Ankan kxpulakni

Ankan kliputsan

ARTÍCULO NEMA NATALIKGALHTAWAKGA 16

Kakalilakgaputsaw chu kakalakgalhamaw amakgapitsin

Kakalilakgaputsaw chu kakalakgalhamaw amakgapitsin

«Ni kalakputsanantit kaj xlakata la tasiyakan: xaʼakgstitum kaputsanantit akxni chuna natlawayatit» (JUAN 7:24).

TAKILHTLIN 101 Makxtum kaskujniw Dios

TUKU NATALICHUWINAN *

1. ¿Tuku xaxlikana xlakata Jehová kinkamatliwakglhan nema lichuwinan kBiblia?

¿NIXLIKANA pi nitlan makgkatsiyaw akxni wi tiku kinkaputsananiyan kaj xlakata kincolorkan, la lakawanaw chu la tasiyayaw? Wa xlakata, lu tlan makgkatsiyaw pi Jehová ni kinkaputsananiyan kaj xlakata la tasiyayaw. Akgtum liʼakxilhtit, akxni Samuel kaʼakxilhli xkamanan Jesé, ni wa akxilhli tuku Jehová akxilhli. Dios xwaninit pi chatum xkgawasa Jesé mapakgsina xʼama litaxtu kʼIsrael. Pero ¿tiku? Akxni akxilhli Eliab, xapuxku, Samuel wa: «Xlikana kxlakatin Jehová ya tiku xla laksaknit». Eliab xtasiya pi tlan mapakgsina xlitaxtulh. «Pero Jehová wanilh Samuel: “Ni kaʼakxilhti la tasiya nipara la xlilanka, xlakata klakgmakganit”». ¿Tuku kinkamasiyaniyan? Jehová wampara: «Chixku kaj akxilha tuku tasiya; pero Jehová, xla akxilha tuku wi knaku» (1 Sam. 16:1, 6, 7).

2. Chuna la wan Juan 7:24, ¿tuku xlakata ni kililakputsananitkan chatum lataman kaj xlakata la tasiya? Kawili akgtum liʼakxilhtit.

2 Xlakata makglakgalhinanin akinin, kimputumkan kalakputsananiyaw amakgapitsin kaj xlakata la tasiyakgo (kalikgalhtawakga Juan 7:24). Pero max ni liwana nalakgapasaw chatum lataman komo kajwatiya naʼakxilhaw la tasiya. Kawiliw akgtum liʼakxilhtit. Maski chatum makuchina lu katsini chu lu skgalala, ni liwana katikatsilh tuku tajatat kgalhi chatum lataman komo kajwatiya naʼakxilha. Talakaskin liwana nakgaxmatni xlakata nakatsi tuku lanima chu la makgkatsi. Max asta nawani pi kamaxtulh akgtum radiografía (o namalakgxkgakgekan). Komo makuchina ni natlawa uma, max nitlan katikitaxtulh. Xtachuna la uma, nila liwana katsiyaw tuku titaxtumakgolh kinatalankan komo kajwatiya naʼakxilhaw la tasiyakgo. Talakaskin naliskujaw xlakata nakatsiyaw tuku lakpuwan o makgkatsi. Akinin nichuna la Jehová tiku tlan akxilha tuku wi kxnakujkan amakgapitsin, wa xlakata nikxni katikaʼakgatekgsniw chuna la tlawa Jehová. Pero tlan naliskujaw xlakata nastalaniyaw xliʼakxilhtit. Kaʼakxilhwi la natlawayaw.

3. ¿La nakinkamakgtayayan liʼakxilhtit xalak Biblia nema naʼakxilhaw kʼuma artículo?

3 Jehová kakgaxmatni xlakskujnin, kuenta katlawani tuku titaxtukgonit chu la tatekgskgo, chu kalimasiyani talakgalhaman. Kaʼakxilhwi la tlawalh kxpalakatakan Jonás, Elías, Agar chu Lot, chu kaʼakxilhwi la tlan nastalaniyaw xliʼakxilhtit xlakata la nakalikatsiniyaw kinatalankan.

LIWANA KAKAKGAXMATNIW

4. ¿Tuku xlakata nitlan xlakpuwaw xlakata Jonás?

