1. Ko e heigoa e puhala fakaako ne fakaaoga he Matakainaga ko Russell mo e matakau haana, ti ko e ha ne mitaki ai?

KE HE loga e tau senetenari kua mole, ko e Matakainaga ko C. T. Russell mo e kau haana, ko e matakau tote he falu tagata fakaako he Kupu he Atua ne kamata ke feleveia auloa. Manako a lautolu ke kitia kaeke kua iloa e lautolu e fakaakoaga mooli he Tohi Tapu hagaao ki a Iehova ko e Atua, Iesu Keriso, tuaga he tau tagata mamate, mo e lukutoto. Mukamuka e puhala fakaako ha lautolu. Fai tagata ka talahau e hūhū, ti kumikumi mogoia he matakau e tau kupu Tohi Tapu oti ne hagaao ke he matakupu. Fakahiku mogoia ti tohi hifo e lautolu e tau mena oti ne iloa he kumikumiaga ha lautolu. Ha ko e fakamonuina ha Iehova, ko e tau tagata taane Kerisiano fakamooli ia ne moua e loga he tau matapatu kupu mooli he Tohi Tapu kua aoga ki a tautolu mogonei.

2. Liga ko e heigoa he falu magaaho ne takitaki ke he maamaaga hepe ka lali a tautolu ke maama e perofetaaga he Tohi Tapu?

² Ka e nakai leva ti mailoga ai he tau tagata fakaako Tohi Tapu kua mua atu e uka ke maama e perofetaaga he Tohi Tapu ke he maama e fakaakoaga aoga he Tohi Tapu. Ko e ha ne pihia ai? Taha e kakano, ko e tau perofetaaga he Tohi Tapu kua maama lahi ka hane fakamooli ai po ke ka fitā e fakamooli. Ka e fai kakano foki. Ke hako e maama ha tautolu ke he perofetaaga, kua lata ke iloa e perofetaaga katoa. Ka onoono ni a tautolu ke he taha e vala he perofetaaga ti tiaki e vala ne toe, liga to hepe e maamaaga ha tautolu. Tuga kua pihia e mena ne tupu ke he perofetaaga he tohi ha Ioelu. Kitekite la tautolu ke he perofetaaga ia ti fakatutala ke he kakano kua lata ke hiki e maamaaga ha tautolu mogonei.

3-4. Ke hoko mai ke he magaaho nei, fēfē e maamaaga ha tautolu ke he perofetaaga ia Ioelu 2:7-9?

 ³ Totou Ioelu 2:7-9. Talahau tuai e Ioelu ko e malaia ne taute he tau hē ka moumou e kelekele ha Isaraela. Tuga e tau nifo mo e tau gao he tau leona, to kai he tau moko lotokai nei e tau mena oti! (Ioelu 1:4, 6) Loga e tau tau ne kua maama e tautolu e perofetaaga nei ne talahau tuai ke he puhala ne fakamatala e tau tagata ha Iehova tuga e tau hē akerise ne nakai maeke ke taofi. Maama foki e tautolu ko e matagahua nei kua moumou e “kelekele,” po ke tau tagata i lalo he pule he tau takitaki lotu. *

⁴ Liga hako e fakamaamaaga ia kaeke ke totou hokoia ni e tautolu e Ioelu 2:7-9. Ka e he manamanatu fakamitaki a tautolu ke he perofetaaga katoa, kitia e tautolu e lata ke hiki e maamaaga. Kumikumi la tautolu ke he fā e kakano kua lata ke taute pihia.

5-6. Ko e heigoa e hūhū kua lagā mai ka totou e (a) Ioelu 2:20? (e) Ioelu 2:25?

⁵ Fakamua, mailoga e maveheaga ha Iehova hagaao ke he malaia ne taute he tau hē: “To uta fakamamao e au ia mutolu e kau [he tau hē] mai he fahi tokelau.” (Ioelu 2:20) Ka hukui he tau hē e Tau Fakamoli a Iehova kua omaoma ke he poakiaga ha Iesu ke fakamatala mo e taute tutaki, ko e ha kua mavehe a Iehova ke uta fakamamao a lautolu? (Eseki. 33:7-9; Mata. 28:19, 20) Maaliali ai, nakai ko e tau fekafekau fakamooli ha Iehova ka uta fakamamao e ia, ka ko e taha mena po ke tagata kua favale ke he tau tagata haana.

