Skip to content

Gaˇ kawˆ uˬ dzah deuˬ maˬ bi mawˇ laˇ˗eu

Dzaw˗eu gaˇ kawˆ 17

“Ngaˇ naw maꞈ˗ahˇ ngaˬ˗euˬ cawˬ lehˇ kuˇ ma”

“Ngaˇ naw maꞈ˗ahˇ ngaˬ˗euˬ cawˬ lehˇ kuˇ ma”

“Ngaˇ naw maꞈ˗ahˇ ngaˬ˗euˬ cawˬ lehˇ kuˇ ma. Aˬ jeˬ miˇ neh ehˇ naˇ, ngaˬ Da neh kʼaˇ ehˇ nehˬ laꞈ˗euˬ jeˬ naw maꞈ˗ahˇ ngaˇ dzawˇ nehˬ gʼaˬ jiˇ˗euˬ ma.”—Yoˇhaˬ 15:15.

Dawˬ caˇ 13 Ka li aˬ dui dzaw geuꞈ duˬ pyeuꞈ

Kawˆ shawˆ a

1. Nawˇ tiˬ gʼaˬ paˬ nehˬ˗ehˇ cawˬ cawˬ mawꞈ naˇ aˬ joˆ˗ehˇ jahˇ de?

 Aˬ dui tiˬ gʼaˬ paˬ nehˬ˗ehˇ mawˇ ngeh cawˬ cawˬ mawꞈ naˇ, aˬ yawꞈ nehˬ˗ehˇ aˇ yamˬ ya zmˬ˗eu meh. Aˬ dui aˬ yawꞈ nehˬ˗ehˇ ja cawˬ˗awˇ, tiˬ gʼaˬ tiˇ gʼaˬ˗euˬ nui ma laꞈ kʼoeˇ pyeuꞈ luꞈ˗eu jeˬ hawˇ˗eu, puˬ haw laꞈ˗euˬ jeˬ ja nehˬ ngeh cawˬ pyeuꞈ laˇ˗eu meh. Ehˇ kʼawꞈ aˬ dui Yeˬsuˇ nehˬ˗ehˇ cawˬ cawˬ˗eu heu naˇ yaw awˬ maˬ ngeuˇ˗a. Aˬ jeˬ miˇ toˆ˗ehˇ gʼeh˗eu nga?

2. Yeˬsuˇ nehˬ˗ehˇ cawˬ cawˬ˗eu gʼaˇ duˬ, maˬ awˬ˗eu dahˬ beh˗eu jeˬ naˇ aˬ jeˬ nga?

2 Yeˬsuˇ nehˬ˗ehˇ cawˬ cawˬ˗eu maˬ awˬ˗eu dahˬ beh˗eu jeˬ naˇ, aˬ dui aˬ yawꞈ˗ahˇ maˬ mawˇ haw˗euˬ miˇ neh meh. Dahˬ beh˗euˬ Ka li zaˬ saˇ ka˗ahˇ˗euˬ gʼawˬ mya gʼaˬ jiˇ Yeˬsuˇ˗ahˇ maˬ ya mawˇ haw˗aˬ. Ehˇ kʼawꞈ gʼaˬ kʼehˇ Beˬtuˆluˆ “Aˬ yawꞈ˗ahˇ naw maꞈ maˬ mawˇ haw˗euˬ kʼawꞈ, naw maꞈ aˬ yawꞈ˗ahˇ gaˬ˗awˇ, nymˬ˗mˇ aˬ yawꞈ˗ahˇ naw maꞈ maˬ ya mawˇ kʼawꞈ, naw maꞈ aˬ yawꞈ˗ahˇ jah˗eu meh” lehˇ ehˇ˗eu meh. (1 Beˬtuˆluˆ 1:8) Teu miˇ neh, aˬ dui jiˇ Yeˬsuˇ˗ahˇ maˬ ya mawˇ haw˗euˬ kʼawꞈ, aˬ yawꞈ nehˬ˗ehˇ cawˬ cawˬ nya˗eu meh.

