XOOK 14
Xaman kun taal le máax kun atacaroʼ
«U kajnáaliloʼob junpʼéel kaajeʼ tsʼoʼok u taaloʼob tu contra in luʼum, letiʼobeʼ jach yaan u páajtaliloʼob yéetel jach yaʼaboʼob» (JOEL 1:6).
KʼAAY 95 Táan u maas juul le sáasiloʼ
TIʼ BAʼAX KUN TʼAAN *
1. 1) ¿Bix u xakʼalxook kaʼach sukuʼun Russell yéetel le uláakʼ j-Xoknáaloʼob tiʼ le Bibliaoʼ? 2) ¿Baʼax páajchaj u naʼatkoʼob úuchik u xakʼalxookoʼob beyoʼ?
WALAJKI cien añosaʼ le sukuʼun Russell yéetel jujuntúul máaxoʼob uts tu tʼaan u xokikoʼob le Bibliaoʼ, káaj u muchʼkubaʼob utiaʼal u xakʼaltikoʼob jach baʼax ku kaʼansik le Biblia yoʼolal Jéeoba, Jesucristo, le kíimiloʼ yéetel le u kuxtal Jesús tu kʼuboʼ. ¿Bix u xakʼalxookoʼob kaʼachi? Maʼ talamiʼ, táanileʼ ku beetaʼal junpʼéel kʼáatchiʼ, tuláakal túun le máaxoʼob u muchʼmubaʼoboʼ ku káajal u kaxtikoʼob tuláakal le tekstoʼob yaan yil yéetel le kʼáatchiʼ beetaʼaboʼ. Kéen tsʼoʼokok túuneʼ ku tsʼíibtikoʼob le baʼax tu naʼatoʼoboʼ. Ikil u beetkoʼob beyaʼ yéetel u yáantaj Jéeobaeʼ páajchaj u naʼatkoʼob kaʼansajoʼob jach kʼaʼanaʼantak yaan teʼ Bibliaoʼ. Le kaʼansajoʼobaʼ tak bejlaʼaʼ jach ku yáantajoʼobeʼ.
2. ¿Baʼaxten yaan kʼiineʼ maʼ tu naʼataʼal tubeel junpʼéel profecía?
2 Maʼ xáanchaj ka tu tsʼáajoʼob cuentaeʼ maas talam bix u naʼataʼal yéetel u tsoʼolol junpʼéel profecía ke u naʼatik máak uláakʼ wa baʼax kaʼansajil yaan teʼ Bibliaoʼ. ¿Baʼaxten túun maas talam u naʼataʼal? Yáaxeʼ tumen maas chéen chʼaʼabil jeʼel u naʼataʼal wa táan u béeychajal le baʼax ku yaʼalikoʼ bey xan wa tsʼoʼok u béeychajal. U kaʼapʼéeleʼ tumen kʼaʼabéet u chʼaʼabal en cuenta tu chúukaʼanil baʼax ku yaʼalik. Wa ku chʼíikil máak chéen tiʼ junpʼéel jaatseʼ maʼ xaaneʼ maʼ maʼalob le bix ken u naʼatiloʼ. Lelaʼ letiʼe baʼax úuch yéetel u profecía Joeloʼ, le oʼolal koʼoneʼex xakʼaltik utiaʼal k-ilik baʼaxten kʼaʼabéet k-naʼatik yéetel k-tsolik yaanal bixi.
3, 4. ¿Bix u naʼataʼal kaʼach u profecíail Joel 2:7 tak 9?
