1. Eaa te mea tika ta te Pipiria e akakite ra no Iehova?

E REKA ana koe me akara mai tetai tangata i toou pakiri, toou mata e toou kopapa? Kare. E mea pumaana no tatou i te kite kare a Iehova e akara ana i te tu o te tangata! I te akara anga a Samuela i te tamariki tamaroa a Iese, kare aia i kite i ta Iehova e akara ra. Akakite a Iehova kia Samuela e ka riro tetai tamaiti a Iese ei ariki no Iseraela. Koai? I te kite anga a Samuela i ta Iese tama mua ko Eliaba, karanga aia: “Ko ta Iehova tikai teia i akatainu ra, tei mua i tona aroaro.” Akara anga e ariki rai a Eliaba. “Kua tuatua mairā Iehova kia Samuela, Auraka e akara i tona mata, e tona tu i te teitei; no te mea kua kopaeia aia e au.” Te apiianga? Karanga a Iehova: “E akara oki te tangata ki te tu i vao ake, karekā Iehova e akara ïa i te ngakau.”—1 Samu. 16:1, 6, 7.

2. Ia Ioane 7:24, eaa te tumu kare tatou e akara i te tu i vao o tetai ke? Akatutu mai.

² Ei aronga apa, ka akava tatou i te tangata ki te tu i vao ake. (E tatau ia Ioane 7:24.) Inara ka meangiti ta tatou ka kite i tetai tangata me akara tatou i te tu i vao ake. Ei akatutuanga, e meangiti ua ta te taote karape ka kite, no tetai tangata maki me akara ua aia iaia. Ka anoanoia te taote kia akarongo meitaki ki te tangata maki, tona tu, tona manako ngakau, e tetai ua atu ngai paruparu iaia. Penei ka X-ray te taote i te tangata maki kia kite i te tu o  tona kopapa. Me kare ra, ka tarevake te rapakau a te taote. Mei tera katoa te tu me akara tatou i vao i to tatou au taeake e te au tuaine, kare tatou i kite meitaki ia ratou. Ka anoanoia tatou kia akara—i to ratou tu i roto roa. E tika, kare e rauka ia tatou i te akara i te ngakau mei ia Iehova rai. Inara, ka rauka ia tatou i te aru i tona akaraanga. Akapeea?

3. Akapeea te au akaraanga Pipiria me tauturu ia tatou kia aru ia Iehova?

³ Akapeea a Iehova me akono i te aronga akamori iaia? Ka akarongo meitaki aia kia ratou. Ka akamanako aia i to ratou turanga. E ka akaaroa aia ia ratou. Ia tatou e kite ra ia Iehova e akaari ra i teia tu kia Iona, Elia, Hagara e Lota, ka akara tatou akapeea me aru ia Iehova me akono i to tatou au taeake e te au tuaine.

4. Eaa te tumu ka manako kino tatou ia Iona?

⁴ No te mea kare tatou i mārama, ka akava tatou ia Iona no tona akarongo kore. Kua akaue a Iehova iaia kia akakite i tana akavaanga ki Nineve. Kare aia i akarongo ana kua kake a Iona ki runga i te pai e kua ‘oro mei te aroaro o Iehova.’ (Iona 1:1-3) Ka tono akaou ainei koe ia Iona kia rave i tana angaanga? Kare paa. Tuke ra a Iehova, kua tono akaou aia ia Iona.—Iona 3:1, 2.

5. Eaa taau i apii no Iona mei tana au tuatua ia Iona 2:1, 2, 9?

⁵ Akaari maira a Iona i tona tu i roto i tana pure. (E tatau ia Iona 2:1, 2, 9.) Noatu te putuputu i te reira ka tauturu ia tatou kia akara i tona tu i roto roa e te tumu i oro ei aia. Kua akaari mai tana au tuatua i tona tu akaaka, akameitaki e te akarongo ia Iehova. No reira a Iehova i akakore ei i tana ara, kua pau i tana pure, e kua angaanga ua rai a Iona ei peroveta!

