Tro jë kowe la alien

Tro jë kowe la itre alien

TANE MEKUN 16

Loi e Troa Idrengethenge Me Inin Me Ihnim

Loi e Troa Idrengethenge Me Inin Me Ihnim

“Loi ju hë hna iameköti thenge la ka mama, ngo amekötine jë pe thenge la meköt.​—IOANE 7:24.

NYIMA 101 Loi e Tro Sa Caas Me Ce Huliwa

MEKUN KA TRU *

1. Nemene la hna amamane hnei Tusi Hmitrötr göi Iehova?

 HAPEU, aja së kö troa ameköti së, thenge la hane ne ngönetrei së me etrune la hmae së maine iqëmeke së pena? Waea. Ame Iehova, tha Nyidrëti kö a axecië mekun, thenge la itre ewekë ka mama koi atr! Hanawang la ketre ceitun. Isapengöne kö la aqane goeëne Samuela la itre nekö i Iese me Iehova. Hnei Nyidrëti hna qaja koi Samuela ka hape, troa joxu ne Isaraela hnene la ketre nekö i Iese. Ngo drei la ka troa joxu? Ame lo Samuela a öhnyi Eliaba, lo pane nekö i Iese, öni angeic: “Nyipici eje xajawa i Iehova la siana i nyidë.” Ame koi Samuela, Eliaba la ka troa joxu. Ngazo pe, “öni Iehova koi Samuela, ka hape, The tro kö eö a wange la qëmeke i angeic, memine la ehoeanyi angeic, ke tha ajange kö angeice lai.” Nemene la ini koi së? Öni Iehova: “Ame la at’ a wange la ka mama, ngo Iehova a wange la hni.”—1 Sam. 16:1, 6, 7.

2. Thenge la hna qaja ngöne Ioane 7:24, pine nemene matre tha tro kö sa amekötine la ketre atr thenge la ka mama? Qaja jë la ketre ceitun.

2 Itre atr ka ngazo së, matre easa canga amekötine la atr thenge la ka mama koi së. (E jë la Ioane 7:24.) Ngo tha öhn asë kö së la pengöne la atr. Hanawang la ketre ceitun. Maine tro la droketre a goeëne hi la ka wezipo, tha tro kö nyidrëti lai a atrepengöi angeic. Nyipiewekë tro nyidrëti a drenge la ka wezipo, ngöne la angeic a qaja la mele i angeic, me itre aliene hni angeic, me itre xaa jol. Maine jë tro la droketre a upe lai ka wezipo troa kuci radio, matre troa wang e hnine la ngönetrei angeic. Maine tha celë kö la hna kuca hnei droketre, tro ha ngazo la aqane nyinyine lai mec. Ketre tu së fe. Tha hnene kö laka, hne së hi hna goeëne la ketre trejin, matre atre hë së la jole i angeic. Loi e tro sa thele troa atrepengöi angeic hnyawa. Thatreine kö së öhne la itre aliene hni itre xan. Celë hi matre, ame itre xaa ijin, tha canga trotrohni angatre kö hne së. Ame pe, ijije hi tro sa nyitipu Iehova. Tune kaa?

3. Nemene la aqane tro la itre hna qaja hnei Tusi Hmitrötr a xatua së troa nyitipu Iehova?

3 Nemene la aqane ujë i Iehova kowe la itre hlue i Nyidrë? Iehova a drei angatr, me trotrohnine la itre ewekë ka traqa ngöne la mele i angatr. Iehova mina fe a utipin me hnimi angatr. Haawe, tro sa pane ce wang la hnei Iehova hna kuca koi Iona, Elia, Hagara, me Lota. Nge tro fe sa ce wang la aqane tro sa nyitipu Iehova, ngöne la easa cememine la itre trejin.

LOI E TROA ATREINE DRENGE HNYAWA

4. Pine nemene matre tha loi kö koi së la aqane ujë i Iona?

4 Maine jë tro sa mekun ka hape, tha hnei Iona kö hna mele nyipici ekö koi Iehova. Hnei Iehova hna upi angeice troa tro fë la maca ne iameköti koi angetre Nineve. Ngo tha hnei Iona kö hna dreng. Hnei angeice hna ti he me “kötene la xajawa i Iehova.” (Iona 1:1-3) Maine easë ju, tro kö sa nue hmaca koi Iona troa drengethenge la hna amekötine hnei Iehova? Maine jë waea. Ngo tha celë kö aqane ujë i Iehova. Hnei Nyidrëti hmaca hna upi angeic.—Iona 3:1, 2.