3 (Xok Joel 2:7-9). U profecíail Joeleʼ tu yaʼaleʼ le sáakʼoʼoboʼ yaan u xuʼulskoʼob u luʼumil Israel. U koj yéetel u kamaʼach le sáakʼoʼobaʼ bey jeʼex le yaan tiʼ juntúul leóneʼ, tsʼoʼoleʼ ku jaantikoʼob tuláakal baʼax ku táakal tu beeloʼob (Joel 1:4, 6). Úuch káajak k-creerkeʼ le profecíaaʼ táan u tʼaan tiʼ le kʼaʼaytaj ku beetik u kaajal Jéeoba teʼ kʼiinoʼobaʼ, tumen mix baʼal kʼatik u beel jeʼex le sáakʼoʼob ku yaʼalik le profecíaoʼ. K-tuklik xan kaʼacheʼ le kʼaʼaytaj ku beetik u kaajal Diosoʼ jach ku beetik loob tiʼ le máaxoʼob yanoʼob ichil le religión maʼ tu kaʼansik u jaajiloʼ. *
4 Wa k-chʼaʼik en cuenta jach chéen le baʼax ku yaʼalik Joel 2:7 tak 9, bey maʼalob le baʼax yáax tsolaʼan yoʼolal le profecíaaʼ. Chéen baʼaleʼ wa k-chʼaʼik en cuenta tu chúukaʼanil baʼax ku yaʼalikeʼ yaan k-tsʼáaik cuenta yaanal bix unaj u naʼatpajal. ¿Baʼaxten? Koʼox ilik kanpʼéel baʼax eʼesik.
KANPʼÉEL BAʼAX EʼESIK UNAJ U KʼEXPAJAL BIX U NAʼATAʼAL
5, 6. 1) Kéen u xok máak Joel 2:20, ¿baʼax kʼáatchiʼil jeʼel u taal tu tuukuleʼ? 2) Kéen u xok máak Joel 2:25, ¿baʼax kʼáatchiʼil jeʼel u taal tu tuukuleʼ?
5 Yáaxeʼ koʼox ilik baʼax tu prometertaj Jéeoba tu profecíail Joel 2:20. Le profecíaaʼ ku yaʼalik: «Yaan in beetik u náachtal tiʼ teʼex le máaxoʼob [wa le sáakʼoʼob] ku taal u atacarteʼexoʼob desde teʼ xamanoʼ». Wa le sáakʼoʼob ku chíikbesik u testigoʼob Jéeoba u tsʼaamaj u yóoloʼob kʼaʼaytaj jeʼex tu yaʼalil Jesúsoʼ, ¿unaj wa túun u bisaʼaloʼob náach tumen Jéeoba? (Eze. 33:7-9; Mat. 28:19, 20). Le máaxoʼob ku bisaʼaloʼob náach tumen Jéeobaoʼ letiʼe máaxoʼob atacartik u kaajaloʼ wa u enemigoʼob.
6 U kaʼapʼéeleʼ unaj k-chʼaʼik en cuenta baʼax ku yaʼalik Jéeoba tiʼ Joel 2:25: «Yaan in kaʼa tsʼáaikteʼex tuláakal le baʼaloʼob ta perderteʼex le bukaʼaj años táan u jaantaʼal a cosechaʼex tumen le in nojoch ejército tin túuxtaj ta contraʼexoʼ. Yaan in kaʼa tsʼáaikteʼex le baʼax tu jaantaj le sáakʼ yaan u xiikʼoʼ, le sáakʼ minaʼan u xiikʼoʼ, le sáakʼ ku xuʼulsik tiʼ tuláakal baʼax yaan tu beeloʼ yéetel le sáakʼ ku jaantik tuláakal baʼaloʼ». Teʼelaʼ Jéeobaeʼ ku yaʼalikeʼ yaan u kaʼa tsʼáaik tuláakal le baʼaxoʼob peʼerchaj úuchik u máan le sáakʼoʼoboʼ. Chéen baʼaleʼ wa le sáakʼoʼob ku chíikbesik u testigoʼob Jéeobaeʼ, ¿u kʼáat wa túun u yaʼaleʼ le kʼaʼaytaj ku beetkoʼoboʼ ku beetik loob? U jaajileʼ maʼ, tumen le baʼax ku tsikbaltikoʼoboʼ jeʼel u salvartik máakeʼ yéetel yaneʼ kéen u yuʼubeʼ ku xulik u beetik baʼax kʼaas (Eze. 33:8, 19). Jeʼex k-ilkoʼ le kʼaʼaytajoʼ maʼ tu beetik loob tiʼ máak, baʼaxeʼ ku taasik utsil.
7. ¿Baʼax ku yáantkoʼon k-tsʼáa cuenta le tʼaanoʼob «le kéen tsʼoʼokkeʼ»?
