1. Jehova pil­lugu sal­lusuis­sut tup­pal­ler­nar­toq suna Biibilimi al­laatigineqar­pa?

QANOQ isik­koqar­nerit tun­ngavigalugu naliler­neqarusus­savit? Soorunami naamik. Tup­pal­ler­nar­poq nalunagu Jehova qal­lik­kut it­tut tun­ngavigalugit isum­mius­sineq ajor­toq. As­sersuutigalugu Samueli Jehovamit oqarfigineqar­poq Isajip er­nerisa ilaat Israelimi kun­ngin­ngorumaar­toq. Kinaas­savali? Isajip angajul­lequtaa, Eliabi, takugamiuk Samueli ima oqar­poq: “Tas­sa taan­na Naalak­kap tanitas­san­ngor­titaa maan­nak­kut Naalak­kap saaniip­poq.” Eliabi kun­ngiusus­satut piuk­kun­nar­pasip­poq. Jehoval­li takusai al­laanerup­put. Taamaat­tumik Samueli ima oqarfigaa: “Isik­kua angis­susialuun­niit aalajangiisuutis­san­ngilatit uanga taan­na narrugigak­ku.” Jehovamuna suna pigaa? Ima nangip­poq: “Inuim­mi isimin­nut saq­qumisuin­naat isigisar­paat, Naalak­kal­li inuup uum­mataa isigisar­paa.” – 1 Sam 16:1, 6, 7.

2. Johan­nesi 7:24 naaper­torlugu sooq inuit isik­kui tun­ngavigalugit eq­qar­tuut­tas­san­ngilavut? As­sersuusiorit.

² Tamat­ta naam­mal­luin­nan­ngitsuugat­ta al­lat isik­kuisigut eq­qar­tuuteq­qajaasar­pavut. (Johannesi 7:24 atuaruk). Takusavul­li aal­laavigalugit an­nikitsuin­narmik paasisaqar­tar­pugut. As­sersuusioriar­ta. Nakorsap misilit­tagar­tuup pik­koris­sul­lu nakorsiar­toq qanoq nap­paateqar­nersoq isik­kuin­naatigut naliler­navian­ngilaa. Nap­paatigisarsimasai, misigis­susai maan­nalu nap­paataata malun­niutai paasil­luarumal­lugit nakorsiar­toq tusar­naarluar­tariaqar­paa. Al­laam­mi nakorsiar­tup  timaata ilua takujumal­lugu qin­nguar­taavim­mut as­silitik­kiar­tor­tit­tariaqas­savaa. Taamaan­ngip­pat kuk­kusumik katsorsarsin­naavaa. Tamatumun­nga as­singusumik uagut qatan­ngutivut isik­kuin­naasigut ilisarisimal­lualer­navian­ngilavut. Inut­tut qanoq it­tuunerat paasiniaq­qis­saar­tariaqar­par­put. Soorunami inuit uum­mam­miugisaat takusin­naan­ngin­natsigit Jehovatul­li paasil­luar­tigisin­naan­ngilavut. Sapin­ngisatsin­nil­li Jehova ilaar­niarsin­naavar­put. Qanoq?

3. Oqalut­tuat Biibilimeersut al­laaserisami sam­misas­savut Jehovamik ilaarsiniar­nitsin­ni qanoq iluaqutigisin­naavavut?

³ Jehovap pal­lorfigin­nitsini qanoq pisar­pai? Tusar­naar­tar­pai, tunuliaqutaat atugaal­lu eq­qar­saatigisar­pai misigin­neqatigisar­lugil­lu. Jehovap Jonamut, Eliamut, Hagarimut Lotimul­lu iliuusiisa sam­minerini paasiniariar­tigu uagut Jehova ilaarlugu qatan­ngutivut qanoq pisas­sanerivut.

4. Sooq Jona pil­lugu ajor­tumik isum­mersin­naavugut?

⁴ Ilisimasavut kil­leqarmata isum­mersin­naavugut Jona tatiginan­ngitsuusoq, al­laal­lu ilumoorfigin­nin­ngitsuusoq. Taan­na Jehovap toq­qaan­nar­tumik piumaf­figaa Ninevemut eq­qar­tuus­sum­mik nalunaarutigin­nik­kiar­toq­qul­lugu. Jehovali naalan­nagu Jona “Naalak­kamit qimaaniarluni” umiarsuarmut al­larluin­narmut ingerlasumut ikivoq. (Jon 1:1-3) Il­lit Jona periarfis­seq­qis­simas­sagaluar­piuk? Im­maqa naamik. Jehoval­li periarfis­seq­qip­paa. Sooq? – Jon 3:1, 2.

