Go na content

Go na table of contents

STUDIE-ARTIKEL 16

Arki bun èn sori sari-ati

Arki bun èn sori sari-ati

„Un no musu krutu sani soleki fa unu e si en nanga ai, ma un musu krutu sma na wan reti fasi.”​—YOH. 7:24.

SINGI 101 Wroko makandra leki wán man

SAN WI O LERI *

1. San Bijbel e leri wi fu Yehovah èn fa dati e trowstu wi?

FA YU ben o feni en efu sma ben o krutu yu fu di den no lobi a kloru fu yu skin, fu di den no lobi yu fesi noso a fasi fa yu skin de? Seiker yu no ben o lobi dati. A de wan trowstu gi wi fu sabi taki Yehovah no e si wi leki fa libisma e si wi. Fu eksempre, di Samuel si den manpikin fu Isai, a no ben si san Yehovah ben si. Yehovah ben taigi Samuel taki wan fu den manpikin fu Isai ben o tron kownu fu Israel. Ma sortuwan fu den Yehovah ben o teki? Di Samuel si Eliab, a moro bigi boi fu Isai, a prakseri: ’A musu de so taki na en Yehovah teki.’ Gi Samuel, Eliab ben gersi wan kownu. „Ma Yehovah taigi Samuel: ’No luku fa a de, noso fa a langa, bika a no en mi wani.’” San disi e leri wi? Yehovah taki moro fara: „Libisma e si soso san na ai e si. Ma Yehovah e si fa na ati de.”​—1 Sam. 16:1, 6, 7.

2. Soleki fa Yohanes 7:24 e sori, dan fu san ede wi no musu luku nomo fa wan sma tan? Gi wan eksempre.

2 Fu di wi na sondusma, meki wi alamala abi a gwenti fu luku wan sma, dan wi e krutu en kaba. (Leisi Yohanes 7:24.) Ma wi no man sabi fa wan sma de trutru te wi e luku en nomo. Fu eksempre, srefi wan koni datra di abi furu ondrofeni no man sabi san e du wan sma te a e luku en nomo. A musu arki bun fu kon sabi sortu siki a sma ben abi kaba, fa a e firi èn san e du en now. Kande a datra o seni a sma fu meki wan scan fu si san e pasa na ini en skin. Efu a datra no du dati, dan a kan gi a sma wan dresi di no bun. Na so a de tu taki wi no kan sabi fa wi brada nanga sisa de, te wi e luku den nomo. Wi musu pruberi fu kon sabi den moro bun. A no de fu taki dati wi no kan si san de na ini wan sma ati. Dati meki noiti wi o frustan sma so bun leki Yehovah. Ma wi musu du ala san wi man fu teki na eksempre fu en. Fa wi kan du dati?

3. Fa den Bijbel tori di wi o luku na ini na artikel disi o yepi wi fu teki na eksempre fu Yehovah?

3 San Yehovah e du gi den anbegiman fu en? A e arki den. A e frustan a situwâsi fu den èn san miti den na ini den libi. Èn a e sori sari-ati gi den. Meki wi go luku fa Yehovah du disi gi Yona, Elia, Hagar nanga Lot èn fa wi kan teki na eksempre fu en.

ARKI BUN

4. Fa wi ben kan denki fu Yona, te wi luku san a du?

4 Fu di wi no sabi ala sani fu a situwâsi fu Yona, meki wi kan si en leki wan sma di no ben de fu frutrow èn di ben trangayesi Yehovah. Yehovah ben gi en a wroko fu go taigi den sma fu Ninefei taki a o pori a foto. Ma na presi fu du dati, Yona teki wan sipi di ben go na wan heri tra sei. Yona ben ’lowe gi Yehovah’ (Yona 1:1-3). Efu na yu, yu ben o frutrow Yona ete èn yu ben o gi en a srefi wroko baka? Kande yu no ben o du dati. Ma Yehovah gi Yona a wroko baka.​—Yona 3:1, 2.

5. San den wortu na ini Yona 2:1, 2, 9 e leri wi fu Yona?

5 Den begi fu Yona e sori fa a ben de trutru. (Leisi Yona 2:1, 2, 9.) A no de fu taki dati Yona ben begi furu. Ma den sani di a taki di a ben de na ini a bere fu a fisi e yepi wi fu denki bun fu Yona èn fu no si en nomo leki wan sma di lowe gi en frantwortu. A begi fu en e sori taki a ben abi sakafasi, taki a ben de nanga tangi èn taki a ben wani gi yesi na Yehovah. Dati meki Yehovah no luku a fowtu di Yona meki, ma a arki a begi fu en èn a tan gebroiki en leki profeiti.

