Keimon lidoun ariñahani

Keimon lidoun tila

ARÜTÍKULU LÁNINA ATURIAHANI 14

Aban wuribu le ñǘbuinbei nórutegiñe

Aban wuribu le ñǘbuinbei nórutegiñe

“Beluhaña chagagaru nageiroun kei súdaragu gíbetiña, ha héretiña” (HOE. 1:6).

UREMU sjj 126 Deregüdagu, agagudúañu ani lau ganigi!

LE LUNBEI WATURIAHANI *

1. a) Ka luwuyeri arufudahani lasigirubei íbiri Russell hama lánigu paaná? b) Ka habihibei lau katei le?

KÉIBURI lóugiñe san irumu guentó, lúmagiñe lagumeserun íbiri Russell úara hama fiu aturiahatiña Lererun Bungiu óundaragua lun hasubudiruni le tarufudahabei Bíbülia luagu Heowá, luagu Hesusu, luagu óunweni luma luagu esefuruni. Sigitiña aban ligaburi aturiahani le ménrengunti. Aban ladügün aban hádangiñe álügüdahani, lárigiñe aba hakutihani sun lílana sétanu ligía bérusu tídangiñeti Bíbülia le úarati luma le hakutihabei. Lárigiñeti aban habürüdüni óunabagülei le hadarirubei. Seremei biní lani Heowá áfaaguni le hadügübei, aba hasubudirun kristiánugu hagía saragu arufudahani le kamanibei tidan Bíbülia le súdinibei woun uguñe weyu.

2. Ka uagu gayara lubéi wachararun dan le wálugun lun wafuranguagüdüni profesía tídangiñeti Bíbülia?

2 Málüti aba híchugun aturiahatiña Bíbülia hagüra fe hénrengutima lan gunfurandawa lan profesía le tídanbei Bíbülia sügǘ lau arufudahani kamaniti le tídanbei. Ka uagu hénrengu lubéi katei le? Furumiñe, libe-agei dan ménrengunti gunfurandawa lan aban profesía tídangiñeti Bíbülia lidan anihán lan agunfulira o lárigiñe lagunfulirun. Libiaman, lun gunfurandawa lan aban profesía, lunti lasubudirúniwa ariñahani le lubaabei burí luma le lárigiñebei bérusu. Ánhawa etenira lúnrügü fiu dimurei ani aba wíchugun mebereseni luagu le líbiri, gayaraati wachararun. Genegeti ligía lan asuseredubei lidan ligaburi gunfurandawa lan profesía le labürühabei Hoeli. Akutiha waméi ani ariha waméi ka lan uagu lunti lubéi wasansiruni ligaburi gunfuranda wamani.

3, 4. Ida liña meha lafuranguagüdüniwa profesía le bürüwañubei tidan liliburun Hoeli 2:7-9?

3 (Aliiha huméi Hoeli 2:7-9). Ayanuhati Hoeli lidan aban profesía hawagu bandi chagagaru ha lúnbaña hebelurun agadeirei hamúan ísüraelina. Chagagaru hagía gáribügütiña ani ítara liña hari kei hari liñún ani hóuhamuti sun le hadarirubei habarua (Hoe. 1:4, 6). Lidan sun irumu le ásügürübei, gunfuranda wamuti yebe profesía le, lumutuniña lan Heowá mini lubéi, ha apurichihabaña kamá hamuga saragu chagagaru. Saminatiwa meha hanarime lan dasi le kamá chagagaru hawagu lílana ‘ageiraü’, gürigia ha lábugiñebaña hagumadihan tábutigu relihión. *

4 Ánheinrügü waliiha le bürüwañubei tidan liliburun Hoeli 2:7-9, gayaraabei hamuga genege lan woun richá lan lafuranguagüdüniwa. Gama lumoun, dan le wetenirun lun bérusu burí le lubaragiñebei luma le lárigiñebei, arihatiwa lunti lan wasansiruni ligaburi lafuranguagüdüniwa profesía le. Ka uagu? Ariha wamá gádürü resun.

