Yako kaha kuvihande

Yenu kumitwe yavihande

CHIHANDE CHAKULINANGULA 14

Kufumbukila chaKufuma kuNote

Kufumbukila chaKufuma kuNote

“Mulifuchi lyami muneza vaka-muyachi vangolo.”—YOWE. 1:6.

MWASO 95 Musana Uli Nakumunyikilako Lika

VYUMA NATUSHIMUTWILA *

1. Ndumbu Russell navakwavo vazachishilenga jila muka hakulinangula, kaha jila kana yawahililile halihi?

KAFWE myaka yakuzomboka 100 kunyima, Ndumbwetu C. T. Russell navakwavo veka vaze valinangwilenga Mazu aKalunga, valikungulwilenga hamwe. Vasakile kutachikiza vyuma yahanjika Mbimbiliya hali Yehova Kalunga, naYesu Kulishitu navyuma vyeji kusolokanga kuli mutu nge nafu, nahandando yakusokola. Jila vazachishilenga hakulinangula yapwile yayashi. Valingilenga ngana: Umwe mwahulisa chihula, kaha vosena navaputuka kukekesa visoneka vize vyahanjika hachihande kana. Kufumaho vasonekelenga jino vyuma vawanyinenga muMbimbiliya. Yehova avakafwile vawane muchano wauvulu wamuMbimbiliya, kaha namakumbi ano muchano kana twaumona kupwa waulemu.

2. Chuma muka chinahase kutulingisa tulumbunune upolofweto mujila yakuhenga?

2 Kutwala muze, ava vaka-kulinangula Mbimbiliya vamwene jino ngwavo chapwa chachashi kutachikiza vyuma yanangula Mbimbiliya, oloze chapwa chachikalu chikuma kwivwishisa omwo walumbunukila upolofweto. Mwomwo ika? Mwomwo kakavulu, upolofweto wamuMbimbiliya veji kuwivwishisanga kanawa nge uli nakutesamo chipwe nge unatesamo lyehi. Hakusaka twivwishise kanawa upolofweto, twatela kuvangila kuukekesa kanawa wosena. Kachi nge natukekesa kaha chihanda chimwe chaupolofweto nakuhumbula vihanda vikwavo, kaha tunahase kuulumbununa mujila yakuhenga. Shikaho, tunawane nge mukiko twalingile nahakulumbununa upolofweto wamumukanda waYowele. Tukekesenu upolofweto kana mangana tuwane ovyo chinapwila chakwoloka kwalumunako ulumbunwiso wawo.

3-4. Uno tunalumbununanga ngachilihi upolofweto wahali Yowele 2:7-9?

3 Tangenu Yowele 2:7-9. Yowele apolofwetele ngwenyi chendo chavambimba nachikenyeka lifuchi lyavaIsalele. Ava vambimba makumbi vapwile namazo najimbangi kwijiva nge vandumba, kaha vavapolofwetele ngwavo navakenyeka vyuma vyosena vyamulifuchi lyavaIsalele. (Yowe. 1:4, 6) Hamyaka yayivulu, tunalumbununanga ngwetu upolofweto kana wemanyinako omwo vatu jaYehova vali nakuzata mulimo wakwambulula chakuzeneka wakuvahonesa kwijiva nge vambimba makumbi. Twalumbunwinenga ngwetu mulimo kana weji kwenyekanga “lifuchi,” kulumbununa vatu vaze vali nakutwaminyina kuli vatwamina vamukwitava chamakuli. *

4 Kachi nge natukumina kaha hakutanga mukanda Yowele 2:7-9, kaha natumona ngwetu ulumbunwiso kana wakwoloka. Oloze nge natukekesa kanawa upolofweto wosena natuwana nge chakutamo kwalumunako ulumbunwiso wawo. Tushimutwilenu vyuma viwana vize vinatulingisa twalumuneko ulumbunwiso waupolofweto kana.