Te wi e meki muiti fu kon sabi fa sani de trutru, dan dati o yepi wi fu abi sari-ati nanga trawan (Luku paragraaf 6) *

6. Fu san ede wi musu arki bun?

6 Fu man arki bun wi musu abi sakafasi èn wi musu abi pasensi. Dri reide de fu san ede a prenspari fu du dati. A fosi reide na taki a o yepi wi fu no denki takru fu sma. A di fu tu reide na taki wi o frustan fa den e firi èn fu san ede den e du noso taki son sani. Disi o yepi wi fu sori sari-ati gi den. A di fu dri reide na taki wi kan yepi wan sma fu kon sabi ensrefi moro bun. Son leisi a sma no man frustan fu san ede a abi son firi. Ma te a e taki fu den, dan a e frustan ensrefi moro bun (Odo 20:5). Wan owruman na ini Asia e taki: „Wan leisi mi meki a fowtu fu taki fosi mi arki. Mi taigi wan sisa taki a musu meki muiti fu gi moro bun piki na den konmakandra. Bakaten mi kon sabi taki a sisa no man leisi bun èn taki a e du furu muiti fu gi wan piki.” Disi e sori taki a prenspari taki ibri owruman musu kon sabi fa sani de trutru, fosi a gi rai!​—Odo 18:13.

7. San wi e leri fu a fasi fa Yehovah yepi Elia?

7 Son leisi den sani di wan brada noso sisa miti na ini en libi, a kulturu fu en noso a fasi fa a de e meki en muilek gi en fu taki fa a e firi. Fa wi kan meki en moro makelek gi den fu taki fa den e firi? Prakseri fa Yehovah yepi Elia di a ben e lowe gi Iseibel. A teki omeni dei fosi Elia taigi en Papa na hemel fa a ben e firi. Ma di a bigin taki, Yehovah teki en ten fu arki en. Baka dati a gi Elia deki-ati èn a gi en wan prenspari wroko fu du (1 Kow. 19:1-18). A kan teki ten fosi wi brada noso sisa man taigi wi fa den e firi. Ma soso te den e du dati, wi o man sabi fa den e firi trutru. Efu wi abi pasensi neleki Yehovah, dan den o frutrow wi èn den o fruteri wi fa den e firi. Te den e du dati, dan wi musu teki wi ten fu arki den bun.

KON SABI YU BRADA NANGA SISA MORO BUN

8. Fa Yehovah yepi Hagar soleki fa wi kan si na ini Genesis 16:7-13?

8 Hagar, na umasrafu fu Sarai, ben du wan don sani baka di a tron a wefi fu Abram. Di Hagar kon de nanga bere a ben e wisiwasi Sarai, di no ben abi pikin. A situwâsi ben kon so ogri, taki Sarai yagi Hagar gowe (Gen. 16:4-6). Leki sondu libisma, wi ben kan denki taki Hagar ben de wan uma di ben abi heimemre èn taki Sarai ben abi leti fu yagi en. Ma Yehovah no ben si Hagar so. A seni wan engel go na en. Di na engel feni en, a yepi en fu kenki en denki èn a taigi en taki a ben o kisi furu bakapikin. Hagar ben si taki Yehovah ben e luku en èn taki a ben sabi a situwâsi fu en. A ben taki: „Yu na wan Gado di e si ala sani . . . , a sma di e si mi.”​—Leisi Genesis 16:7-13.

9. Fu san ede Gado sori sari-ati gi Hagar?

9 San Yehovah ben sabi fu Hagar? A ben sabi san ben miti Hagar na ini en libi (Odo 15:3). Hagar ben de wan Egepte uma di ben e libi nanga Hebrewsma. Kande a ben firi leki sma no ben lobi en. Kande a ben misi en famiri nanga en kondre. Boiti dati, a no en wawan ben de Abram wefi. Fosi, anbegiman fu Yehovah ben abi moro leki wan wefi. Ma a no dati Yehovah ben wani na ini a bigin (Mat. 19:4-6). Dati meki a no e fruwondru wi taki problema ben de na ini na osofamiri fu Abram èn taki den tu wefi ben dyarusu tapu makandra. Yehovah no ben feni en bun taki Hagar ben wisiwasi Sarai. Ma a ben frustan a situwâsi fu Hagar èn fa a ben e firi. Dati meki a sori sari-ati gi en.

