1. Ano ang paagi ni Brother Russell kag sang iya mga kaupod sa pagtuon sang Biblia, kag ngaa maayo ini?

SOBRA isa ka gatos ka tuig sang una, nagsugod sa pagtipon ang pila ka estudyante sang Biblia para tun-an ang Pulong sang Dios, kag isa sa ila si Brother C. T. Russell. Gusto nila mabal-an kon ano gid ang ginatudlo sang Biblia parte kay Jehova nga Dios, kay Jesucristo, sa kahimtangan sang patay, kag sa gawad. Simple lang ang ila paagi sa pagtuon. May isa nga mamangkot, dayon pangitaon nila ang tanan nga teksto nga may ginasiling parte sa sini nga topiko kag binagbinagon nila ini. Dayon isulat nila ang matun-an nila sa ila pag-research. Ginbuligan ni Jehova ining sinsero nga mga Cristiano nga mahangpan ang madamo nga kamatuoran sa Biblia, kag importante gihapon ini nga mga kamatuoran sa aton subong.

2. Ngaa mahimo nga magsala kita sa paghangop sa isa ka tagna sa Biblia?

² Sang ulihi, narealisar sini nga mga Cristiano nga mas mabudlay hangpon ang isa ka tagna sa Biblia sangsa isa ka panudlo sang Biblia. Ngaa? Una, masami nga mahangpan gid naton ang mga tagna sa Biblia samtang nagakatuman ini ukon kon natuman na ini. Ikaduha, para mahangpan naton sing husto ang isa ka tagna, dapat naton binagbinagon ang konteksto sini. Kon magpokus lang kita sa isa ka bahin sang tagna kag indi sa kabilugan sini, mahimo nga magsala kita sa paghangop. Posible nga amo ini ang natabo sa isa ka tagna sa libro ni Joel. Binagbinagon naton liwat ini nga tagna kag hibaluon naton kon ngaa dapat naton bag-uhon ang una naton nga paghangop sa sini.

3-4. Ano ang madugay na naton nga paghangop sa tagna sa Joel 2:7-9?

³ Basaha ang Joel 2:7-9. Gintagna ni Joel nga halitan sang mga apan ang duta sang Israel. Ubuson gid sini nga mga insekto  ang tanan nga pananom kay ang ila mga ngipon kag sag-ang pareho sa mga ngipon kag sag-ang sang leon! (Joel 1:4, 6) Madugay na naton nga ginhangop nga ginatagna sini ang padayon nga pagbantala sang katawhan ni Jehova nga pareho sang nagapanong nga mga apan nga indi mapauntat. Ginhangop naton nga ini nga pagbantala may daku nga epekto sa “duta,” ukon sa katawhan nga kontrolado sang mga lider sang relihion. *

⁴ Daw husto man ini nga paathag kon ang Joel 2:7-9 lang ang basahon naton. Pero kon binagbinagon naton ang kabilugan sini nga tagna, mahangpan naton nga lain ang ginapatuhuyan sini. Binagbinagon naton ang apat ka rason kon ngaa.

5-6. Ano ang mahimo naton ipamangkot kon binagbinagon naton ang (a) Joel 2:20? (b) Joel 2:25?

⁵ Una, nagpromisa si Jehova parte sa mga apan: “Tabugon ko palayo sa inyo ang nagasalakay halin sa aminhan [ang mga apan].” (Joel 2:20) Kon nagapatuhoy ang mga apan sa mga Saksi ni Jehova nga nagatuman sa sugo ni Jesus nga magbantala kag magtudlo sa mga tawo, ngaa nagpromisa si Jehova nga tabugon niya sila? (Ezeq. 33:7-9; Mat. 28:19, 20) Maathag nga indi pagtabugon ni Jehova ang iya matutom nga mga alagad kundi ang kaaway sang iya katawhan.

⁶ Ikaduha, binagbinaga ang ginasiling sang Joel 2:25. Si Jehova nagsiling: “Ibalik ko ang nagkalapierde sa inyo sang mga tinuig nga ginkaon sang nagapanong nga mga apan, sang mga apan nga wala pa sing pakpak, sang maasab nga mga apan, kag sang nagapang-ut-ot nga mga apan ang inyo mga pananom.” Talupangda nga nagpromisa si Jehova nga ‘ibalik niya ang nagkalapierde’ bangod sang pagpanghalit sang mga apan. Kon nagapatuhoy ang mga apan sa mga manugbantala sang Ginharian, daw ginapahangop sini nga makahalit ang mensahe nga ila ginabantala. Pero ang matuod, ini nga mensahe nagaluwas sang kabuhi kag mahimo magpalig-on sa iban nga malauton nga maghinulsol. (Ezeq. 33:8, 19) Pagpakamaayo gid ini sa ila!