VYUMA VIWANA VINATULINGISA TWALUMUNEKO ULUMBUNWISO

5-6. Chihula muka tunahase kulihulisa kachi nge natukekesa mazu atwama hali (a) Yowele 2:20? (b) Yowele 2:25?

5 Chatete, achitalenu hachuma ashikile kukalinga Yehova kuli vaze vambimba. Ambile ngwenyi: “Nangukahangila vaka-note [vambimba makumbi] kwakusuku nayenu.” (Yowe. 2:20) Nge vambimba makumbi vemanyinako Vinjiho jaYehova vaze vali nakwononoka lushimbi lwaYesu lwakwambulula mujimbu nakunangula vatu vapwenga tumbaji, kaha mwomwo ika Yehova ahanjikilile ngwenyi mwakavahangila kwakusuku? (Ezeke. 33:7-9; Mateu 28:19, 20) Chikupu vene, Yehova kahanga vatu jenyi vakushishikako, oloze eji kuhanganga vaze veji kufumbukilanga vatu jenyi.

6 Chamuchivali, achitalenu mazu vasoneka hali Yowele 2:25. Yehova ambile ngwenyi: “Nangukamishishishilamo kweseka namyaka yize vambimba makumbi, navasamuyandulu, namavongolo, navasenya valilenga vyuma, vaze vapwile liyongomena lyami ngwatumine muli enu.” Yehova ashikile ngwenyi ‘mwakavashishishilamo’ havyuma vize venyekele vambimba makumbi. Kachi nge vambimba makumbi vemanyinako vaka-kuvilika mujimbu waWangana, kaha kutala mujimbu kana wapwa wakwenyeka vyuma tahi? Nduma, wapwa wakuyovola vatu, kaha unahase kulingisa vaka-kuhuka vapihilile nakwalumuka. (Ezeke. 33:8, 19) Chuma kana changanyo chikuma kuli vaze navapihilila nakwalumuka.

7. Kweseka naYowele 2:28, 29, uno lizu lyakwamba ngwavo “kufumaho” linatukafwe tutachikize chishina muka?

7 Tangenu Yowele 2:28, 29. Chamuchitatu, tutalenu omwo vyalikavasanyinyine vyuma vavulukile muupolofweto kana. Chakutalilaho, Yehova ambile ngwenyi: ‘Kufumaho, [kulumbununa kufuma haze navakakumisa vambimba makumbi mulimo wavo] nangukahingununa shipilitu yami.’ Kachi nge vambimba makumbi vapwa vaka-kwambulula mujimbu waWangana waKalunga, kaha mwomwo ika Yehova mwakavahanyina shipilitu yenyi hanyima yakukumisa mulimo wavo wakwambulula? Twatela kwanuka ngwetu kachi nge Yehova kahanyine vangamba jenyi shipilitu yajila mangana yivakafweko, kachi kavahashile kutwalaho kuzata mulimo kana nakupwa vakumika hakuvayanjisa nakuvakanyisa mulimo wavoko.

Ndumbu J. F. Rutherford navakwavo vawavisa vaze vatetekelelenga liuka lyetu vambulwilenga nakumika ngwavo Kalunga mwakasopesa kaye kano kakuhuka (Talenu chihande chakulinangula 14, palangalafu 8)

8. Uno vambimba vamumukanda waKusoloka 9:1-11, vemanyinako veya? (Talenu muvwimbimbi wahalipapilo lyahelu.)

8 Tangenu Kusoloka 9:1-11. Tuchishimutwilenu hachuma chamuchiwana. Kunyima twafwanyishilenga upolofweto waYowele kumulimo wakwambulula mwomwo yaupolofweto weka uze watwama mumukanda waKusoloka. Upolofweto kana wahanjika hachendo chavambimba vaze vapwile navihanga nge vyavatu, kaha kumitwe yavo kwapwile vimwe ‘vyasolokele nge michama yaulu.’ (Kuso. 9:7) Vambimba kana veji kuyanjisanga ‘vatu [vaka-kole jaKalunga] vaze kavatwama nakatachikijilo kaKalunga hajiholo javoko.’ (Kuso. 9:4, 5) Echi chasolola nge vambimba kana vemanyinako vangamba jaYehova vakuwavisa. Veji kuvilikanga mujimbu waKalunga wakusopesa katwamino kakuhuka kamakumbi ano, nakulingisa jino vatu vamukaye vevwenga kupihya.