3. Yeˬsuˇ nehˬ˗ehˇ cawˬ cawˬ˗eu gʼaˇ duˬ, maˬ awˬ˗eu nyiˬ jeˬ aˬ yawꞈ jeˬ naˇ aˬ jeˬ nga?

3 Yeˬsuˇ nehˬ˗ehˇ cawˬ cawˬ˗eu maˬ awˬ˗eu nyiˬ jeˬ aˬ yawꞈ jeˬ naˇ, aˬ dui aˬ yawꞈ nehˬ˗ehˇ maˬ ngehˬ cawˬ nya˗eu miˇ neh meh. Aˬ dui guiˬ lahˬ shaˇ ngeh Yeˬhawˇbaˬ nehˬ˗ehˇ tehꞈ˗ehˇ ya ngehˬ cawˬ˗eu meh. Aˬ dui Yeˬsuˇ˗euˬ tsawˇ myahˇ gʼoe˗awˇ shaˇ kʼawꞈ, aˬ yawꞈ nehˬ˗ehˇ ya ngehˬ cawˬ˗eu maˬ ngeuˇ˗a. Maˇ diˇ naˇ Yeˬsuˇ aˬ yawꞈ˗ahˇ guiˬ lahˬ maˬ bi shaˇ mawꞈ˗a. Aˬ jeˬ miˇ neh nga? Guiˬ lahˬ shaˇ˗eu heu jiˇ ni uˬ duˬ tahˬ˗eu tiˬ jeˬ pyeuꞈ˗eu miˇ neh meh. Aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ tiˬ gʼaˬ˗ahˇ tehꞈ˗ehˇ uˬ duˬ ya tahˬ meh. (Maꞈtehˬ 4:10) Aˬ dui Yeˬsuˇ nehˬ˗ehˇ maˬ ngehˬ cawˬ nya kʼawꞈ aˬ yawꞈ˗ahˇ gaˬ nya meh.

4. Yeˬsuˇ nehˬ˗ehˇ cawˬ cawˬ˗eu gʼaˇ duˬ, maˬ awˬ˗eu smˇ jeˬ aˬ yawꞈ jeˬ naˇ aˬ jeˬ nga?

4 Yeˬsuˇ nehˬ˗ehˇ cawˬ cawˬ˗eu maˬ awˬ˗eu smˇ jeˬ aˬ yawꞈ jeˬ naˇ, Yeˬsuˇ mˬ kʼoeˇ taˆ jawˇ˗awˇ aˬ dui aˬ yawꞈ nehˬ˗ehˇ maˬ ya jawˇ˗eu miˇ neh meh. Aˬ dui aˬ yawꞈ nehˬ˗ehˇ maˬ ya jawˇ kʼawꞈ, aˬ yawꞈ˗euˬ gaˇ kawˆ gʼawˬ mya jeˬ siˬ nya nya˗eu meh. Aˬ dui˗ahˇ Yeˬsuˇ nehˬ˗ehˇ gʼoeˇ dzehˬ laˇ ni caw ba nehˬ˗eu oeˬ jeˬ˗ahˇ haw ma. Ehˇ kʼawꞈ, aˬ yawꞈ nehˬ˗ehˇ cawˬ cawˬ˗eu heu naˇ, aˬ jeˬ miˇ neh aˇ yeˇ huiˬ˗eu nga lehˇ jeˬ hu haw ma.

Aˬ dui aˬ jeˬ miˇ neh Yeˬsuˇ nehˬ˗ehˇ cawˬ ya cawˬ˗eu nga?

5. Aˬ dui aˬ jeˬ miˇ neh Yeˬsuˇ nehˬ˗ehˇ cawˬ ya cawˬ˗eu nga? (“ Yeˬsuˇ nehˬ˗ehˇ cawˬ cawˬ˗eu heu naˇ, Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ cawˬ bi pyeuꞈ nya” lehˇ ehˇ˗eu oeˬ coeˇ oeˬ bawˬ hawˇ˗eu “ Yeˬsuˇ˗ahˇ yaw tsaˬ tsaˬ˗ehˇ haw” lehˇ ehˇ˗eu oeˬ coeˇ oeˬ bawˬ˗ahˇ haw.)

