1. Modi ki irmon Russel ku se grupu ta studaba, i pamodi ki kel-la éra un bon manera di studa?

DJA ten más di 100 anu, ki irmon Charles Russel ku se grupu pikinoti di studantis di Palavra di Deus, kumesa ta studa djuntu. Es kria prendeba kuzê ki Bíblia ta inxina sobri Jeová Deus, Jizus Kristu, resgati i kuzê ki ta kontise óras ki un algen móre. Ses manera di studa éra sinplis. Un algen ta fazeba un pergunta, i dipôs kel grupu ta djobeba tudu testu di Bíblia ki staba ligadu ku kel asuntu. Na fin, es ta skrebeba kuzê ki es prende ku piskiza ki es faze. Ku ajuda di Jeová, kes ómi konsigi ntende txeu verdadi inportanti na Bíblia, ki ti inda é inportanti pa nos oji.

2. Pamodi ki alvês nu pode ka ntende dretu un profesia di Bíblia?

² Kes studanti di Bíblia lógu diskubri ma prende kuzê ki Bíblia ta inxina sobri un verdadi prinsipal, é diferenti di ntende dretu un profesia di Bíblia. Pamodi? Un di kes motivu, é ki txeu bês nu ta ntende profesias más dretu, óras ki es sta ta kunpri ô dipôs ki es kunpri. Má ten un otu motivu. Pa nu ntende un profesia dretu, txeu bês nu meste studa kel profesia interu. Si nu konsentra sô na un párti di un profesia i nu ka djobe kes otu párti, nu pode ka ntende-l dretu. Ta parse ma é kel-li ki kontise ku un profesia ki sta na livru di Joel. Nu ben odja kel profesia otu bês i odja pamodi ki nu meste muda nos manera di ntende-l.

3-4. Ti gósi, modi ki nu ta ntendeba kel profesia ki sta na Joel 2:7-9 ?

 ³ Lé Joel 2:7-9. Juel fla ma un praga di kafanhotus ta ba distruíba téra di Israel. Ku ses denti i kexada sima di lion, kes bitxu xeiu di fómi ta ben kumeba tudu kel ki es atxa! (Joel 1:4, 6 ) Dja ten txeu anu ki nu ta ntendeba ma kel profesia li ta reprizentaba povu di Jeová. Nu ta flaba ma sima un grupu di kafanhotus ki ningen ka ta pode para-s, povu di Jeová ta kontinuaba ta faze ses pregason. I kel pregason ta fazeba stragu na ‘téra’, ô na kes algen ki xéfis di relijion ta kontrola. *

⁴ Si nu lé sô Joel 2:7-9, ta parse ma kel splikason li sta dretu. Má, óras ki nu ta studa kel profesia interu, nu ta odja ma nu meste koriji nos manera di ntende-l. Nu ben odja kuatu motivu pa faze kel-li.

5-6. Ki perguntas nu pode faze óras ki nu ta lé (a) Joel 2:20 ? (b) Joel 2:25 ?

⁵ Primeru, repara kuzê ki Jeová promete sobri kel praga di kafanhotus: ‘N ta ben afasta pa lonji di nhos kel ki ta ben di nórti [kafanhotus]’. (Joel 2:20 ) Kel-li ta pô-nu ta pergunta: Si kes kafanhotu é Tistimunhas di Jeová, ki ta obi ku órdi di Jizus di prega i faze disiplus, pamodi ki Jeová promete ma el ta afastaba es pa lonji? (Eze. 33:7-9; Mat. 28:19, 20) Kel-li ta mostra klaru ma Jeová ka afasta se sérvus fiel, má el afasta algun kuza ô algen ki krê prujudikaba se povu.