GÁDÜRÜ RESUN LUN LADÜGǗN ASANSIRUNI

5, 6. a) Ka álügüdahani wadügübei wóuniwagua lau wakutihani Hoeli 2:20? b) Ka álügüdahani wadügübei wóuniwagua lau wakutihani Hoeli 2:25?

5 Lidan furumiñeti lúgaaru, ariha waméi le füramase lubéi Heowá tidan liliburun Hoeli 2:20: “Nadisedagüdübaña chagagaru ha ñǘbuinbaña luéigiñe nórute huéi, ábame nachagaruniña lidoun fulasu mageirawati”. Lun hamuga gefentiña lan luagu Heowá mini hamá chagagaru, ka uagu hamuga lanügaña Heowá dise? (Ese. 33:7-9; Mat. 28:19, 20). Chouru wamuti manügün lubaña lan Bungiu lubúeingu ha úaraguabaña dise, ha lúnbaña lanügüniña dise ha magundanbaña lau lugumadin.

6 Lidan libiaman lúgaaru, samina wamá luagu le lariñagubei Heowá tidan liliburun Hoeli 2:25 le ariñagubei: “Nafayeirubei irumu burí le heferidirubei hun hadüga chagagaru, súdaragu gagünrinchaguaditiña ha nóunahabaña huagun”. Ariha wamuti füramase lan Bungiu líchugun afayeiruahaü houn ha asufurirubalin damichi le hadügübei chagagaru. Lun hamuga gefentiña lan luagu Heowá mini habéi chagagaru, ka hamuga uagu lariñaga uganu lan le hapurichihabei adüga lan dañu? Le linarün katei, uganu le hapurichihabei Gefentiña esefuhati ibagari ani gayaraati ladügün lun hasakürihan fiu hádangiñe gürigia ha wuribabaña (Ese. 33:8, 19). Ani lanügüba katei le buiti houn.

7. Ka uagu súdini lubéi dimurei “lárigiñe burí katei le” tidan liliburun Hoeli 2:28, 29?

7 (Aliiha huméi Hoeli 2:28, 29). Lǘrüwan, akutiha waméi aban lárigiñe aban ida liña lan lasuseredun katei lidan profesía. Ariñagati Heowá: “Lárigiñe burí katei le, nóunahabei nani [s]ífiri”. Mini lan le, lárigiñe hagumuchuni chagagaru hadasin. Anhein ha lubéi apurichihabaña luagu Larúeihan Bungiu mini habéi chagagaru, ka uagu lóunahabei lubéi Heowá lani sífiri hawagun lárigiñe hagumuchuni hapurichihan? Le linarün katei, lun hamuga ua lan lani Bungiu sífiri sandu, siñabei hamuga hapurichihan lidan saragu irumu laganagua éibaahouni ni laganagua hamahadun gumadimatiña lun apurichihani.

Íbiri Joseph Rutherford hama amu kristiánugu anuadirúaaña anügei ubaraü lidan lapurichihóun uganu lau ganigi luagu lasiadiruni Bungiu ubóu wuribati le (ariha huméi párafu 8)

8. Ka mini habéi chagagaru ha lídanbaña Arufudúni 9:1-11? (Ariha humóun iyawaü to luáguboun tidáü garüdia).

8 (Aliiha huméi Arufudúni 9:1-11). Gádürü, lidan dan le sügühalibei, ariñagatiwa chagagaru lan ha uágubaña tayanuhan liliburun Hoeli mini lan wapurichihan, ladüga anihein lan aban profesía lenege le tidan líburu to gíriboun Arufudúni. Tidan líburu to, ayanuhóuati hawagu saragu chagagaru ha ítarabei hagibu kei gürigia ani “ñeinñein aban katei hábulugu kamá hamuga aban ridi le golu” (Aruf. 9:7). Adügatiña wuribani “houn gürigia ha úabei liseinin Bungiu hereberugu” —lidan amu dimurei, houn láganiñu Heowá— luagu seingü hati, dan le ídanbei ladurara habagari chagagaru (Aruf. 9:4, 5). Anati bérusu le genegeti layanuhaña lan hawagu lubúeingu Heowá, kristiánugu anuadirúaaña, ladüga ayanuhatiña lau ganigi luagu lasiadiruni Bungiu ubóu wuribati le, asiadirúni le wuribabei léiguadun houn ha íchugubalin hídehan lun ubóu wuribati le.