4 Xlakata ni liwana katsiyaw putum tuku titaxtulh, max xlakpuwaw pi Jonás chatum chixku tiku nila lipawankan chu makgxtakgnan. Jehová xlimapakgsinit pi xmastalh akgtum nixatlan tamakatsinin kNínive. Pero Jonás ni kgalhakgaxmatli Jehová chu alakatanu niku alh, “tsalanilh Jehová” (Jon. 1:1-3). Max akinin nialh xmaxkiw talakaskin xlakata xmasputulh xtaskujut. Pero Jehová lakpuwa pi xlakgchan namasputu (Jon. 3:1, 2).

5. Akxni likgalhtawakgayaw tuku wan Jonás 2:1, 2, 9, ¿tuku katsiniyaw xpalakata uma palakachuwina?

5 Tlan nakatsiyaw la xlikatsi Jonás komo naʼakxilhaw oración nema tlawalh kxpan skiti (kalikgalhtawakga Jonás 2:1, 2, 9). Uma oración kaj akgtum nema lhuwa oración tlawalh, kinkamakgtayayan naʼakxilhaw pi xla ni kaj chatum chixku xwanit tiku tsalanilh tuku xlakgayawakanit. Xtachuwin limasiya xtataktujut, pi xpaxtikatsini chu pi xlikana xkgalhakgaxmatputun Jehová. Wa xlakata Jehová ni wa akxilhli tuku nitlan tlawalh, wata kgaxmatli xʼoración chu chuntiya limaklakaskilh la xpalakachuwina.

Komo liwana nakatsiyaw tuku titaxtumakgo natalan nakinkamakgtayayan namakgkatsiyaw tuku makgkatsikgo (Kaʼakxilhti párrafo 6). *

6. ¿Tuku xlakata tlan kitaxtu pi liwana nakakgaxmatniyaw amakgapitsin?

6 Xlakata liwana nakakgaxmatniyaw amakgapitsin, talakaskin nataktujuyaw chu nakgalhkgalhinanaw. Pulaktutu tuku tlan nakitaxtu komo chuna natlawayaw. Pulana, ni lakapala katikalakpuwaniw tuku nitlan amakgapitsin. Xlipulaktiy, nakatsiyaw tuku makgkatsi kintalakan chu tuku xlakata chuna xtayat. Uma nakinkamakgtayayan tlakg naʼakgatekgsniyaw. Chu xlipulaktutu, namakgtayayaw tlakg tlan xʼakstu nalakgapaskan. Min kilhtamaku, chatum lataman ni akgatekgsa putum tuku makgkatsi asta akxni kalitachuwinan amakgapitsin tuku titaxtuma (Prov. 20:5). Chatum kgolotsin tiku makgtayanama kʼAsia wan: «klakapastaka pi milh kilhtamaku lakapala kchuwinalh chu ni pulana kkgaxmatli. Ama kilhtamaku, kwanilh chatum tala puskat pi tlakg liwana xlakkaxwililh xtakgalhtin nema masta ktamakxtumit. Alistalh, kkatsilh pi tuwa makgkatsi kgalhtawakga chu lu liskuja xlakata namasta xtakgalhtin». Lu xlakaskinka pi lakgkgolotsin pulana liwana nakgaxmatkgo putum tuku lama chu alistalh namastakgo tastakyaw (Prov. 18:13).

7. ¿Tuku kinkamasiyaniyan chuna la Jehová likatsinilh Elías?

7 Makgapitsi natalan tuwa makgkatsikgo nalichuwinankgo tuku makgkatsikgo xlakata tuku titaxtukgonit kxlatamatkan, xtalismaninkan o xtayatkan. ¿La tlan nakamakgtayayaw xlakata tlan nakinkawanikgoyan tuku makgkatsikgo? Kalakapastakwi la likatsinilh Jehová Elías akxni xla tsalanilh mapakgsina Jezabel. Titaxtulh lhuwa kilhtamaku asta akxni wanilh xTlat xalak akgapun tuku xmakgkatsi. Chu Jehová liwana kgaxmatnilh. Alistalh makgpuwantinilh chu lakgayawalh akgtum xlakaskinka taskujut (1 Rey. 19:1-18). Max kinatalankan nachuna natalakaskin pi lhuwa kilhtamaku nakgalhkgalhikgo xlakata tlan nakinkalipawankgoyan chu nakinkawanikgoyan tuku makgkatsikgo. Pero komo akinin xakgalhkgalhinanin chuna la Jehová, tlan nakinkalipawankgoyan, chu alistalh nakinkawanikgoyan tuku makgkatsikgo. Akxni chuna natlawakgo, liwana kakakgaxmatniw.