5. Jona 2:2, 3, 10-milu Jonamut tun­ngatil­lugu suna paasiviuk?

⁵ Jonap inut­tut qanoq it­tuunera qin­nutaanit erser­poq. (Jona 2:2, 3, 10 atuakkit). Jona qular­nan­ngitsumik arlaleriarluni Jehovamut qinusarsimas­saaq. Aap, Jona suliaminit qimarratigin­nip­poq. Qin­nutaasali ilaan­ni erser­poq Jona aam­ma angutaasoq maniguut­toq, qujamasut­toq Jehovamil­lu naalan­nis­saminik aalajangiusiman­nit­toq. Tupin­nan­ngilaq Jonap kuk­kus­sutai Jehovap isiginiar­nerun­ngik­kai. Qin­nutaa akivaa pruf­fiititul­lu kif­far­tuin­nar­nis­saa akueralugu.

6. Tusar­naarluar­tar­nis­saq sooq pingaaruteqar­pa?

⁶ Al­lat tusar­naar­luar­sin­naajumal­lugit maniguul­lutalu erinitsajuit­tariaqar­pugut. Taman­na min­ner­paamik pingasutigut iluaqutaas­saaq. Siul­ler­tut, inuit pil­lugit ajor­tunik isum­mius­seriipal­lat­tas­san­ngilagut. Aap­paat­tut, qatan­ngutit­ta misigis­susai  pis­sutiginiagaalu paasisin­naas­savavut misigin­neqatigisin­naanerulerlugulu. Pingajuat­tul­lu, qatan­nguter­put oqalutsik­kutsigu im­minut paasil­luar­nerulersin­naas­saaq. Ilaan­nik­kut misigis­sutsivut aatsaat oqaasin­ngor­tik­kaangatsigit paasil­lualer­tar­pavut. (Uss 20:5) Utoq­qaaner­taq Asiami najugalik ima nas­suer­poq: “Eq­qaamavara ataasiarlunga paasiniaaq­qaar­nanga oqalul­lunga. Qatan­ngutit­ta ilaat oqarfigaara ataatsimiin­ner­ni akis­sutini pitsaaneruler­tit­tariaqarai. Kingor­nali paasiler­para atuf­farlut­tuusoq akis­suteqar­niaraangamilu ilungersor­tar­toq.” Utoq­qaaner­tat siun­nersuin­ngin­nermin­ni paasis­sutis­sanik ilisiman­nil­luar­nis­saat pingaaruteqangaarami, ilaa? – Uss 18:13. 

7. Jehovap Eliamut iliuusiinit suna ilik­kar­piuk?

⁷ Qatan­ngutit­ta tunuliaqutar­tik, kulturer­tik inut­tul­lu qanoq it­tuuner­tik pis­sutigalugit misigis­sutsimin­nik an­nis­suinis­sar­tik saper­nar­tis­sin­naavaat. Am­mar­nis­saan­nut qanoq ikiorsin­naavavut? Jehovap Elia Jesabelimit qimaam­mat qanoq pisimagaa eq­qarsaatigiuk. Ul­lor­pas­suar­ni Eliap misigis­sutsini Ataataminut qilam­miusumut tamak­kiisumik an­nis­sun­ngilai. Taamaaliormal­li Jehova tusar­naarluaq­qis­saar­poq. Taava Elia qiim­mas­sar­paa pingaarutilim­mil­lu sulias­sil­lugu. (1 Kng 19:1-18) Imaas­sin­naavoq qatan­nguter­put aal­laq­qaam­mut misigis­sutsiminik an­nis­suerusun­ngitsoq. Jehoval­li erinitsajuin­nera ilaarutsigu tatigilis­savaatigut am­marfigerusulerlutalu. Misigis­sutsiminik an­nis­suigaangat tusar­naarluar­tas­savar­put.

