1. Nkedi musinke zokulironga Bibeli ga ruganesere munazinyetu Russell novakwawo ntani morwasinke za karera nkedi zongwa?

NOMVHURA efere da ka pita, munazinyetu C. T. Russell novakwawo ntani nokambungagona kovalirongi woBibeli, kwa tamekere kuponga kumwe. Awo kwa here kudiva eyi azi rongo Bibeli kuhamena Jehova Karunga, Jesus Kristusa, ukaro wovafe ntani sizoweseso. Nkedi ezi va ruganesere mokulironga kwa kere zoureru. Gumwe nga pura epuro, makura kambunga oko ta ka konakona matjangwa nagenye aga ga zogera kuhamena sirongwa oso. Makura awo ngava tjanga mauzera aga ngava gwana. Jehova kwa vaterere vagara owo yipo va kwate egano mausili gomulyo gomoBibeli, ano mausili ogo kuna kara simpe nomulyo kwetu naina.

2. Yisinke a yi tu ninkisa pamwe tu kwate egano mepuko mauporofete gomoBibeli?

² Konyima, valirongi woBibeli va ya dimbwilire asi ayo udigu kukwata egano mauporofete gomoBibeli kupitakana yirongwa yimwe eyi ya kara moNonkango daKarunga. Morwasinke ya karera ngoso? Konda zimwe kuna kara asi ose narunye kukwata nawa egano mauporofete konyima zapa aga sikilire mo. Nye pwa kara hena konda zimwe. Mokukwata egano uporofete, ntudi twa hepa kukonakona sireswa nasinye souporofete. Nsene tu demenena tupu koruha rumwe rouporofete, kuvhura ngatu yi kwate egano mepuko. Eyi yiyo ya tu horokera kuhamena uporofete womobuke zaJowera. Tu zeni tu konakone uporofete ou yipo tu dive asi morwasinke tuna hepere ekwatogano lyepe.

3-4. Ngapi omu twa kwete egano uporofete waJowera 2:7-9?

³ Resa Jowera 2:7-9. Jowera kwa pumbire asi edugi lyasimbonde ngali zonagura po sirongo saIsraeli. Yimbumburu eyi yomazego ngwendi nyime, ngayi lya yimeno nainye yomosirongo  saIsraeli. (Jow. 1:4, 6) Nomvhura dononzi da ka pita, ose kwa kwete egano uporofete ou asi kwa tamba kovantu vaJehova ava ngava twikira kuzuvhisa ngwendi edugu lyasimbonde ezi nava dira kuvhura kukondera. Ose kwa yi kwete egano asi sirugana esi ngasi kundama vantu ava va kara momaukarelikarunga ngwendi moomu simbonde a zonagura yimeno. *

⁴ Ekwatogano olyo kuvhura li moneke ngwendi usili nsene tu resa tupu nonkango edi da kara mwaJowera 2:7-9. Nye nsene tu resa sireswa nasinye esi sa zogera kuhamena uporofete ou, ose kuvhura tu u kwate egano monkedi zapeke. Tu zeni tu ka konakone nokonda ne deyi tuna kuuyungira ngoso.

5-6. Epuro musinke atu lipura apa atu resa (a) Jowera 2:20? (b) ntani Jowera 2:25?

⁵ Pomuhowo koneka eyi Jehova ga tumbwidilire kuhamena edugi lyasimbonde. Age kwa tente asi: “Ame ngani gusa po vakwayita vasimbonde ava va tunda koMuzogo.” (Jow. 2:20) Nsene asi edugi lyasimbonde kwa tamba koNombangi daJehova edi adi limburukwa mpangera zaJesus zokuzuvhisa nokutulisa po varongwa, morwasinke nye Jehova ga tumbwidilire asi nga va gusa po? (Hes. 33:7-9; Mat. 28:19, 20) Yipo nye, eyi kulikida nawa-nawa asi Jehova kuna kugusa po yuma yongandi ndi muntu gongandi ogu ana kuhepeka vakareli vendi nye age kapi kapi ana kugusa po vakareli vendi wovalimburukwi.

