1. Eaa te tu o te apiianga ta te Taeake Russell e tona pupu i rave, eaa i meitaki ei?

E ANERE tuma mataiti i teianei te tuatua kapiti anga te Taeake C. T. Russell e tona au taeake no runga i te Tuatua a te Atua. Inangaro ratou i te kite i ta te Pipiria e apii ra no runga i te Atua ko Iehova, Iesu Karaiti, te turanga o tei mate, e te oko. Māmā ua ta ratou tu o te apiianga. Ka ui tetai i te uianga, ka kimikimi ratou i te irava no te reira manako. E oti ka tata i ta ratou i kite mai. Ma te akameitakianga a Iehova, kua kite mai teia pupu Kerititiano i te apiianga tumu o te Pipiria ta tatou e apii nei i teia rā.

2. Eaa ka tarevake ei to tatou mārama i te totou Pipiria?

² Kua kite mai teia pupu apii Pipiria e e mea ngata i te mārama i te totou Pipiria, i te mārama i tetai apiianga Pipiria. Eaa te tumu? Ka mārama meitaki tatou i te au totou Pipiria e akatupuia ra e kua tupu ke ana. E tetai atu au tumu ke. Kia mārama i tetai totou, ka akara tatou i te katoa anga o te reira. Me akara ua tatou i tetai tuanga o te totou e ka kopae i tetai, kare e māramaia te reira. Ko teia tei tupu ki te totou a Ioela. Ka akara akaou tatou i teia totou, e ka uriuri i te tumu i anoanoia ai te akatanotano anga.

3-4. E nei, eaa ta tatou i mārama ia Ioela 2:7-9?

 ³ E tatau ia Ioela 2:7-9. Totou a Ioela e ka takore te nuku tāpaki i te enua o Iseraela. Aite tona nio e te tanga mei to te riona, ka takore teia tāpaki noinoi i te au mea ravarai! (Ioela 1:4, 6) Kua roa i teianei, to tatou manako anga e kua aite to Iehova iti tangata ki tetai nuku tāpaki, te rave anga i te angaanga tutu aere. Mārama tatou e kua kinokino te “enua,” me kore te tangata i raro ake i te akatere anga a te au arataki akonoanga. *

⁴ Me tatauia a Ioela 2:7-9, ka manakoia e ko tona akataka anga teia. Inara, me akamanako tatou i te katoa anga o te totou, e tuke tona akatakaanga. Ka akara matatio tatou e a tumu.

5-6. Eaa te au uianga ka uriuriia ia (a) Ioela 2:20? (e) Ioela 2:25?

⁵ Te mea mua, akara i ta Iehova taputou no te nuku tāpaki: “E akataka mamao ke atu au i te nuku [tāpaki] i apatokerau ra ia kotou.” (Ioela 2:20) Me ko te Au Kite o Iehova te nuku tāpaki tei aru i te akauenga a Iesu kia tutu aere e te apii i te tangata, eaa a Iehova i taputou ei kia akataka mamao ia ratou? (Eze. 33:7-9; Mata. 28:19, 20) Taka meitaki, te akataka mamao ra a Iehova, kare i tona au tavini tiratiratu, mari ra tetai apinga me kore tetai ke tei takinokino i tona iti tangata.

⁶ Te rua, akamanako ana tei tataia ia Ioela 2:25. Karanga a Iehova: “E e akaoki mai au ia kotou i to te au mataiti i kaingaia e te tāpaki, te ee, e te anue, e te tāpaki akapou i taku nuku maata ra taku i tono atu ia kotou na.” Taputou a Iehova kia “akaoki mai” i tei takinoia e te tāpaki. Me te akatutu ra te tāpaki i te aronga tutu evangeria o te Patireia, tera te aiteanga, e karere kino ta ratou. Inara, ka akakeu ta ratou karere akaora i te aronga kino kia tataraara. (Eze. 33:8, 19) E mea meitaki te reira!

7. Ia Ioela 2:28, 29, eaa te aiteanga o te tuatua “i muri ake i te reira?”

⁷ E tatau ia Ioela 2:28, 29. Akamanako i te toru—te tupuanga o te totou. Karanga a Iehova: “E riro oki i muri ake i te reira, e riringi atu au i toku Vaerua”; i muri ake i te angaanga a te tāpaki? Me na te reira e tutu aere i te Patireia o te Atua, eaa a Iehova ka riringi ei i tona vaerua ki rungao ia ratou i muri ake te akaoti anga ta ratou angaanga tutu aere? Te tika, mari ua ake te vaerua tapu o te Atua, kua rauka ia ratou i te tutu aere no tetai tuatau roa, noatu kua patoiia ta ratou angaanga e kua araiia.