KAKALAKGAPASWI KINATALANKAN

8. Chuna la lichuwinan Génesis 16:7-13, ¿la makgtayalh Jehová Agar?

8 Agar, xlakskujni Sarái, nitlan tsukulh likatsi akxni xpuskat litaxtulh Abrán. Akxni xʼama tawila kskgata, nitlan tsukulh likatsini Sarái, tiku ni xkgalhi kamanan. Wa xlakata, Sarái mamaxanilh akxni stakyawalh, chu Agar tsalalh (Gén. 16:4-6). Xlakata makglakgalhinanin akinin, max nalakpuwanaw pi Agar chatum puskat tiku lu tlankajwa xwanit chu xlakgchan tuku tlawanika. Pero Jehová nichuna xlakpuwan xpalakata Agar. Malakgachanilh chatum xʼángel xlakata namakgtaya nalakgpali xtayat chu ksikulunatlawalh. Xla katsilh pi Jehová kuenta xtlawama chu pi liwana xkatsi tuku xtitaxtuma. Wa xlakata wanilh: «Wix chatum Dios tiku akxilha» (kalikgalhtawakga Génesis 16:7-13).

9. ¿Tuku kuenta tlawalh Jehová xpalakata Agar?

9 ¿Tuku kuenta tlawalh Jehová xpalakata Agar? Liwana xkatsi tuku xtitaxtunit kxlatamat (Prov. 15:3). Xla egipcia xwanit, pero xwi kʼakgtum familia nema hebreo xwanit. ¿Xmakgkatsi pi kaj xmakgwi? ¿Xlakapastaka xfamilia chu xkachikin? Ni kajwatiya xpuskat Abrán xlitaxtu. Milh kilhtamaku makgapitsi xlakskujnin Dios chalhuwa xkgalhikgo xlakpuskatinkan. Pero uma ni wa tuku xlakpuwan Jehová akxni malakatsukilh familia (Mat. 19:4-6). Ni kaks kinkamalakawaniyan pi xlalakgsitsilakanikgolh. Xlikana pi Jehová nachuna nitlan akxilhli pi Agar nitlan likatsinilh Sarái, pero nachuna akgatekgsnilh tuku xmakgkatsi chu tuku xtitaxtuma.

Tlakg liwana kakalakgapaswi kinatalankan (Kaʼakxilhti párrafos 10 asta 12). *

10. ¿Tuku tlan natlawayaw xlakata tlakg liwana nakalakgapasaw kinatalankan?

10 Tlan nastalaniyaw xliʼakxilhtit Jehová akxni nakaʼakgatekgsniputunaw amakgapitsin. Tlakg liwana kakalakgapaswi kinatalankan. Kakatachuwinaw akxni nina tsuku chu akxni sputa tamakxtumit, lakxtum kakatalichuwinaw Dios chu komo matlaniyaw kakawaniw pi tlan akxtum nakatawayanaw. Akxni chuna natlawayaw, max naʼakxilhaw pi chatum tala tiku tasiya pi ni lu katalalin amakgapitsin kaj maxanan, max chatum tala tiku kgalhi lhuwa tumin ni lilakgaputsa tumin, wata kalakgalhaman amakgapitsin o akgtum familia tiku ni sokgku chan ktamakxtumit max titaxtuma taputsastalanit (Job 6:29). Xlikana, ni namakgtanuyaw kxlatamatkan amakgapitsin (1 Tim. 5:13). Pero xlakaskinka pi nakalakgapasaw tsinu kinatalankan chu tuku xlakata kgalhikgo uma tayat.

11. ¿Tuku xlakata lu xlakaskinka pi lakgkgolotsin liwana nakalakgapaskgo xnatalankan?

11 Lu xlakaskinka pi lakgkgolotsin tlakg liwana nakalakgapaskgo xnatalankan tiku kaskujnanikgo. Kaʼakxilhwi xliʼakxilhtit chatum superintendente xla circuito wanikan Artur. Xla chu chatum kgolotsin lakgapaxialhnankgolh chatum tala puskat tiku xtasiya pi xmaxanan chu ni lu xchuwinan. Artur wan: «Kkatsiw pi xchixku nilh akxni nina makgas xtamakgaxtokgkgonit. Maski lu tuwa xmakgkatsi, xla kamasiyanilh chatiy xlaktsuman napaxkikgo Jehová. Pero la uku nialh lu la akxilha chu min kilhtamaku lu lipuwan. Maski chuna, tapaxkit nema kgalhini Jehová chu xtakanajla chuntiya tliwakga wi. Kkatsiw pi lhuwa tuku tlan xakkatsiniw xlakata lu xatlan xliʼakxilhtit» (Filip. 2:3). Uma superintendente xla circuito xliskuja xlakata nastalani xliʼakxilhtit Jehová, tiku kalakgapasa xlakskujnin tiku ni makgxtakgkgo chu wi tuku nitlan titaxtumakgo (Éx. 3:7). Komo lakgkgolotsin liwana kalakgapaskgo xnatalankan, tlakg tlan nakamakgtayakgo.