6. Eaa te puapinga me akarongo meitaki tatou?

⁶ Akarongo meitaki ki tetai ke, ka anoanoia tatou kia akaaka e kia akakoromaki. E toru tumu i puapinga ai teia. Mea mua, kare tatou e viviki i te akava i tetai ke. Te rua, ka kite tatou i te tumu i manako akapera ai tetai taeake, tona akakoroanga, e kia akaaroa iaia. E te toru, ka maata ta tatou ka kite, me tuatua mai tetai taeake i tona manako. Tetai taime kare tatou e mārama ana i to  tatou uaorai tu, kia tuatua roa tatou i te reira ki tetai ke. (Mase. 20:5) Akakite tetai tangata pakari i Asia: “Maara iaku toku tarevake kua tuatua vave ua au, kare i akarongo ana. Kua tuatua au ki tetai tuaine kia akamako mai i tana pauanga. I muri maira, kua kite mai au kare e māmā ana iaia i te tatau e te paupau.” E mea puapinga kia “akakiteia atu” me kore kia akarongo te tangata pakari, i mua ake ka ako ei aia i tetai ke!—Mase. 18:13.

7. Eaa ta tatou ka kite mai mei ia Iehova i tona akono anga ia Elia?

⁷ Ka ngata i tetai au taeake e te au tuaine i te akakite mai i to ratou manako, i to ratou oraanga, ta ratou peu e tetai ua atu mea. Akapeea tatou me tauturu ia ratou kia tuatua mai i to ratou manako? Akamaara tatou akapeea a Iehova i te akono anga ia Elia i tona oro anga mei ia Iezebela. E manganui te rā i akakite ei a Elia i tona manako ki tona Metua i te rangi. Kua akarongo meitaki a Iehova. Kua akamaroiroi atura Aia ia Elia e kua oronga i tetai angaanga puapinga kiaia. (1 Ari. 19:1-18) Ka anoanoia rai te tuatau no te au taeake e te au tuaine kia tuatua i to ratou manako, me pera ratou ka kite tatou eaa to ratou manako. Ka aru tatou ia Iehova kia akakoromaki e aere ua rai ka tuatua mai ratou. Me tuatua ratou ka akarongo meitaki tatou.

8. Ia Genese 16:7-13, akapeea a Iehova i te tauturu anga ia Hagara?

⁸ Kua akaneneva a Hagara, te tavini vaine o Sarai, i tona riro anga ei vaine na Aberama. Kua nui a Hagara e kua akavaavaa ia Sarai, no te mea kare ana tamariki. Kua kino tikai to raua turanga kua tuaru a Sarai ia Hagara. (Gene. 16:4-6) Me akara tatou, kua tano rai tei tupu kia Hagara. Inara e tuke to Iehova manako ia Hagara. Tono atura Aia i tana angera kiaia. I te kite anga te angera iaia, kua tauturu aia ia Hagara kia taui i tona tu e kua akameitaki iaia. Kua kite a Hagara e te akara maira a Iehova iaia e kua mārama i tona turanga. Kua akakeuia aia kia kapiki e “te kite maira koe, e te Atua, iaku, . . . tei kite mai iaku.”—E tatau ia Genese 16:7-13.

9. Eaa ta te Atua i akamanako i tona tauturu anga ia Hagara?

⁹ Eaa ta Iehova i kite i roto ia Hagara? Kua kite aia i tona oraanga e tana i na roto ana. (Mase. 15:3) No Aiphiti mai a Hagara e noo ra i te ngutuare o Aberama. Kua manako ana ainei aia iaia e tuitarere? Kua mii ainei aia i tona kopu tangata e tona enua anau? Kare aia i te vaine ua na Aberama. I tera tuatau, ka maata te vaine a te aronga tiratiratu. Tuke rai ki ta Iehova akakoroanga mua. (Mata. 19:4-6) No reira rai i tupu ei te manamanata e te vareae. Noatu kua kite a Iehova e kua tarevake a Hagara e kare i akarongo kia Sarai, papu ia tatou e kua mārama a Iehova i to Hagara turanga.