9. Ida liña ámuñegueinarügü hamá hawariuagua chagagaru ha larihubaña Hoeli hamoun ha larihubaña Huan?

9 Inarüni anihein burí lan ariñahani lidan Arufudúni luma tidan liliburun Hoeli le ídanbei genegegua lan. Gama lumoun ámuñegueinarügüti luáriuagua. Kéiburi, chagagaru ha lídanbaña profesía le uágubei tayanuha liliburun Hoeli, hou hamuti sun le hadarirun, anhein ha larihubaña Huan, “aba lariñawagún houn lun madügün hamá wuribani lun híduru le ubouagubei” (Hoe. 1:4, 6, 7; Aruf. 9:4). Ánhaña ha larihubaña Hoeli nórutegiñe hayabin, ánhañati ha larihubaña Huan lídangiñe fusu mébehati háfurida (Hoe. 2:20; Aruf. 9:2, 3). Tidan liliburun Hoeli, ariñagati Heowá lun hanügǘn chagagaru dise, ánheinti lidan Arufudúni igirúatiña lun hagumuchuni hadasin. Úati ni kata arufuduti mibihin hamani chagagaru ha tídanbaña líburu Arufudúni lufulesein Bungiu (ariha huméi rekuáduru  Chagagaru ha uágubaña layanuha profesía, genegeguatiña, lau sun lira, ámuñegueinarügütiña”).

10. Ru humá aban hénpulu le arufudubalin yusu tan Bíbülia ligiaméme katei keisi hénpulu lun tafuranguagüdün amu katei.

10 Barǘ lumutiwa katei le lun wasaminarun luagu múaran lan bián profesía le. Lidan amu dimurei chagagaru ha uágubaña tayanuhan liliburun Hoeli mama hagiaméme hama ha uágubaña tayanuha líburu Arufudúni. Moun lumuti taweiridun wanigi lau le, ladüga anihein dan yúsutu Bíbülia ligiaméme hénpulu lun tarufuduni le mini lubéi aban katei lidan burí ámuñegueinarügü igaburi. Kéiburi, lidan Arufudúni 5:5 ariñagati luagu Hesusu, “liñún le lídangiñebei lani Hudá türibu”, ánheinti lidan 1 Féduru 5:8 ariñawagúati ítara liña lan Mafia kei aban “liñún gáñiti”. Ladüga gádürü resun le akutiha wamaalibei arufudati mosu lan wafuranguagüdüni ariñahani le tídanbei liliburun Hoeli lidan amu igaburi. Ariha waméi katei lan.

KA MINI LUBÉI?

11. Ida liña líderaguniwa Hoeli 1:6 luma 2:1, 8, 11 lun gunfurandawa lan kátaña lan chagagaru?

11 Lau wakutihan amu bérusu tídangiñe liliburun Hoeli, aba gunfuranda wamani layanuhaña lan profeta luagu hábürühan súdaragu luagun Ísüraeli (Hoe. 1:6; 2:1, 8, 11). Ariñagati Heowá layusuruba lan “súdaragu gagünrinchaguaditiña” (súdaragu babilóniana) lun habeichuniña ísüraelina ha maganbadibaña (Hoe. 2:25). Ariñawagúati ñübuin hamá súdaragu áganiñu “luéigiñe nórute”, lugundun ñéingiñeba hayabin súdaragu babilóniana lun hárügüdüni Ísüraeli (Hoe. 2:20). Ariñawagúati hawagu súdaragu ha ítara hamá kamá chagagaru ha aransebaña. Aba lariñagun Hoeli hawagu súdaragu hagía: Aba “héibugun kada aban luagu hémeri, [...]. Belutiña uburugun, éibaaguatiña ligibuagu baríeiru, waritiña tuéigiñe burí muna, belutiña lídangiñe funedera kei híwerutiña” (Hoe. 2:8, 9). Gayaraati san wadiraaruni lidan wasaminan? Añahán meha súdaragu lidan sun fulasu. Ibidiñeti houn lílana ageiraü halíaba lan haramudagua. Úatiña ni aban lun hesefurun tuéi hefeinte babilóniana.