8. Mosesimik al­lak­kat siul­liit 16:7-13 naaper­torlugit Jehovap Hagari qanoq ikior­paa?

⁸ Hagari, Sarajip kif­faa, Abramimut nulian­ngoreerluni eq­qun­ngitsulior­poq. Naar­tulerami Saraji qitor­naqan­ngim­mat nikas­sar­taler­paa. Hagaril­li nikas­saanera ingatsik­kiar­tuin­narmat Sarajip taan­na peq­qar­niisaarfigisaler­paa, al­laat naggataatigut qimaatil­lugu. (1 Mos 16:4-6) Naam­mal­luin­nan­ngitsuugat­ta eq­qarsalersin­naavugut Hagarip pisas­sani piin­naraa. Jehovali taamatut misigin­ngilaq. In­ngilini aal­lar­tip­paa Hagari naq­qin­niarlugu pil­luaq­qujumal­lugulu. Hagarip paasiler­paa Jehovap nak­kutigigaani atuk­kanilu ilisimagai. Taman­na pil­lugu ima taavaa: “Il­lit Guutiuvutit isigin­nit­tar­toq ... uan­nut isigisoq.” – 1 Mosesi 16:7-13 atuakkit.

9. Sooq Jehovap Hagari asan­nit­tuliorfigaa?

⁹ Jehovap Hagarimi suna maluginiar­paa? Tunuliaqutaa aq­qusaarsimasaalu tamaasa ilisimavai. (Uss 15:3) Hagari Egyptenimiuuvoq hebræerit akor­nan­ni inuusoq. Takor­nar­taasutut misigisarsimas­sava? Ilaqut­tani maqaasisar­pai angerlarserlunilu? Abramip taan­na kisiat nuliarin­ngilaa. Itsaq angutit aalajaatsut arlalin­nik nuliaqar­tar­nis­saat Jehovap aal­laq­qaam­mul­li siuner­tarisiman­ngilaa, akuerigal­larsimavaali. (Matt 19:4-6) Tamatuma sin­nganermik kamaan­nermil­lu kinguneqar­tar­nera tupin­nan­ngilaq. Jehovap nalun­ngilaa Hagarip Sarajimut ataq­qin­nin­ngitsulior­nera ajor­tuusoq. Taamaak­kaluar­toq Hagarip misigis­susai atugaalu paasisin­naagamigit asan­nit­tuliorfigaa.

10. Qatan­ngutivut qanoq ilisarisimanerulersin­naavavut?

¹⁰ Jehova ilaarlugu qatan­ngutitsin­nik paasin­nit­tuuniarsin­naavugut ilisarisimaneruler­nerisigut. Ataatsimiin­nerup sior­na kingor­nalu oqaloqatigisak­kit, oqaluus­seqatigisak­kit pisin­naagaangavil­lu neriar­toq­qusarlugit. Taamaalior­nik­kut paasis­sagunar­pat ar­naq  inus­siar­niis­sorisat it­toor­tuusoq, angut pigisalerituusorisat tuk­kor­tuusoq ilaqutariil­lu ataatsimiin­ner­nut kingusinaarlutik tak­kut­tar­tut akerlilersor­neqar­nermik unam­miniagaqar­tut. (Job 6:29) Soorunami ‘susas­sarin­ngisatsin­nut akuliut­tas­san­ngilagut’. (1 Tim 5:13) Taamaat­torli qatan­ngutivut paasil­luarsin­naajumal­lugit taak­ku misigisimasaal­lu pil­lugit paasiniaasariaqar­pugut.