5 Aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ nehˬ˗ehˇ cawˬ pyeuꞈ mawꞈ naˇ, Yeˬsuˇ nehˬ˗ehˇ cawˬ ya cawˬ˗eu meh. Aˬ jeˬ miˇ neh? Aˬ jeˬ miˇ neh nga lehˇ bi siˬ laꞈ˗eu nyiˬ kawˆ˗ahˇ haw ma. Dahˬ beh˗eu kawˆ naˇ, Yeˬsuˇ ‘Naw maꞈ ngaˬ˗ahˇ gaˬ˗eu miˇ neh, Aˬda naw maꞈ˗ahˇ gaˬ˗eu meh’ lehˇ ehˇ˗eu meh. (Yoˇhaˬ 16:27) Kʼoeˇ naˇ Yeˬsuˇ, “Ngaˬ˗ahˇ maˬ gʼoe naˇ, tsawˇ haˬ tiˬ gʼaˬ˗iˬ Aˬda jawˇ gaˇ ma le keuˆ nya˗a” lehˇ jiˇ paˇ ehˇ˗eu meh. (Yoˇhaˬ 14:6) Yeˬsuˇ nehˬ˗ehˇ cawˬ maˬ cawˬ ni Yeˬhawˇbaˬ nehˬ˗ehˇ cawˬ cawˬ˗eu lehˇ leh jeh˗eu heu naˇ, laˇ gʼoˆ˗ahˇ maˬ zmˬ ni iˇ kahˇ kahˇ ma˗ahˇ uˇ leˇ˗eu lehˇ leh jeh gaˇ duˇ˗eu meh. Yeˬsuˇ jiˇ teu gaˇ duˇ˗eu yaw jeˬ ma jeˬ˗ahˇ ngehˬ keuˆ ngeh, ngaˇ “yawˇ deuˬ gʼaˇ duˬ gʼoˆ kʼehˬ pyeuꞈ˗eu ma” lehˇ ehˇ˗eu meh. (Yoˇhaˬ 10:7) Nyiˬ kawˆ aˬ yawꞈ kawˆ naˇ, Yeˬsuˇ Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ seuˆ dzeuꞈ aˇ gʼehˇ˗ahˇ tiˬ byah tiˬ loꞈ dzaw geuꞈ nya˗eu miˇ neh meh. Aˬ yawꞈ zaˬ lahˇ deuˬ˗ahˇ “Ngaˬ˗ahˇ kʼaˇ ya mawˇ˗euˬ tsawˇ haˬ˗aˬ, Aˬda˗ahˇ ya mawˇ˗euˬ gaˇ duˇ meh” lehˇ ehˇ nehˬ˗euˬ meh. (Yoˇhaˬ 14:9) Teu miˇ neh, Yeˬhawˇbaˬ˗ahˇ siˬ nya laˇ˗eu gʼaˇ duˬ aˇ yeˇ huiˬ˗eu jeˬ naˇ, Yeˬsuˇ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ dzaw˗eu heu meh. Aˬ dui aˬ yawꞈ˗euˬ gaˇ kawˆ siˬ nya laˇ ngeh, aˬ yawꞈ˗ahˇ gaˬ laˇ˗awˇ, aˬ dui aˬ yawꞈ˗ahˇ ngehˬ˗ehˇ gaˬ laˇ naˇ ngehˬ˗ehˇ, aˬ yawꞈ˗euˬ Aˬda˗ahˇ jiˇ paˇ gaˬ dzehˬ laˇ˗eu meh.