⁶ Mokugwana konda zauvali, koneka eyi va tjanga mwaJowera. 2:25. Jehova kwa tanta asi: “Ame ngani ku tengwidira eyi wa zumbanesa monomvhura edi ga lire madugi gasimbonde muzangu goge. Nyame na tumine vakwayita ava va ya ku rwise.” Koneka asi Jehova kwa tumbwidira asi nga ‘tengwida’ eyi ga zonagura simbonde. Nsene asi simbonde kwa fanekesa vazuvhisi woUhompa, eyi ngano kutanta asi mbudi ezi ava zuvhisa kureta maudigu. Nye mbudi ozo zongwa kuvhura kuparura vantu ntani kuvhura kutumangeda vantu vamwe va litezurure. (Hes. 33:8, 19) Esi kuna kara sininke sosiwa kovantu!

7. Yisinke tuna kulirongera ko kononkango “konyima zeyi,” edi da kara mwaJowera 2:28, 29?

⁷ Resa Jowera 2:28, 29. Kuvhura tu gwane konda zautatu nsene tu tarurura omu ya likweme yihorokwa yomouporofete ou. Koneka asi Jehova kwa uyungire asi: “Konyima zeyi, ame ngani powomwena mpepo zange.” Eyi kutanta nye asi ngayi horoka konyima zapa simbonde nga mana sirugana sendi esi va mu pa ndi? Nsene asi simbonde kwa tamba kovazuvhisi woUhompa waKarunga, morwasinke Jehova nga va powomwena mpepo zendi konyima zapa ngava mana sirugana sawo sokuzuvhisa? Pwa hana evatero lyompepo zokupongoka zaKarunga, awo ngano kapi ya va tompoka kuzuvhisa nomvhura dononzi nampili ngomu va ligwanekera nomarwaneso ntani nokusilika sirugana sawo.

8. Kuliza nEhororo 9:1-11, yisinke ga fanekesa simbonde ogu va tumbura metjangwa eli? (Tara efano lyopontunda.)

⁸ Resa Ehororo 9:1-11. Tu tareni konda zaune. Pwanare ose kwa gazarere asi edugi lyasimbonde eli va tumbura mwaJowera kwa fanekesa sirugana setu sokuzuvhisa, morwa uporofete owo wa lifana nou wa kara mobuke zEhororo. Uporofete womobuke zEhororo kwa faturura simbonde ogu ga fana yipara yovantu ntani pomutwe gwendi ‘yuma ya kara po yokufana  ngwendi nonkata doruvara rongorodo.’ (Ehor. 9:7) Simbonde ogo kwa hepekere ‘vantu [nonkore daKarunga] ava va pira sinongweneso saKarunga poyipara yawo.’ Awo kwava hepekere ure womakwedi gatano, esi kuna kara siruwo esi a paruka simbonde. (Ehor. 9:4, 5) Uporofete ou kumoneka asi awo kwa tamba kovakareli vaJehova wovagwavekwa. Awo kudivisa kuhamena mpanguro ezi zina kundindira uzuni ou woudona, ano eyi kuninkisa navenye ava ava kwatesa ko uzuni ou woudona va dire kuyihafera.     

9. Malisigo musinke ga kara po pokatji ka simbonde ogu ga mwene Jowera ntani nogu ga tumbwire Johanesa?

⁹ Nampili ngomu pwa kara yininke yimwe eyi ya lifana mouporofete womobuke zEhororo ntani nou waJowera, nye pwa kara malisigo gamwe. Koneka asi mouporofete waJowera, simbonde kwa zonagwire yimeno. (Jow. 1:4, 6, 7) Nye kuliza neyi ga mwene Johanesa, simbonde kwa mu tanterere asi: “Ga ha zonagura wayi.” (Ehor. 9:4) Simbonde ogu ga mwene Jowera kwa tundire koMuzogo. (Jow. 2:20) Nye simbonde ogu ga mwene Johanesa, kwa tundire mosirongo sokonhi. (Ehor. 9:2, 3) Simbonde ogu ga fatwilire Jowera, kwa mu gusire po. Nye simbonde ogu va faturura mEhororo kapi va mu gusire po, nye kwa mu pulisilire a mane sirugana sendi. Bibeli kapi za likida asi Jehova kapi ga haferere simbonde ogu ga mwene Johanesa.—Tara  kakende “ Uporofete wokuhamena simbonde—kwa lifana nye kutanta yokulisiga.”