11. Sooq utoq­qaaner­tat savaatinik ilisarisiman­nil­luar­nis­saat pingaaruteqar­pa?

¹¹ Pingaar­tumik utoq­qaaner­tat qatan­ngutimik isumagisamik atugaat ilisimasariaqar­paat. Ilagiin­nik nak­kutil­liisup Ar­turimik atil­lip misigisaa eq­qarsaatigiuk. Utoq­qaaner­taqatinilu qatan­ngut ar­naq it­toor­pasit­toq tunuarsimaar­pasit­torlu pulaar­paat. Ar­tur ima oqalut­tuar­poq: “Paasivar­put uini kateq­qam­miin­narlugu toquk­kut an­naasimagaa. Naak atuk­kani imaan­naan­ngitsuugaluar­tut panini marluk Jehovamik asan­nin­nis­saan­nik aalajaal­lutil­lu kif­far­tor­nis­saan­nik ilin­niar­tis­simavai. Maan­na isigiarsulersimavoq isumatsas­simangaar­nermil­lu akiugaqalersimal­luni. Taamaak­kaluar­toq suli Jehovamut asan­ningaar­poq aalajaat­tuarlunilu. Maligas­siuil­luar­nera ilin­niarfigisin­naal­lugu paasivar­put.” (Fil 2:3) Nak­kutil­liisup Jehova ilaar­paa. Jehovap savaatini taak­kualu an­niaataat tamaasa ilisimal­luar­pai. (2 Mos 3:7) Utoq­qaaner­tat Jehovap savaataanik ilisarisiman­nil­luar­tut taak­kunin­nga ikiuil­luar­nerusin­naasar­put.

12. Qatan­ngutip ar­nap qatan­ngutiminik ilisarisiman­niler­nini qanoq iluaqutigaa?

¹² Qatan­ngut uuminar­titat ilisarisimaneruleruk­ku misigin­neqatiginerulersin­naas­savat. Qatan­ngut ar­naq Asiami najugalik eq­qarsaatigiuk. Ima oqar­poq: “Ilagiitsin­niit­tut ilaat nipituumik oqalut­tarmat eq­qarsar­tar­nikuuvunga ileq­qorip­pal­laan­ngitsoq. Oqaluus­seqatigineranili paasivara angajoq­qaani ikiorlugit tuniniaavim­mi aalisak­kanik tuniniaasarsimasoq. Pisiniat pilerisaar­niarlugit nipituumik oqalut­tariaqar­tarsimavoq.” Suna ilik­kar­paa? Ima nangip­poq: “Ilik­kar­para qatan­ngutik­ka paasil­luarumaguk­kit tunuliaqutaat paasiniaq­qaar­tariaqarlugit.” Qatan­ngutit ilisarisimalerumal­lugit ilungersoq­qaar­tariaqarsin­naavugut. Uum­matit­tali am­mar­nis­saanik Biibilimi siun­nersuut maleruarutsigu Jehova, ‘inun­nik tamalaanik’ asan­nit­toq, ilaas­savar­put. – 1 Tim 2:3, 4, NW; 2 Kor 6:11-13.

13. Loti piumaataalermat Mosesimik al­lak­kat siul­liit 19:15, 16-ilu naaper­torlugit in­ngilit sup­pat, aam­ma sooq?

¹³ Lotip ilungersunar­torsiorfim­mini Jehovap peq­qus­sutai ingerlaan­naq naalan­ngilai. In­ngilinit marlun­nit oqarfigineqar­poq ilaqut­tanilu Sodomamit qimaas­sasut. Sooq? ‘Il­loqarfik nungutin­niaramik­ku.’ (1 Mos 19:12, 13) Aqaguani ul­laak­kut Loti ilaqutaalu suli qimaasiman­ngil­lat. Taamaat­tumik in­ngilinit oqarfigeq­qin­neqar­put qimaas­sasut. Lotili sua? ‘Piumaataaler­poq’. Loti soqutigisaqan­ngitsutut ilumoorfigin­nin­ngitsutul­luun­niit eq­qar­tuutereer­toorsin­naavar­put. Jehoval­li ilagin­naan­nan­ngilaa. Jehovap Loti misigin­neqatigim­magu in­ngilit taan­na ilaqutaalu tasis­siul­lugit il­loqarfim­mit an­nip­paat. – 1 Mosesi 19:15, 16 atuakkit.