9. Uno vambimba vaze amwene Yowele valihandunwina halihi navaze amwene Yowano?

9 Chakuhona kukakasana, upolofweto vasoneka mumukanda waKusoloka nauze vasoneka mumukanda waYowele walihandununa numba tuhu wosena uvali wahanjika havambimba. Chakutalilaho: Vambimba makumbi vamuupolofweto waYowele, venyekele vimbuto. (Yowe. 1:4, 6, 7) Oloze muupolofweto wamumukanda waKusoloka, vambimba “vavalwezele vazeneke kwenyeka vyuma vyakusoka hamavu.” (Kuso. 9:4) Kaha vambimba makumbi vaze amwene Yowele vafuminyinyine kunote. (Yowe. 2:20) Oloze vaze amwene Yowano vafuminyinyine muwina wakuzeneka kukuma. (Kuso. 9:2, 3) Vambimba makumbi vaze amwene Yowele vavahangile. Oloze vaze vavuluka mumukanda waKusoloka kavavahangileko, oloze vavalwezele vakumise mulimo wavo. Kakwatwama unjiho wasolola nge Yehova kevwililile uselewa vaze vambimba vamumukanda waKusolokako.—Talenu lipwata lyakwamba ngwavo, “ Upolofweto Uvali waVambimba—Oho Walihandunwina.”

10. Hanenu chakutalilaho chamuVisoneka chize chasolola nge vambimba vaze amwene Yowele valihandununa navaze amwene Yowano.

10 Kulihandununa chaupolofweto kanou uvali chinatukafwe tukukulule ngwetu kawemanyinako chuma chochimweko. Uno echi chalumbununa nge vambimba makumbi vaze avulukile Yowele keshi vakiko vavuluka namumukanda waKusolokako tahi? Eyo. Kakavulu, muMbimbiliya chuma chochimwe vanahase kuchizachisa mujijila jakulisezaseza. Chakutalilaho, hali Kusoloka 5:5, Yesu vamuvuluka ngwavo “Ndumba wakumuyachi waYuta,” kaha hali WaPetulu 1, 5:8 Liyavolo vamuvuluka ngwavo “ndumba wakutahwoka.” Evi vyuma viwana tunashimutwila navyeka vinasolola nge twatela kuwana ulumbunwiso weka waupolofweto waYowele. Uno natuulumbununa ngachilihi?

UNO UPOLOFWETO KANA WALUMBUNUNA IKA?

11. Uno chisoneka chaYowele 1:6 na 2:1, 8, 11 chatukafwa ngachilihi tutachikize vambimba makumbi vavuluka muupolofweto kana?

11 Nge natushinganyeka kanawa haupolofweto wosena waYowele natuwana nge apwile nakulumbununa vyamaswalale. (Yowe. 1:6; 2:1, 8, 11) Yehova ambile ngwenyi mwakazachisa maswalale jenyi (vaka-Mbavilone) mangana vakazangamise vaIsalele vakulikanga. (Yowe. 2:25) Chakutamo kuvuluka ava maswalale ngwetu “vaka-note” mwomwo vaka-Mbavilone valukukile vaIsalele kufuminyina kunote. (Yowe. 2:20) Ava maswalale vavafwanyisa kuvambimba makumbi vakulongesa kanawa. Yowele ambile ngwenyi: “Mutu himutu [liswalale hiliswalale] eji kuyanga mujila yenyi. . . . Veji kwingilanga munganda jimbushi, veji kulahanga jimbushi hajikembwe. Veji kunyinanga hajizuvo, veji kwingililanga mujinjanena nge mwiji.” (Yowe. 2:8, 9) Achihumikizenu muli nakumona ava maswalale vanajingilika nganda yosena. Kaha vatu kaveshi nakwakuchinyinako. Naumwe wauchi mwayovoka kupoko yavaka-Mbavilone.