7. Ano ang ginapahangop sang mga tinaga nga “pagkatapos sini” sa Joel 2:28, 29?

⁷ Basaha ang Joel 2:28, 29. Binagbinaga ang ikatlo nga rason nga amo ang pagpasunod sang mga hitabo nga ginsambit sa tagna. Nagsiling si Jehova: “Pagkatapos sini, ibubo ko ang akon espiritu”; buot silingon, pagkatapos himuon sang mga apan ang ginpahimo sa ila. Kon nagapatuhoy ang mga apan sa mga manugbantala sang Ginharian sang Dios, ngaa ibubo ni Jehova ang iya espiritu sa ila pagkatapos na nila magpanaksi? Ang matuod, paagi lang sa bulig sang gamhanan nga balaan nga espiritu sang Dios nga nakapadayon sila sa pagbantala sa madamo nga tinuig bisan pa may pagpamatok kag pagdumili sa ila hilikuton.

8. Sin-o ang ginapatuhuyan sang mga apan sa Bugna 9:1-11? (Tan-awa ang piktyur sa kober.)

⁸ Basaha ang Bugna 9:1-11. Binagbinagon naman naton ang ikap-at nga rason. Sang una, ginsiling naton nga ang mga apan nga ginlaragway ni Joel nagapatuhoy sa aton pagbantala bangod may isa ka tagna sa libro sang Bugna nga daw pareho sa sini. Sa tagna sa Bugna, ang mga apan may nawong pareho sang nawong sang tawo kag “may daw korona nga bulawan” sa ila ulo. (Bug. 9:7) Ginapaantos nila ‘ang mga tawo [mga kaaway sang Dios] nga wala sing marka sang Dios sa  ila agtang’ sa sulod sang lima ka bulan, ang kalawigon sang kabuhi sang apan. (Bug. 9:4, 5) Ginalaragway gid sini ang hinaplas nga mga alagad ni Jehova. Maisog nila nga ginabantala ang paghukom sang Dios sa sining malaut nga kalibutan, gani daw ginapaantos ang mga nagasuportar sa sini.

9. Ano ang importante nga mga kinatuhayan sang mga apan nga nakita ni Joel kag sang mga apan nga ginlaragway ni Juan?

⁹ Matuod, may pagkaanggid ang tagna sa Bugna kag ang tagna ni Joel. Pero may importante ini nga mga kinatuhayan. Binagbinaga ini: Sa tagna ni Joel, ginhalitan sang mga apan ang mga tanom kag kahoy. (Joel 1:4, 6, 7) Sa palanan-awon ni Juan, “ginsilingan [ang mga apan] nga indi paghalitan ang mga hilamon, ang mga tanom, kag ang mga kahoy.” (Bug. 9:4) Ang nakita ni Joel nga mga apan halin sa aminhan. (Joel 2:20) Ang nakita ni Juan nga mga apan halin sa kadadalman. (Bug. 9:2, 3) Gintabog ang mga apan nga ginlaragway ni Joel. Sa Bugna, wala gintabog ang mga apan kundi gintugutan sila nga tapuson ang ila ginahimo. Kag wala kita sing mabasa sa Biblia nga wala si Jehova nalipay sa ila.—Tan-awa ang kahon nga “ Mga Tagna Parte sa mga Apan—May Pagkaanggid Pero Magkatuhay.”

10. Ngaa masiling naton nga indi pareho ang ginapatuhuyan sang mga apan nga ginlaragway ni Joel sa ginlaragway ni Juan?

¹⁰ Bangod sining importante nga mga kinatuhayan,  mahangpan naton nga indi pareho ang ginapatuhuyan sang duha ka tagna. Buot silingon bala sini nga ang mga apan nga ginlaragway ni Joel indi pareho sa mga apan nga ginsambit sa libro sang Bugna? Huo. Sa Biblia, kon kaisa may lainlain nga kahulugan ang isa ka butang depende sa paggamit sa sini. Halimbawa, sa Bugna 5:5, gintawag si Jesus nga “Leon halin sa tribo ni Juda,” pero sa 1 Pedro 5:8, ginlaragway ang Yawa nga isa ka “nagangurob nga leon.” Gani, bangod sang apat ka rason nga ginbinagbinag naton, dapat naton hibaluon kon ano gid ang kahulugan sang tagna ni Joel. Ano ayhan ini?