10. Akapeea tatou e kite ei i to tatou au taeake?

¹⁰ Ka aru tatou ia Iehova e ka tauta kia mārama i to tatou taeake. E akaoaoa ki toou au taeake e te au tuaine. Tuatua kia ratou i mua ake e i muri ake i te uipaanga, angaanga kapiti kia ratou i te tutu evangeria, e me ka rauka, e pati ia ratou kia aere mai kia kaikai. Me pera koe, ka kite mai koe i tetai tuaine oaoa  kore e vaine akama, e te taeake apinganui e taeake akono manuiri aia, e tetai ngutuare tangata kare e tae vave mai ana ki te uipaanga te akakoromaki ra i te patoianga i te kainga. (Iobu 6:29) E tika, auraka tatou e riro ei aronga “te akara matariki i ta tetai ke ra akonoanga.” (1 Timo. 5:13) Inara, e mea meitaki kia mārama tatou i te oraanga o te au taeake e te au tuaine kia tauturu ia ratou.

11. Eaa i puapinga ai kia kite meitaki te aronga pakari i te mamoe?

¹¹ Te aronga pakari ka anoanoia ratou kia kite i te tu oraanga o te au taeake e te au tuaine e akono ra ratou. Akamanako ana i te akaraanga o tetai taeake ko Artur tei tavini ana ei akaaere kotinga. Kua atoro raua ko tetai tangata pakari i tetai tuaine akama. “Kua kite mai maua e kua mate tana tane i muri ake i to raua akaipoipo anga,” karanga ai a Artur. “Noatu te manamanata, kua utuutu aia i tana nga tamaine kia maroiroi i te pae vaerua. Teianei kua kinokino tona nga mata e te taitaia ra aia. Noatu te reira kua maroiroi tona inangaro ia Iehova e tona akarongo iaia. E maata ta maua i kite mai mei teia tuaine.” (Phili. 2:3) Te aru ra teia akaaere kotinga i te akaraanga o Iehova. Kua kite a Iehova i tana mamoe e to ratou mamae. (Exo. 3:7) Te aronga pakari tei kite meitaki i te mamoe ka rauka ia ratou i te tauturu.

12. Eaa ta te tuaine ko Yip Yee i kite no tetai tuaine i roto i te putuputuanga?

¹² Me kite koe i te oraanga o tetai taeake Kerititiano e riri ana koe, ka tauturu ia koe kia aroa iaia. Akamanako ana i teia akaraanga. “Kua tuatua maata tetai tuaine i roto i taku putuputuanga,” karanga ai a Yip Yee, e noo ana i Asia. “Manako au kare aia i apii ana kia akaari i te tu meitaki. I to maua tutu aere anga, kua kite mai au kua tauturu ana aia i tona nga metua i te okooko i ko i te makete. Ka kapiki maata aia i te aronga okooko kia aere mai kia ratou.” Karanga a Yip Yee e: “Ka anoanoia au kia kite i te tu oraanga o te au taeake kia mārama ia ratou.” Ka aruaru tatou i te kite meitaki i to tatou au taeake. Me aru tatou i te akoanga Pipiria kia maora te ngakau, te aru ra tatou ia Iehova, kia inangaro i “te tangata katoatoa.”—1 Timo. 2:3, 4; 2 Kori. 6:11-13.

