Yako kaha kuvihande

Yenu kumitwe yavihande

CHIHANDE CHAKULINANGULA 16

Ivwililenunga Vakwenu, naKuvatachikiza Kanawa naKuvevwila Keke

Ivwililenunga Vakwenu, naKuvatachikiza Kanawa naKuvevwila Keke

“Litwaminenu kusopesanga mutu kweseka nomu asoloka, oloze sopesenunga mwaya kusopesa chakwoloka.”—YOWA. 7:24.

MWASO 101 Kuzachila Hamwe Mukulinunga

VYUMA NATUSHIMUTWILA *

1. Vyuma muka yahanjika Mbimbiliya hali Yehova vize twatela kutachikiza?

KUTALA mwasaka vatu vamishinganyekelenga vyuma vimwe mwomwo yakumona omu mweji kusolokanga kumeso chipwe kutohwa chamujimba chipwe kusoloka chachikova chenu tahi? Pamo keshi mukiko mwasakako. Twawahilila hakutachikiza ngwetu Yehova atumona mweka, keshi nge muze vatumona vatuko. Chakutalilaho, omu Samwele amwene vana vaYese, kamwene vyuma amwene Yehovako. Yehova amulwezele ngwenyi mwanaYese umwe mwakapwa mwangana waIsalele. Oloze kamulwezele lijina lyamwana kanako. Omu Samwele amwene Elyave, mwanaYese watwatwa, ambile ngwenyi: “Ou nemana kumeso aYehova ikiye vene ou wenyi awavisa.” Elyave asolokelenga nge mwangana. Oloze “Yehova ambile kuli Samwele ngwenyi: ‘Kanda nautala hakuwaha chenyi nahakusuhwa chenyiko, mwomwo ngunamukane.’” Chishina muka natulinangulako? Yehova ambile ngwenyi: “Vatu veji kutalanga omu asoloka mutu, oloze Yehova eji kutalanga mumuchima.”—Samwe. 1, 16:1, 6, 7.

2. Kweseka naYowano 7:24, mwomwo ika katwatela kushinganyekela vakwetu ngwetu vapwa vatu vavapi? Hanenu chakutalilaho.

2 Etu vatu vakuhona kukupuka twatwama natato yakushinganyekelanga vakwetu ngwetu vapwa vavapi. (Tangenu Yowano 7:24.) Oloze katweshi kuhasa kutachikiza omwo apwa mutu hakumutala kahako. Chakutalilaho, numba ndotolo alinangula chikuma keshi kutachikiza musongo ali nakuviza muveji hakumutala kahako. Oloze atela kwivwilila kanawa omu muveji mwamulweza misongo avijilenga kunyima nomwo ali nakwivwa, namusongo ali nakuviza. Ou ndotolo nahase nawa kumupima mangana ejive kanawa musongo ali nakuviza. Nge chiku, kaha nahase kumuhana vitumbo vyeka vize kavyalitele namusongoko. Chochimwe nawa, katweshi kuhasa kutachikiza kanawa vandumbwetu hakumona kaha omu veji kusolokangako. Ngocho twatela kukilikita mangana tutachikize kanawa omwo vapwa vandumbwetu. Etu katweshi kuhasa kumona mumichima yavakwetuko, shikaho katweshi kuhasa kuvatachikiza ngana muze avatachikiza Yehovako. Chipwe ngocho, nayetu tunahase kumulondezeza. Mujila muka?

3. Uno mijimbu yavatu vamuMbimbiliya natushimutwila muchihande chino nayitukafwa ngachilihi?

3 Yehova eji kwivwililanga vaka-kumulemesa. Eji kutachikizanga nawa vyuma vyeji kuvalingisanga valinge vyuma vimwe, nakuvevwila nawa keke. Omu mukiko alingile kuli Yona, naElija, naHangale naLote. Shikaho, natushimutwila hamijimbu yavatu kana mangana tumone omu tunahase kulondezeza Yehova hakutwama navandumbwetu.

IVWILILENUNGA KANAWA

4. Chuma muka chinahase kutulingisa tumone Yona kupwa mutu wakulikanga?

4 Etu vatu vakuhona kukupuka tunahase kushinganyeka ngwetu Yona apwile mutu wakulikanga kaha nawa wakuhona kushishika. Yehova amutumine kuNyineve nakuvilika mujimbu wakusopesa. Oloze ikiye anyinyine muwato nakuya kungalila yeka mangana “achine Yehova.” (Yona 1:1-3) Nge mwapwile yenu, kutala kachi mwahanyine cheka Yona mulimo kana tahi? Pamo kachi kamwalingile ngochoko. Oloze Yehova amwitavishile azate cheka mulimo kana mwomwo atalile mumuchima wenyi.—Yona 3:1, 2.

5. Vyuma muka natulinangula kuli Yona hakukekesa mazu ahanjikile mukulomba aze vasoneka hali Yona 2:1, 2, 9?

5 Kulomba chaYona chamusolwele hatoma nge apwile mutu wamwenemwene. (Tangenu Yona 2:1, 2, 9.) Yona alombelenga kuli Yehova mapapa kakavulu. Oloze nge natukekesa kanawa kulomba chize alombele omu apwile mujimo lyaishi, kaha natumona ngwetu apwile mutu wamwenemwene. Mazu azachishile mukulomba kana asolola nge apwile wakulinyisa, kaha nawa apwile namuchima wakusakwilila nakufwila nawa kuzachila Yehova. Echi chikiko chalingishile Yehova evwilile kukulomba chenyi, nakumulweza atwaleho lika kuzata mulimo amuhanyine chamokomoko nachuma alingile.

Kupwanga naunjiho wakutamo nachitukafwa twivwilenga vakwetu keke (Talenu palangalafu 6) *

6. Mwomwo ika chapwila chachilemu kwivwililanga kanawa?

6 Hakusaka twivwililenga kanawa vyuma navahanjika vakwetu, twatela kupwa vakulinyisa nakupwa namuchima wakutalilila chikoki. Mwomwo ika? Chatete, nachitukafwa tuhonenga kulusuka nakuvashinganyekela vyuma vyavipi. Chamuchivali, nachitukafwa tutachikize omwo vali nakwivwa nakutulingisa tuvevwile keke. Chamuchitatu, nachikafwa ndumbwetu alitachikize kanawa ivene. Lwola lumwe tunahase kutachikiza kanawa omwo tuli nakwivwa kuvanga kaha nge tunalwezeko mukwetu. (Vishi. 20:5) Kalama umwe wakuAsia ambile ngwenyi: “Likumbi limwe ngwalusukile kuhanjika shimbu kanda ngwivwenga mashina namasongo achihande. Ngwalwezele ndumbwetu umwe wapwevo ngwami atela kukumbululanga vyakulumbunuka hakukunguluka. Kutwala muze ngwatachikijile jino ngwami kumana uze ndumbwetu katachikijile kanawa kutangako.” Shikaho tulama vatela kuwananga chatete “mashina namasongo” numba jino vahanjikile ndumbwavo.—Vishi. 18:13.

7. Chishina muka munalinangula kujila yize Yehova akafwililemo Elija?

7 Vandumbwetu vamwe cheji kuvakaluhwilanga kutufula omwo vali nakwivwa, mwomwo yachiyoyelo chavo chakunyima chipwe chisemwa chavo chipwe pamo mukiko vene vasemukila. Jino natuvakafwa ngachilihi mangana vakasunuke nakuhanjika omwo vali nakwivwa? Anukenu vyuma alingile Yehova omu Elija apwile nakuchina Yezevele. Hahichile makumbi amavulu numba Elija alweze Ise wamwilu omwo apwile nakwivwa. Oloze Yehova amwivwililile kanawa. Kufumaho amukolezezele nakumuhana mulimo waulemu. (Vamya. 1, 19:1-18) Chochimwe nawa, vandumbwetu vamwe vasakiwa lwola numba jino vakasunuke nakuhanjika omwo vali nakwivwa. Shikaho nge natulondezeza Yehova hakuvatalililanga chikoki, kaha nachivashiwila kutulweza omwo vali nakwivwa. Kaha nge ndumbwetu nakasunuka lyehi mangana atulweze, twatela kutengeleka matwitwi nakumwivwilila kanawa.

TACHIKIZENU KANAWA VANDUMBWENU

8. Kweseka naKuputuka 16:7-13, uno Yehova akafwile ngachilihi Hangale?

8 Hangale ngamba yaSalai aputukile kulivwimba omu vamuhanyine kuli Apalama apwenga pwevo lyenyi. Omu Hangale emichile, aputukile kulumbilisa Salai mwomwo apwile mumba. Echi chalingishile Salai amuyanjise chikuma ngocho ahetele nahaseteko yakuchina. (Kupu. 16:4-6) Hakuwana nge katwakupukako, tunahase kushinganyeka ngwetu Hangale chamutelelele kumona ukalu kana mwomwo yakulivwimba chenyi. Oloze Yehova kamumwene mujila kanako. Amutuminyinyine kangelo, kaha uze kangelo akafwile Hangale alumune muchima, kaha nawa amukiswile. Hangale amwene jino ngwenyi Yehova apwile nakumona ukalu apwile nakuhitamo. Echi chamulingishile ahanjike kuli Yehova ngwenyi, “wapwa uKalunga muka-kumona, . . . uze eji kungumonanga.”—Tangenu Kuputuka 16:7-13.

9. Mwomwo ika Yehova akafwilile Hangale?

9 Mwomwo ika Yehova akafwilile Hangale? Yehova atachikijile kanawa chiyoyelo chaHangale chakunyima naukalu apwile nakumona halwola kana. (Vishi. 15:3) Hangale apwile kaEjipitu kaha atwaminenga mutanga yavaHepeleu. Pamo apwilenga nakulivwa nge kavamuzangako. Nyi pamo ashinganyekelenga hatanga yenyi nakwimbo lyenyi. Kaha nawa Hangale keshi ikiye kaha apwile pwevo lyaApalamako. Numba tuhu halwola kana, vatu jaYehova vakushishika vamwe vambachilenga luhali, oloze echi kachapwile kujina chaYehovako. (Mateu 19:4-6) Echi chikiko chalingishilenga mumalo mupwenga vikokojola navijindo. Chipwe ngocho, Yehova atachikijile vene ngwenyi chapwile chakuhenga Hangale kusaula Salai. Oloze atachikijile nawa ukalu apwile nakuhitamo Hangale, ngocho amwivwililile keke nakumutetela.

Fwilenu kutachikizanga kanawa vandumbwenu (Talenu palangalafu 10-12) *

10. Vyuma muka navitukafwa tutachikize kanawa vandumbwetu?

10 Tunahase kulondezeza Yehova hakutachikiza vandumbwetu. Shikaho, fwilenunga kutachikiza kanawa vandumbwenu. Shimutwilenunga navo shimbu kanda kukunguluka nahanyima yakukunguluka. Zatenunga navo mumulimo wakwambulula nakuvalanya mulyenga navo vyakulya kuzuvo yenu nge chinahase. Nge namulinga ngocho, kaha namutachikiza ngwenu ndumbwenu uze mwamwene ngwenu kapwa wachisamboko, kumana atwama kaha nasonyi. Ndumbwenu uze mwamwene ngwenu afwila luheto kumana atwama kaha namuchima wakuhana. Namutachikiza nawa ngwenu chisemi navana venyi veji kuchelewanga kukukunguluka mwomwo yakuvafumbukila. (Yopa 6:29) Chipwe ngocho, katwatela kupwa “vaka-kulingisa muvyuma vyambala[ko].” (Chimo. 1, 5:13) Oloze twatela kutachikiza chiyoyelo chavandumbwetu naukalu vali nakuhitamo.

11. Mwomwo ika vakulwane muchikungulwilo vatela kutachikiza kanawa mikoko?

11 Tulama vatela kutachikiza kanawa vandumbwavo muchikungulwilo. Chakutalilaho, likumbi limwe ndumbwetu Artur uze apwile kalama wakujinguluka ayile nandumbwenyi weka nakutambukila ndumbwetu uze asolokelenga kupwa wasonyi. Ndumbu Artur ambile ngwenyi: “Ou ndumbwetu atulwezele ngwenyi afwishile lunga omu mwahichile kaha myaka yayindende kufuma hakulimbata. Numba tuhu amwenenga ukalu, oloze ahashile kunangula vana venyi vamapwevo vavali vazange Yehova nakumuzachila nakashishi. Numba tuhu meso enyi aputukile kwilava kaha nawa ahombelenga, oloze atwalileho lika kuzanga Yehova nakumufwelela. Kaha twalinangwile vyuma vyavivulu kuli uze ndumbwetu.” (Fwili. 2:3) Uze kalama wakujinguluka alondezezele Yehova. Yehova atachikiza mikoko jenyi naukalu veji kumonanga. (Kulo. 3:7) Vakulwane muchikungulwilo vanahase kukafwa kanawa mikoko nge navavatachikiza kanawa.

12. Uno ndumbwetu Yip Yee anganyalile ngachilihi omu atachikijile kanawa ndumbwenyi muchikungulwilo?

12 Nge namutachikiza kanawa chiyoyelo chavandumbwenu vaze mweji kushinganyekanga ngwenu vatwama navilinga vyavipi, nachimikafwa muvatetele. Chakutalilaho, ndumbwetu Yip Yee wakuAsia ambile ngwenyi: “Ndumbwetu umwe ahanjikililenga chikuma helu, ngocho angwivwishilenga chipekete. Oloze omu ngwazachile nenyi muwande, angulwezele ngwenyi alanjishilenga vaishi hachisakano nanaye. Ngocho vahanjikililenga helu hakusanyika vatu vezenga nakulanda.” Yip Yee ambile cheka ngwenyi: “Ngwamwene jino ngwami ngwatela kutachikizanga ovyo vyeji kulingisanga vandumbwetu valinge vyuma vimwe.” Kutachikiza kanawa vandumbwetu chasakiwa kuzata nangolo. Chipwe ngocho, nge namukavangizanga lundongi lwamuMbimbiliya lwakutulweza tukasununenga chikuma michima yetu, kaha namusolola ngwenu muli nakulondezeza Yehova uze azanga “vatu vosena.”—Chimo. 1, 2:3, 4; Koli. 2, 6:11-13.

IVWILENUNGA VAKWENU KEKE

13. Kweseka naKuputuka 19:15, 16, vangelo valingile ika omu Lote apwile nakulangisa, kaha mwomwo ika?

13 Lote ahonene kukavangiza jindongi amuhanyine Yehova halwola luze atelelele kulinga ngocho. Kwejile vangelo vavali vaze vamulwezele afume muSotome natanga yenyi yosena. Mwomwo ika? Vamulwezele ngwavo: “Nganda yino natuyinongesa.” (Kupu. 19:12, 13) Oloze omu kwachele, Lote natanga yenyi kavafumine muSotomeko. Numba tuhu vangelo vamuhuhumwine, oloze ikiye “apwile nakulangisa.” Pamo tunahase kushinganyeka ngwetu Lote apwile mutu wakulikanga kuli Yehova. Oloze Yehova kapihililile nakumwecha alifwileko. Vaze vangelo vakwachile Lote natanga yenyi kumavoko nakuvalovola munganda, mwomwo “Yehova amwivwilile keke.”—Tangenu Kuputuka 19:15, 16.

14. Mwomwo ika Yehova evwililile Lote keke?

14 Vyuma muka vyalingishile Yehova evwile Lote keke? Pamo apwile nakulangisa mwomwo yakwivwa woma vatu vakuweluka wanganda. Kaha nawa pamo evwile woma hakwanuka vamyangana vavali vaze vaholokelele mumena amanenekela muchinema chize chapwile kwakamwihi nanganda. (Kupu. 14:8-12) Hakuwana nge apwile mutwe watanga, pamo alizakaminyine hali puwenyi navana. Kaha nawa hakupwa lunga waluheto, pamo apwile nazuvo yamwaza muSotome. (Kupu. 13:5, 6) Chipwe ngocho vyuma kana kavyatelelele kumulingisa ahone kulinga chuma amulwezele Yehovako. Oloze Yehova kashishikile hakulimbenja chaLoteko, kaha amuvulukile ngwenyi “mutu wakwoloka.”—Petu. 2, 2:7, 8.