⁶ Odja kel sugundu motivu ki sta na Joel 2:25. Jeová fla: ‘N ta ben konpensa nhos pa kes anu ki nhos plantason kumedu pa núven di kafanhotus, pa kel kafanhotu sen aza, pa kel kafanhotu laskadu, i pa kel kafanhotu ki ta kaba ku tudu kuza, es é nha izérsitu grandi ki N manda kóntra nhos.’ Repara ma Jeová promete ma el ta ‘konpensa’ pa kes stragu ki kafanhotus faze. Si kes kafanhotu é publikadoris di Reinu, kel-li krê fla ma mensaji ki es ta prega ta faze stragu. Má, kel mensaji ta salva vida, i ti el pode poi alguns algen mau ta rapende. (Eze. 33:8, 19) Kel-li ta sérba un kuza bon pa kes algen mau envês di un stragu!

7. Kuzê ki palavras ‘dipôs di kel-li’ na Joel 2:28, 29, ta djuda-nu ntende?

⁷ Lé Joel 2:28, 29. Kel tirseru motivu sta na órdi ki kuzas ta kontiseba na kel profesia. Repara kuzê ki Jeová fla: ‘Dipôs di kel-li N ta ben baza nha spritu’; ô, dipôs ki kes kafanhotu tirmina trabadju ki es tinha ki fazeba. Si kes kafanhotu é publikadoris di Reinu di Deus, nton pamodi ki Jeová ta ben bazaba se spritu riba di es sô dipôs ki es tirmina pregason? Na verdadi, nu meste spritu santu timenti nu sta faze kel trabadju li. Sen ajuda di spritu santu di Deus, nunka nu ka ta konsigi pregaba duránti txeu ténpu sikrê ku opozison i proibison.

8. Ken ki é kes kafanhotu ki Apocalipse 9:1-11 ta pâpia di el? (Odja dizenhu na kapa.)

⁸ Lé Apocalipse 9:1-11. Gósi nu ben odja kel kuartu motivu. Un bês nu ta flaba ma kel praga di kafanhotus ki Juel ta pâpia di el, ta reprizentaba nos trabadju di pregason, pamodi livru di Apocalipse ten un profesia ki ta parse ku kel-li. Kel profesia na Apocalipse ta pâpia di un  grupu di kafanhotus ki ten róstu di ómi i es tene un kuza na kabésa ‘ki ta parse ku koroas di oru’. (Apo. 9:7) Es ta tormenta ‘kes algen [inimigus di Deus] ki ka tene sélu di Deus na tésta’ duránti sinku mês, ki é ténpu di vida di un kafanhotu. (Apo. 9:4, 5) Ta parse ma kel profesia li, sta ta pâpia di kes sérvu di Jeová skodjedu ku spritu santu. Es sta prega mensaji di julgamentu di Deus ku koraji kóntra es mundu mau. I kel-li ta inkomoda kes algen ki ta apoia kel mundu li.

9. Kal ki é kes diferénsa inportanti entri kes kafanhotu di profesia di livru di Joel ku kes di profesia di Apocalipse?

⁹ É klaru ki alguns kuza na profesia di livru di Joel é sima kes di Apocalipse. Má ten alguns diferénsa inportanti. Pur izénplu, na profesia di Joel, kes kafanhotu ta kume tudu plantason. (Joel 1:4, 6, 7 ) Má na vizon di Juan, kes kafanhotu ‘fladu pa es ka straga plantason di téra’. (Apo. 9:4) Kes kafanhotu ki Juel odja ben di nórti. (Joel 2:20 ) Kes ki Juan odja sai di un abismu. (Apo. 9:2, 3) Na profesia di livru di Joel, Jeová afasta kes kafanhotu. Má na Apocalipse, Jeová dexa-s tirmina ses trabadju. Ka ten nada ki ta mostra ma Jeová staba xatiadu ku es. — Odja kuadru “ Profesias sobri kes kafanhotu — Ta parse igual má es é diferenti”.

10. Da un izénplu di Bíblia ki ta mostra ma kes kafanhotu di livru di Joel i di Apocalipse pode reprizenta kuzas diferenti.