10. Gava sihonena somoBibeli sina kulikida asi simbonde ogu ga fatwilire Jowera nogu ga fatwilire Johanesa kwa lisiga?

¹⁰ Malisigo aga ga kara pokatji komauporofete aga gavali, kuna kutuvatera tu dimburure asi mauporofete aga kutanta yininke yokulisiga. Eyi ngesi kutanta nye asi simbonde ogu va faturura mwaJowera kapi ga lifana nogu va faturura mobuke zEhororo ndi? Nhi. Poyiruwo yimwe, yifanekeso yomoBibeli kutanta yininke yokulisiga apa ava yi ruganesa koyininke yokulisiga. Pasihonena, mEhororo 5:5, Jesus kwa mu singonona asi “nyime gemezimo lyaJuda,” ano mwa-1 Peturusa 5:8, Muzonaguli kumusingona asi “nyime gokununga.” Kuliza nonokonda ne edi tuna zogere, ayo kulikida asi twa hepa ekwatogano lyepe kuhamena uporofete waJowera. Yisinke wa tamba?

11. Ngapi omu etjangwa lyaJowera 1:6; 2:1, 8, 11, ali tu vatere tu kwate egano asi yilye simbonde?

¹¹ Nsene tu konakona novelise dimwe douporofete waJowera, ose kuvhura tu kwate egano asi, muporofete Jowera kwa pumbire kuhamena mbunga zovakwayita. (Jow. 1:6; 2:1, 8, 11) Jehova kwa tente asi age nga ruganesa “vakwayita” vendi (vakwayita vaBabironi) yipo va zonagure po Vaisraeli ava va dilire kulimburukwa. (Jow. 2:25) Vakwayita owo kuvatumbura asi vakwayita wokutunda “koMuzogo” morwa Vababironiya kwa homwene Israeli korwaMuzogo. (Jow. 2:20) Vakwayita owo kwava fanekesa kedugi lyasimbonde. Jowera kwa tente kuhamena vakwayita owo asi nkenye mukwayita “ta piti mokatji komapopero. . . . Ta homokere mo mositata; ta duka a ronde makuma; ta rondo nonzugo a hwilire pomakende ngwendi vawidi.” (Jow. 2:8, 9) Gazadara tupu omu ya horokere. Vakwayita owo kwa kere nakunye. Vantu kapi va vhulire kuvanda. Kwato ogu ga vhulire kuhenduka vakwayita Vababironi.

12. Ngapi omu uporofete waJowera wokuhamena simbonde wa ya sikilire mo?

¹² Ngwendi simbonde, Vababironi kwa homokerere sitata saJerusarema momvhura 607 komeho Jesus a wize pevhu. Bibeli kutanta asi: “Hompa [gwaBabironiya] makura ta dipaga vadinkantu vaJuda . . . , Age kapi ga kere nonkenda nomuntu a kare mudinkantu ndi mugara ndi mukadi gokuvera ndi mukangure. Karunga ta va gava momawoko gahompa gwaBabironiya. Age kwa swakererere po ntembeli nositata nonombara daso nadinye, nougawo waso, ta bamagura po hena makuma.” (2 Hist. 36:17, 19) Apa Vababironi va homokerere sitata nokusizonagura po, vantu kwa uyungire asi: “Sirongo esi ngasi kara mburundu, omu ngava dira kukara vantu noyinamwenyo, hena asi ngasi za koVababironiya.”—Jer. 32:43.

13. Faturura eyi ali tanta etjangwa lyaJeremiya 16:16, 18?

¹³ Konyima zonomvhura 200 kutunda apa Jowera ga pumbire uporofete wendi, Jehova kwa ruganesere Jeremiya a pumbe yimwe hena kuhamena ehomono eli. Jehova kwa tente asi vakwayita ngava papara Vaisraeli ava va rugene yininke yoyidona nokuvakwata navenye. Jehova kwa tente asi: “‘Tani tumu vakwati wonomfi wovanzi va wize va ya kwate vantu ava. Makura ntani ngani tuma vakongo wovanzi, va va sane kwankenye ndundu nondundugona nomomakombombo gopokatji komamanya. . . . Ngani va ninka va fute pwaruvali morwanzo zawo noudinikarunga wawo.’” Vaisraeli ava va dilire kulimburukwa kapi va vhulire kuhenduka etengeko lyokutunda koVababironi.—Jer. 16:16, 18.