⁶ Ko e kakano ke uaaki, manamanatu ke he mena kua tohi ia Ioelu 2:25. I ai, pehē a Iehova: “To taui atu e au kia mutolu e tau tau ne kai ai he tau hē akerise, mo e tau hē aleki, mo e tau hē kasili, mo e tau hē kasama, ko e haku a kau lahi ne fakafano atu e au kia mutolu.” Mailoga kua mavehe a Iehova ke “taui atu” ha ko e tau mena ne moumou he tau hē. Ka hukui he tau hē e tau tagata fakamatala he Kautu, to kakano e mena nei ko e fekau ne fakapuloa e lautolu kua fakatupu e moumouaga. Ka ko e fekau fakamoui ia kua maeke ke omoomoi falu he tau tagata mahani kelea ke fakatokihala. (Eseki. 33:8, 19) Ko e fakamonuinaaga mooli ma lautolu!

7. Ia Ioelu 2:28, 29, ko e heigoa e aoga he tau kupu “mole atu e tau mena ia”?

⁷ Totou Ioelu 2:28, 29. Manamanatu ke he kakano ke toluaki​—ko e fakapapahiaga he tau mena tutupu he perofetaaga. Mailoga nakai e koe kua pehē a Iehova: “Ka mole atu e tau mena ia, to liligi hifo e au haku Agaga”; kakano ai ka oti e gahua he tau hē ne kotofa ke taute? Kaeke ko e tau hē e tau tagata fakamatala he Kautu he Atua, ko e ha kua liligi hifo e Iehova e agaaga haana ki luga ia lautolu he mole atu e oti e gahua fakamatala ha lautolu? Ha ko e mena ka nakai lagomatai he agaaga tapu malolō he Atua, to nakai maeke a lautolu ke tumau e fakamatala ke he loga e tau tau pete he totoko mo e pā foki e gahua ha lautolu.

8. Ko hai kua hukui he tau hē akerise ne fakamaama he Fakakiteaga 9:1-11? (Kikite fakatino he kili.)

⁸ Totou Fakakiteaga 9:1-11. Onoono la tautolu mogonei ke he kakano ke fāaki. He tau mogo kua mole kua matutaki e tautolu e malaia ne taute he tau hē ne fakamaama e Ioelu mo e gahua fakamatala ha tautolu ha kua fai tataiaga ke he perofetaaga he tohi a Fakakiteaga. Ko e perofetaaga nei kua fakamaama e tau hē akerise ne ha ha i ai e tau mata he tagata mo e “tuga ne toka ai e tau  foufou po ke auro” he tau ulu ha lautolu. (Fakakite. 9:7) Ne fakakikiveka e lautolu e “tau tagata [tau fī he Atua ne] nakai toka ai e fakamailoga he Atua ke he tau matale ha lautolu” ke he lima e mahina, liga ko e loa he moui he hē akerise. (Fakakite. 9:4, 5) Tuga kua fakamaama he mena nei e tau fekafekau fakauku ha Iehova. Loto malolō a lautolu he fakapuloa e tau fakafiliaga he Atua ke he fakatokaaga kelea nei, ti ko e fua, kua nakai totoka mitaki a lautolu ne lalago ki ai.

9. Ko e heigoa e kehekehe lahi he tau hē ne kitia e Ioelu mo e tau hē ne fakamaama e Ioane?

⁹ Fai tataiaga e perofetaaga ia Fakakiteaga mo e perofetaaga ia Ioelu. Ka e kehekehe lahi. Manamanatu: He perofetaaga ha Ioelu, kua kai he tau hē e tau akau. (Ioelu 1:4, 6, 7) Ka e he fakakiteaga ha Ioane, “kua tala age foki kia lautolu, aua neke moumou e motietie he fonua.” (Fakakite. 9:4) Ko e tau hē ne kitia e Ioelu kua o mai he faahi tokelau. (Ioelu 2:20) Ka ko e tau hē ne kitia e Ioane kua o mai he pahua. (Fakakite. 9:2, 3) Ko e tau hē ne fakamaama e Ioelu kua uta fakamamao. Ia Fakakiteaga, kua nakai uta fakamamao e tau hē ka e fakaatā ke fakaoti e gahua ha lautolu. Nakai fai mena kua fakakite mai kua nakai talia e Iehova a lautolu.​—Kikite puha “ Tau Perofetaaga ke he Tau Hē​—Fai Tataiaga ka e Kehekehe.”

10. Talahau e fakataiaga he Tohi Tapu ke fakakite ko e tau hē ne fakamaama e Ioelu mo e tau hē ne fakamaama e Ioane kua hukui e tau mena kehekehe.