12. ¿Tuku xlakata lu tlan kitaxtunilh chatum tala wanikan Yip Yee liwana nalakgapasa chatum tala puskat xalak kxcongregación?

12 Akxni tlakg liwana lakgapasaw chatum tala tlakg lakapala naʼakgatekgsniyaw. Wa uma tuku titaxtulh chatum tala puskat wanikan Yip Yee, tiku lama kʼAsia. Xla lichuwinan: «Chatum tala xalak kincongregación lu pixlanka xchuwinan. Xaklakpuwan pi ni xmasta kakni. Pero akxni lakxtum kalh talichuwinan Dios, kkatsilh pi xkamakgtaya xnatlatni akxni kstakgo skiti o tamakgnin. Xtalakaskin pixlanka xchuwinalh xlakata xkgaxmatkgolh latamanin». Chu wampara: «Kkatsilh pi xlakata nakkaʼakgtekgsni natalan talakaskin pi nakkalakgapasa». Uma tuwa tamakgkatsi. Pero akxni tlawayaw tuku wan xtastakyaw Biblia xlakata nakalilakgaputsayaw amakgapitsin, stalaniyaw xliʼakxilhtit Jehová, tiku kapaxki “putum latamanin” (1 Tim. 2:3, 4; 2 Cor. 6:11-13).

KAKALAKGALHAMAW AMAKGAPITSIN

13. Chuna la wan Génesis 19:15, 16, ¿tuku tlawakgolh ángeles akxni Lot makgapalalh, chu tuku xlakata?

13 Akgtum kilhtamaku nema lu xlakaskinka xlitaxtu kxlatamat Lot, makgapalalh nakgalhakgaxmata Jehová. Chatiy ángeles lakgapaxialhnankgolh chu wanikgolh pi xkamaxtulh xfamilia kSodoma xlakata xʼamaka malakgsputukan (Gén. 19:12, 13). Pero lichali, Lot chu xfamilia antaku xwilakgolh kxchikkan. Wa xlakata, ángeles amakgtum waniparakgolh tuku xʼama la, pero Lot «ni xlakapala». Max nalakpuwanaw pi ni xkgalhakgaxmatnan. Pero Jehová ni sitsilh. Wata «lakgalhamalh», chu wa xlakata ángeles makgachipalinkgolh chu katamakxtukgolh kʼama kachikin (kalikgalhtawakga Génesis 19:15, 16).

14. ¿Tuku xlakata Jehová lakgalhamalh Lot?

14 ¿Tuku xlakata Jehová lakgalhamalh Lot? Max pulaklhuwa tuku xlakata. Max Lot ni xmakgxtakgputun xchik xlakata xkapekuani latamanin tiku xwilakgolh kxkilhtin Sodoma. Pero ni kajwatiya uma xpekuani. Max xkatsi tuku kaʼakgspulalh chatiy mapakgsinanin tiku lakgtsankgakgolh kpozos xla alquitrán klakatsu ama kachikin (Gén. 14:8-12). Max nachuna xlilakgaputsa xpuskat chu xlaktsuman. Nachuna, lhuwa tumin xkgalhi, wa xlakata max xkgalhi akgtum tlan chiki (Gén. 13:5, 6). Xlikana, putum uma ni xtlawalh pi ni tunkun xkgalhakgaxmatli Jehová. Pero Dios ni wa akxilhli tuku nitlan tlawalh Lot, wata lilakgapasli la «akgstitum chixku» (2 Ped. 2:7, 8).

Komo nakakgaxmatniyaw amakgapitsin, nakatsiyaw la nakalimasiyaniyaw talakgalhaman (Kaʼakxilhti párrafos 15 chu 16). *

15. ¿Tuku kilitlawatkan xlakata ni lakapala nalakputsananiyaw chatum lataman?