11. Ano ang ginasiling sang Joel 1:6 kag 2:1, 8, 11 nga makabulig sa aton nga mahangpan ang ginapatuhuyan sang mga apan?

¹¹ Kon binagbinagon naton ang iban pa nga mga bersikulo sa tagna ni Joel, mahangpan naton nga gintagna niya ang pagsalakay sang mga soldado. (Joel 1:6; 2:1, 8, 11) Nagsiling si Jehova nga gamiton niya ang iya “madamo nga kasuldadusan” (ang mga soldado sang Babilonia) sa pagsilot sa indi matinumanon nga mga Israelinhon. (Joel 2:25) Ang mga soldado sang Babilonia magasalakay sa Israel “halin sa aminhan.” (Joel 2:20) Ini nga kasuldadusan ginpaanggid sa nagapanong nga mga apan nga naorganisar sing maayo. Nagsiling si Joel parte sa ila: “Ang kada [soldado] nagalakat sa iya dalanon. . . . Nagasalakay sila sa siudad, nagataklas sila sa pader. Nagasaka sila sa mga balay kag nagaagi sa mga bintana nga daw kawatan.” (Joel 2:8, 9) Maimadyin mo bala ang eksena? May mga soldado bisan diin. Wala sing lugar nga puede panaguan. Wala gid sing makapalagyo sa mga soldado sang Babilonia!

12. Paano natuman ang tagna ni Joel parte sa mga apan?

¹² Daw pareho sang mga apan ang mga taga-Babilonia (ukon, mga Caldeanhon) sang ginsalakay nila ang siudad sang Jerusalem sang 607 B.C.E. Ang Biblia nagsiling: “Ang hari sang mga Caldeanhon nga nagpatay sang ila mga pamatan-on nga lalaki paagi sa espada [wala] maluoy sa mga pamatan-on nga lalaki ukon babayi, sa tigulang man ukon maluya na. Gintugyan sang Dios ang tanan sa iya kamot. Ginsunog niya ang balay sang matuod nga Dios, ginrumpag ang pader sang Jerusalem, ginsunog ang tanan nga torre sini nga may mabakod nga depensa, kag ginguba niya ang tanan nga malahalon nga mga butang.” (2 Cron. 36:17, 19) Sang nalaglag na sang mga taga-Babilonia ang Jerusalem, nagsiling ang mga tawo: “Nahapay ini nga duta nga wala sing tawo kag sapat, kag gintugyan ini sa mga Caldeanhon.”—Jer. 32:43.

13. Ipaathag ang kahulugan sang Jeremias 16:16, 18.

¹³ Mga 200 ka tuig sa tapos magtagna si Joel, may dugang pa nga gintagna si Jehova paagi kay Jeremias parte sa sini nga pagsalakay. Nagsiling sia nga pangitaon gid sang mga magasalakay ang mga Israelinhon nga nagahimo sang malain kag pangdakpon sila tanan. “‘Mapadala ako sing madamo nga mangingisda,’ siling ni Jehova, ‘kag pangitaon nila sila kag dakpon. Pagkatapos sini, mapadala man ako sing madamo nga mangangayam, kag ayamon nila sila sa tagsa ka bukid kag sa tagsa ka bakulod kag sa mga gikab sang daku nga mga bato. Balusan ko . . . ang tanan nila nga kasaypanan kag sala.’” Kon magsalakay na ang mga taga-Babilonia, wala sing mapanaguan ang indi mahinulsulon nga mga Israelinhon, bisan pa magpalagyo sila sa kadagatan ukon sa kagulangan.—Jer. 16:16, 18.