14. Sooq Jehovap Loti misigin­neqatigisimas­savaa?

¹⁴ Jehovap arlalin­nik pis­suteqarluni Loti misigin­neqatigisimas­savaa. Inuit il­loqarfiup avataaniit­tut siooragalugit Lotip qimaanis­sani nangaas­sutigisimasin­naavaa. Aam­ma al­lanik navianar­toqar­poq. Lotip tusarsimas­savaa kun­ngit marluk qooq­qumi ungasin­ngitsumi itersalianut ‘us­serutaasalin­nut’, tas­sa asfaltilias­salin­nut, nak­karsimasut. (1 Mos 14:8-12) Lotip uiugami ataataal­lunilu ilaqut­tani er­numagisimas­savai. Tamatuma saniatigut pisuujuvoq Sodomamilu il­luuteqarsimagunarluni kusanar­tumik. (1 Mos 13:5, 6) Tamak­kuali tamarmik Lotip Jehovamut naalan­niaasaar­neranut utoq­qatsis­sutaasus­saan­ngil­lat. Jehoval­li Lotip kuk­kus­sutai isiginiar­nerun­ngin­namigit ‘angutitut naaper­tuil­luar­tuusutut’ taavaa. – 2 Petr 2:7, 8, NW.

15. Inoqatit­ta iliuusaanik isor­nar­torsiuinata susariaqar­pugut?

¹⁵ Inoqatit­ta iliuusaan­nik isor­nar­torsiuinata qanoq misiginersut paasiniar­tarutsigu pitsaanerus­saaq. Qatan­ngut Veronicamik atilik taamaalior­poq. Ima oqalut­tuar­poq: “Qatan­ngutit­ta ilaat ar­naq isumalup­pasit­tuaan­nar­poq. Im­mik­koor­niar­tarmat oqaloqatiginis­saa saper­nar­tit­tar­para. Eq­qarsaatigiler­parali uanga taan­naasuuguma ikin­nguteqar­nis­sara  pisariaqar­tis­sal­lugu. Taamaat­tumik aalajanger­punga aperiniarlugu qanoq in­nersoq. Am­marfigalunga misigis­sutsiminik an­nis­suif­figiler­paanga. Maan­na paasil­luarsin­naaneruara.”

16. Sooq misigin­neqataanerunis­sar­put qin­nutigisas­savar­put?

¹⁶ Jehovap kisimi tamak­kiisumik paasisin­naavaatigut. (Jer 17:10) Taamaat­tumik taas­sumatut isigin­nit­taaseqaleq­qul­lutit qinunik­kut ikioq­qusarit. Aam­ma qanoq misigin­neqataaner­mik er­ser­sitsisin­naaner­lutit paasiumal­lugu taas­sumun­nga ikioq­qusarit. Qatan­ngutip ar­nap, Anzhelap, qinunini misigin­neqataanerulis­sutigaa. Ilagiin­ni ar­nap al­lap ilaginis­saa saper­nar­tileraluarsimavaa. Anzhela ima nas­suer­poq: “Isor­nar­torsior­nis­saa soqutigin­ngitsuusaar­nis­saalu ajor­nan­ngitsuararsuusimas­sagaluar­poq. Misigeqatigisin­naajumal­luguli Jehovamut ikioq­quvunga.” Jehovap qanoq akivaa? Ima nangip­poq: “Oqaluus­seqatigeereerluta sivisuumik oqaloqatigiip­pugut. Misigin­neqatigalugu tusar­naar­para. Maan­na asaneruara ikior­nis­saalu aalajangiusimanerul­lugu.”

17. Sunis­sar­put aalajangiusimavar­put?

¹⁷ Qatan­ngutitsin­nut tamanut misigin­neqataasariaqar­pugut. Tamarmik Jonap, Eliap, Hagarip Lotil­lu ajor­nar­torsiorsimanerat­tut ajor­nar­torsior­tar­put, al­laat ilaatigut nam­min­neq pisuus­sutigisamin­nik. Tamat­tami nam­mineq pisuus­sutigisatsin­nik ajor­nar­torsior­nikuuvugut. Taamaat­tumik ‘misigin­neqataasar­nis­satsin­nik’ Jehovap piumasaqar­nera pis­susis­samisoor­poq. (1 Petr 3:8) Inut­tut as­sigiin­ngik­kaluaqaluta Jehovap naalan­neratigut nunarsuaq tamak­kerlugu anersaak­kut ilaqutariin­nitsin­ni tupin­naqisumi ataasioqatigiin­ner­put nakus­satsis­savar­put. Taman­na pil­lugu qanor­toq qatan­ngutitsin­nik tusar­naarluar­tarlutalu ilisarisiman­nilerlutalu misigin­neqataanis­sar­put aalajangiusimatigu.