 ¹⁰ Ko e kehekehe lahi he ua e perofetaaga nai kua lagomatai a tautolu ke maama kua nakai matutaki ai. Pehē kia a tautolu ko e tau hē ne fakamaama e Ioelu kua nakai tatai mo e tau hē ne talahau he tohi a Fakakiteaga? Ē. I loto he Tohi Tapu, nakai matakehe ma e fakataiaga ke nakai tatai e kakano ka fakaaoga he tau tuaga kehekehe. Ma e fakatai, ia Fakakiteaga 5:5, kua fakahigoa a Iesu ko e “Leona he magafaoa a Iuta,” ka e ia 1 Peteru 5:8, kua fakamaama e Tiapolo ko e “leona tagi.” He tau hūhū ne lagā mai he maamaaga ha tautolu mogonei, kua lata a tautolu ke moua e taha fakamaamaaga ke he perofetaaga ha Ioelu. Ko e heigoa e mena ia?

11. Ko e heigoa e fakamaamaaga he Ioelu 1:6 mo e 2:1, 8, 11 ki a tautolu hagaao ke he tau hē?

¹¹ He kumikumi ke he perofetaaga ha Ioelu mo e falu kupu tohi i ai, kua talahau tuai he perofeta e totokoaga fakakautau. (Ioelu 1:6; 2:1, 8, 11) Pehē a Iehova to fakaaoga e ia haana a “kau lahi” (tau kautau Papelonia) ke fakahala e tau Isaraela ne nakai omaoma. (Ioelu 2:25) Ko e kautau ne feoho mai kua tonuhia ke fakahigoa ko e “kau mai he fahi tokelau” ha kua feoho mai e tau Papelonia ki Isaraela mai he faahi tokelau. (Ioelu 2:20) Ko e tau kautau ia kua tuga e tau hē ne fakatokatoka fakamitaki. Hagaao ki a lautolu, pehē a Ioelu: “Kua o [e tau kautau] takitaha ke he hana puhala; . . . kua tafepoi fano a lautolu ke he maga; kua tafepoi foki a lautolu ke he kaupa kua hake a lautolu ke he tau fale; kua huhu atu a lautolu ke he tau fakamaama tuga ne kaiha.” (Ioelu 2:8, 9) Kitia nakai e koe e fakatino? Ko e tau kautau kua ha ha ke he tau mena oti. Nakai fai mena ke fakamumuli ai. Nakai fai tagata kua maeke ke hao mai he pelu he tau Papelonia!

12. Fakamooli fēfē e perofetaaga ha Ioelu hagaao ke he tau hē?

¹² Tuga e tau hē, ko e tau Papelonia (po ke, tau Kaletaia) ne totoko ke he maaga ha Ierusalema he 607 F.V.N. Talahau he Tohi Tapu: “[Ko e] patuiki he tau tagata Kaletaia, ne kelipopo e ia ha lautolu a tau fuata ke he pelu . . . , mo e nakai fakaalofa atu a ia ke he tau fuata mo e tau tamāfine ikiiki, ko e tau patu mo e tau tagata momotua; ne tuku atu [he Atua] a lautolu oti ke he hana lima. Ne huhunu foki e lautolu e fale he Atua, mo e ulu e kaupa a Ierusalema, mo e huhunu ke he afi hana tau fale iki oti, mo e moumou ai hana tau kapiniu mitaki oti.” (2 Nofo. 36:17, 19) He oti e moumou he tau Papelonia e kelekele, kua maeke ni e tau tagata ke pehē: “Kua vao a ia, nakai ha i ai ha tagata po ke manu; kua tuku atu ai ke he tau lima he tau tagata Kaletaia.”​—Iere. 32:43.

13. Fakamaama e kakano he Ieremia 16:16, 18.

¹³ Kavi ke he 200 tau he mole e perofetaaga ha Ioelu, fakaaoga e Iehova a Ieremia ke talahau tuai e taha mena foki hagaao ke he totokoaga nei. Pehē a ia ko e kumi fakamakutu ke he tau Isaraela ia ne taute e tau mahani kelea, ko e kumi kua takitaki atu ke he tapakiaga ha lautolu. “Kua pehe mai a Iehova, Kitiala, to fakafano atu e au ke he tau tagata takafaga tokologa, ti takafaga atu a lautolu kia lautolu; kua mole ia to fakafano atu e au e tau tagata tutuli manu tokologa, ti tutuli e lautolu a lautolu mai he atu mouga oti, mo e tau mouga oti, mo e tau maihi he tau kaumaka. . . . to taui lagaua atu e au ha lautolu a tau mahani kelea, mo e ha lautolu a tau hala.” Nakai ko e moana po ke uho vao ka maeke ke fakamumuli e tau Isaraela nakai fakatokihala mai he tau kautau Papelonia.​—Iere. 16:16, 18.