14. San-o natuman ang tagna sa Joel 2:28, 29?

¹⁴ Pero may maayong balita si Joel. Magatubo liwat ang mga pananom sa duta kag magapatubas ini sing madamo. (Joel 2:23-26) Dayon magadamo man ang espirituwal nga pagkaon. “Ibubo ko ang akon espiritu sa tanan nga sahi sang tawo,” siling ni Jehova, “kag magapanagna ang inyo mga anak nga lalaki kag ang inyo mga anak nga babayi . . . Ibubo ko ang akon espiritu sa akon mga ulipon nga lalaki kag babayi.” (Joel 2:28, 29) Ang pagbubo sang Dios sang iya espiritu wala matabo gilayon pagbalik sang mga Israelinhon sa ila lugar nga natawhan halin sa Babilonia. Natabo ini pagligad pa sang ginatos ka tuig, sang Pentecostes 33 C.E. Ngaa masiling naton ini?

15. Ano nga mga tinaga ang gin-islan ni Pedro sa Joel 2:28 sang ginkutlo niya ini sa Binuhatan 2:16, 17, kag ano ang ginapakita sini?

¹⁵ Gintuytuyan si apostol Pedro sang balaan nga espiritu sang ginsiling niya nga natuman ang Joel 2:28, 29 sang adlaw sang Pentecostes. May makatilingala nga natabo sadto. Sang mga alas nuebe sang aga, ginbubo sang Dios ang iya balaan nga espiritu, kag ang mga nakabaton sini naghambal “tuhoy sa gamhanan nga mga binuhatan sang Dios.” (Binu. 2:11) Sang ginkutlo ni Pedro ang tagna ni Joel, gin-islan niya ang pila ka tinaga. Ano ang iya gin-islan? (Basaha ang Binuhatan 2:16, 17.) Sa baylo nga magsiling sa umpisa sing “pagkatapos sini,” nagsiling si Pedro: “Kag sa katapusan nga mga adlaw,” ibubo sang Dios ang iya espiritu “sa tanan nga sahi sang tawo.” Nagapatuhoy ini sa katapusan nga mga adlaw antes laglagon ang Jerusalem kag ang templo sini. Ginapakita sini nga natuman ang tagna ni Joel pagligad pa sang malawig nga panahon.

16. Paagi sa bulig sang espiritu sang Dios, asta diin nakalab-ot ang pagbantala sang unang siglo kag sa panahon naton subong?

 ¹⁶ Pagkatapos ginbubo sang Dios ang iya espiritu sa mga Cristiano sang unang siglo, ginsugdan nila ang pagbantala nga magalab-ot sa ulihi sa tanan nga bahin sang kalibutan. Sang nagsulat si apostol Pablo sa mga taga-Colosas sang mga 61 C.E., nakasiling sia nga ang maayong balita ginbantala “sa tanan nga tinuga sa idalom sang langit.” (Col. 1:23) Ang ginsiling ni Pablo nga “tanan nga tinuga” nagapatuhoy sa mga lugar sa kalibutan nga nakadtuan ni Pablo kag sang iban pa. Paagi sa bulig sang gamhanan nga balaan nga espiritu ni Jehova, mas madamo pa gid ang nabantalaan subong, kay nakalab-ot na ini “tubtob sa pinakamalayo nga bahin sang duta”!—Binu. 13:47; tan-awa ang kahon nga “ Ibubo Ko ang Akon Espiritu.”

17. Ano ang bag-o naton nga paghangop sa tagna ni Joel parte sa mga apan?

¹⁷ Ano ang bag-o naton nga paghangop? Husto na ang aton paghangop sa tagna sa Joel 2:7-9. Maathag nga ginapatuhuyan sini ang pagsalakay sang mga soldado sang Babilonia sa Jerusalem sang 607 B.C.E., kag indi ang aton mapisan nga pagbantala.

18. Ano ang wala nagbag-o sa katawhan ni Jehova?

¹⁸ Ano ang wala nagbag-o? Padayon nga ginabantala sang katawhan ni Jehova ang maayong balita bisan diin nga lugar kag sa tanan nga pamaagi. (Mat. 24:14) Bisan pa dumilian kita sang gobierno, padayon kita nga nagabantala. Kag bangod ginapakamaayo kita ni Jehova, nangin mapisan kag maisog pa gid kita sa pagbantala sang maayong balita sang Ginharian! Mapainubuson kag padayon kita nga nagasalig nga buligan kita ni Jehova nga mahangpan ang mga tagna sa Biblia. Makasigurado kita nga sa husto nga tion, tuytuyan niya kita “sa tanan nga kamatuoran”!—Juan 16:13.