13. Ia Genese 19:15, 16, eaa ta te nga angera i rave i te tavarevare anga a Lota, e no teaa ra?

¹³ I te taime puapinga o tona oraanga, kua tavarevare a Lota i te akono i ta Iehova ikuikuanga. Kua aravei te nga angera ia Lota e kua raurau iaia kia taki mai i tona ngutuare ki vao ia Sodoma. No teaa ra? Karanga raua: “E akapou [ïa] i te reira.” (Gene. 19:12, 13) Tera mai popongi, tei te kainga rai a Lota ma. No reira kua akamatakite akaou te nga angera ia Lota. Inara kua “tavarevare ua ra aia.” Penei ka manako tatou kare a Lota e manata ana. Inara e tuke a Iehova kare aia i tuku ana i te au no te tauturu iaia. “E akaperepere to Iehova iaia,” e kua opu atura te nga angera iaia e tona ngutuare e kua oro atura.—E tatau ia Genese 19:15, 16.

14. Eaa te tumu i akaaroa ai a Iehova ia Lota?

¹⁴ E maata te tumu i akaaroa ai a Iehova ia Lota. Kua mataku a Lota i te akaruke i tona kainga no tona mataku i te tangata i vao i te oire. E tukeke te kino i reira. Kua kite katoa a Lota i te nga ariki tei inga ki roto i te vaarua hemera i roto i te o. (Gene. 14:8-12) Ei tane ei papa, kua manata tikai a Lota i tona ngutuare. Pera katoa, e tangata apinganui a Lota, penei e are manea tona i Sodoma. (Gene. 13:5, 6) Noatu rai, kare teia i te tumu meitaki no Lota kia kore e akarongo kia Iehova. Inara kua akara a Iehova i te meitaki o Lota e kua kapiki iaia e “tangata tuatua-tika.”—2 Pete. 2:7, 8.

15. Eaa ta tatou ka rave, kia kore e akava i te tu o tetai?

¹⁵ Ka aruaru tatou kia mārama i te turanga oraanga o tetai. Kua aruaru te tuaine ko Veronica, i Europa, i te rave i teia. “Akara anga ririririia ra tetai tuaine,” karanga ai aia. “Ka noo aia koia anake ua. Tetai taime, ka mataku au i te aravei iaia. Inara kua manako au, ‘Me ko au aia, ka inangaro au i tetai oa.’ No reira kua ui au kiaia peea ua koe. Kua  tuatua maoraora mai aia i tona manako! E teianei e maata taku i mārama no tona oraanga.”

16. Eaa tatou ka pure ei kia akaaroa ua rai i tetai?

¹⁶ Ko Iehova anake ua tei mārama meitaki ia tatou. (Mase. 15:11) E pati kiaia kia tauturu ia koe kia kite i tana e kite ra e kia mārama akapeea i te akaaroa atu i tetai. Kua tauturu te pure i te tuaine ko Anzhela kia akaaroa i tetai. E tuaine tetai i roto i te putuputuanga kare e oaoa ana. Karanga a Anzhela e: “Ka māmā ua i te akava i teia tuaine e te ‘orei i toku rima’ koia oki kia kopae iaia. Inara kua pati au kia Iehova kia tauturu iaku kia akaaroa i teia tuaine.” Kua akarongo mai ainei a Iehova i ta Anzhela pure? Karanga aia: “Kua angaanga kapiti maua i te tutu evangeria e kua pukapuka no tetai tuatau roa. Kua akarongo meitaki au i tona manako. Teianei e maata toku aroa iaia e ka tauturu ua rai au iaia.”

17. Eaa ta tatou ka aruaru i te rave?

¹⁷ Kare e rauka ia koe i te iki e ko teea taeake e te tuaine ka akaaroa. Tupu te manamanata kia Iona, Elia, Hagara, e Lota. E na ratou rai i akatupu i to ratou manamanata i tetai au taime. Kua rave rai tatou i te reira. E mea tau i reira no Iehova kia akakite mai kia tatou kia akaaroa i tetai e tetai. (1 Pete. 3:8) Me akarongo tatou kia Iehova, ka akatupu tatou i te tu rotai i roto i tona ngutuare i te pae vaerua i teianei ao. Me akono i tetai e tetai, e aruaru atu tatou i te akarongo, apii, e te akaaroa.