 ¹⁰ Kes diferénsa inportanti entri kes dôs profesia ta djuda-nu ntende ma es ka ten nada aver ku kunpanheru. Nton, kel-li krê fla ma kes kafanhotu di livru di Joel é diferenti di kes kafanhotu di Apocalipse? Sin. Alvês, Bíblia ta uza kel mésmu izénplu pa reprizenta kuzas diferenti. Pur izénplu, na Apocalipse 5:5, Jizus ta txomadu di ‘Lion di tribu di Judá’. Má, 1 Pedro 5:8 ta fla ma Diabu é sima ‘un lion ki sta ruji’. Kes kuatu motivu ki mostradu, ta dexa klaru ma nu meste atxa otu splikason pa kel profesia di livru di Joel. É kal?

11. Kuzê ki sta na Joel 1:6 i 2:1, 8, 11 ki ta djuda-nu sabe ken ki é kes kafanhotu?

¹¹ Óras ki nu studa profesia di Juel interu, nu ta ntende ma el sta pâpia di trópas ki sta ba ataka un lugar. (Joel 1:6; 2:1, 8, 11 ) Jeová staba ta fla ma el ta uzaba se ‘izérsitu grandi’ (trópas di Babilónia) pa kastigaba kes israelita ki ka obi ku el. (Joel 2:25 ) Kes trópa ki ta ba invadiba, txomadu di ‘kel ki ta ben di nórti’, pamodi Babilónia invadi Israel pa ladu nórti. (Joel 2:20 ) Kes trópa konparadu ku un grupu di kafanhotus ki sta ben organizadu. Juel fla sobri es: ‘Kada [trópa] ta bai na se kaminhu. Es ta invadi sidadi, es ta kóre riba paredi. Es ta subi riba di kazas, es ta entra pa janélas sima ladron.’ (Joel 2:8, 9 ) Bu ta pode imajina kel-li? Kes trópa sta pa tudu ladu. Ka ten kau bai. Ningen ka ta pode skapa di spada di trópas di Babilónia!

12. Modi ki profesia di livru di Joel sobri kes kafanhotu kunpri?

¹² Na anu 607 A.J., trópas di Babilónia (ô kaldeus) invadi sidadi di Jiruzalen sima kafanhotus. Bíblia ta fla: ‘Rei di kaldeus, ki mata ses jóven ku spada, ka tevi konpaxon nen di rapázis nen di mininas, nen di algen grandi nen di algen duenti. Deus ntrega-l tudu kuza na se mô. El kema kaza di Deus verdaderu, el ronba paredi di Jiruzalen, el kema tudu se toris fórti ku lumi i el distrui tudu kes kuza di valor.’ (2 Cró. 36:17, 19) Kantu Babilónia distrui Jiruzalen, úniku kuza ki gentis podia flaba éra kel-li: ‘El é un téra distruídu, sen algen i sen animal, i el ntregadu na mô di kaldeus.’ — Jer. 32:43.

13. Splika kuzê ki Jeremias 16:16, 18 krê flaba.

¹³ Uns 200 anu dipôs ki Juel faze se profesia, Jeová uza Jeremias pa fla más algun kuza sobri kel ataki. Jeová fla ma kes ki ta invadiba Jiruzalen, ta djobeba ku kuidadu kes israelita ki ta fazeba kuzas mariadu i ninhun di es ka ta skapaba. ‘“N sta txoma txeu piskador”, Jeová ki fla, “i es ta ben piska nhos. Dipôs di kel-li, N ta ben txoma txeu kasador, i es ta ben kasa nhos na tudu montis, na tudu kutélu i na kes braku na rótxa. N ta ben da-s tudu kel ki es merese pamodi ses éru i ses pekadus”’. Nen mar nen florésta ka ta pode sukundiba kes israelita rebéldi di trópas di Babilónia. — Jer. 16:16, 18.

