A chhûng thu-ah lût rawh

A chhûnga thuawmte-ah lût rawh

ZIR TUR THUZIAK 14

Hmâr Lam Aṭanga Beihna!

Hmâr Lam Aṭanga Beihna!

‘Hnam chu ka ramah a lo chhuak ta si a.’—JOEL. 1:6.

HLA 95 Eng Chu A Eng Zual

THLIR LAWKNA *

1. Unau Russell-a leh a ṭhiante chuan eng zir dân nge an neih a, engvângin nge chu chu tih dân ṭha tak a nih?

KUM za aia tam liam taah khân, Unau C. T. Russell-a leh Pathian Thu zirlai a ṭhian mi tlêm tê chu an inhmukhâwm ṭan a. Anni chuan Pathian Jehova, Isua Krista, mitthite dinhmun, leh tlanna chungchânga Bible zirtîrna dik tak chu hriat an duh a ni. Zirna an neih dân chu mâwlmang tak a ni a. Pakhatin zawhna a zâwt a; tichuan, an zain chumi nêna inkûngkaih Bible châng zawng zawng chu an endik a. A tâwpah, chutianga an zir bingna aṭanga an hmuh chhuahte chu an chhinchhiah a ni. Jehova ṭanpuinain, rilru dik tak pu chûng Kristiante chuan vawiin nî thlenga kan hlut êm êm Bible thutak bulpui tam tak an hmu chhuak a ni.

2. Bible hrilh lâwkna hriatthiam kan tum hunah a châng chuan engin nge thu tlûkna dik lo min siamtîr mai thei?

2 Mahse, chûng Bible zirlaite chuan Bible zirtîrna bulpui hriatthiam aiin Bible hrilh lâwkna hriatthiam chu a harsa zâwk daih tih an hre ta thuai a ni. Engvângin nge? A chhan pakhat chu, Bible hrilh lâwkte chu a thlen famkim mêk laiin, a nih loh leh a thlen famkim hnuah chauh chiang taka hriatthiam theih a nih ṭhin vâng a ni. Mahse, chhan dang pawh a la awm. Hrilh lâwkna chu dik taka hre thiam tûr chuan, a chhehvêl chângte ngaihtuah tel a ngai thlângpui ṭhîn a. Hrilh lâwkna pêng pakhat chauh ngaihtuah a, a dang zawngte kan ngaihthah chuan, thu tlûkna dik lo kan siam thei a ni. Joela lehkhabu-a hrilh lâwkna chungchângah chutiang chuan a thleng niin a lang. Chu hrilh lâwkna chu ennawnin, tûn laia chumi kan hriatthiam dân siamrem a ngaih chhante chu i lo sawiho vang u.

3-4. Tûn thleng hian, Joela 2:7-9-a kan hmuh hrilh lâwkna chu engtin nge kan hriatthiam?

3 Joela 2:7-9 chhiar rawh. Joela chuan khaukhuap rualin Israel ram a tichhe dâwn tih a sawi lâwk a. Sakeibaknei ha leh hapui ang nei chûng rannung duhâm takte chuan ram chhûnga thlai zawng zawng chu an ei zo vek ang! (Joel. 1:4, 6) Kum tam tak chhûng chu, he hrilh lâwkna hian dan zawh rual loh khaukhuap rual ang maia Jehova mite thu hrilh dân chu a entîr niin kan ngai a. Chu thu hrilhna chuan “ram,” a nih loh leh sakhaw hruaitute thununna hnuaia awm mite chungah nghawng nasa tak a nei niin kan hre thiam a ni. *

4 Joela 2:7-9-a thu chauh kan chhiar a nih chuan, chu hrilhfiahna chu a dik thei niin a lang. Mahse, hrilh lâwkna pumhlûm kan chhiar chuan, kawng danga kan hriatthiam a ngai tih kan hria a ni. Chutiang a nih chhan palite chu i lo bih chiang ang u.