14. Siruwo musinke lya sikilire mo etjangwa lyaJowera 2:28, 29?

¹⁴ Jowera kwa pumbire hena mbudi zongwa kuhamena Jerusarema. Age kwa tente asi sirongo ngasi kara hena nonondya dononzi. (Jow. 2:23-26) Ntani ga uyungire hena asi vantu wovanzi ngava diva usili komeho. Jehova kwa tente asi: “Ame ngani powomwena mpepo zange nkenye ogu; vana veni wovagara nava wovakadi ngava divisa mbudi zange . . . Ame ngani powomwena mpepo zange novapika vaava, vagara novakadi.” (Jow. 2:28, 29) Vaisraeli kapi va va powomwenene mpepo zokupongoka konyima tupu zapa va ka tundire kounkwate waBabironi. Nye eyi kwa ya horokere konyima zonomvhura 600, poPentekoste momvhura 33. Ngapi omu twa yi diva?

15. Kuliza noYirugana 2:16, 17, nonkango musinke ga gwederere ko Peturusa ketjangwa lyomwaJowera 2:28, ntani yisinke adi tanta?

¹⁵ Mupositoli Peturusa kwa fatwilire asi nonkango edi da kara mwaJowera 2:28, 29 kwa tamba kosihorokwa sokutekisa esi sa horokere mezuva lyoPentekoste. Poyiha yovili zauntane mezuva olyo, mpepo zokupongoka kwa zi powomwenene, ano eyi kwa ninkisire vantu ava va zi gwene va tameke kuuyunga “yirugana yoyinene yaKarunga!” momaraka gokulisiga-siga. (Yirug. 2:11) Peturusa kwa ruganesere nonkango edi da lisigire nakauke nedi domouporofete waJowera. Ono diva elisigo eli lya kara po? (Resa Yirugana 2:16, 17.) Mevango lyokutameka nononkango edi asi: “Konyima zeyi,” Peturusa kwa uyungire asi: “Momazuva gouhura,” mpepo zokupongoka ngava zi powomwena “kovantu navenye.” Apa ga uyungire kuhamena mazuva gopouhura, age kwa tembe komazuva gokuhulilira komeho Jerusarema nontembeli va ya yi zonagure po mosiruwo sovapositoli.  Eyi kwa likida asi kwa pitire po siruwo sosire komeho uporofete waJowera u sikilire mo.

16. Ngapi omu mpepo zaKarunga za kundamene sirugana sokuzuvhisa mosiruwo sovapositoli ntani nomosiruwo setu?

¹⁶ Konyima zapa Karunga ga powomwene mpepo zokupongoka mosiruwo sovapositoli, sirugana sokuzuvhisa kwa lihene unene. Apa Paurusa ga tjangerere Vakorosi mbilive koyiha yomvhura 61, age kwa tente asi mbudi zongwa vana zi zuvhisire “nkenye sisitwa somouzuni.” (Koros. 1:23) Apa Paurusa ga uyungire asi “nkenye sisitwa somouzuni,” age kwa tembe komaruha nagenye aga va gendere novakwawo. Nevatero lyompepo zokupongoka sirugana sokuzuvhisa naina sa lihanena “dogoro kooku wa ka hura uzuni”!—Yirug. 13:47; tara kakende “ Ame ngani powomwena mpepo zange.”

17. Kuliza nekwatogano lyetu lyepe, yisinke ga tamba simbonde?

¹⁷ Yisinke yina runduruka? Ose ngesi tuna kwata nawa egano eyi wa tamba uporofete ou wa kara mwaJowera 2:7-9. Uporofete ou kapi wa tamba kosirugana setu sokuzuvhisa, nye kwa tamba koVababironi ava va homokerere sitata saJerusarema momvhura 607 komeho a wize Jesus pevhu.

18. Yisinke yina dili kurunduruka kuhamena vantu vaJehova?

¹⁸ Yisinke yina dili kurunduruka? Vantu vaJehova kuna kutwikira kuzuvhisa mbudi zongwa nakunye ntani awo kuna kuruganesa nonkedi dokulisiga-siga. (Mat. 24:14) Kwato epangero eli nali vhura kutukondera tu dire kuzuvhisa. Nevatero lyaJehova, ose ngesi kuna kulitura mo unene ntani kuna kuzuvhisa nouradi mbudi zongwa zoUhompa. Ose kuna kutwikira kuhuguvara mwaJehova yipo a tu vatere tu kwate egano mauporofete gomoBibeli morwa twa yi diva asi apa ngasi sika mo siruwo souhunga, age nga tu vatera tu dimburure “usili mudima.”—Joh. 16:13.