8. Koai ta te tāpaki e akatutu ra ia Apokalupo 9:1-11? (Akara i te tutu i te kapi mua.)

⁸ E tatau ia Apokalupo 9:1-11. Ka akara ana tatou i teianei i te a o te tumu. I mua akenei, kua mārama tatou i te nuku tāpaki a Ioela e ko ta tatou angaanga tutu aere, no te mea e aiteite ki te totou o Apokalupo. Teia nuku tāpaki, e mata to ratou mei te mata tangata rai, e to runga i to ratou mimiti “mei te korona auro te tu.” (Apo. 9:7) No tetai rima marama, kua tamamae ratou i “te au tangata ra [te au enemi o te Atua] kare te akairo a te Atua ki runga i to  ratou rae.” (Apo. 9:4, 5) Ko te au tavini akatainuia teia o Iehova. Te tutu ngakau toa ra ratou i te au akavaanga a te Atua ki teia akatereanga kino, e kua mareka kore ia ratou.

9. Eaa te tuke i rotopu i te tāpaki ta Ioela e ta Ioane i kite?

⁹ Aiteite rai te totou a Apokalupo e ta Ioela. Inara, te vaira te ngai tuke. Akamanako ana: I roto i ta Ioela totou, kua pou i te tāpaki te ngangaere i te kai. (Ioela 1:4, 6, 7) I roto i ta Ioane orama, kua “akoia mai ratou e, auraka e rave kino atu i te ngangaere o te enua nei.” (Apo. 9:4) Te tāpaki ta Ioela i kite, no apatokerau mai. (Ioela 2:20) Te tāpaki ta Ioane i kite, no roto mai i te vaarua takere kore. (Apo. 9:2, 3) Te tāpaki ta Ioela i kite kua akataka mamaoia. Ia Apokalupo, kua akatikaia te tāpaki kia akaoti i tana angaanga. Kare te Pipiria i akakite ana e kua mareka kore a Iehova i te reira.—Akara i te pia “ Totou no te Tāpaki—Aiteite ma te Tuke.”

10. Eaa tetai akaraanga Pipiria te akaari ra e tuke te aiteanga o te tāpaki i roto i ta Ioela e ta Ioane.

¹⁰ Te tuke i roto i nga totou, kia mārama tatou kare o raua pirianga. Te karanga ra ainei tatou e kare te tāpaki i roto ia Ioela e aiteite ana ki te tāpaki  i roto ia Apokalupo? Ae. I roto i te Pipiria, ka tuke rai te aiteanga o te akatutuanga ki tetai au akanoonooanga. Ei akaraanga, ia Apokalupo 5:5, kapikiia a Iesu e ko “te Liona o te kopu o Iuda,” ia 1 Petero 5:8, kapikiia te Tiaporo ko “te liona ngunguru.” I te au manako e a tei uriuriia, e te au ngai taii, ka anoanoia tatou kia kimi i te aiteanga o te totou a Ioela. Eaa te reira?

11. Akapeea a Ioela 1:6 e te 2:1, 8, 11 te akataka anga i te aiteanga o te tāpaki?

¹¹ Me akara meitaki tatou i te katoa anga o te au irava no te totou a Ioela, ka kite tatou e te totou ra te peroveta i tetai nuku vaeau tamaki. (Ioela 1:6; 2:1, 8, 11) Karanga a Iehova e ka taangaanga aia i tona “nuku maata” (te vaeau Babulonia) kia akautunga ia Iseraela akarongo kore. (Ioela 2:25) Kapikiia teia vaeau e ko “te nuku i apatokerau” no te mea ka tomo a Babulonia ki Iseraela na te tua apatokerau. (Ioela 2:20) Akaaiteia teia vaeau ki tetai nuku tāpaki tei akaaere meitakiia. Karanga a Ioela no ratou: “E aere rai ïa [vaeau] i tona uaorai ara e pini ua ake. . . . E oro aere ua ratou i roto i te oire; e oro ratou na runga i te patu ra, e kake ratou ki runga i te au are; e tomo ratou na roto i te au māramārama mei te keia ra.” (Ioela 2:8, 9) Akamanako ana i te au vaeau i te au ngai ravarai, kare e ngai pipini. Kare e tangata e ora i te koke a te au vaeau Babulonia!

12. Akapeea ta Ioela totou no te tāpaki i te akatupuia anga?

¹² Mei te tāpaki te tu, kua takore te vaeau Babulonia (ko Kaledea) i te oire Ierusalema i te 607 M.T.N. Akakite te Pipiria: “Te ariki o te Kaledea, tei ta ua i to ratou au tangata ou ki te koke . . . , kare rava i aroa i te tangata ou, e te potiki tamaine ou, i te tangata metua, e tei piko ki raro i te ruaine: tuku katoaia atura e ia ki roto i tona rima. Kua tutungi oki ratou i te are o te Atua ki te ai, e kua vavaʼi i te patu i Ierusalema, kua tutungi oki i te au are ariki ki te ai, e kua vavaʼi i te au apinga memeitaki ravarai.” (2 Para. 36:17, 19) Te pou anga te enua i te takoreia e Babulonia, karanga te tangata: “Kua tanea, kare e tangata, kare oki e puaka; kua tukuia atu ki te rima o te Kaledea.”—Iere. 32:43.