SIAMREM A NIH CHHAN PALITE

5-6. Hêng Bible châng ngaihtuahna aṭangin eng zawhnate nge lo chhuak (a) Joela 2:20-na? (b) Joela 2:25-na?

5 A hmasain, khaukhuap rual chungchânga Jehova thutiam: “In hnên ata hmâr lam aṭanga lo kal mi hrâng rual [khaukhuap rual] chu ka ûm bo vek ang,” tih hi chhinchhiah ang che. (Joel. 2:20) Khaukhuapte chuan thu hrilh leh zirtîr siam tûra Isua thupêk zâwmtu Jehova Thuhretute a entîr a nih chuan, engvângin nge Jehova’n anni chu ûm bo vek tûra a tiam ang? (Ezek. 33:7-9; Mt. 28:19, 20) Ni e, Jehova chuan a chhiahhlawh rinawmte ni lovin, a mite hawtu thil engemaw, a nih loh leh tuemaw chu a ûm bo vek ang.

6 A chhan pahnihna atân Joela 2:25-a thute hi han ngaihtuah teh. Chutah chuan, Jehova’n: “In zînga ka sipai rual tam tak ka tirh, khaukhuap te, thingngêt te, pangang te, thingngêt pangangten an ei zawh kumte kha ka rûl leh ang che u,” tiin a sawi a. Jehova’n khaukhuap rualin an tihchhiat tâkte chu “rûl leh” tûrin a tiam tih chhinchhiah ang che. Khaukhuapte chuan Lalram puangtute a entîr a nih chuan, an thuchah puanin chhiatna a thlen tihna a ni ang. Mahse, chu nun chhanhimna thuchah chuan mi suaksual ṭhenkhat chu inlamlêt tûrin a chêttîr thei a ni. (Ezek. 33:8, 19) An tân malsâwmna a va ni dâwn êm!

7. Joela 2:28, 29-naa “chumi hnuah chuan,” tih ṭawngkam pawimawhna chu eng nge ni?

7 Joela 2:28, 29 chhiar rawh. A chhan pathumna—hrilh lâwknaa thilthleng indawt dân hi han ngaihtuah teh. Khaukhuapte’n an chanvo an hlen hnuah Jehova’n: “Chumi hnuah chuan . . . ka thlarau ka leih ang,” tia a sawi hi i lo chhinchhiah em? Khaukhuapte chu Pathian Lalram puangtute an nih chuan, engvângin nge Jehova’n a thlarau chu thu an hrilh zawh hnuah chauh an chunga a leih ang? Dik tak chuan, Pathian thlarau thianghlim ṭanpuina tel lo chuan, dodâlna leh khap behna kârah kum tam tak chhûng thu an hril thei ngai lo vang.

Unau J. F. Rutherford-a leh hruaitu hriak thih unau dangte chuan he khawvêl suaksual chunga Pathian rorêlna thuchah chu huaisen takin an puang (Paragraph 8-na en rawh)

8. Thu Puan 9:1-11-a târ lan khaukhuapte chuan tute nge a entîr? (A kâwma milem en rawh.)

8 Thu Puan 9:1-11 chhiar rawh. Tûnah chuan, a chhan palina i lo en ang u. Joela bu-a târ lan khaukhuap rual leh kan thu hrilh rawngbâwlna kan thlunzawm ṭhinna chhan chu, Thu Puan bu-ah chumi nêna inang hrilh lâwkna kan hmuh vâng a ni. Chu hrilh lâwkna chuan mihring hmai ang nei leh ‘lallukhum ang mai rangkachak ang khum’ khaukhuap rual chungchâng a sawi a. (Thup. 9:7) Anni chuan “an chala Pathian chhinchhiahna nei lo mihringte [Pathian hmêlmate]” chu khau dam rei chen, thla nga chhûng an tihrehawm a ni. (Thup. 9:4, 5) Hei hi Jehova chhiahhlawh hriak thihte sawina niin a lang. Anni chuan he khawvêl suaksual tak chunga Pathian rorêlna chu huaisen takin an puang a, chu chuan khawvêl mite chu a tihrehawm hle a ni.