7 (Xok Joel 2:28, 29). U yóoxpʼéel baʼax unaj k-chʼaʼik en cuentaeʼ letiʼe bix u bin u yúuchul le baʼaxoʼob ku yaʼalik le profecíaoʼ. Koʼox ilik baʼax ken u beet Jéeoba le kéen u tsʼoʼoks le sáakʼoʼob le meyaj kʼubéentaʼantiʼoboʼ. Letiʼeʼ ku yaʼalik: «Le kéen tsʼoʼokkeʼ yaan in tsʼáaik in poder». Wa le sáakʼoʼob ku chíikbeskoʼob le máaxoʼob kʼaʼaytik u Reino Diosoʼ, ¿baʼaxten tak ken tsʼoʼokok u beetik u meyajoʼob kun tsʼaabiltiʼob poder wa espíritu santo? U jaajileʼ wa maʼ yoʼolal u espíritu santo Jéeobaeʼ maʼ tu béeytal u kʼaʼaytajoʼob yaʼab años kex táan u chʼaʼpachtaʼaloʼob tumen le gobiernoʼoboʼ.
Sukuʼun Joseph Rutherford yéetel uláakʼ sukuʼunoʼob maʼ sajakchaj u kʼaʼaytoʼob bix ken u xuʼulsil Dios tiʼ le kʼasaʼan yóokʼol kaabaʼ (Ilawil xóotʼol 8)
8. ¿Máaxoʼob le sáakʼoʼob ku yaʼalik Apocalipsis 9:1 tak 11? (Ilawil le fotoʼob yaan tu yáax táan juʼunil le revistaaʼ).
8 (Xok Apocalipsis 9:1-11). Koʼox ilik le kanpʼéel baʼax eʼesik unaj u kʼexpajal bix k-naʼatik u profecíail Joeloʼ. Kaʼacheʼ k-aʼalikeʼ le sáakʼoʼob ku yaʼalik u profecíail Joeloʼ ku chíikbesik le kʼaʼaytajoʼ tumen tu libroil Apocalipsiseʼ yaan junpʼéel profecía jach chíikaʼan tiʼ. U libroil Apocalipsiseʼ ku tʼaan tiʼ sáakʼoʼob u táan u yichoʼobeʼ bey u táan u yich wíinikeʼ, tsʼoʼoleʼ yaantiʼob «baʼaloʼob bey coronaʼob» de oroeʼ (Apo. 9:7). Le sáakʼoʼobaʼ ku beetkoʼob u muʼyaj «le máaxoʼob minaʼan u sello Dios tu táanpoolaloʼob» —wa u enemigoʼob Jéeoba— tu yáamil cinco meses, lelaʼ letiʼe bukaʼaj tiempo ku kuxtal juntúul sáakʼoʼ (Apo. 9:4, 5). Teʼelaʼ jach chíikaʼan k-ilik táan u yúuchul tʼaan tiʼ le yéeyaʼanoʼoboʼ tumen maʼ sajak u yaʼaloʼob tiʼ le máaxoʼob kʼasaʼanoʼob yaan u xuʼulsaʼaloʼob tumen Diosoʼ. Le máaxoʼob uʼuyik le baʼax ku kʼaʼaytikoʼoboʼ ku sen muʼyajoʼob.
9. ¿Baʼaxoʼob eʼesik maʼ igual le sáakʼoʼob tu yilaj Joel tiʼ le tu yilaj Juanoʼ?