5. Nemene la hna ini së hnene la itre trengewekë i Iona ngöne Iona 2:1, 2, 9?

5 Kola mama la nyipi pengöi Iona ngöne la angeic a thith. (E jë la Iona 2:1, 2, 9.) Hnei Iona palahi hna thithi koi Iehova. Ame lo angeic a thithi e hnine la ie, ke, easa trotrohnine laka, tha tro kö sa goeë angeic tune la ketre atr ka kötre hnëqa. Ngo kola mama koi së la hni ne ipië i Iona me hni ne ole me aja i angeice troa drengethenge Iehova. Celë hi kepin matre tha hnei Nyidrëti kö hna wangatrune la ngazo hna kuca hnei Iona. Hnei Nyidrëti pe hna sa la thithi angeic, me upi angeice hmaca tune la ketre perofeta!

Maine tro sa atrepengöne hnyawa la itre trejin, tro hë sa trotrohni angatr (Wange ju la paragarafe 6) *

6. Pine nemene matre nyipiewekë troa pane drenge hnyawa la itre xan?

6 Nyipici laka, maine easa ajane troa drenge hnyawa la itre xan, loi e tro sa hetre hni ka ipië me atreine xomihni ahoean. Köni kepin matre nyipiewekë troa kuca tun. Ame la hnapan, ke, tha tro kö sa canga mekune la itre ngazo ne la trejin. Ame la hnaaluen, tre, loi e troa mama koi së la itre aliene hni angeic. Tro lai a xatua së troa atre la kepin, matre angeic a kuca la itre ewekë cili. Tro fe a xatua së troa hnimi angeic me trotrohni angeic. Nge ame la hnaakönin, maine tro sa drenge la trejin, tro hë sa atrepengöi angeice hnyawa. Nyipici, ame itre xaa ijin, thatre kö së la itre sipu aliene hni së. Ngo easë pë hë atre ngöne la easa qaja amamane itre ej. (Ite Edomë 20:5) Önine la ketre qatre thup e Asie: “Ame la ketre ijin, hnenge hna canga qaja la mekunange kowe la trejin, ngo tha hnenge kö hna pane drei eahlo. Hnenge hna qaja koi eahlo ka hape, loi e troa pane amacane la itre mekun hna hamën ngöne la icasikeu. Ngo eni pë hë a atre e thupen, laka, thatreine kö eahlo e tus, nge tru la itre trengecatre hnei eahlo hna kuca matre troa hnëkëne la itre icasikeu.” Celë hi kepin, matre tha tro kö la itre qatre thup a canga hamë eamo, nge “tha pane ate” kö la itre ewekë!—Ite Edomë 18:13.

7. Nemene la ini hne së hna xom ngöne la aqane ujë Iehova koi Elia?

7 Ame la itre xaa trejin, jole koi angatr troa qaja la aliene hni angatr ke, hnene la itre ewekë ka traqa ngöne la mele i angatr ekö. Nge ame itre xan, angatr a lapa thaup. Nemene la nyine tro sa kuca matre tro angatr a fe la hni angatr? Mekune hi së lo aqane ujë i Iehova koi Elia, lo angeic a kötre Iezebela. Itre drai ne pane lapa thaup angeic, ngo ame hë e thupen, hnei angeice hna qaja la itre aliene hni angeice koi Iehova. Hnei Nyidrëti hna pane drei angeice hnyawa. Hnei Nyidrëti fe hna hamë ithuecatre koi Elia me ahnithe koi angeice la ketre hnëqa. (1 Ite jo. 19:1-18) Maine jë tha tro kö la itre trejin a canga fe la itre aliene hni angatr, pine laka, tha mejiune kö angatr koi së. Ngo maine tro sa xomihni ahoean tui Iehova, tro hë angatr a mejiun koi së me qaja koi së la itre aliene hni angatr. Ketre, nyipiewekë tro sa drei angatre hnyawa.