6. Aˬ dui Yeˬsuˇ nehˬ˗ehˇ cawˬ aˬ jeˬ baˬ da neh ya cawˬ nga siˬ?

6 Aˬ dui˗euˬ guiˬ lahˬ shaˇ dawˬ˗ahˇ Miˬyehˇ bi naˇ haˬ˗eu gʼaˇ duˬ, aˬ dui Yeˬsuˇ nehˬ˗ehˇ cawˬ ya cawˬ˗eu meh. Guiˬ lahˬ shaˇ˗eu jiˇ leˇ ngeh ‘Yeˬsuˇ˗euˬ tsawˇ myahˇ laꞈ kʼoeˇ’ shaˇ˗eu ma lehˇ ehˇ˗awˇ neh tehꞈ˗ehˇ maˬ jiˇ˗a siˬ, Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui˗euˬ shaˇ dawˬ˗ahˇ naˇ haˬ˗eu gʼaˇ duˬ, Yeˬsuˇ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ zmˬ nga lehˇ jiˇ ya siˬ nya˗eu meh. Yeˬsuˇ gʼaˬ kʼehˇ deuˬ˗ahˇ “naw maꞈ ngaˬ˗euˬ tsawˇ myahˇ laꞈ kʼoeˇ kʼaˇ shaˇ˗eu yawˬ jeˬ na luꞈ ngaˇ mˇ byah nehˬ ma” lehˇ ehˇ nehˬ˗euˬ meh. (Yoˇhaˬ 14:13) Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui˗euˬ shaˇ dawˬ˗ahˇ naˇ haˬ˗awˇ dawˬ kʼoꞈ biꞈ˗eu gʼaˬ pyeuꞈ kʼawꞈ, aˬ yawꞈ neh noeˬ taˬ˗euˬ jeˬ mˇ byah˗eu gʼaˇ duˬ Yeˬsuˇ˗ahˇ baoˬ biꞈ taˬ˗euˬ meh. (Maꞈtehˬ 28:18) Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui˗euˬ shaˇ dawˬ˗ahˇ dawˬ kʼoꞈ biꞈ˗eu lehˇ gʼeh ngeh, aˬ dui Yeˬsuˇ neh ehˇ˗euˬ loꞈ˗ehˇ mˇ caw ngaˇ laˬ lehˇ haw˗eu meh. Yeˬsuˇ neh ehˇ˗euˬ yaw myaˬ jeˬ laꞈ kʼoeˇ neh tiˬ jeˬ naˇ, “Aˬ cawˬ neh naw maꞈ˗ahˇ mˇ bahˬ˗euˬ iˬ baˇ˗ahˇ naw maꞈ pyehˬ nehˬ naˇ, naw maꞈ neh mˇ bahˬ˗euˬ iˬ baˇ˗ahˇ, mˬ kʼoeˇ taˆ jawˇ˗eu naw maꞈ˗euˬ Aˬda pyehˬ nehˬ laꞈ tehꞈ˗a. Ehˇ kʼawꞈ, naw maꞈ aˬ cawˬ˗ahˇ iˬ baˇ maˬ pyehˬ nehˬ naˇ, mˬ kʼoeˇ taˆ jawˇ˗eu naw maꞈ˗euˬ Aˬda kʼawꞈ, naw maꞈ neh mˇ bahˬ˗euˬ jeˬ˗ahˇ iˬ baˇ maˬ pyehˬ nehˬ laꞈ˗aˇ” lehˇ ehˇ˗eu heu meh. (Maꞈtehˬ 6:14, 15) Aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ hawˇ˗eu Yeˬsuˇ neh aˬ dui˗ahˇ mˇ nehˬ˗euˬ loꞈ˗ehˇ, aˬ cawˬ˗ahˇ mˇ nehˬ˗eu heu naˇ aˇ naˆ ni aˇ yeˇ huiˬ˗eu nga!

7. Yeˬsuˇ˗euˬ ka kʼoꞈ˗eu jeˬ˗ahˇ neh gaˇ dahˇ tsoeˬ˗eu jeˬ za˗eu aˬ geu deuˬ nga?

7 Yeˬsuˇ nehˬ˗ehˇ gʼoeˇ˗eu deuˬ tehꞈ˗ehˇ ka kʼoꞈ˗eu jeˬ˗ahˇ neh gaˇ dahˇ tsoeˬ˗eu jeˬ za˗eu meh. Aˬ dui aˬ joˆ˗ehˇ siˬ nya˗eu nga? Yeˬsuˇ “cawˬ gʼaˇ duˬ shiˇ dah nehˬ˗eu” ma lehˇ ehˇ˗eu meh. (Yoˇhaˬ 15:13) Teu naˇ, Yeˬsuˇ miˇ tsaˬ kʼoeˇ taˆ maˬ dehꞈ le mi naˆ˗ehˇ jawˇ˗euˬ Miˬyehˇ˗euˬ saˇ jaˇ ziꞈ˗eu gaˇ mˇ zaˬ deuˬ jiˇ, Yeˬsuˇ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ ya dzaw˗awˇ, aˬ yawꞈ˗ahˇ ya gaˬ gaˇ ehˇ mawꞈ˗eu meh. Yaw jeˬ ma jeˬ, Aˬbyaˬhaˬ, Saˬlaˇ, Moˇseˬ, Laˬhaˇ, heu deuˬ ya gʼoꞈ dehꞈ laˇ˗eu meh. Teu ngeh aˬ yawꞈ maꞈ mˬ maˬ maˬ byaˆ zaˇ ziˇ dehꞈ˗eu jeˬ za˗eu gʼaˇ duˬ, Yeˬsuˇ nehˬ˗ehˇ cawˬ ya cawˬ˗eu meh.—Yoˇhaˬ 17:3; Gʼaˬkʼehˇ 24:15; Heˬbyehˇ 11:8-12, 24-26, 31.

8-9. Yoˇhaˬ 15:4, 5-ahˇ haw ngeh, aˬ dui Yeˬsuˇ nehˬ˗ehˇ gʼoeˇ naˇ, aˬ dui aˬ jeˬ jahˇ nya˗eu nga? Toˇ˗ehˇ jahˇ˗eu teu aˬ jeˬ miˇ aˇ yeˇ huiˬ˗eu nga?

8 Aˬ dui Yeˬsuˇ nehˬ˗ehˇ tiˬ kawˆ loꞈ˗ehˇ Miˬyehˇ Miