Faigi nösi

Faigi ba gangolifa

ARTIKEL WAMAHAʼÖ 16

Fondrondrongo, Douʼö Waʼaboto ba Dödömö, ba Foromaʼö Waʼahakhö Dödö

Fondrondrongo, Douʼö Waʼaboto ba Dödömö, ba Foromaʼö Waʼahakhö Dödö

”Böi mihuku niha moloʼö niʼila hörö, hizaʼi miʼatulöʼö wanguhukumi andrö.”​—YOH. 7:24.

SINUNÖ 101 Falulu Fohalöwö ba Wahasara Dödö

NITUTUNÖ *

1. Hadia zaboto ba dödöda sanandrösa khö Yehowa moroi ba Zura Niʼamoniʼö?

HADIA omasiʼö na ihuku ndraʼugö niha böʼö moloʼö laʼa-laʼa gulimö, sikhalamö, mazui faʼebua mbotomö? Tatu manö löʼö. Taʼandrö saohagölö börö me lö ifaigi ita Yehowa moloʼö niʼila hörö! Duma-dumania, me ifaigi ndraono Gizaʼi Samueli, lö ifaigi ira simane famaigi Yehowa. Iʼombakhaʼö Yehowa khö Zamueli wa so samösa ba gotalua nono Gizaʼi si tobali razo ndraono Gizaraʼeli. Haniha daʼö? Me iʼila nono Gizaʼi siaʼa sotöi Eliabi, imane Samueli, ’Hasambalö wa yaʼia nibayoini Yehowa.’ Moloʼö sikhala hegöi boto Geliabi, tefaudu na tobali ia razo. Hizaʼi, ”Imane Yehowa khö Zamueli: Böi faigi ngaʼeunia ba faʼalawania, tenga sa yaʼia nituyugu.” Hadia wamahaʼönia? Imane Yehowa, ”Ngaʼeu nifaigi niha, ba tödö nifaigi Lowalangi!”​—1 Zam. 16:1, 6, 7.

2. Simane nitutunö ba Yohane 7:24, hadia mbörö wa tebai tahuku zi samösa niha molöʼö niʼila hörö? Beʼe duma-duma.

2 Börö me niha si lö moʼahonoa ita, asese tahuku niha böʼö moloʼö niʼila hörö. (Baso Yohane 7:24.) Hizaʼi sindruhunia, lö oya zi tola aboto ba dödöda na taʼodaligö niʼila hörö. Duma-dumania, hewaʼae na onekhe zi samösa doto mazui no ara ia mohalöwö, lö aboto sibai ba dödönia wökhö zi samösa niha moloʼö niʼila hörönia. Moguna ihaogö ifondrondrongo hadia nitutunö khönia, enaʼö tola aboto ba dödönia hewisa zalua khö zi samösa niha, hewisa dödönia, ba hadia manö nirasoinia. Ba tola manö, ironsen niha sofökhö andrö enaʼö tola iʼila ndroto-ndroto si so bakha ba mbotonia. Na ifalua daʼö, tola itatugöi hadia lala si tefaudu ba wamadöhö fökhö si göna ba niha daʼö. Simanö göi, lö aboto sibai ba dödöda ndra talifusöda na ha moloʼö niʼila hörö. Moguna taforege enaʼö taʼila nösi dödöra ba hewisa ira zindruhunia. Sindruhu sa, tebai tabaso nösi dödö zi samösa niha, andrö wa tebai aboto ba dödöda niha böʼö simane faʼaboto ba dödö Yehowa yaʼira. Hizaʼi, tola taforege ba woloʼö duma-duma Yehowa. Hewisa lalania?

3. Hewisa waö-waö salua si so ba Zura Niʼamoniʼö nitutunöda ba artikel daʼa, tola möi fanoloda ba woloʼö duma-duma Yehowa?

3 Hadia nifalua Yehowa ba nono mbanuania? Ifondrondrongo ira. Aboto ba dödönia waö-waö waʼaurira hegöi salua khöra. Ba ihakhösi tödö ira. Tatutunö dania hewisa lala Yehowa ba wamalua daʼö khö Yona, Elia, Hagara, hegöi Loti. Tafahaʼö göi ita ba woloʼö duma-duma Yehowa ba tafalua zimane daʼö khö ndra talifusöda.

HAOGÖ FONDRONDRONGO

4. Hana wa tola manö taʼokhögö lala wangera-ngera si fasala sanandrösa khö Yona?

4 Na lö taʼila fefu zalua, tola manö iʼanemaiʼö tahalö gangetula wa tebai mufaduhusi tödö ba faröi Yona. Itema fareta moroi khö Yehowa ba wangombakha turia fanguhuku ba niha Niniwe. Hizaʼi, lö ifalua daʼö Yona. Iforege ”ba woloi khö Yehowa”. (Yo. 1:1-3) Hadia öfuli öbeʼe ginötö khö Yona ba wamalua halöwö daʼö? Tola manö löʼö. Hizaʼi, iʼila Yehowa wa no sinangea na ifuli tebeʼe ginötö khö Yona.​—Yo. 3:1, 2.

5. Hadia zaboto ba dödöda sanandrösa khö Yona moroi ba wehedenia nisura ba Yona 2:1, 2, 9?

5 Na tanehegö wehede Yona me mangandrö ia, tola aboto ba dödöda hewisa zindruhunia ia. (Baso Yona 2:1, 2, 9.) Tatu asese mangandrö Yona khö Yehowa. Fangandrö nifaʼemania me so ia ba dalu giʼa, tola möi fanoloda ba wangila amuata si sökhi niʼokhögö Yona, tenga ha amuatania si fasala. Fehedenia zangoromaʼö wa so khönia wangide-ngideʼö, fangandrö saohagölö, ba no ihalö gangetula ba woloʼö Yehowa. Daʼö mbörö wa lö iʼosambuaʼö dödönia Yehowa ba gamuata Yona si fasala. Ifondrondrongo wangandrö Yona, ba lö mamalö ibeʼe khönia halöwö tobali samaʼeleʼö!

Na no taʼila fefu zalua, tola itugu taforomaʼö waʼahakhö dödö (Faigi ngenoli si-6) *

6. Hewaʼae na moguna wamorege, hana wa moguna tahaogö ba wamondrondrongo niha böʼö?

6 Enaʼö tola tahaogö ba wamondrondrongo niha böʼö, moguna so khöda wangide-ngideʼö hegöi faʼebolo dödö. Sindruhu sa, moguna so khöda wamorege ba wamalua yaʼia. Hizaʼi, na tafalua daʼö, so tölu mbua nitemada. Si oföna, lö alio tahalö gangetula si fasala sanandrösa ba niha böʼö. Si dua, tola itugu aboto ba dödöda hadia nirasoi ndra talifusöda hegöi ohitö dödöra. Tola möi fanoloda daʼö ba wangoromaʼö faʼahakhö dödö. Si tölu, tola manö möi fanolo daʼö khö ndra talifusöda enaʼö itugu aboto ba dödönia hewisa ia zindruhunia. Itaria, awena tola aboto ba dödö zi samösa niha sanandrösa ba nirasoinia, na no itutunö daʼö. (Gamd. 20:5) Imane samösa satua sokubaloi, ”No irai ulau fahuhuo fatua lö ufondrondrongo fefu zalua. Uwaʼö khö zi samösa dalifusöda ira alawe enaʼö idouʼö waʼasökhi mbua gera-era nifaʼemania ba gangowuloa. Hizaʼi ba gafuriata, awena aboto ba dödögu wa ambö onekhe ia mombaso. Ba moguna iforege sibai enaʼö tola ibeʼe mbua gera-erania.” Andrö, moguna laforege ira satua sokubaloi enaʼö ’lafondrondrongo’ fefu zalua fatua lö labeʼe mene-mene!​—Gamd. 18:13.

7. Hadia wamahaʼö nihalömö moroi ba nifalua Yehowa khö Gelia?

7 So ösa ndra talifusöda zorasoi wa abua sibai khöra ba wanutunö ösi dödöra börö waö-waö waʼaurira, si toʼölö lafalua ba mbanuara, mazui amuatara. Hewisa lalada enaʼö aoha khöra ba wanutunö ösi dödöra? Törö tödöu hewisa lala Yehowa ba wanolo Elia. Me moloi Elia moroi khö Gizebela, lö iʼanemaiʼö mangandrö ia khö Yehowa. Hauga hari aefa daʼö, awena itutunö khö Yehowa nösi dödönia. Hewaʼae simanö, ihaogö ifondrondrongo ia Yehowa. Iʼaroʼö Gelia, ba ibeʼe khönia halöwö si tohude. (1 Raz. 19:1-18) Tola manö awena omasi ndra talifusöda ba wanutunö khöda ösi dödöra, na no ara numalö ginötö. Andrö, na omasi taʼila hadia zindruhunia nösi dödöra, moguna taforomaʼö waʼebolo dödö simane Yehowa. Na tafalua daʼö, tola faduhu dödöra khöda. Baero daʼö, moguna göi tahaogö tafondrondrongo na latutunö hadia nirasoira.

FOREGE ENAʼÖ ITUGU ABOTO BA DÖDÖMÖ NDRA TALIFUSÖDA

8. Moloʼö 1 Moze 16:7-13, hewisa lala Yehowa ba wanolo Hagara?

8 Lö sökhi gamuata zawuyu Saraʼi sotöi Hagara, me no tobali ia foʼomo Gaberamo. Me manabina Hagara, ibörögö iʼaohasi ba dödö Zaraʼi börö me lö ononia. Itugu lö sökhi zalua ba gotaluara irege moloi Hagara. (1 Moz. 16:4-6) Börö me lö moʼahonoa lala wangera-ngerada, te tawaʼö tödöda wa ira alawe sasiliyawa Hagara andrö, ba no sinangea tehuku ia. Hizaʼi, tenga simane daʼö lala wangera-ngera Yehowa. Ifatenge malaʼikania Yehowa ba wamalukhaisi Hagara. Itolo ia malaʼika andrö ba wombulöʼö amuatania ba ifahowuʼö Hagara. Aboto ba dödö Hagara wa iʼameʼegö tödö ia Yehowa ba aboto sibai ba dödönia hadia zalua khönia. Tofakha sibai ba dödönia daʼö, irege imane khö Yehowa, ’Lowalangi soroma ndraʼugö, . . . samaigi-maigi yaʼo.’​—Baso 1 Moze 16:7-13.

9. Hadia manö zaboto ba dödö Yehowa sanandrösa khö Hagara?

9 Hadia zaboto ba dödö Yehowa sanandrösa khö Hagara? Aboto ba dödönia waö-waö waʼauri Hagara hegöi fefu zi no irai alua khönia. (Gamd. 15:3) Hagara andrö samösa ira alawe Miserai si toröi ba nomo niha Heberaiʼo. Hadia itaria irasoi wa laʼosilöʼögö ia? Hadia itörö tödönia nösi nomonia hegöi banua waʼatumbunia? Baero daʼö, tenga ha yaʼia woʼomo Gaberamo. Me götö daʼö, so ösa ndra matua soya donga samosumange Yehowa. Hizaʼi, iʼotarai mböröta tenga simane daʼö goi-goi si no itatugöi Yehowa sanandrösa ba wongambatö. (Mat. 19:4-6) Andrö wa lö ahöli dödöda na alua gabulö dödö ba wongambatö, simane faʼafökhö dödö hegöi fatiusa. Sindruhu sa, fasala ba wamaigi Yehowa gamuata Hagara börö me iʼaohasi ba dödö Zaraʼi. Hizaʼi, börö me aboto ba dödö Yehowa hadia nirasoi Hagara hegöi salua khönia, iforomaʼö khönia Yehowa waʼasökhi dödö.