12. Ida liña lagunfulirun profesía le lariñagubei Hoeli hawagu chagagaru?

12 Kamá hamuga chagagaru, aba hebelaagun babilóniana (o kalüdéana) Herusaléun lidan irumu 607 lubaragiñe wadaani. Le ladügübei urúei “aba láfaraguniña wügüriña ñǘbürigiña [...] magudemehabuti houn wügüriña nibureingiña ni houn würiña ñǘbürigiña, ni hau wéiyaaña mutu ni houn danimatiña. Derege lumutiña Wabungiute súngubei lun”. Sigiti ariñaga: “Gudá hamutu giñe litenpulun Wabungiute, fui haméi lubarieirun Herusalén, gudá hamóun burí lani palasiu, günringua haméi sun katei gebegiti le ñeinbei” (2 Kro. 36:17, 19). Anihán dimurei hariñagun gürigia lárigiñebei hagünrinchaguni babilóniana Herusalén: “[Rédeiha] málouga, úouga gürigia ni animaalugu ñein, ani [ábürühan] labun habafu Kalüdéana” (Her. 32:43).

13. Ka mini lubéi Heremíasi 16:16, 18?

13 Kei burí 200 irumu lárigiñe lariñaguni Hoeli profesía le, aba ladügün Heowá lun giñe labürühan Heremíasi lanwoun le lunbei lasuseredun lidan wuribu ligía: háluahabaña lan áganiñu sun ísüraelina ha wuribabaña buidu buidu ani ragǘ hamañame. Ariñagati Heremíasi 16:16, 18: “—Niábingüdüba saragu góuchahaditiña —au le Aburemei ariñagubalin—, lun hadiahaniña Ísüraelina. Lárigiñeme ábame nadügün lun hayabin éibaahatiña lun hagaliruhaniña sagá hamañame lídangiñe sun áraabu, wübü luma lídangiñe burí luhuyun dübü”. Ani sigiti ariñaga: “Nafayeiragüdübaña dóbuli luagu hafigoun”. Ligíati meseriwínbei meha barana ni dabíara houn ísüraelina ha masakürihanbaña lun haramudagun. Hadarirubaña meha áganiñu.

LADÜGǗN SUN KATEI ISERIME

14. Ida buga lagunfulira dimurei le bürüwañubei tidan liliburun Hoeli 2:28, 29?

14 Lárigiñe, aba líchugun Hoeli aban uganu buiti: lalubahouayaba múa (Hoe. 2:23-26). Lárigiñe, lachülürüba meha aban dan lun ñein lan saragu ariñahani lúmagiñeti Bungiu. Füramaseti Heowá: “Nóunahabei nani [s]ífiri hawagun sun gürigia: Hadimurehaba hisaanigu luéigiñe nóubadina, [...]. Lidoun burime weyu ligía, nóunahabei giñe nani [s]ífiri hawagu idamuni” (Hoe. 2:28, 29). Ida buga lagunfulira dimurei burí le? Mama dan le hagiribudunbei ísüraelina Babilóniagiñe, gúnfuliti profesía le saragu sígulu lárigiñe, lidan Pentekosutesi irumu 33. Ida liña wasubudiruni?

15. Ítara kei le waliihabei lidan Adügaü 2:16, 17, ka asansiruni ladügübei Féduru dan le layanuhabei luagu Hoeli 2:28 ani ka larufudubei katei le woun?