12. Uno upolofweto waYowele wakuvuluka vambimba wateselemo ngachilihi?

12 Vaka-Mbavilone (vaKalateya) valukukile Yelusalema ngana mwavambimba mu 607 B.C.E. Mbimbiliya ngwayo: “Kalunga avakatwilile mwangana wavaKalateya, kaha ajihile vakweze javo napoko yamukwale. . . . Katetelele vakweze jamalunga navana vamapwevo, tushinakaji chipwe vitonjiko. Kalunga ahanyine vyuma vyosena mulivoko lyayou mwangana. Ochele zuvo yaKalunga wamuchano nakupuzula kembwe yaYelusalema. Ochele nawa tuposhi twayo vakukola nakunongesa vyuma vyavilemu vyosena.” (Miji. 2, 36:17, 19) Omu vaka-Mbavilone vakumishile kunongesa lifuchi lyosena, vatu jino vambilenga ngwavo: “Lifuchi eli linapu ngundu, kamweshi vatu natunyamako, kaha nawa vanalihane mumavoko avaKalateya.”—Yele. 32:43.

13. Lumbununenu mwalumbunukila mazu ahali Yelemiya 16:16, 18.

13 Omu mwahichile myaka kafwe 200 kufuma haze apolofwetele Yowele, Yehova azachishile Yelemiya mangana apolofwete cheka vyachize kulukuka. Yehova ambile ngwenyi, vaKalateya navakatondatonda vaIsalele vaze vapwile nakulinga vyuma vyavipi nakuvakwata. Ambile ngwenyi: “Nangutuma vaka-kuta vaishi vavavulu, kaha navakavata. Kufumaho nangukatuma vinyanga vavavulu, kaha navakavazomba kujipili jajinene najeji jajindende josena, namumyaji yamumalolwa. . . . [Nangukavazangamisa] hamilonga yavo nahajishili javo.” VaIsalele vakuhona kupihilila nakwalumuka vavalukukile kuli vaka-Mbavilone, kaha tulungalwiji chipwe misenge kavyahashile kuvaswekako.—Yele. 16:16, 18.

KUWAHISA VYUMA

14. Upolofweto wahali Yowele 2:28, 29 wateselemo mwaka uka?

14 Yowele apolofwetele nawa vyuma vyamwaza navikasoloka. Ambile ngwenyi, mulifuchi namukapwa cheka vyakulya vyakulisala. (Yowe. 2:23-26) Kaha nakukapwa nawa vyakulya vyakushipilitu vyavivulu, mwomwo Yehova ambile ngwenyi: “Nangukahingunwina shipilitu yami hali vatu vosena, kaha vana venu vamalunga navava vamapwevo navakapolofwetanga . . . Nangukahingunwina shipilitu yami nahali vandungo jami vamalunga navava vamapwevo.” (Yowe. 2:28, 29) Kalunga kahingunwinyine shipilitu yenyi yajila hali vaIsalele halwola vene luze vafumine muMbaviloneko. Oloze alingile ngocho omu mwahichile myaka yayivulu haPendekoseta mu 33 C.E. Uno twatachikiza ngachilihi?

15. Kweseka naVilinga 2:16, 17, vyuma muka alumwineko Petulu kupandama kuupolofweto watwama hali Yowele 2:28, kahechi chasolwele ika?

