Hanenty ty anatiny ao

Ho amy loha hevitsy any

LAHATSORATSY FIANARA 14

Misy Mpanafiky Baka Avaratsy Any!

Misy Mpanafiky Baka Avaratsy Any!

“Misy firenena ... miakatsy manafiky ty taniko.”​—JOELA 1:6.

HIRA 95 Mihamazava ny Lalantsika

HO HITANAO ATO *

1. Nanao akory ty fomba fianaran-dry Rahalahy Russell noho ty namany, le nanino raha zay ro soa?

FA ZATO tao mahery zay, le nisy mpianatsy Baiboly maromaro niaraky nivory, tanatini-zay Rahalahy Charles Russell noho ty namany. Tean-drozy ho hita hoe azon-drozy atao va ty mahay ze tena ampianarini-Baiboly mikasiky ani-Jehovah Ndranahary noho Jesosy Kristy, le mikasiky ty maty noho ty vilim-panavota. Tsotra ty fomba fianaran-drozy. Mametraky fanontanea ty raiky amin-drozy, le bakeo miaraky mandiniky ani-ze andinin-teny mifandramby amy foto-kevitsy iny rozy. Soratin-drozy amy zay ty valini-fikaroha nataon-drozy. Nampeani-Jehovah lahilahy kristiana rey ka nahita fahamarina fototsy maro amy Baiboly ao, sady mbo lafovily amintsika fahamarina reo zisiky henanizao.

2. Ino ty mety hahadiso ty fahazoantsika faminania raiky amy Baiboly ao?

2 Fe tsiela tafarani-zay, le nihitani-mpianatsy Baiboly reo fa ndre niezaky rozy mba hahatakatsy ty fampianara fototsy resahini-Baiboly, le mbo sarotsy marè mandilatsy ani-zay ty mahazo ty dikani-faminania amy Baiboly ao. Ino ty mahavy ani-zay? Tsy mazava soa matetiky ty faminania amy Baiboly ao laha tsy amy fotoa ahatanterahany iny na afarani-zay. Mbo misy antony hafa koa. Tsy maintsy dinihy soa ty raha iaby amy faminania raiky, zay vo ho marina soa ty fahatakara azy. Laha lafiny raiky amy faminania iny avao ro ifantohantsika fa tsy rozy iaby, le mety ho diso ty fahazoantsika azy. Mety ho zay mihintsy ty raha niseho tamy faminania amy bokini-Joela toy. Ndao hohenteantsika ndraiky faminania io, le hodinihintsika hoe manino ro mila areny ty fahatakarantsika azy.

3-4. Nanao akory ty fahazoantsika ani-faminania amy Joela 2:7-9 ao iny bakany zay?

3 Vakio Joela 2:7-9. Naminany Joela fa hisy valala maro biby handrava ty tanini-Israely. Manahaky ani-liona io ty hin-drozy noho valanoran-drozy, le harapakin-drozy iaby ze raha iaby hitan-drozy! (Joela 1:4, 6) Nieritseritsy tsika tanatini-tao maro fa mampiseho ty fomba itoriani-vahoakini-Jehovah faminania io, satria manahaky valala tsy hay sakana io rozy. Nivola tsika fa nanjary sahira ty “tany” na ty olo ambany fahefàni-mpitariky fivavaha reo, vokatsini-asa fitoria ataontsika. *

4 Laha Joela 2:7-9 io avao ro vakintsika, le atao raha marina fanazavà zay. Fe lafa dinihintsika soa ty lafiny iaby amy faminania io, le ho hitantsika fa mila areny ty fahazoantsika azy. Ndao tsika handiniky antony efatsy mahavy ani-zay.

ANTONY EFATSY ILÀ FANOVÀ

5-6. Ino iaby ty fanontanea mety hapetrakintsika lafa mandiniky ty a) Joela 2:20? b) Joela 2:25?

5 Voalohany, lafa niresaky mikasiky ani-valala rey Jehovah, le nampitamà ho zao: “Hataoko lavitsy anareo azy [valala] baka avaratsy any iny.” (Joela 2:20) Manoriky ty didini-Jesosy ty Vavolombeloni-Jehovah lafa mitory noho mampianatsy. Ka laha mampiseho an-drozy vatany valala reo, manino Jehovah ro mampitamà hoe hataony lavitsy any rozy? (Ezek. 33:7-9; Mat. 28:19, 20) Mazava ho azy fa tsy hanao ani-zay amy ty mpanompony tsy mivaliky Jehovah, fa amy ze olo na raha hafa manohitsy ty vahoakiny.