9. Joela hmuh khaukhuapte leh Johana târ lan khaukhuapte inan lohna pawimawh tak chu engte nge ni?

9 Ni e, Thu Puan bu-a hrilh lâwkna leh Joela bu-a hrilh lâwknaah hian inannate a awm ngei mai. Mahse, inan lohna pawimawh takte pawh a awm a ni. Hei hi han ngaihtuah teh: Joela hrilh lâwknaah, khaukhuapte chuan thlaite an tichhia a. (Joel. 1:4, 6, 7) Johana hmuh inlârnaa khaukhuapte erawh ‘leia hlobet te tichhe lo tûra hrilh’ an ni. (Thup. 9:4) Joela hmuh khaukhuapte chu hmâr lam aṭanga lo chhuak an ni a. (Joel. 2:20) Johana hmuhte erawh leilâwt aṭanga lo chhuak a ni thung. (Thup. 9:2, 3) Joela târ lan khaukhuapte chu ûm bo vek an ni a. Thu Puan bu-ah chuan, khaukhuapte chu ûm bo ni lovin, an hna thawk zo tûra tih an ni a. An chungah Jehova a lâwm lo tih Bible-ah târ lanna a awm lo.—“ Khaukhuap Chungchânga Hrilh Lâwkna—Inang Mah Se, A Danglam,” tih bâwm chu en rawh.

10. Joela târ lan khaukhuapte leh Johana târ lan khaute chuan thil inang lo a entîr tih târ langtu Bible-a entîrna pe rawh.

10 Chu hrilh lâwkna pahniha inan lohna pawimawh takte chuan inkûngkaihna an nei lo tih hre thiam tûrin min ṭanpui a. Joela târ lan khaukhuapte chu Thu Puan bu-a târ lan khaute nên a inang lo kan tihna a ni em? Aw, ni e. Bible-ah hian, entîrna pakhatin dinhmun dangah awmze dang kawh châng a nei chu a mak lo ve. Entîr nân, Thu Puan 5:5-ah Isua chu “Sakeibaknei, Juda hnama mi” a tih laiin, 1 Petera 5:8-ah Diabola chu “sakeibaknei rûm ṭhîn” anga târ lan a ni. Tûna kan hriatthiam dân aṭang pawhin zawhna ṭhenkhat kan la neih mai theih avângin, Joela hrilh lâwkna chungchânga hrilhfiahna dang kan zawn belh a ngai a ni. Chu chu eng nge ni thei ang?

ENG NGE A ENTIR?

11. Joela 1:6-na leh 2:1, 8, 11-na chuan khaukhuapte chu tute nge an nih tih hre tûrin eng nge min sihhmuh?

11 Joela hrilh lâwkna pumhlûm kan enchian chuan zâwlneiin râl beihna chungchâng a sawi lâwk tih kan hre thiam thei a. (Joel. 1:6; 2:1, 8, 11) Jehova chuan a “sipai rual tam tak” (Babulon sipaite) chu thuâwih lo Israelte hrem nân a hmang ang. (Joel. 2:25) Babulon sipaite chuan Israel mite chu hmâr lam aṭanga an rawn beih avângin, “hmâr lam aṭanga lo kal mi hrâng rual,” tia sawi a ni. (Joel. 2:20) Chûng sipai rualte chu fel taka inrêlbâwl khaukhuapte nêna khaikhin a ni a. An chungchângah, Joela chuan: “Mahni kawngah an [sipaite] kal ṭheuh va: . . . Khawpui chungah an zuang a; kulh chungah an tlân a; in chhûngahte an lâwn chho va; rûkru angin tukverhahte an lût a,” tiin a sawi. (Joel. 2:8, 9) Chu chu i mitthla thei em? Sipaite chu hmun tinah an awm a. Birûkna tûr hmun rêng a awm lo va. Babulon sipaite kut ata dam khawchhuak thei rêng an awm lo!