9 U jaajileʼ yaan tiʼ baʼaxoʼob chíikaʼan le profecía yaan tiʼ Apocalipsis yéetel le yaan tu libroil Joeloʼ. Chéen baʼaleʼ yaan baʼaxoʼob eʼesik maʼ táan u tʼaanoʼob tiʼ junpʼéeliliʼ profecíaiʼ. Koʼox ilik baʼaxten bey k-aʼalikoʼ. Le sáakʼoʼob ku yaʼalik u profecíail Joeloʼ ku láaj jaantikoʼob le kʼáaxoʼoboʼ, baʼaleʼ le sáakʼoʼob tu yilaj apóstol Juanoʼ «aʼalaʼabtiʼobeʼ maʼ unaj u kʼaskúuntikoʼob u kʼáaxiloʼob le luʼumoʼ» (Joel 1:4, 6, 7; Apo. 9:4). Le tu yilaj Joeloʼ xaman u taaloʼob, baʼaleʼ le tu yilaj Juanoʼ ku jóokʼloʼob tiʼ junpʼéel taamkach jool (Joel 2:20; Apo. 9:2, 3). Le sáakʼoʼob tu yilaj Joeloʼ yaan u beetaʼal u náachtaloʼob tumen Jéeoba, baʼaleʼ le ku yaʼalik Apocalipsisoʼ ku chaʼabal u tsʼoʼoksikoʼob le meyaj tsʼaʼan u beetoʼoboʼ. Tsʼoʼoleʼ le Bibliaoʼ maʼatech u yaʼalik wa le sáakʼoʼob ku yaʼalik Apocalipsisoʼ maʼ kʼamaʼanoʼob tumen Diosiʼ (ilawil le cuadro « U profecíail le sáakʼoʼoboʼ baʼax eʼesik maʼ igualoʼobiʼ»).
10. ¿Baʼaxten le sáakʼoʼob tu yaʼalaj Joel yéetel le ku yaʼalik Apocalipsisoʼ maʼ igual baʼax ku chíikbesikiʼ?
10 Le baʼax tsʼoʼok k-xakʼaltikaʼ ku yeʼesikeʼ le kaʼapʼéel profecíaaʼ maʼ táan u tʼaanoʼob tiʼ junpʼéeliliʼ baʼaliʼ. Lelaʼ u kʼáat u yaʼaleʼ le sáakʼoʼob ku yaʼalik u libroil Joeloʼ maʼ igualoʼob tiʼ le ku yaʼalik u libroil Apocalipsisoʼ. Lelaʼ maʼ jelaʼaniʼ tumen teʼ Bibliaoʼ junpʼéel baʼaleʼ jeʼel u meyaj utiaʼal u keʼetel jejeláas baʼaloʼobeʼ. Jeʼex tu libroil Apocalipsis 5:5, ku keʼetel Jesús yéetel juntúul «León taal tiʼ u tribu Judá», baʼaleʼ tiʼ Yáax tiʼ Pedro 5:8, ku keʼetel le Kʼaasilbaʼal yéetel «juntúul león ku yáakam[oʼ]». Le kanpʼéel baʼaxoʼob tsʼoʼok k-xakʼaltik tak beora yoʼolal u profecíail Joeloʼ ku yeʼesik kʼaʼabéet u kʼexpajal bix k-naʼatik.
¿BAʼAX KU CHÍIKBESIK?
11. Le baʼax ku yaʼalik Joel 1:6 bey xan 2:1, 8 yéetel 11, ¿bix u yáantkoʼon k-naʼat máax ku chíikbesik le sáakʼoʼoboʼ?
11 Kéen k-il baʼax ku yaʼalik uláakʼ versículoʼob tiʼ u profecíail Joel táan k-xakʼaltikaʼ k-ilkeʼ le profetaoʼ táan u yaʼalikeʼ yaan u taal junpʼéel ejército atacar (Joel 1:6; 2:1, 8, 11). Jéeobaeʼ tu yaʼaleʼ yaan u túuxtik u «nojoch ejército» (wa u soldadoiloʼob Babilonia) utiaʼal u castigartik le kʼasaʼan israelitaʼoboʼ (Joel 2:25). Le profecíaoʼ ku yaʼalikeʼ le ejércitoaʼ «desde teʼ xaman» kun taaloʼ, lelaʼ u kʼáat u yaʼaleʼ xaman kun taal le babilonioʼob baʼateltik u kaajil Israeloʼ (Joel 2:20). Le ejércitoaʼ ku keʼetel yéetel sáakʼoʼob jach tu tsoolol u binoʼob. Joeleʼ tu yaʼalaj baʼax ku beetik le soldadoʼobaʼ: «Cada juntúuleʼ ku bin teʼ tuʼux unaj u binoʼ. [...] Letiʼobeʼ ku téek ookloʼob teʼ kaajoʼ, ku máan u yáalkaboʼob yóokʼol le pakʼoʼ. Ku naʼakloʼob tu pakʼil le najoʼoboʼ, ku yookloʼob tu ventanailoʼob jeʼex u beetik le j-ookoloʼ» (Joel 2:8, 9). ¡Chéen máans ta tuukul le baʼax tu yilaj Joeloʼ! Tuláakal tuʼux yaan soldadoʼob. Mix tuʼux jeʼel u páajtal u taʼakikuba máakeʼ. Mix máak ku páajtal u púutsʼul tiʼ le babilonioʼoboʼ.