6 Faharoe manaraky ani-zay, mba diniho ty raha voaresaky amy Joela 2:25 ao. Hoy Jehovah: “Honerako ty fahavoazanareo tamy tao nandripahani-valala noho ty kijeja noho ty kadradraky voho ty holitsy, tsy ia zay fa azy maramilako bevata nirahiko hanafiky anareo rey.” Henteo fa nampitamà Jehovah hoe ‘hanonitsy’ ty fahavoaza nataoni-valala rey. Ka laha ty mpitory Fanjakà iny ro asehoni-valala reo, manino ro hiteraky fahavoaza ty hafatsy ambaran-drozy? Kanefa, laha ty tena marina, manavotsy ain’olo hafatsy iny sady mety hahavy ty raty fanahy sisany hibebaky. (Ezek. 33:8, 19) Tena hahasoa an’olo rey raha zay!

7. Manino ty safà hoe “afarani-zay” ro tena manampy antsika hahazo ty Joela 2:28, 29?

7 Vakio Joela 2:28, 29. Antony fahatelo amy zay: Ty filaharani-raha miseho amy faminania io. Ambinao va fa nivola Jehovah hoe: “Afarani-zay, [zany hoe, lafa nahavita ty asany valala rey] le halatsako ... ty fanahiko”? Laha ty mpitory ty Fanjakà-Ndranahary ro asehoni-valala reo, nanino ro hoe fa vita ty asa fitorian-drozy vo handatsaky ty fanahiny amin-drozy Jehovah afarani-zay? Nahavita nitory tanatini-tao maro rozy ndre teo aza ty fanohera noho fandrarà ty asan-drozy. Tsy ho nahavita ani-zay mihintsy rozy laha tsy nanome hery an-drozy ty fanahy masi-Ndranahary.

Nahasaky nanambara ty didim-pitsarà-Ndranahary amy tontolo raty toy Rahalahy J. Rutherford noho ty voahosotsy namany (Fehintsoratsy 8)

8. Manondro an’ia valala resahini-Apokalypsy 9:1-11 reo? (Henteo ty sary amy fononi-gazety toy.)

8 Vakio Apokalypsy 9:1-11. Handiniky ty antony fahaefatsy amy zay tsika. Nivola tsika taloha fa ty asa fitoriantsika ro asehoni-valala amy Joela ao reo, satria misy faminania mitovitovy amin’io amy bokini-Apokalypsy ao. Miresaky valala maro biby koa faminania io. Mana tarehin’olo rozy sady ‘nisy raha atao ho satroboninahitsy volamena’ amy lohan-drozy eny. (Apok. 9:7) Nampijalin-drozy tanatini-limy vola ze “olo [fahavalo-Ndranahary] tsy misy tombo-kase-Ndranahary amy handriny eo.” Limy vola zay ty halavani-androm-piainani-valala amy ankapobeny. (Apok. 9:4, 5) Ty mpanompo-Ndranahary voahosotsy vatany aloha ro resahiny eo laha dinihy. Mahasaky manambara ty didim-pitsarà-Ndranahary ho ani-tontolo raty toy rozy, farany tsy mahazo ay ze manoha ani-tontolo toy.

9. Ino iaby ty raha bevata tsy mampitovy ani-valala nihitani-Joela rey amy ty valala niresahini-Jaona?

9 Misy itovizany amy faminania amy Joela ao iny aloha faminaniani-Apokalypsy io. Fe misy raha bevata tsy mampitovy an-drozy. Diniho zao: Nandravarava ty raha mitiry valala tamy faminaniani-Joela rey. (Joela 1:4, 6, 7) Fa valala amy fahitani-Jaona iny, “nivolany ... mba tsy hanimba ty raha mitiry amy tany.” (Apok. 9:4) Baka avaratsy any valala nihitani-Joela rey. (Joela 2:20) Fa ty valala nihitani-Jaona, baka amy lavaky mangoakoaky any. (Apok. 9:2, 3) Nahataky lavitsy valala niresahini-Joela rey. Fa ty valala amy Apokalypsy ao, tsy nahataky lavitsy fa nahazo alala hamita ty asany. Tsy misy firesaha mihintsy ty ao hoe tsy mahazo hatò amy Jehovah rozy.—Henteo ty efajoro hoe “ Ino ty Tsy Mampitovy ani-Faminania Mikasiky Valala Rey?

10. Ino ty ohatsy amy Baiboly ao mampiseho fa mety hanondro raha samby hafa ty valala niresahini-Joela noho Jaona?

10 Lafa manenty ani-raha bevata tsy mampitovy ani-faminania roe reo tsika, le mahita hoe tsy mifandramby raha reo. Ta hivola va zany tsika hoe samby hafa ty valala niresahini-Joela noho ty valala amy bokini-Apokalypsy ao? Eka. Mety hampiasa fanohara raiky ty Baiboly, fe mety ho samby hafa ty dikany, arakaraky ty fomba ampiasany azy. Kaihy hoe “Liona baka amy fokoni-Joda”, ohatsy, Jesosy amy Apokalypsy 5:5 ao, kanefa mivola ty 1 Petera 5:8 fa manahaky “liona mieronero” io ty Devoly. Hitantsika henanizao fa somary sarotsy orihy ty fahatakarantsika ani-faminaniani-Joela iny, ka tokony hila fomba hafa hanazavà azy tsika. Akory ty hanazavantsika azy?