14. Magaaho fe ne fakamooli e Ioelu 2:28, 29?

¹⁴ Talahau e Ioelu mogonei e tala ke he liuaki maiaga. To liu e motu ke tupuolaola. (Ioelu 2:23-26) Fai magaaho mogoia i mua, to ha ha i ai loga e tau mena kai fakaagaaga. “To liligi hifo e au haku Agaga ki luga he tau tagata oti,” he talahau e Iehova “ti perofeta ai ha mutolu a tau tama tane, mo e ha mutolu a tau tama fifine . . . To liligi hifo foki e au haku Agaga ke he tau fekafekau mo e tau fekafekau fifine.” (Ioelu 2:28, 29) Ko e liligi he agaaga tapu he Atua kua nakai tupu ni mogoia he liuaki mai e tau Isaraela i Papelonia ke he motu ha lautolu. Ka kua fakahoko ai he mole e tau senetenari ke he Penetekoso 33 V.N. Iloa fēfē e tautolu?

15. Hagaao ke he Gahua 2:16, 17, ko e heigoa e hikiaga ke he kupu tohi ha Ioelu 2:28 ne taute e Peteru, ti ko e heigoa ne fakakite he mena ia?

¹⁵ He omoomoi he agaaga, hagaao he aposetolo ko Peteru e Ioelu 2:28, 29 ke he mena ofoofogia ne tupu he aho Penetekoso. Kavi ke he matahola hiva he pogipogi ia, ne liligi hifo e agaaga tapu ne omoomoi a lautolu kua moua ai ke kamata ke talahau e “tau mana [mena ofoofogia] he Atua.” (Gahua 2:11) He omoomoi he agaaga, kehe fakatote e tau kupu ne fakaaoga e Peteru he fatiaki e perofetaaga ha Ioelu. Mailoga nakai e koe e hikiaga ne taute e ia? (Totou Gahua 2:16, 17.) He nakai kamata e talahauaga aki e tau kupu “mole atu e tau mena ia,” pehē a Peteru: Ko e “tau aho fakamui” he kupu nei, ko e tau aho fakamui he fakatokaaga Iutaia, to liligi hifo e agaaga he Atua ke he “tau tagata oti kana.” Fakakite he mena nei kua fai magaaho he mole ato fakamooli e perofetaaga ha Ioelu.

16. Ko e heigoa e gahuahuaaga he agaaga he Atua ke he gahua fakamatala he senetenari fakamua, ka e kua he vahā nei?

¹⁶ He mole e liligi hifo e agaaga he Atua he  senetenari fakamua ati kamata e gahua fakamatala ke kaputia e lalolagi katoa. He magaaho ne tohi he aposetolo ko Paulo e tohi haana ke he tau tagata Kolose he kavi ke he 61 V.N., maeke a ia ke fakamaama ko e tala mitaki kua fakamatala “ke he tau tagata oti ke he lalolagi.” (Kolo. 1:23) He vahā ha Paulo, ko e “tau tagata oti” kua kakano ko e lalolagi ne iloa he magahala ia. He lagomatai he agaaga tapu malolō ha Iehova, ne fakalaulahi e gahua fakamatala ke hoko mai ke he vahā ha tautolu​—“ke hoko ke he fakaotiaga he lalolagi”!​—Gahua 13:47; kikite puha “ To Liligi Hifo e Au Haku Agaga.”

17. Hiki fēfē e maamaaga ha tautolu he perofetaaga ha Ioelu hagaao ke he tau hē?

¹⁷ Ko e heigoa ne hiki? Moua e tautolu mogonei e maamaaga hako he perofetaaga ia Ioelu 2:7-9. Maaliali ai, nakai hagaao e tau kupu nei ke he gahua fakamatala fakamakutu ha tautolu, ka e hagaao ke he matagahua he kautau Papelonia ne moumou a Ierusalema he 607 F.V.N.

18. Ko e heigoa ne nakai hiki hagaao ke he tau tagata ha Iehova?

¹⁸ Ko e heigoa ne nakai hiki? Matutaki e tau tagata ha Iehova ke fakamatala e tala mitaki he tau matakavi oti he fakaaoga e tau puhala kehekehe ke taute ai. (Mata. 24:14) Nakai maeke e pāaga he fakatufono ke taofi a tautolu he taute e poakiaga ke fakamatala. He fakamonuina e Iehova, kua mua atu mogonei e fakamatala fakamalolō ha tautolu he tala mitaki he Kautu! Matutaki a tautolu ke onoono fakatokolalo ki a Iehova ma e takitakiaga haana ke maama e perofetaaga he Tohi Tapu, he mauokafua ka hoko e magaaho tonu, to takitaki e ia a tautolu ke he “tau kupu moli oti”!​—Ioane 16:13.