Forege enaʼö aboto ba dödömö ndra talifusöda (Faigi ngenoli si-10-12) *

10. Hewisa enaʼö itugu aboto ba dödöda ndra talifusöda?

10 Tola taʼoʼö duma-duma Yehowa na taforege enaʼö faoma aboto ba dödöda nawöda. Forege enaʼö itugu aboto ba dödömö ndra talifusömö. Lau fahuhuo khöra fatua lö tebörögö hegöi na no teʼasiwai gangowuloa, fao khöra ba wanuriaigö, ba na tola, kaoni ira wemanga. Na öfalua daʼö, tola manö so zawena aboto ba dödömö sanandrösa khöra. Duma-dumania, hulö lö omasi fariawö zi samösa dalifusöda ira alawe, sindruhunia yaʼia andrö niha saila-aila. Mazui, talifusöda ira matua sangokhögö kefe soya, sindruhunia yaʼia andrö niha soböwö sibai ba tenga sangomasiʼö anaʼa. Mazui, so sambua fongambatö sasese ahou weʼamöi ba gangowuloa, sindruhunia so gabula dödö nitaögöra. (Yob. 6:29) Tatu manö, tebai ’taʼurusai zi tenga urusada’. (1 Tim. 5:13) Hewaʼae simanö, moguna taforege enaʼö aboto ba dödöda ndra talifusöda ba taʼila hadia zi no irai alua khöra. Na tafalua daʼö, tola itugu aboto ba dödöda ndra talifusöda.

11. Hana wa moguna sibai aboto ba dödö ndra satua sokubaloi hadia zalua khö ndra talifusöra?

11 Moguna sibai aboto ba dödö ndra satua sokubaloi, waö-waö waʼauri ndra talifusöra si so ba mbanua niha Keriso. Nehegö duma-duma dalifusöda sotöi Artur si no tobali satua samasui. Fao ia khö zi samösa dalifusöda satua sokubaloi tanö böʼö, ba wamalukhaisi talifusöda ira alawe si lö omasi fariawö ba saila-aila. Imane Artur, ”Awena aboto ba dödöma wa no mate woʼomonia ira matua, lö ara me no aefa wangowalura. Hewaʼae na oya gabula dödönia, tola iʼebuaʼö ndraononia alawe si darua tobali samosumange Yehowa si lö faröi. Hizaʼi iadaʼa, ambö iʼila-ila niha, ba göna ia fökhö wangera-ngera. Hewaʼae simanö, lö mamalö aro waʼomasinia hegöi famatinia khö Yehowa. Marasoi wa oya wamahaʼö si tola maʼoʼö moroi khö dalifusöda andrö.” (Fil. 2:3) Iʼoʼö duma-duma Yehowa zatua samasui andrö. Aboto ba dödö Yehowa mbiri-birinia ba iʼila hadia gabula dödö nitaögöra. (2 Moz. 3:7) Na aboto ba dödö ndra satua sokubaloi mbiri-biri nikubaloira, itugu aoha khöra ba wameʼe fanolo.

12. Hadia mbua nitema dalifusöda sotöi Yip Yee me iforege enaʼö aboto ba dödönia ndra talifusö ba mbanua niha Keriso?

12 Tola manö fatuwu ndraʼugö khö zi samösa dalifusöda. Hizaʼi, na öforege ba wangila waö-waö waʼaurinia, tola manö aoha khömö ba wangoromaʼö khönia faʼahakhö dödö. Nehegö duma-duma dalifusöda Yip Yee moroi ba Asia. Imane, ”Ba mbanua niha Keriso si so yaʼo, so samösa dalifusöda ira alawe sebua li na fahuhuo. Moloʼö yaʼo, lö ifosumange niha böʼö. Hizaʼi, me fao ndraʼaga manuriaigö, awena uʼila wa me föna asese möi ia ba fasa ba wanolo ndra satuania wamawa iʼa. Moguna iʼebuaʼö linia enaʼö adöni dödö zowöli.” Imane nasa Yip Yee, ”Ufahaʼö ndraʼo wa moguna uʼila waö-waö waʼauri ndra talifusöda enaʼö aboto ba dödögu ira.” Sindruhu sa, moguna khöda wamorege enaʼö aboto ba dödöda ndra talifusöda. Hizaʼi, na öʼoʼö mene-mene Zura Niʼamoniʼö ba wamokai tödömö, no öʼoʼö duma-duma Yehowa sangomasiʼö ”fefu niha”.​—1 Tim. 2:3, 4; 2 Kor. 6:11-13.

FOROMAʼÖ WAʼAHAKHÖ DÖDÖ

13. Moloʼö 1 Moze 19:15, 16, hadia nifalua ndra malaʼika me arörö-rörö Loti, ba hadia mbörö?

13 Lö iʼanemaiʼö iʼoʼö Loti wanuturu lala moroi khö Yehowa, ba ginötö moguna mufalua daʼö. Me luo daʼö, so darua malaʼika zi möi khö Loti ba lafaso ia ba wolohe baero ösi nomonia moroi ba Zodoma. Hadia mbörö? Lamane ira malaʼika si darua andrö, ”Mafakiko sa mbanua daʼe.” (1 Moz. 19:12, 13) Sihulö wonginia, lö nasa sofanö ira moroi ba nomora. Andrö wa lafuli zui lafangaösö Loti ira malaʼika andrö. Hizaʼi, ”arörö-rörö ia”. Tola manö tawaʼö tödöda wa lö iʼameʼegö tödö Loti wamangelama moroi khö Yehowa mazui yaʼia andrö niha si lö moloʼö. Hewaʼae simanö, lö mamalö iforege Yehowa ba wanolo yaʼia. Börö ”me no edöna iʼorifi ia Yehowa”, lagogohe dangania ira malaʼika ba wanolo yaʼia hegöi ösi nomonia ba wondröi banua andrö.​—Baso 1 Moze 19:15, 16.

14. Hadia mbörö wa iforomaʼö Yehowa waʼahakhö dödö khö Loti?

14 Te so ösa mbörö wa iforomaʼö Yehowa waʼahakhö dödö khö Loti. Tola manö abua khönia ba wondröi omonia, börö me ataʼu ia ba niha si so ba zi fasui Zodoma. Baero daʼö, so ösa deʼala tanö böʼö. Tola manö iʼila Loti wa so darua razo si no aekhu ba dögi safönu aspal, si so ba mbawa danö sahatö ba daʼö. (1 Moz. 14:8-12) Börö me yaʼia andrö samösa foʼomo hegöi ama, tatu manö iʼaombösi tödö zalua ba nösi nomonia. Oya göi gokhötania, ba tola manö sökhi sibai nomonia si so ba Zodoma. (1 Moz. 13:5, 6) Sindruhu sa, fefu zalua andrö tebai mubaliʼö dane-dane wa lö iʼanemaiʼö iʼoʼö fareta Yehowa. Hizaʼi, lö iʼosambuaʼö dödönia Yehowa ba zala nifalua Loti. Ba dödönia, Loti andrö no ”niha satulö”.​—2 Fet. 2:7, 8.

Na tafondrondrongo niha böʼö, tola taʼila hewisa lala ba wangoromaʼö khöra faʼahakhö dödö (Faigi ngenoli si-15-16) *

15. Moroi na tahuku niha böʼö moloʼö amuatania, hadia zinangea tafalua?

15 Moroi na öhuku zi samösa niha börö nifaluania, forege enaʼö aboto ba dödömö hadia nirasoinia. Daʼö niforege zi samösa dalifusöda ira alawe sotöi Veronica moroi ba Eropa. Imane, ”So samösa dalifusöda ira alawe, asese ifangerau mbawania ba lö omasi ia fariawö ba niha böʼö. Itaria, ataʼudo fahuhuo khönia. Hizaʼi, umane tödögu, ’Na alua khögu zimane daʼö, tatu moguna so zi fahuwu khögu.’ Andrö wa uhalö gangetula ba wanofu hadia zalua khönia. Sindruhunia, omasi ia itutunö khögu nösi dödönia! Iadaʼa itugu aboto ba dödögu ia.”

16. Hana wa moguna mangandrö ita enaʼö itolo ita Yehowa ba wangoromaʼö faʼahakhö dödö?

16 Ha Yehowa zi tola mangila hewisa ita zindruhunia. (Gamd. 15:11) Börö daʼö, andrö khö Yehowa enaʼö itolo ndraʼugö ba wamaigi ndra talifusö simane famaiginia yaʼira. Ba andrö khö Yehowa enaʼö itolo ndraʼugö ba wangiʼila hewisa lala ba wangoromaʼö faʼahakhö dödö khö ndra talifusöda. Me no mangandrö dalifusöda ira alawe sotöi Anzhela, itugu aoha khönia ba wangoromaʼö faʼahakhö dödö ba niha böʼö. So samösa dalifusöda ira alawe ba mbanua niha Keriso si farahu yaʼia, sangokhögö amuata si fatuwu ba niha. Imane Anzhela, ”Omasido sibai utegu ia börö gamuatania ba lö fariawödo khönia. Hizaʼi, ulau mangandrö khö Yehowa enaʼö aboto ba dödögu hadia zalua khö dalifusöda andrö.” Hadia ifondrondrongo Yehowa wangandrö Anzhela? Imane, ”Fao ndraʼaga manuriaigö, ba aefa daʼö malau fahuhuo ba zi hauga za. Uhaogö ba wamondrondrongo yaʼia. Iadaʼa, itugu uʼomasiʼö ia ba uhalö gangetula ba wanolo yaʼia.”

17. Hadia gangetula nihalöda?

17 Tebai tafili haniha ndra talifusöda sinangea taforomaʼö faʼahakhö dödö. Fefu ira, lataögö gabula dödö simane salua khö Yona, Elia, Hagara hegöi Loti. Itaria göi göna ira abula dödö börö zalara samösa. Sindruhunia, hasambalö wa no irai alua khöda zimane daʼö. Daʼö mbörö wa iʼandrö khöda Yehowa enaʼö taforomaʼö wa tarasoi hadia nirasoi niha böʼö. (1 Fet. 3:8) Na taʼoʼö Yehowa, no taʼaroʼö waʼafatalifusötada ba zi sagörö ulidanö khö ndra talifusöda si faböʼö-böʼö waö-waö waʼauri. Andrö, datahalö gangetula ba wamondrondrongo ndra talifusöda, taforege enaʼö itugu aboto ba dödöda ira, ba taforomaʼö khöra waʼahakhö dödö.

SINUNÖ 87 Aine! Tema Wangokafu Dödö

^ par. 5 Börö me niha si lö moʼahonoa ita, alio manö khöda ba wangai angetula sanandrösa ba niha böʼö hegöi ohitö dödöra. Hizaʼi, tenga simane daʼö Yehowa, nifaiginia yaʼia daʼö ”tödö niha”. (1 Zam. 16:7) Ba wamahaʼö daʼa, tatutunö hewisa lala Yehowa ba wanolo Yona, Elia, Hagara, hegöi Loti si fao faʼahakhö dödö. Na tafahaʼö ita ba duma-duma Yehowa, tola taʼoʼö ia ba tafalua daʼö khö ndra talifusöda.

^ par. 52 ELUAHA GAMBARA: So samösa dalifusöda ira matua sabao tödö me so dalifusöda ono matua sahou tohare ba gangowuloa. Ba gafuriata, awena iʼila wa no latandru motonia ba daʼö mbörö wa ahou ia.

^ par. 54 ELUAHA GAMBARA: So samösa zatua gorahua wanuriaigö sangumaʼö wa lö omasi fariawö zi samösa dalifusöda ira alawe. Ba gafuriata, awena iʼila wa niha saila-aila dalifusöda andrö, ba lö ahono dödönia na so ia ba gotalua niha sato sambö fahuwu khönia.

^ par. 56 ELUAHA GAMBARA: Samösa dalifusöda ira alawe, falukha ia khö dalifusöda ira alawe tanö böʼö si lö omasi fariawö, me so ia ba Balai Mbanua Lowalangi. Me no fariawö ira, awena aboto ba dödönia wa tenga simane daʼö gamuata dalifusöda andrö.