MAMPISEHO INO RAHA IO?

11. Ino amy safà amy Joela 1:6 noho 2:1, 8, 11 ao ro manampy antsika hahay ani-valala reo?

11 Lafa hentea soa ty faminaniani-Joela noho ty andinin-teny manodidy azy, le hita hoe maminany mikasiky ty fanafihani-tafiky raiky. (Joela 1:6; 2:1, 8, 11) Nivola Jehovah fa handefa ty ‘tafikiny bevata’ (maramila babylonianina) ie, mba hanasazy ty Israelita tsy nanoriky safà. (Joela 2:25) Mety ty nikaiha ani-maramila mpanafiky reo hoe “tavaratsy” satria baka avaratsy any ty hanafihani-Babylonianina reo ani-Israely. (Joela 2:20) Nampitovizy amy valala maro biby voalamy soa tafiky io. Ho zao ty nivolanini-Joela mikasiky an-drozy: “Samby mandeha amy lalany ty [maramila] kiraidraiky. ... Mirodo militsy an-tanà ao rozy, lomay anaboni-lakorobe eny. Manganiky trano rozy, sady militsy an-dafonety eo manahaky mpangalatsy io.” (Joela 2:8, 9) Hitanao sary an’eritseritsy va raha resahiny io? Maramila avao ze ombanao. Tsy misy tany hivonia. Tsy misy afaky lomay an-tanani-Babylonianina reo!

12. Nanao akory ty nahatanteraky ani-faminaniani-Joela mikasiky valala rey?

12 Manahaky valala io ty Babylonianina (na ty Kaldeanina) lafa nanafiky ty tanàni-Jerosalema tamy 607 T.K. Hoy ty Baiboly: “Ty mpanjakani-Kaldeanina, namono ty mpamarakin-drozy tamy sabatsy ... Tsy nisy niferinesany, ndre ty mpamaraky ndre ty virjiny, ndre ty antitsy ndre ty marary. Namea-Ndranahary ho an-tanany eo iaby ty raha iaby. Noroany ty tranoni-azy Ndranahary marina iny, sady niravany ty lakorobeni-Jerosalema. Noroany iaby koa ty tilikambo matanjaky tamin-drozy eo, sady niravany ty raha iaby lafovily.” (2 Tan. 36:17, 19) Lafa nahavita ty nataon-drozy Babylonianina reo, le zao avao ty azon’olo volany: “Liomonto tsy misy olo na biby harè toy, sady fa namea an-tanani-Kaldeanina reo.”—Jer. 32:43.

13. Hazavao ty dikani-Jeremia 16:16, 18.

13 Tokony ho 200 tao tafarani-faminaniani-Joela iny, le naniraky ani-Jeremia Jehovah mba hiresaky raha hafa mikasiky ani-fanafiha io. Nivola ie fa hisy fikaroha laliky hatao mba hilà ani-ze Israelita nanaraky fomba raty, le bakeo hosambory rozy. “ ‘Haniraky mpihaza maro aho’, hoy ty asani-Jehovah, ‘mba hihaza an-drozy. Le haniraky mpihaza maro aho mba hihaza azy amy vohitsy noho amy taniabo eny voho anelanelani-harambato eny. ... Hovaleako ty hadisoany iaby noho ty fahotany.’ ” Tsy misy afaky mamony ani-Israelita tsy nibebaky rey amy mpanafiky babylonianina reo, ndre ty riaky ndre ty ala.—Jer. 16:16, 18.

HAMPOLY AMY PILASINY NDRAIKY

14. Nombia ro nitanteraky ty Joela 2:28, 29?

14 Bakeo nanambara vaovao soa Joela. Hamokatsy manahaky ty taloha ndraiky tany iny. (Joela 2:23-26) Lafa afara any amy zay, le hisy hany ara-panahy ampy soa. “Halatsako amy karaza-nofotsy iaby ty fanahiko”, hoy Jehovah, “ka ty anakilahinareo noho ty anakampelanareo haminany. ... Ka ndre ty mpanompolahy noho ty mpanompovavy aza le handatsahako ty fanahiko amy andro zay.” (Joela 2:28, 29) Tsy avy le nilatsahani-fanahi-Ndranahary Israelita reo lafa tafimpoly baka a Babylona any, ka niavy an-tanindrazan-drozy eo. Fa an-jatony tao tafara tatoy raha zay vo nitanteraky, tamy Pentekosta tao 33. Akory ty ahaizantsika ani-zay?