14. Ki ténpu ki profesia di Joel 2:28, 29 kunpri?

¹⁴ Profesia di Juel tanbê ten notísias sábi. El ta fla ma téra ta ben daba kumida  otu bês. (Joel 2:23-26 ) Nton, na algun momentu na futuru, Jeová ta ben daba txeu kumida spritual. El promete: ‘N ta ben baza nha spritu riba tudu tipu di algen, i nhos fidjus matxu ku fémia ta ben profetiza. I ti riba nhas skravu ku nhas skrava N ta ben baza nha spritu’. (Joel 2:28, 29 ) Deus ka baza se spritu lógu kantu israelitas sai di Babilónia i txiga ses téra. Má, kel-li kontise uns 600 anu dipôs, na Pentikósti di anu 33. Modi ki nu sabe?

15. Sima sta na Atos 2:16, 17, ki mudansa apóstlu Pedru faze na profesia di Joel 2:28, i kuzê ki kel-li ta mostra?

¹⁵ Ku orientason di spritu santu, apóstlu Pedru uza Joel 2:28, 29, pa pâpia di un kuza rei di inportanti ki kontise na dia di Pentikósti. Pa vólta di 9 óra di palmanhan, kontise un milagri. Bazadu spritu santu riba di un grupu di algen i es kumesa ta pâpia ‘kuzas grandi di Deus’. (Atus 2:11, BPK ) Tanbê, spritu santu orienta Pedru pa faze un mudansa pikinoti na kel profesia di Juel. Bu repara kel mudansa? (Lé Atos 2:16, 17.) Envês di el kumesa ta fla ‘dipôs di kel-li’, Pedru fla: ‘I na ténpu di fin’. Na kes versíklu li, ‘ténpu di fin’ sta krê fla kel ténpu antis di Jiruzalen ku se ténplu distruídu. Na kel ténpu la, Deus ta ben bazaba se spritu ‘riba tudu tipu di algen’. Kel-li ta mostra ma ta ben pasaba txeu ténpu antis di kunpriba profesia di livru di Joel.

16. Modi ki spritu santu djuda na trabadju di pregason na ténpu di apóstlus i modi ki el sta ta djuda oji?

¹⁶ Dipôs ki Deus baza se spritu santu riba kes kriston na ténpu di apóstlus, es kumesa un trabadju di pregason ki kubri mundu interu. É pur isu ki na karta ki  apóstlu Polu skrebe pa kristons na Kolosus, pa vólta di anu 61 D.J., el fla ma notísias sábi staba ta ser pregadu ‘na tudu kriason baxu di séu.’ (Col. 1:23) Kantu Polu fla ‘tudu kriason’, kel-li krê flaba tudu kes párti di mundu ki el i otus algen konxeba. Ku ajuda di spritu santu di Jeová, trabadju di pregason oji sta ta fazedu na más lugar inda, i ti na ‘kes párti más lonji di Téra’! — Atos 13:47 ; odja kuadru ‘ N ta ben baza nha spritu’.

17. Kuzê ki nu pasa ta ntende midjór na kel profesia di Joel 2:7-9 ?

¹⁷ Kuzê ki muda? Gósi nu ta ntende midjór kuzê ki siginifika kel profesia ki sta na Joel 2:7-9. Di un manera sinplis, kes versíklu ka sta ta pâpia di nos trabadju di pregason. Má, el sta ta pâpia di kuzê ki trópas di Babilónia faze kantu es invadi Jiruzalen na anu 607 A.J.

18. Kuzê ki ka muda pa povu di Jeová?

¹⁸ Kuzê ki ka muda? Povu di Jeová sta kontinua ta prega notísias sábi na tudu lugar, i es ta uza tudu kes manera ki ta da pa faze-l. (Mat. 24:14) Ninhun proibison di govérnu ka ta pode tadja-nu di kunpri nos órdi di prega. I ku bensons di Jeová, nu sta ta faze-l ku mutu más zelu di ki antis, i nu ta prega ku koraji kes notísia sábi di Reinu! Ku umildadi, nu ta kontinua ta dipende di Jeová pa djuda-nu ntende profesias di Bíblia, pamodi nu ta kunfia ma na ténpu sértu el ta mostra-nu ‘tudu verdadi’! — João 16:13.