15 HaPendekoseta, kaposetolo Petulu vamuhwiminyinyine ambenga ngwenyi mazu vasoneka hali Yowele 2:28, 29 atalisa kuchuma chakukomwesa chize chasolokele halikumbi kana. Halikumbi kana nachimene, kafwe nalwola lwa 09:00, shipilitu yajila vayihingunwinyine hali vatu mujila yakukomwesa, kaha vaputukile kuhanjika “vyuma vyaukelenga waKalunga.” (Vili. 2:11) Omu Petulu vamuhwiminyinyine ahanjike mazu amumukanda waYowele, azachishile mazu akulihandununako chindende nawaze ahanjikile Yowele. Uno mwejiva vyuma alumwineko tahi? (Tangenu Vilinga 2:16, 17.) Muchishishisa chakuputuka kuhanjika mazu akwamba ngwavo “kufumaho,” ikiye ambile ngwenyi: “Hamakumbi akukuminyina.” Kweseka nachihande kana, makumbi akukuminyina aze ahanjikile atalishile kulwola lwakukokela kukunonga chaYelusalema naTembele. Hamakumbi kana, Kalunga ahingunwinyine shipilitu yenyi “hali vatu vosena.” Echi chasolola nge hahichile lwola numba upolofweto waYowele utesemo.

16. Shipilitu yaKalunga yakafwile ngachilihi vatu vatandakanyise mujimbu wamwaza kunyima, kaha yili nakutukafwa ngachilihi makumbi ano?

16 Mulimo wakwambulula mujimbu wamwaza waputukile kutanda chikuma kufuma halwola luze Kalunga ahingunwinyine shipilitu havatu jenyi mulikulukaji lyamyaka lyakulivanga. Shikaho, omu kaposetolo Paulu asonekelele vaka-Kolose mukanda kafwe mu 61 C.E., ambile ngwenyi mujimbu wamwaza vawambulwilile “kuvyuma vyakutenga vyosena vize vyatwama mwishi yamelu.” (Kolo. 1:23) Mumakumbi aPaulu, “vyuma vyakutenga vyosena” vyatalishile kujingalila kuze ayile nakwambulwila nakuze vayilenga nakwambulwila vakwavo nawa. Namakumbi ano, shipilitu yajila yaYehova yili nakutukafwa, ngocho mujimbu wamwaza tuli nakuwambulula chikuma “mbwe nakusongosongo yamavu.”—Vili. 13:47; talenu lipwata lyakwamba ngwavo, “ Nangukahingununa Shipilitu Yami.”

VYUMA MUKA VINALUMUKA?

17. Uno ulumbunwiso waupolofweto waYowele wakuvuluka vambimba makumbi unalumuka ngachilihi?

17 Vyuma muka vinalumuka? Tunevwishisa jino kanawa upolofweto wahali Yowele 2:7-9. Upolofweto kana kawatalisa kumulimo wetu wakwambululako, oloze watalisa kumaswalale javaka-Mbavilone vaze valukukile Yelusalema mu 607 B.C.E.

18. Vyuma muka vize kavyalumukile kuli vatu jaYehovako?

18 Vyuma muka kavyalumukileko? Vatu jaYehova vachili nakwambulula mujimbu wamwaza kuvihela vyosena, kuzachisa jijila jakulisezaseza. (Mateu 24:14) Kakweshi fulumende yinahase kutuhonesa kwambululako. Kaha nawa Yehova ali nakutukafwa twambulule chikuma mujimbu wamwaza waWangana nakumika. Natutwalaho lika kupendamina hali Yehova atukafwe twivwishise upolofweto wamuMbimbiliya, nakufwelela nawa ngwetu mwatukafwa twivwishise “mwaya muchano wosena.”—Yowa. 16:13.

MWASO 97 Kuyoya Chapendamina haMazu aKalunga

^ par. 5 Hamyaka yayivulu, tunafwelelanga ngwetu upolofweto wahali Yowele kapetulu 1 na 2 wenyikilile kumulimo wakwambulula uze tunakuzata makumbi ano. Oloze kuli vyuma viwana vinatulingisa tumone ngwetu twatela kwalumunako ulumbunwiso kana. Uno vyuma muka vene evi?

^ par. 3 Chakutalilaho, talenu chihande chakwamba ngwavo, “Vyuma Atenga Yehova Vyasolola Mangana Enyi” muKaposhi Kakutalila waApril 15, 2009, pala. 14-16.