15. Laha hentea ty Asan’ny Apostoly 2:16, 17, ino ty fanovà nataoni-Petera baka amy Joela 2:28, le midika ino raha zay?

15 Nampea-Ndranahary ty apostoly Petera ka nampifandrambesiny amy ty raha niseho tamy androni-Pentekosta iny ty Joela 2:28, 29. Tokotokony ho tamy sivy maray teo, le nisy olo nilatsahani-fanahy masy, ka nanomboky nivola “mikasiky ty asa bevata natao-Ndranahary.” (Asa. 2:11) Nitarihini-fanahi-Ndranahary Petera, ka nisy safà kelikely novany lafa nampimpoly ty faminaniani-Joela ie. Ambinao va ty raha novany? (Vakio Asan’ny Apostoly 2:16, 17.) Tsy nampolini-Petera baka amy safàni-Joela hoe “afarani-zay” ty raha nivolaniny, fa hoy ty asany: “Amy andro farany.” Manondro ty fotoa kelikely talohani-nandripaha ani-Jerosalema noho ty tempoliny “andro farany” etoa toy. Amy fotoa zay, le hilatsaky “amy karaza nofotsy iaby” ty fanahi-Ndranahary. Midika raha zay fa nisy fotoa lava tse talohani-nahatanterahani-faminaniani-Joela iny.

16. Ino ty raha vitani-fanahi-Ndranahary tamy asa fitoria tamy taonjato voalohany, le manao akory amy henanizao?

16 Tafarani-fotoa niavaky nilatsahani-fanahi-Ndranahary tamy taonjato voalohany iny ro nanomboky niitatsy ho amy tany toy iaby ty asa fitoria. Lafa nanoratsy ty taratasiny ho ani-Kolosianina amy zay Paoly, tamy tao 61 tany, le fa afaky nivola ie hoe “nitorỳ tamy zavaboary iaby ambany lanitsy etoy” ty vaovao soa. (Kol. 1:23) Tamy androni-Paoly, le ty tany iaby nihain’olo tamy zay ro “zavaboary iaby.” Nanampy avao ty herini-fanahy masini-Jehovah, ka vomaiky nihanitombo marè mandilatsy ani-zay ty asa fitoria henanizao, le niavy “zisiky amy farani-tany any”!—Asa. 13:47; henteo ty efajoro hoe “ Halatsako ... ty Fanahiko.”

INO TY NIOVA?

17. Ino ty niova tamy fahatakarantsika ty faminaniani-Joela mikasiky valala rey?

17 Ino ty niova? Nihamarina soa henanizao ty fahatakarantsika ty faminania amy Joela 2:7-9 ao. Laha fintiny, le tsy manondro ty asa fitoria nataoni-mpitory mazoto rey andinin-teny reo, fa manondro ty fanafihani-maramila babylonianina reo ani-Jerosalema tamy 607 T.K.

18. Ino ty tsy niova mikasiky ty vahoakini-Jehovah?

18 Ino ty tsy niova? Mbo manohy mitory ty vaovao soa amy tany toy iaby ty vahoakini-Jehovah, sady manao ze fomba iaby hanatanteraha ani-zay. (Mat. 24:14) Ndre ino ndre ino ty fandrarà ataoni-fanjakà, le tsy mahasaka antsika tsy hanatanteraky ani-iraky io. Mitahy antsika koa Jehovah, ka vomaiky tsika mazoto noho be herim-po lafa mitory ty vaovao soani-Fanjakà iny! Miezaky hiambany avao tsika, sady miantehitsy amy ty fitarihani-Jehovah mba hanampy antsika hahatakatsy ty faminaniani-Baiboly, satria matoky tsika fa amy fotoa mety, le hitariky antsika “ho amy fahamarina iaby” ie!—Jaona 16:13.

HIRA 97 Ny Teninao no Ivelomanay

^ feh. 5 Fa tanatini-tao maro tsika ro nino fa miresaky mikasiky ty asa fitoria amy androntsika zao ty faminania amy Joela toko 1 noho 2. Fe misy antony bevata efatsy mahavy antsika hahatsapa fa mila ovà ty fahazoantsika ani-tampany amy faminaniani-Joela io. Ino iaby antony reo?

^ feh. 3 Henteo, ohatsy, ty lahatsoratsy hoe “Hita eo Amin’ny Zavaboary ny Fahendren’i Jehovah” amy Tilikambo Fiambena 15 Avrily 2009, pejy 18, feh. 14-16.