12. ¿Bix béeychajik u profecíail Joel ku tʼaan tiʼ le sáakʼoʼoboʼ?
12 Le babilonioʼob (wa caldeoʼoboʼ) beyoʼob sáakʼoʼob ka ookoʼob Jerusalén tu añoil 607 táanil tiʼ u taal Jesúseʼ. Le Bibliaoʼ kéen tʼaanak tiʼ le baʼax tu beetaj ‹u reyil le caldeoʼoboʼ›, ku yaʼalik: «Tu kíimsaj yéetel espada le xiʼipalaloʼob[oʼ] [...], maʼ tu chʼaʼaj óotsilil tiʼ le xiʼipalaloʼob yéetel tiʼ le x-chʼúupalaloʼoboʼ, mix tiʼ le chʼijaʼanoʼoboʼ mix tiʼ le kʼojaʼanoʼoboʼ. Dioseʼ tu kʼubaj tuláakal baʼal tu kʼab le reyaʼ». Ku yaʼalik xan: «Tu tóokaj u yotoch le u jaajil Diosoʼ, tu jutaj le pakʼ yaan tu baʼpach u kaajil Jerusalénoʼ, tu tóokaj tuláakal le nukuch torreʼoboʼ yéetel tu xuʼulsaj tuláakal le baʼaloʼob koʼojtakoʼ» (2 Cró. 36:17, 19). Ka tsʼoʼok u xuʼulsaʼal Jerusalén tumen le babilonioʼoboʼ, le máakoʼob ku máanoʼob tuʼux yaan kaʼachoʼ, ku yaʼalikoʼob: «Le luʼumaʼ junpʼéel desierto, mix juntúul máak yéetel mix juntúul baʼalcheʼ yaniʼ, yéetel tsʼoʼok u kʼuʼubul tiʼ le caldeoʼoboʼ» (Jer. 32:43).
13. ¿Baʼax u kʼáat u yaʼal le baʼax ku yaʼalik Jeremías 16:16 yéetel 18?
13 Ka máan doscientos años u yaʼal Joel u profecíail le sáakʼoʼoboʼ, Jéeobaeʼ tu beetaj u yaʼalaʼal tumen profeta Jeremíaseʼ le máaxoʼob ku atacaroʼoboʼ yaan u máan u kaxtoʼob le kʼasaʼan israelitaʼoboʼ yéetel mix juntúul kun púutsʼuliʼ. Jeremías 16:16 yéetel 18, ku yaʼalik: «Jéeobaeʼ ku yaʼalik: ‹Nikaʼaj in taas yaʼab j-chuk kayoʼob, letiʼob túuneʼ yaan u chukikoʼob in kaajal. Yaan xan in taasik yaʼab máakoʼob utiaʼal ka máanak u kaxtoʼob, letiʼobeʼ yaan u kaaxanoʼob tiʼ tuláakal montaña, tiʼ tuláakal puʼuk yéetel tu yáam le nukuch tuunichoʼoboʼ›». Le tekstooʼ ku yaʼalik xan: «Yáax baʼax ken in beeteʼ in boʼotiktiʼob le bukaʼaj ku náajmatikoʼob yoʼolal u kʼebanoʼob yéetel yoʼolal le baʼaxoʼob maʼ maʼalobtak ku beetkoʼoboʼ». Mix tuʼux kun páajtal u taʼakikuba le israelitaʼob maʼ arrepentirnajoʼoboʼ, mix kʼáaʼnáab mix kʼáax. Kex tu tsʼuʼ luʼum ka u taʼakubaʼobeʼ yaan u kaxtaʼaloʼob.
LE LUʼUMOʼ YAAN U KAʼA TSʼÁAIK U YICH
14. ¿Baʼax kʼiin ka béeychaj le baʼax ku yaʼalik Joel 2:28 yéetel 29?
14 Joeleʼ ku yaʼalik junpʼéel baʼax jach jatsʼuts: le luʼumoʼ yaan u kaʼa tsʼáaik u yich (Joel 2:23-26). Tsʼoʼoleʼ yaan u kʼuchul u kʼiinileʼ le kaʼansaj ku tsʼáaik Jéeoba ku keʼetel yéetel janaloʼ jach yaan u yaʼabtal. Jéeobaeʼ ku yaʼalik: «Yaan in tsʼáaik in poder tiʼ tuláakal u jejeláasil máakoʼob. A hijoʼex yéetel a hijaʼex túuneʼ yaan u profetizaroʼob [...]. Teʼ kʼiinoʼob jeʼeloʼ yaan in tsʼáaik in poder tak tu yóokʼol in esclavoʼob yéetel in esclavaʼob» (Joel 2:28, 29). Le profecíaaʼ maʼ béeychaj le ka jáalkʼabtaʼab le israelitaʼob tu luʼumil Babiloniaoʼ, baʼaxeʼ béeychaj teʼ Pentecostés tu añoil 33. ¿Baʼaxten k-aʼalik teʼ kʼiinoʼob béeychajoʼ?
15. 1) Jeʼex u yaʼalik Hechos 2:16 yéetel 17, ¿baʼax tʼaanil meyajnaj tiʼ Pedro ka tu chʼaʼchiʼitaj Joel 2:28? 2) ¿Baʼax u kʼáat u yaʼal leloʼ?
15 Yoʼolal le baʼaxoʼob úuch teʼ Pentecostés tu añoil 33, apóstol Pedroeʼ tu chʼaʼchiʼitaj le baʼax ku yaʼalik Joel 2:28 yéetel 29. Kex láas nueve jaʼatskab kʼiineʼ Dioseʼ tu tsʼáaj u espíritu santo tiʼ le máaxoʼob muchʼukbaloʼoboʼ. Letiʼob túuneʼ káaj u yaʼalikoʼob ich jejeláas idiomaʼob «le kiʼichkelem baʼaloʼob yaan yil yéetel Dios[oʼ]» (Hech. 2:11). Chéen baʼaleʼ le ka tu chʼaʼchiʼitaj Pedro u profecíail Joeleʼ yaan jujunpʼéel tʼaanoʼob tu kʼexiʼ, ¿máakalmáakoʼobiʼ? (Xok Hechos 2:16, 17). Pedroeʼ tu lugar u káajsik u profecíail Joel yéetel le tʼaanoʼob «le kéen tsʼoʼokkeʼ», Jéeobaeʼ tu beetaj u káajsik yéetel le tʼaanoʼob «Teʼ tu tsʼook kʼiinoʼoboʼ» —wa le kʼiinoʼob pʼaatal tiʼ Jerusalén yéetel tiʼ u templo antes tiʼ u xuʼulsaʼaloʼ—, Jéeobaeʼ yaan u tsʼáaik u poder tiʼ tuláakal u jejeláasil máakoʼob. Lelaʼ ku yeʼesikeʼ máan yaʼab tiempo tak ka béeychaj u profecíail Joeloʼ.
16. 1) Teʼ yáax siglooʼ, ¿baʼax úuch le ka tu tsʼáaj u espíritu santo Dios tiʼ le sukuʼunoʼoboʼ? 2) ¿Baʼax tsʼoʼok xan u yúuchul teʼ kʼiinoʼobaʼ?
16 Teʼ yáax siglooʼ le ka tu tsʼáaj u espíritu santo Jéeoba tiʼ le sukuʼunoʼoboʼ jach chíikpaj bix yaʼabchajik máaxoʼob meyajtik. Le ka tu tsʼíibtaj apóstol Pablo u carta tiʼ le colosailoʼob óoliʼ tu añoil 61, tu yaʼaleʼ le jatsʼuts baʼaloʼob ku kʼaʼaytikoʼoboʼ tsʼokaʼaniliʼ u tsikbaltaʼal «tiʼ tuláakal yóokʼol kaab[eʼ]» (Col. 1:23). Le ka tu yaʼalaj Pablo «tiʼ tuláakal yóokʼol kaab[eʼ]» táan u tʼaan kaʼach tiʼ tuláakal le luʼumiloʼob yaan teʼ kʼiinoʼoboʼ. Teʼ kʼiinoʼobaʼ chéen yoʼolal u espíritu santo Jéeobaeʼ tsʼoʼok u maas yaʼabtal tuʼux ku yúuchul kʼaʼaytaj, tsʼoʼok u kʼuchul «tak tu xuul yóokʼol kaab» (Hech. 13:47; ilawil le cuadro « ‹Yaan in tsʼáaik in poder› tiʼ le máaxoʼob meyajtikenoʼ»).
¿BAʼAX TÚUN KʼEXPAJI?
17. ¿Bix unaj u naʼataʼal bejlaʼa le baʼax ku yaʼalik u profecíail Joel yoʼolal le sáakʼoʼoboʼ?
17 ¿Bix kʼexpajik le bix k-naʼatik u profecíail Joel 2:7 tak 9? Le profecíaaʼ maʼ táan u tʼaan tiʼ le kʼaʼaytaj ku beetaʼaloʼ, baʼaxeʼ táan u tʼaan tiʼ le ka xuʼulsaʼab Jerusalén tumen u soldadoiloʼob Babilonia tu añoil 607 táanil tiʼ u taal Jesúsoʼ.
18. ¿Baʼax maʼ kʼexpajak ichil u kaajal Jéeobaiʼ?
18 ¿Baʼax maʼ kʼexpajak ichil u kaajal Jéeobaiʼ? Le kʼaʼaytaj ku beetaʼaloʼ. Le máaxoʼob meyajtik Jéeobaoʼ yaan u seguer u tsikbaltikoʼob le jatsʼuts baʼaloʼob ku yaʼalik le Biblia tiʼ tuláakal yóokʼol kaaboʼ yéetel yaan u beetkoʼob tuláakal le ku páajtal utiaʼal u kʼaʼaytajoʼob tiʼ tuláakal máakoʼ (Mat. 24:14). Kex ka prohibirtaʼak k-kʼaʼaytaj tumen le gobiernoʼoboʼ toʼoneʼ yaan u seguer k-beetik. Teʼ kʼiinoʼobaʼ yoʼolal u yáantaj Jéeobaeʼ maʼ saajkoʼoniʼ yéetel jach tsʼaamaj k-óol k-kʼaʼaytaj tiʼ tuláakal yóokʼol kaab. Yéetel kabal óolaleʼ mantatsʼ k-kaxtik u yáantaj Jéeoba utiaʼal k-naʼatik le profecíaʼob yaan teʼ Bibliaoʼ. Tsʼoʼoleʼ k-ojleʼ le kʼiin ku tuklik maas maʼaloboʼ «yaan u kaʼansik[toʼon] tuláakal u jaajil», wa yaan u yáantkoʼon k-naʼat jach baʼax u kʼáat u kaʼans le profecíaʼoboʼ (Juan 16:13).
KʼAAY 97 U Tʼaan Dioseʼ ku tsʼáaik kuxtal
^ xóot’ol 5 Úuch káajak k-creerkeʼ le profecía ku yaʼalik Joel capítulo 1 yéetel 2 táan u tʼaan tiʼ le kʼaʼaytaj k-beetik teʼ kʼiinoʼobaʼ. Chéen baʼaleʼ yaan kanpʼéel baʼax eʼesikeʼ bey kʼaʼabéet u kʼexpajal le bix k-naʼatik le profecíaaʼ. Koʼox ilik máakalmáak le kanpʼéel baʼaloʼobaʼ.
^ xóot’ol 3 Ilawil le xook «Le baʼaxoʼob u beetmaj Jéeobaoʼ ku yeʼesik le naʼat yantiʼoʼ», jóokʼ tiʼ U Pʼíich Tulumil Kanan 15 tiʼ abril tiʼ 2009, xóotʼol 14 tak 16.