12. Khaukhuapte chungchânga Joela hrilh lâwkna chu engtin nge a thlen famkim?

12 Khaukhuapte angin, Babulon mite (a nih loh leh Kaldai mite) chuan B.C.E. 607-ah Jerusalem an rûn a. Bible chuan: ‘Kaldai lal chuan an tlangvâlte chu khandaihin a that a, nula leh tlangvâl pawh, tar pawh, tarchhia pawh lainatna rêng rêng a nei lo va; a kutah a pe vek a. Pathian in te an hâl a, Jerusalem kulh te an tichim a, chuta in ropui zawng zawngte chu an hâl a, chuta bungbêl ṭha mi zawng zawngte chu an tichhe vek a,’ tiin a sawi. (2 Chro. 36:17, 19) Babulon sipaite’n ram an tihchhiat vêk hnu chuan, thlîrtute chuan: “Ram ṭiau, Kaldaite kuta pêk tawh, mi leh sa awm tawh lo,” tih bâk engmah sawi tûr an nei lo.—Jer. 32:43.

13. Jeremia 16:16, 18-na awmzia chu hrilhfiah rawh.

13 Joela’n a hrilh lâwk hnu kum 200 vêlah, Jehova chuan Jeremia chu, chu beihna chungchângah thil dang sawi lâwk tûrin a hmang a. Ani chuan a rûntute’n thil sual titu Israel mite an man theih nân ngun takin an zawng chhuak dâwn tih a sawi a. “‘Sangha bei mi tam tak ka chah ang a, anmahni an man ang a; chumi hnuah chuan ram vâk mi tam tak ka chah chhuak ang a, an pêl chhuak ang a, lungpui keh kâra mite pawh . . . an khawlohna leh an sualna chu a lêt hnihin ka thungrûl ang,’ tih hi LALPA thuchhuak a ni.” Tuifinriat leh ram ngaw pawhin inchhîrna nei lo Israel mite chu Babulon rûntute kut ata a thukru thei lo vang.—Jer. 16:16, 18.

DIN ṬHAT LEHNA

14. Joela 2:28, 29-a thu hi eng hunah nge a thlen famkim?

14 Joela chuan din ṭhat lehna chungchâng chanchin ṭha sawi tûr a nei a. Ram chu a ṭha leh dâwn a ni. (Joel. 2:23-26) Chu bâkah, nakin hunah thlarau lam chaw pawh hnianghnâr taka hmuh theih a ni leh ang. Jehova chuan: “Mi zawng zawng chungah ka thlarau ka leih ang a; tichuan, in fapate, in fanuten ka thu an hril ang a, . . . ka bâwihpate, ka bâwihnute chungah pawh ka thlarau ka leih ang,” tiin a sawi. (Joel. 2:28, 29) Chu Pathian thlarau leihna chu Babulon aṭanga Israel mite an rama hruai kîr leh an nih rualin a thleng nghâl lo. Chu aiin, kum zabi tam tak a liam hnu, C.E. 33 Pentikost nîah a thleng a ni. Chu chu engtin nge kan hriat?

15. Tirhkohte 2:16, 17-a sawi angin, Petera’n Joela 2:28-a thu a lâk chhâwnnaah eng siamremna nge a neih a, chu chuan eng nge a târ lan?