Meki muiti fu kon sabi den brada nanga sisa moro bun (Luku paragraaf 10-12) *

10. Fa wi kan kon sabi wi brada nanga sisa moro bun?

10 Neleki Yehovah, wi musu pruberi fu frustan makandra. Kon sabi yu brada nanga sisa moro bun. Taki nanga den fosi a konmakandra bigin èn baka a konmakandra. Wroko nanga den na ini a preikiwroko, èn efu a kan, yu kan kari den kon na yu oso fu nyan wan sani. Te yu e du dati, dan kande yu o si taki a sisa di yu denki taki a no abi switifasi, e syensyen. Yu o si taki a brada di yu denki taki a lobi moni fu di a gudu, lobi fu gi sma sani. Èn yu o kon sabi taki a sisa nanga en pikin di lobi kon lati na den konmakandra, e kisi furu gens (Yob 6:29). Wi no wani „bumui nanga tra sma tori” (1 Tim. 5:13). Ma a bun fu kon sabi wi brada nanga sisa èn fu sabi san miti den na ini den libi. Disi kan yepi wi fu frustan den moro bun.

11. Fu san ede a prenspari taki owruman sabi den brada nanga sisa bun?

11 A prenspari taki owruman kon sabi den brada nanga sisa moro bun. Luku na eksempre fu wan brada di nen Artur èn di ben e dini leki kring-opziener. En nanga wan tra owruman go na wan sisa di ben syensyen. Artur e taki: „Wi leri taki en masra dede wan tu yari baka di den trow. Aladi a ben muilek, a ben man yepi den tu umapikin fu en fu lobi Yehovah èn fu dini en. Ma now a no ben si so bun moro èn a ben firi brokosaka furu. Toku a lobi Yehovah èn a abi wan tranga bribi. Wi si taki wi ben kan leri furu fu a sisa disi” (Fil. 2:3). A kring-opziener disi ben teki na eksempre fu Yehovah. Yehovah sabi den anbegiman fu en èn a sabi sortu tesi den e kisi (Eks. 3:7). Owruman di sabi den brada nanga sisa o man yepi den moro bun.

12. San yepi wan sisa di e libi na ini Asia fu denki tra fasi fu wan sisa fu en gemeente?

12 Son leisi wan brada noso sisa abi wan fasi di yu no lobi. Ma te yu kon sabi en moro bun, dan yu o frustan en moro bun. Luku wan eksempre. Wan sisa di e tan na ini Asia e taki: „Wan sisa fu mi gemeente e taki bun tranga. Mi ben feni taki a no abi bun maniri. Ma di mi wroko nanga en na ini a preikiwroko mi kon sabi taki fosi, a ben yepi en papa nanga mama seri fisi na wowoyo. A ben musu taki bun tranga fu hari klanti.” A sisa e taki: „Mi leri taki mi musu kon sabi mi brada nanga sisa moro bun, efu mi wani frustan fu san ede den abi son fasi.” Wi musu meki muiti fu kon sabi wi brada nanga sisa moro bun. Te yu e opo yu ati moro soleki fa Bijbel e taigi wi, dan yu e teki na eksempre fu Yehovah di lobi „ala sortu sma”.​—1 Tim. 2:3, 4; 2 Kor. 6:11-13.

SORI SARI-ATI

13. Soleki fa Genesis 19:15, 16 e sori, dan san den engel du di Lot ben draidrai èn fu san ede?

13 Wan leisi Lot ben draidrai fu du san Yehovah taki aladi a ben kan lasi en libi. Tu engel go na Lot èn den taigi en taki en nanga en osofamiri ben musu komoto na ini Sodom. Fu san ede? Den taki: „Wi o pori a presi disi” (Gen. 19:12, 13). A tra mamanten Lot nanga en osofamiri ben de na ini na oso ete. Dati meki den engel warskow Lot baka. Ma „Lot ben e tan draidrai”. Kande wi ben o denki taki Lot no ben span nanga san Yehovah taigi en èn taki a ben trangayesi. Ma Yehovah tan yepi en. „Fu di Yehovah ben abi sari-ati nanga en”, meki den engel grabu Lot nanga en osofamiri hori na den anu, dan den tyari den go na dorosei fu a foto.​—Leisi Genesis 19:15, 16.