Kachi nge natwivwililanga kanawa vakwetu, kaha tunahase kutachikiza mwakusolwela keke (Talenu palangalafu 15-16) *

15. Vyuma muka twatela kulinga muchishishisa chakuhana vakwetu milonga havyuma vanalingi?

15 Muchishishisa chakuhana vakwenu milonga havyuma vanalingi, fwilenu kuvatachikiza kanawa. Omu mukiko alingile nandumbwetu Veronica wamuEurope. Ambile ngwenyi: “Ndumbwami umwe asolokelenga kupihilila lwola lwosena, kaha nawa kasakilenga kulikata navakwavoko. Shimbu jimwe, ngwevwilenga woma kumuhanjikisa. Oloze ngwalyambile ngwami, ‘Nge yami ngwapwanga ngana mwaikiye, kachi nangusaka kupwa nasepa.’ Ngocho ngwamuhanjikishile, kaha mukushimutwila, ngwatachikijile jino chiyoyelo chenyi.”

16. Mwomwo ika twatela kulomba Yehova atukafwe tupwenga nakeke?

16 Yehova kaha ikiye atutachikiza kanawa. (Vishi. 15:11) Shikaho, mulombenu mangana amikafwe mumonenga vakwenu nganomu avamona ikiye, nakuvevwila keke. Omu mukiko alingile ndumbwetu umwe wapwevo Anzhela. Muchikungulwilo chavo mwapwile ndumbwenyi umwe wapwevo uze kalivwasanyinenga navakwavoko. Anzhela ambile ngwenyi: “Chapwile chachashi kuhanjika mazu amapi hali ndumbwetu kana nakulitwamina kulikata nenyi. Oloze ngwalombele Yehova angukafwe ngumutachikize kanawa.” Uno Yehova akumbulwile kulomba chenyi tahi? Anzhela ambile nawa ngwenyi: “Twazachilile hamwe muwande, kaha kufumaho twashimutwililile hajiola jajivulu. Ngwamwivwililile kanawa nakumwivwila keke. Oholyapwa ngwamuzanga chikuma, kaha nguli nakufwila kumukafwa.”

17. Vyuma muka twatela kufwila kulinga?

17 Kanda kutetelanga vandumbwenu vamwe nakusezaho vakwavoko. Vosena veji kumonanga ukalu ngana muze chapwile kuli Yona, naElija, naHangale. Kaha kakavulu ukalu kana vanalinehelangawo vavene. Oloze twatela kutachikiza ngwetu, tuvosena twamonaho lyehi ukalu wakulikokela etu vavene. Evi vikiko Yehova ali nakutulwezela ngwenyi tulivwilenga keke navakwetu. (Petu. 1, 3:8) Kachi nge natwononoka Yehova, kaha tanga yetu yakushipilitu yamukaye kosena nayipwa yakulinunga. Shikaho, omu natutwama navakwetu, twatela kufwila kuvevwililanga, nakuvatachikiza kanawa nakuvevwila keke.

MWASO 87 Twayenu Vamihizumunenga

^ par. 5 Etu vatu vakuhona kukupuka twatwama natato yakushinganyekelanga vakwetu vyuma vyavipi vize kavalingileko. Oloze Yehova “eji kutalanga mumuchima.” (Samwe. 1, 16:7) Muchihande chino, natushimutwila omu Yehova akafwile Yona, naElija, naHangale naLote. Kaha nachitukafwa tumulondezezenga omu natutwamanga navandumbwetu.

^ par. 52 MAZU AKULUMBUNUNA MUVWIMBIMBI: Ndumbwetu wakashinakaji napihilila hakumona ndumbwenyi wamukweze nakotokela kukukunguluka, oloze kutwala muze mwatachikiza jino ngwenyi apwanga muponde hamukwakwa.

^ par. 54 MAZU AKULUMBUNUNA MUVWIMBIMBI: Kalama walizavu amwenenga ndumbwenyi umwe wapwevo kupwa wakaliu, oloze kutwala muze atachikijile jino ngwenyi ou ndumbwenyi apwilenga wasonyi, kaha kalivwilenga kupwa wakukasunuka nge ali hamwe navatu vaze katachikizako.

^ par. 56 MAZU AKULUMBUNUNA MUVWIMBIMBI: Omu ndumbwetu wapwevo umwe aputukile kushikama chikuma nandumbwenyi wapwevo, amwene jino ngwenyi ou ndumbwenyi kapwilenga mutu wamukalu ngana muze amumwene halwola lwatete kuZuvo yaWanganako.