LOI E TROA ATREPENGÖNE HNYAWA LA ITRE TREJIN

8. Thenge la Genese 16:7-13, nemene la aqane xatua Hagara hnei Iehova?

8 Hagara la hlue i Sarai. Thupene la Hagara a faipoipo me Aberahama, ngazo la aqane ujë i angeic koi Sarai. Hnei Hagara hna hnaho, matre pëhë metrötre i angeic koi Sarai ke, ka safëj eahlo. Ngazo catre palaha la thiina i Hagara, matre hnei Sarai hna helë angeic. (Gen. 16:4-6) Pine laka, itre atr ka ngazo së, matre tro sa mekun ka hape, Hagara a xeni pun la aqane ujë i angeic. Ngo tha celë kö la mekuna i Iehova. Hnei Nyidrëti hna upe la ketre angela koi angeic. Hnene la angela hna xatua Hagara troa saze la aqane ujë i angeic me amanathithi angeic. Hagara a trotrohnin laka, öhne hi Iehova la ka traqa koi angeic. Angeic a haine la aqane ujë i Iehova me hë Nyidrëti ka hape, “Akötesie ate xajawatin.”—E jë la Genese 16:7-13.

9. Pine nemene matre hnei Iehova hna hnimi Hagara?

9 Nemene la hnei Iehova hna öhn thei Hagara? Atre hi Nyidrëti la ka traqa ngöne la mele i Hagara. (Ite Edomë 15:3) Ame Hagara, tre, ketre föe ne Aigupito angeic, ngo ka ce mel me angetre Heberu. Hapeu, tha hnei angeice kö hna mekun laka, ketre trenyiwa angeic? Tha hnei angeice kö hna mekun la fami angeic me nöje i angeic? Tha Hagara hmekuje kö la föe i Aberahama. Ame la itre hlue i Iehova ekö, tre, ka nyimu föe angatr. Ngo tha celë kö aja i Iehova ngöne la qaan. (Mat. 19:4-6) Celë hi kepin matre tha sesëkötre kö së la kola izalukeu me imethinë e hnine la fami. Atre hnyawa hi Iehova laka, ngazo la aqane ujë Hagara koi Sarai. Ngo ame pe, trotrohnine hi Nyidrëti la itre aliene hni Hagara me itre hnei angeic hna melën. Celë hi matre, hnei Iehova hna utipin me hnimi angeic.

Loi e tro sa thele troa atrepengöne hnyawa la itre trejin (Wange ju la paragarafe 10-12) *

10. Nemene la aqane tro sa atrepengöne hnyawa la itre trejin?

10 Easa nyitipu Iehova ngöne la easa thele troa trotrohnine la itre trejin. Nyipiewekë tro sa atrepengöne hnyawa la itre trejin. Loi e tro sa ithanata me angatr qëmeken me e thupene la easa icasikeu. Ijije fe hi troa ce cainöj maine ce xeni pena me angatr. Tro sa sesëkötr ke, ame lo trejin hne së hna mekun ka hape, ka calogitr ke, ketre atr ka lapa thaup pe hi. Nge ame lo trejin hne së hna mekun ka hape, ka aja mo ke, ketre trejin ka ham angeic. Maine pena, kola traqa hmitr hnene la ketre fami ngöne la hna icasikeu ke, kola icilekeu hnei kem. (Iobu 6:29) Nyipici laka, tha tro kö sa “lö hnine la itre ifekë jolen.” (1 Tim. 5:13) Ngo ame pe, nyipiewekë troa atrepengöne hnyawa la itre trejin memine la itre hnei angatr hna melën. Tro hë lai a xatua së troa trotrohni angatr.

11. Pine nemene matre nyipiewekë tro la itre qatre thup a thele troa atrepengöne hnyawa la itre trejin?

11 Ketre, nyipiewekë tro la itre qatre thup a atrepengöne hnyawa la itre trejin. Hanawang la ketre ceitun. Arthur la ketre atre thupëne la sirkoskripsio. Hnei nyidrë memine la ketre qatre thup hna wang la ketre trejin ka lapa thaup nge ka pë mej. Öni Arthur, “Nyio petre hi a atre, laka, thupene la eahlo a faipoipo, hna meci la föi eahlo. Nyimutre la itre jol hnei eahlo hna cile kow. Ngo hnei eahlo palahi hna inine la lue neköi eahlo jajinyi troa hnimi Iehova. Ame hë enehila, nyidroti palahi a nyihlue i Iehova. Ngo ame eahlo ke, ti hë la lue meke i eahlo nge dépressive hë eahlo. Ame pe, ka catrecatre palahi la ihnim me lapaune i eahlo koi Iehova. Trotrohnine hë nyio laka, nyimutre la itre ini hnei nyio hna troa xom qa ngöne la tulu i eahlo.” (Fil. 2:3) Hnene la atre thupë sirkoskripsio hna nyitipu Iehova. Atrepengöne hnyawa hi Iehova la itre hlue i Nyidrë ka mele nyipici. Tha sihngödri kö koi Nyidrëti la itre akötre i angatr. (Eso. 3:7) Celë hi matre, maine tro la itre qatre thup a atrepengöne hnyawa la itre mamoe, tro hë angatre a hamëne la ixatua ka ijij.

