijimuka.” Kutandila pandaŵi jelejo, mpayiniyaju ŵatandite kugombelechesya ya chinonyelo chakwete Yehofa, lunda soni machili gakwe. Kaneko, jwakulijiganyaju jwatandite kukulupilila yakuti ŵawe chachijimuka. Mwamti apano ali jwa Mboni sya Yehofa jwakulimbichila.

TWAWONEJE ŴATUKWAJIGANYA KUTI MPAKA AŴE ŴAKULIJIGANYA ŴA YESU

15. Mwakamulana ni Masengo 17:16-18, ana ŵandu ŵa ku Atene ŵakwete ndamo syamtuli, soni ligongo chichi Paulo nganaleka kwakamuchisya ŵanduŵa?

15 Aŵalanje Masengo 17:16-18. Paulo nganawujila munyuma pakwakamuchisya ŵandu ŵa ku Atene. Jwatendaga yeleyi atamose kuti mumsindawo mwagumbele ni milungu jakusepa, ndamo syachikululu soni ŵandu ŵakukulupilila mnope lunda lwa ŵandu. Paulo jwaŵele Mklistu atamose kuti pandanda jwaliji ‘jwachipongwe, jwakulagasya soni jwakunyosya.’ (1 Tim. 1:13) Mpela mwaŵatendele Yesu kuti ŵam’weni Paulo kuti mpaka aŵe jwakulijiganya jwakwe, nombe Paulo jwawonaga ŵandu ŵa ku Atene kuti mpaka aŵe ŵakulijiganya ŵa Yesu. Nganisyo syaŵakwete Paulosi syakwanilichikwe ligongo ŵandu ŵane ŵaŵele ŵakulijiganya ŵa Yesu.—Mase. 9:13-15; 17:34.

16-17. Ana chichi chachikulosya kuti ŵandu ŵamitundu josope mpaka aŵe ŵakulijiganya ŵa Yesu? Apeleche chisyasyo.

16 Mu yaka ya m’ma 100 yandanda, ŵandu ŵamtundu wuliwose ŵaŵaga ŵakulijiganya ŵa Yesu. Paulo paŵalembaga chikalata chakwawula kwa Aklistu ŵaŵatamaga ku msinda wa ku Kolinto, ŵasasile kuti ŵandu ŵamumpingo wa kweleko pandaŵi jine ŵatendaga yindu yakusakala. Kaneko jwajonjechesye kuti, “Ŵane mwa jemanja mwaliji myiyi kala. Nambo mwaswejesedwe.” (1 Akoli. 6:9-11) Ana akaŵe wawojo, akaweni ŵanduŵa kuti mpaka achenje nikuŵa ŵakulijiganya ŵa Yesu?

17 Masiku agano ŵajinji akuchenga yakutenda yawo kuti aŵe ŵakulijiganya ŵa Yesu. Mwachisyasyo, mpayiniya jwapajika jwine jwa ku Australia lina lyake Yukina jwamanyilile kuti ŵandu ŵa mitundu josope mpaka apikanile utenga wa m’Baibulo. Lisiku line ali ku bisinesi jakwe, ŵasimene ni jwamkongwe jwaŵalilembenye pachilu pakwe soni jwawete yakuwala yekulungwa mnope. Yukina jwatite, “Pandanda pene nalikayichile yakuti mbechetane najo munduju. Nambo kaneko natandite kuŵechetana najo. Pambesi pakwe nayiweni kuti munduju ŵanonyelaga mnope Baibulo. Yaliji myoyo ligongo lyakuti maloŵe gaŵalilembile pachilu pakwe galiji ga mundime sine sya m’buku ja Masalimo.” Kaneko jwamkongwejo jwatandite kulijiganya Baibulo soni kusimanikwa pamisongano. *