13. Akataka mai i te aiteanga o Ieremia 16:16, 18.

¹³ No tetai 200 mataiti i muri ake i ta Ioela totou, taangaanga a Iehova ia Ieremia kia totou i tetai mea ke no teia tamaki anga. Karanga aia e ka kimiia to Iseraela tei rave i te angaanga kino e ka opuia. “I na, e unga atu au i te au ravakai e manganui, te tuatua mairā Iehova, e ka tautai ratou ia ratou; e i muri ake, e unga atu au i te aronga arumaki e manganui, e ka arumaki ratou ia ratou, na runga i te au maunga ravarai, e na runga i te au tuaivi katoa, e na roto i te au vaarua mato ra. . . . E na mua au i te tataki rua i te tutaki i to ratou au kino, e ta ratou au ara.” Kare te moana e te vao rakau e uuna i to Iseraela tataraara kore mei te au vaeau Babulonia.—Iere. 16:16, 18.

14. I naea a Ioela 2:28, 29 i akatupuia ai?

¹⁴ I tetai tua, e nuti meitaki ta Ioela no te akaouanga. Ka ruperupe akaou  te enua. (Ioela 2:23-26) A te tuatau ki mua, ka maata te kai pae vaerua. “E riro oki i muri ake i te reira, e riringi atu au i toku Vaerua ki rungao i te tangata ravarai” i karanga ai a Iehova, “e na ta kotou au tamariki tamaroa e ta kotou au tamaine e totou mai . . . E riringi atu au i taku Vaerua ki rungao i te au tavini tane e te au tavini vaine.” (Ioela 2:28, 29) Kare te riringi anga i te vaerua o te Atua i tupu ana i te oki anga to Iseraela mei Babulonia ki to ratou ipukarea. Tupu teia e anere tuma mataiti i muri mai, ia Penetekote 33 T.N. Akapeea tatou i kite ei?

15. Ia Angaanga 2:16, 17, eaa te tuke ta Petero i tuatua no te irava ia Ioela 2:28, e eaa tona aiteanga?

¹⁵ Kua akauruia a Petero kia akakite no runga ia Ioela 2:28, 29 ki tetai angaanga umere i te rā Penetekote. I te ora iva i te popongi, na roto i tetai temeio kua riringiia te vaerua tapu ki runga i te aronga tei tuatua i “te peu taka ke a te Atua.” (Anga. 2:11) Kua akauruia a Petero kia akamata i tana tuatua no te totou a Ioela na teia tu. Te kite ra koe i te tuke i tana tuatua? (E tatau ia Angaanga 2:16, 17.) Kare aia i akamata ki te tuatua “e riro oki i muri ake i te reira,” mari ra karanga a Petero: “Kia tae ki te au rā openga ra,” koia oki te au rā openga o te akatereanga a te ngati Iuda, ka riringiia te vaerua o te Atua ki rungao i “te tangata ravarai.” Akakite mai teia e ka roa te tuatau i mua ake, ka akatupuia ai te totou a Ioela.

16. Eaa ta te vaerua o te Atua i akatupu ki te angaanga tutu aere i te anere mataiti mua, akapeea teia tuatau?

¹⁶ I muri ake i te riringiia anga te vaerua  o te Atua i te anere mataiti mua, kua totoa maata te angaanga tutu aere. Te tata anga a Paulo i tana reta ki to Kolosa, i te 61 T.N., akakite aia e kua tutu aereia te nuti meitaki “ki te tangata ravarai i raro ake i teianei rangi.” (Kolo. 1:23) I to Paulo tuatau, te aiteanga “ki te tangata ravarai” ko te aronga i tona tuatau. Ma te tauturu o te vaerua tapu ririnui o Iehova, kua totoa te angaanga tutu aere e tae ua mai ki to tatou tuatau—“ki te openga o te enua”!—Anga. 13:47; akara i te pia “ E Riringi Atu Au i Toku Vaerua.”

17. Eaa to tatou mārama anga i te totou ta Ioela no te taui anga o te tāpaki?

¹⁷ Eaa tei taui? Kua mārama tatou i te totou a Ioela 2:7-9 i teianei. Taka meitaki, te aiteanga o teia au irava, ko te vaeau Babulonia tei takore ia Ierusalema i te 607 M.T.N. kare ko ta tatou angaanga tutu aere.

18. Eaa tei kore i taui no te iti tangata o Iehova?

¹⁸ Eaa tei kore i taui? Ka tutu aere ua atu te iti tangata o Iehova i te nuti meitaki i te ngai ravarai, ma te ravenga tukeke. (Mata. 24:14) Kare e rauka i tetai ua atu kavamani i te arai i ta tatou angaanga tutu aere. Ma te akameitakianga a Iehova, te maroiroi ua atura tatou ma te ngakau toa i te tutu aere i te nuti meitaki o te Patireia! Ma te akaaka te aru nei tatou i ta Iehova arataki anga kia mārama i te totou Pipiria, te irinaki anga e ka arataki aia ia tatou “ki te tuatua-mou katoatoa”!—Ioa. 16:13.