12. Nemene la thangane la hnei Yip Yee hna thele troa atrepengöne hnyawa la trejin me angeic?

12 Loi e tro fe sa thele troa atrepengöne hnyawa la trejin hne së hna wesitre kow. Tro lai a xatua së matre patre trootro pi la wesitre së, nge tro pena sa utipin me trotrohni angeic. Hanawang la ketre ceitun. Öni Yip Yee ka mel e Asie, “Hnene la ketre trejin hna majemine ithanata catr. Ame koi ni, ka pë metrötr nge ngazo la aqane ujë i angeic. Ngo ame hë la nyio a ce cainöj, eni a atre laka, hnei angeice hna majemine xatuane la kem me thine i angeic ka salemë ie. Angeice a lapa ithanata catr, matre troa hëne la itre ka itö.” Öni angeic hmaca: “Atre hë ni laka, maine eni a ajane troa trotrohnine la itre trejin, loi e tro ni a pane thele troa atrepengöi angatr hnyawa.” Nyipici, loi e tro palahi sa thele troa atrepengöne hnyawa la itre trejin. Maine tro sa trongëne la itre eamo ne la Tusi Hmitrötr me qaja la aliene la hni së, tro hë sa nyitipu Iehova ka hnime la “nöjei pengön atr.”—1 Tim. 2:3, 4; 2 Cor. 6:11-13.

LOI E TRO SA IHNIM ME HETRE HNI NE UTIPIN

13. Thenge la hna qaja ngöne Genese 19:15, 16, nemene la hna kuca hnene la lue angela ngöne lo kola hmitr hnei Lota, nge pine nemen?

13 Ame ngöne la mele i Lota, hnei angeice hna hmitr troa drengethenge la itre hna amekötin hnei Iehova. Hnene la lue angela hna wai Lota me qaja koi angeic troa kötre fë la fami angeic qa Sodoma. Pine nemen? Öni nyidro: “Tro nyiho a apatene la lapa celë.” (Gen. 19:12, 13) Ame ngöne la drai thupen, Lota palahi me fami angeic e hnine la uma. Hnene hmaca la lue angela hna thuemacanyi Lota, ngo “hmite kö angeic.” Maine jë tro sa mekun ka hape, ka tha idrei lae Lota, pine laka, tha canga drengethenge kö angeice la hna amekötin hnei Iehova. Ngo tha hnei Iehova kö hna nuaxöji Lota. Hnei Nyidrëti pe hna thele troa amele angeic. Hnene laka “Iehova a hnimi angeic,” matre hnene la lue angela hna ea la itre ime ne la fami angeic me kötre sai angatr tröne la traon.—E jë la Genese 19:15, 16.

14. Pine nemene matre hnei Iehova hna hnimi Lota?

14 Nyimu kepin matre Iehova a hnimi Lota. Tha hnei Lota kö hna canga kötr pine laka, angeic a xouene la itre atrene la traon. Hetrenyi fe la itre xaa jol hnei angeice hna cile kow. Atre hnyawa hi Lota la lue joxu ka mala e hnine la hnaop Hemara ka nyimutre ngöne la hnathup. (Gen. 14:8-12) Ngo nyipiewekë tro Lota a mekune la fami angeic ke, angeice la trahmany me kem. Ketre, ka trenamo angeic, matre ka tru me mingöminge la hnalapa i angeic e Sodoma. (Gen. 13:5, 6) Eje hi laka, tha itre ewekë kö lai ka sewe Lota troa canga drengethenge Iehova. Celë hi matre, tha hnei Iehova kö hna wangatrune la tria i Lota. Hnei Nyidrëti pe hna goeë angeic ceitu me ketre “ate thina ka meköt.”—2 Pet. 2:7, 8.

Maine tro sa drenge hnyawane la itre xan, tro hë sa atre la aqane troa xatua angatr (Wange ju la paragarafe 15-16) *

15. Nyipici laka, tha tro kö sa canga amekötine la hna kuca hnei ketre maine qeje gele angeice pena, ngo nemene la nyine tro sa kuca?