18. Ligongo chichi ngatukusosekwa kwajelusyaga ŵandu?

18 Ana Yesu pajwasalaga kuti mbeju sikomele mwamti pakusosekwa kugowola, tujile kuti jwakwete nganisyo syakuti ŵandu ŵajinji chachimkuyaga jwalakwe? Iyayi. Malemba galiji gali gasasile kala kuti ŵandu ŵamnono ni ŵachachimkulupilila jwalakwe. (Yoh. 12:37, 38) Yesu jwamanyililaga yayili mumtima mwa mundu. (Mat. 9:4) Atamose kuti jwalakwe ŵatendaga mnope chidwi ni ŵandu ŵampaka akulupilile yajwajiganyaga, nambope jwalakwe jwalalichilaga kwa jwalijose mwakulimbichila. Pakuti nganituŵa tumanyilile yamumtima mwa mundu, ngatukusosekwa kumjelusya mundu kapena dela jatukusalalichila kuti jili jakusawusya. Mmalo mwakwe twawoneje ŵanduwo kuti mpaka aŵe ŵakulijiganya ŵa Yesu. Mmishonale jwine jwa ku Burkina Faso lina lyakwe Marc jwatite, “Ŵandu wangusinawona kuti mpaka ajawule pasogolo ndaŵi syejinji ni ŵakusaleka kulijiganya, nambo ŵandu ŵangusinakayichilaga ni ŵakusajawulaga pasogolo mnope. Pelepa nalijiganyisye kuti tukusosekwa kudalila msimu wa Yehofa kuti utulongoleleje.”

19. Ana tukusosekwa kwawona chamtuli ŵandu ŵa mudela jetu?

19 Pandanda pene mpaka tukole nganisyo syakuti mudela jetu mwangali ŵandu ŵajinji ŵali mpela mbeju syasikusosekwa kugowola. Nambope tukumbuchileje yaŵaŵechete Yesu kwa ŵakulijiganya ŵakwe. Jwalakwe jwasasile ya mbeju kuti sikomele, mwamti sikusosekwa kugowola. Ŵandu mpaka achenje nikuŵa ŵakulijiganya ŵa Klistu. Yehofa akusakulupilila kuti ŵandu ŵali m’dela jetu mpaka achenje ni kuŵa ŵakulijiganya ŵa Yesu ŵali mpela “yipanje.” (Hag. 2:7) Naga tukwawona ŵandu mwakusiŵawonela Yehofa soni Yesu, yichitukamuchisya kuti twamanyilile chenene mwaŵelele soni yindu yakusanonyela. Yichikamuchisyasoni kuti twawoneje ŵandu ŵa mudela jetu kuti mpaka aŵe abale ni alongo, mmalo mwakwawona mwangaŵajilwa.

NYIMBO 57 Tulalichileje Ŵandu Ŵamitundu Josope

^ ndime 5 Ana mwatukusajiwonela dela jatukusalalichila, yikusakwaya chamtuli kajiganye soni kalalichile ketu? Munganiji chitulole mwaŵatendelaga Yesu soni Paulo kwa ŵandu ŵaŵalalichilaga. Tulolesoni yampaka tutende pakwasyasya jemanjaji mwakulola yindu yakusakulupilila ŵandu ŵatukusasimana nawo, yakusanonyela nambosoni kwawona kuti mpaka aŵe ŵakulijiganya ŵa Yesu.

^ ndime 17 Ngani syakuti “Baibulo Limasintha Anthu” sikwete yisyasyo yejinji yakulosya yampaka ŵandu atende kuti achenje umi wawo. Ngani mpela syelesi siŵele mkukopoka mu Sanja ja Mlonda kutandila kalakala mpaka kwika mu 2017. Apano sambano nganisi sikusasimanikwa pa jw.org®. Alole palembile kuti ZOKHUDZA IFEYO > ZOCHITIKA PA MOYO WA A MBONI ZA YEHOVA.

^ ndime 57 KOLONDESYA YIWULI: M’bale ni mlongo pakulalichila nyumba ni nyumba, akuyiwona yindu yakuyichisyayi, (1) nyumba jesamalile chenene jakola maluŵa, (2) nyumba jalikutama liŵasa line lyalikwete ŵanache, (3) nyumba jangasamalila chenene mkati ni kusa kwakwe, (4) nyumba jele msyene jwakwe akusanonyela yakupopela. Ana mpaka ampate kwapi mundu jwakuwoneka kuti mpaka aŵe jwakulijiganya jwa Yesu?