14. Fu san ede Yehovah sori sari-ati gi Lot?

14 Kande wan tu reide ben de fu san ede Yehovah ben abi sari-ati nanga Lot. A kan taki Lot ben draidrai fu gowe fu di a ben frede den sma di ben e tan dorosei fu a foto. Tra sani ben de di Lot ben frede kande. Furu tarapeti ben de krosibei fu Sodom èn Lot ben sabi taki tu kownu ben fadon na ini den peti dati (Gen. 14:8-12). A no de fu taki dati Lot ben e prakseri en frow nanga den pikin fu en. Boiti dati, Lot ben gudu èn a kan taki a ben abi wan moi oso na ini Sodom (Gen. 13:5, 6). A tru taki nowan fu den sani disi ben musu meki taki Lot draidrai fu gi yesi na Yehovah. Toku Yehovah no ben luku soso den fowtu fu Lot, ma a ben si en leki wan „reti-ati man”.​—2 Petr. 2:7, 8.

Te wi e arki bun te trawan e taki, dan dati o yepi wi fu sori sari-ati gi den (Luku paragraaf 15-16) *

15. Na presi fu krutu sma, san wi musu du?

15 Na presi fu krutu wan sma, wi musu meki muiti fu frustan fa a e firi. Veronica, wan sisa na ini Europa, ben pruberi fu du dati. A e taki: „Ala ten wan sisa ben swa en fesi. A no ben moksi nanga tra sma. Son leisi mi ben frede fu go taki nanga en. Ma mi ben prakseri: ’Efu mi ben de en, mi ben o wani wan mati.’ Dati meki mi aksi en fa a e firi. A bigin fruteri mi san de tapu en ati. Now mi e frustan en moro bun.”

16. Fu san ede wi musu aksi Yehovah fu yepi wi fu sori sari-ati?

16 A wan-enkri sma di e frustan wi heri bun, na Yehovah (Odo 15:11). Sobun, aksi en fu yepi yu fu si tra sma leki fa en e si den èn fu sabi fa fu sori sari-ati gi den. Begi yepi wan sisa di nen Anzhela fu abi moro sari-ati. A no ben man feni en nanga wan sisa na ini a gemeente fu en. Anzhela e taki: „A ben o makelek fu krutu a sisa disi èn fu no bumui nanga en. Ma mi aksi Yehovah fu yepi mi fu frustan a sisa disi.” Yehovah piki a begi fu Anzhela? A taki: „Wi preiki nanga makandra èn baka dati wi taki omeni yuru langa. Mi arki en nanga pasensi. Now mi lobi en moro èn mi bosroiti fu tan gi en deki-ati.”

17. San wi musu tan du?

17 Wi no musu sori sari-ati gi suma wi wani, ma wi musu sori sari-ati gi ala brada nanga sisa. Den alamala e kisi problema neleki Yona, Elia, Hagar nanga Lot. Sonwan fu den suku problema gi densrefi. Ma wi alamala du sani wan leisi di tyari problema kon gi wi. Dati meki Yehovah wani taki wi musu sori sari-ati gi makandra (1 Petr. 3:8). Te wi e gi yesi na Yehovah, dan wi o sorgu taki wánfasi de mindri wi brada nanga sisa na heri grontapu. Sobun, meki wi arki wi brada nanga sisa, meki wi kon sabi den moro bun èn meki wi sori sari-ati gi den.

SINGI 87 Kon! Dan yu o kisi krakti baka

^ paragraaf 5 Fu di wi abi sondu, meki wi de gaw fu krutu sma èn furu leisi wi denki taki wi sabi fu san ede den e du son sani. Ma Yehovah „e si fa na ati de” (1 Sam. 16:7). Na artikel disi e sori fa a yepi Yona, Elia, Hagar nanga Lot na wan lobi-ati fasi. Na artikel o yepi wi tu fu si wi brada nanga sisa leki fa Yehovah e si den.

^ paragraaf 52 SAN WI E SI TAPU DEN PRENKI: Wan moro owru brada e mandi pikinso te a e si taki wan yongu brada kon lati na a konmakandra. Ma bakaten a e kon sabi taki a brada ben lati fu di wan sma naki a wagi fu en.

^ paragraaf 54 SAN WI E SI TAPU DEN PRENKI: A grupu-opziener fu a preikiwroko grupu ben denki taki a sisa disi no ben lobi sma, ma bakaten a kon si taki a sisa disi ben syensyen èn a ben muilek gi en fu taki nanga sma di a no sabi bun.

^ paragraaf 56 SAN WI E SI TAPU DEN PRENKI: Di wan sisa miti wan tra sisa a fosi leisi na ini a Kownukondre zaal, a ben denki taki a sisa disi no abi switifasi èn taki a no lobi taki nanga sma. Ma di a kon sabi en moro bun, a kon si taki dati no de so.