15 Thlarau thâwk khumin, tirhkoh Petera chuan Joela 2:28, 29-a thu chu Pentikost nîa thilthleng mak tak sawi nân a hmang a. Chumi nî zîng dâr kua vêlah chuan, mak danglam taka thlarau thianghlim leihna chu a thleng a, a dawngtute chuan “Pathian thiltih ropuite” an sawi a ni. (Tirh. 2:11) Thlarau thâwk khumin, Petera chuan Joela hrilh lâwknaa thute chu tlêma siamremin a la chhâwng a. A siamremna laite chu i lo hria em? (Tirhkohte 2:16, 17 chhiar rawh.) A thu lâk chhâwn chu “chumi hnuah chuan” tih ṭawngkama ṭan lovin, Petera chuan: “Ni hnuhnûngahte chuan,”—helai thu-ah chuan, Judate kalhmang tâna ni hnuhnûng—Pathian thlarau chu “mi zawng zawng chungah” leih a ni ang tiin a sawi a. Hei hian Joela hrilh lâwkna chu a thlen famkim hmain hun engemaw chen a liam dâwn tih a târ lang a ni.

16. Pathian thlarau chuan kum zabi khatnaa thu hrilh rawngbâwlna chungah eng nghawng nge a neih a, tûn laiah pawh engtin nge nghawng a neih?

16 Pathianin kum zabi khatnaa Kristiante chunga a thlarau thianghlim a leih hnuah, khawvêl pum huapa la thawh tûr thu hrilh rawngbâwlna chu ṭan a ni a. C.E. 61 vêlah, tirhkoh Paula’n Kolossa khuaa mite hnêna lehkha a thawn khân, chanchin ṭha chu “vân hnuaia thilsiam zawng zawngte” hnênah hrilh a ni tawh tih a sawi a. (Kol. 1:23) Paula’n “thilsiam zawng zawngte,” tia a sawi hian, an hun laia thu hril tûra Paula leh midangte zin theihna hmunte sawina a ni. Jehova thlarau thianghlim thiltithei tak ṭanpuinain, thu hrilh rawngbâwlna chu tûn laiah nasa lehzualin—“kâwlkil thlenga”—hrilh a ni!—Tirh. 13:47; “ Ka Thlarau Ka Leih Ang,” tih bâwm chu en rawh.

ENG NGE INTHLAK DANGLAM?

17. Engtin nge Joela hrilh lâwknaa khaukhuap chungchâng kan hriatthiam dân chu thlâk danglam a nih?

17 Eng nge inthlâk danglam? Tûnah chuan, Joela 2:7-9-a kan hmuh hrilh lâwkna thu chu chiang lehzualin kan hre thiam ta a. A tâwi zâwnga sawi chuan, chûng Bible chângte chuan ṭhahnemngai taka kan thu hrilh rawngbâwlna ni lovin, B.C.E. 607-a Jerusalem rûntu Babulon sipaite thiltih a kâwk a ni.

18. Jehova mite chungchângah eng nge inthlâk danglam lo?

18 Eng nge inthlâk danglam lo? Jehova mite chuan kawng hrang hrangin hmun tinah chanchin ṭha an hril zawm zêl a. (Mt. 24:14) Sawrkâr khap behnate chuan kan thu hrilh rawngbâwlna hlen lo tûrin min dang thei lo. Chu bâkah, Jehova ṭanpuinain, a hma zawng aia nasain Lalram chanchin ṭha chu huaisen takin kan hril a! Bible hrilh lâwknate kan hriatthiam theih nân, Jehova’n a hun takah “thutak zawng zawngah” chuan min hruai lût ang tih ring tlatin, a kaihhruaina chu inngaitlâwm takin kan zawng zêl a ni.—Joh. 16:13.

HLA 97 Nun Innghahna Pathian Thu

^ par. 5 Kum tam tak chhûng chu Joela bung 1-na leh 2-naa chhinchhiah hrilh lâwkna chuan tûn laia thu hrilh rawngbâwlna hi a sawi lâwk niin kan ring a. Mahse, Joela hrilh lâwknaa he thu kan hriatthiam dân siamrem a ngaih chhan ṭha tak pali a awm a ni. Chûng a chhante chu eng nge ni?

^ par. 3 Entîr nân, April 1, 2009 chhuak Vênnainsâng Thil Siama Lang Jehova Finna,” tih thuziaka par. 14-16-na chu en rawh.