15 Lau lídehan Bungiu, aba lagoubaguagüdüni apostolu Féduru le lídanbei Hoeli 2:28, 29 luagu aban katei le adügübei lun taweiridun anigi, le asuseredubei lidan Pentekosutesi lidan irumu 33. Kei burí ladáün nefu binaafin, aba lóunahani Bungiu lani sífiri sandu, haati eresibirubalin aba hagumeserun “adimureha luagu luéirigun Bungiu” lidan amu burí iñeñein (Adü. 2:11). Ariha humuti san yusu lan apostolu Féduru fiu dimurei dan le layanuha luagu profesía le tídanbei liliburun Hoeli? (Aliiha huméi Adügaü 2:16, 17). Lubaragiñe lagumeserun Féduru ayusura dimurei “lárigiñe burí katei le”, aba lariñagun: “Lídounburime lagumuhóun weyu” —mini lan fánreinti le, lagumuhóun weyu lun Herusalén luma tun litenpulun Bungiu— lóunahabei lan Bungiu lani sífiri “hawagun sun gürigia”. Mini lan le, sügüti saragu dan lubá lagunfulirun le bürüwañubei tidan liliburun Hoeli.

16. a) Ka lánibei sífiri le lani Bungiu luagu apurichihani lidan furumiñeti sígulu? b) Ka lánibei lidan wadaani?

16 Lárigiñe lóunahani Bungiu lani sífiri sandu hawagun kristiánugu ha lánina furumiñeti sígulu, aba lagumeserun apurichihani awansera buidu. Dan le labürühabarun apostolu Pábulu ligaradan houn Kolosana, kei burí lidan irumu 61, gayaraati meha lariñaguni dimurei le: “Ligía uganu le apurichihóubei lidan sun ubóu” (Kol. 1:23). Lau lariñagun “lidan sun ubóu”, layanuhaña luagu burí fulasu le lídanbei dan ligía. Lidan wadaani, buruguaali apurichihani seremei lani Heowá sífiri sandu, “darí lumoun lagumuhóun fulasu ubouagu” (Adü. 13:47; ariha huméi rekuáduru “Nóunahabei nani [s]ífiri hawagun”).

KA ASANSIRUBEI?

17. Ka asansirubei lidan ligaburi gunfuranda wamani profesía le labürüdübei Hoeli hawagu chagagaru?

17 Kati asansirubei? Guentó gunfuranda wamaali buidu buidu profesía le tídanbei liliburun Hoeli 2:7-9. Lidan murusun dimurei, bérusu burí le, mama layanuhaña luagu apurichihani le wadügübei lau ubebeni, layanuhaña luagu hárügüdüni lisudaranigu Babilónia Herusalén lidan irumu 607 lubaragiñe wadaani.

18. Ka masansirubei hadan lubúeingu Heowá?

18 Kati masansirubei? Luagu añahamémegua lan lubúeingu Heowá apurichihei uganu buiti lidan sun fulasu ubouagu ani yusu wamuti sun wámati lun wadügüni (Mat. 24:14). Úati ni aban lúrudu le híchugubei gumadimatiña lun hararamuni wapurichihan. Seremei labiniruniwa Heowá wapurichihaña lau ubebeni sügǘ luéi amu dan ani wayanuhaña lau ganigi luagu uganu luáguti Larúeiha Bungiu. Wasigiruba áluahei lídehan Heowá lau ǘnabuguni lun gunfuranda wamani profesía le tídanbei Bíbülia ani chouru wamuti luagu “larufudahabei [lan] sun inarüni” woun (Huan 16:13).

UREMU sjj 48 Adüga waméi lugundan Heowá sagü weyu

^ par. 5 Sun meha dan saminatiwa yebe profesía lan le waliihabei lidan kapítulu 1 luma 2 tidan líburu to labürüdüboun Hoeli layanuhaña lan luagu apurichihani lidan dan le. Genegeti anihein lan gádürü resun lun wasansiruni ligaburi gunfuranda wamani profesía le tídanbei liliburun Hoeli. Warihaali katei lan.

^ par. 3 Kei hénpulu, ariha huméi arütíkulu La creación revela la sabiduría de Jehová, le tídanbei garüdia La Atalaya to lánina 15 lidan gádürü-hati, 2009, párafu 14 darí 16.