15 Eje hi laka, tha tro kö sa canga amekötine la hna kuca hnei ketre, maine qeje gele angeice pena. Loi e tro pe sa thele troa trotrohni angeic. Celë hi lai hna tupathe troa kuca hnei Veronica, ketre trejin e Europe. Öni angeic, “Ame la ketre trejin, ke, ka wesitramenyi palahi angeic. Hnei angeice hna majemine lapa caas me lapa ananyi itre xan. Ame itre xaa ijin, eni a xou troa ithanata koi angeic. Ngo hnenge hna ketre mekun laka, ‘Maine eni ju hi lai, tro ni lai a aja ixatua me hetre sinee.’ Celë hi matre, hnenge hna ithanata koi angeic, nge hnei angeic hna qaja la itre aliene hni angeic! Ame enehila, trotrohni angeice hë ni pine laka, atrepengöi angeice hnyawa ha ni.”

16. Pine nemene matre loi e tro sa sipo Iehova troa xatua së troa trotrohnin me hnimi itre xan?

16 Iehova hmekuje hi la ka trotrohni së. (Ite Edomë 15:11) Celë hi matre, loi e tro sa sipo Nyidrëti troa xatua së, matre troa goeë itre xan tui Nyidrë. Tro fe sa sipo Nyidrë, troa xatua së troa trotrohni angatr me amamane la ihnimi së koi angatr. Ame Anzhela, tre, hnei eahlo palahi hna thith, matre troa atreine trotrohnin me utipi itre xan. Ame e hnine la ekalesia, ngazo catre la thiina ne la ketre trejin. Öni Anzhela: “Maine ju, canga tro hi sa xöjetriji angeic me iananyi me angeic. Ngo hnenge hna sipo Iehova troa xatua ni troa trotrohnine lai trejin.” Hapeu hnei Iehova kö hna sa la thithi Anzhela? Öni eahlo: “Hnei nyio hna ce cainöj nge nyimu hawa ne pane ithanata nyio. Hnenge hna drei angeic cememine la ihnim me hni ka utipin. Ame hë enehila, tru la ihniminge koi angeic, nge eni a ajane troa xatua angeic.”

17. Nemene la nyine tro së isa ala caasi a kuca?

17 Tha tro kö sa iëne la itre trejin hne së hna troa hnim. Ame itre xan, hnene la hnei angatre hna kuca matre kola traqa koi angatr la itre jol, tui Iona, Elia, Hagara me Lota. Nge ketre tui easë fe e itre xaa ijin. Celë hi kepin matre Iehova a ithuecatre koi së, troa trotrohni itre xan me hnimi angatr. (1 Pet. 3:8) Maine tro sa drengethenge Iehova, tro hë sa acatrene la caasi e hnine la nöje i Nyidrë. Haawe, catre jë së isa ala caasi troa idrengethenge me inin me amamane la hni ne utipine kowe la itre trejin me hnimi angatr.

NYIMA 87 Ange Trohemi, Matre Keukawa Itre Hni Nyipunie!

^ Itre atr ka tha pexeje kö së. Celë hi matre, canga tro hi sa qaja la itre mekun me itre aliene hni itre xan. Ngo Iehova la ka “wange la hni.” (1 Sam. 16:7) Tro sa ce wang ngöne la tane mekun celë, la aqane amamane Iehova la ihnimi Nyidrë koi Iona me Elia me Hagara me Lota. Tro lai a xatua së troa nyitipu Iehova, matre troa hane kuca tun koi itre xan.

^ ITRE IATR: Ketre trejin ka qatre hë a elëhni kowe la trejin thöth ka traqa hmitr ngöne la hna icasikeu. Ngo nyidrëti a atre e thupen laka, hetre ka jeng la loto i angeic.

^ ITRE IATR: Kola mekun hnene la atre thupëne la huliwa ne cainöj laka, ka calogitr la ketre trejine föe. Ngo nyidrëti a atre e thupen laka, eahlo a xou troa ce cainöj memine la itre trejin hnei eahlo hna thatre.

^ ITRE IATR: Ame la ketre trejine föe a atrepengöne hnyawa la ketre trejin, angeic a öhn laka, tha ka calogitre kö lai trejin, tune lo aqane mekune i eahlo ngöne lo xötrei.