15 Xlakata ni nalakputsananiyaw chatum lataman, lu kaliskujwi xlakata nakatsiyaw tuku makgkatsi. Verónica, chatum tala xalak Europa, chuna tlawalh. Xla wan: «Xwi chatum tala tiku xtasiya pi putum kilhtamaku ksitsi. Niti xtalalin. Xmin kilhtamaku xakpekuani naktachuwinan. Pero klakpuwa pi komo chuna xaktitaxtulh chuna la xla, xaklakgatilh komo xakkgalhilh chatum amiga. Wa xlakata kkgalhskilh la xmakgkatsi chu tsukulh kilitachuwinan. La uku tlakg liwana kʼakgatekgsni».

16. ¿Tuku xlakata talakaskin naskiniyaw Jehová pi nakinkamakgtayayan namakgkatsiyaw tuku makgkatsikgo amakgapitsin?

16 Tiku liwana kinkaʼakgatekgsniyan wa Jehová (Prov. 15:11). Wa xlakata kaskiniw pi kakinkamakgtayan naʼakxilhaw chuna la xla kaʼakxilha amakgapitsin chu la nakatsiyaw nakalimasiyaniyaw talakgalhaman. Chatum tala wanikan Anzhela makgtayalh oración xlakata namakgkatsi tuku makgkatsikgo amakgapitsin. Chatum tala xalak xcongregación lu tuwa tlan xtalalinkan. Anzhela wan: «Tlakg ni tuwa xwa komo nitlan xaklichuwinalh chu ni xaktalalilh. Pero kwanilh Jehová pi xkimakgtayalh nakʼakgatekgsni tuku xtitaxtuma». ¿Kgalhtika xʼoración? Xla lichuwinan: «Akgtum kilhtamaku, lakxtum kkaw lichuwinanaw Dios chu alistalh akglhuwa hora klatachuwinaw. Liwana kkgaxmatnilh. Chu la uku tlakg kpaxki chu kmakgtayaputun».

17. ¿Tuku talakaskin naliskujaw natlawayaw?

17 Nila kalaksakaw tiku kalakgchan nakalimasiyaniyaw talakgalhaman. Putum natalan kgalhikgo taʼakglhuwit, chuna la Jonás, Elías, Agar chu Lot. Max makgapitsin natalan putsakgonit taʼakglhuwit nema kgalhikgo. Pero kalilakpuwaw, ¿nixlikana pi minit kilhtamaku wi tuku tlawanitaw nema kinkalimininitan taʼakglhuwit? Wa xlakata Jehová kinkawaniyan pi namakgkatsiyaw la makgkatsikgo amakgapitsin (1 Ped. 3:8). Akxni kgalhakgaxmataw, makgtayananaw makxtum natawila xalanka kifamiliajkan xaʼespiritual. Wa xlakata, kaliskujwi nakalilakgaputsayaw chu nakalakgalhamanaw kinatalankan.

TAKILHTLIN 87 Katat matliwakglha mintakanajla

^ párr. 5 Xlakata makglakgalhinanin akinin, lakapala kalakpuwaniyaw amakgapitsin tuku nitlan kaj xlakata tuku tlawakgo o la tasiyakgo. Pero Jehová ni chuna likatsi, «xla akxilha tuku wi knaku» (1 Sam. 16:7). Kʼuma artículo nalichuwinanaw la Jehová kamakgtayalh Jonás, Elías, Agar chu Lot. Nachuna xliʼakxilhtit nakinkamakgtayayan tlan nakalikatsiniyaw kinatalankan.

^ párr. 52 TUKU TASIYA KDIBUJO: Chatum tala tiku lina kata sitsi akxni akxilha pi chatum tala ni sokg chin ktamakxtumit. Alistalh katsi pi ni sokg chilh xlakata wi tuku nitlan akgspulalh ktiji.

^ párr. 54 TUKU TASIYA KDIBUJO: Tiku maxtuma grupo xlakata naʼankan lichuwinankan Dios pulana lakpuwan pi chatum tala puskat ni lakgati katalalin amakgapitsin, pero alistalh katsi pi kaj maxanan chu ni lismaninit akxtum katatawila tiku ni liwana kalakgapasa.

^ párr. 56 TUKU TASIYA KDIBUJO: Akxni chatum tala limaxtu kilhtamaku xlakata nalakgapasa atanu tala, akxilha pi tlan tayat kgalhi chu xapaxkina, nichuna la xlakpuwan akxni lakgapasli kPukgalhtawakga.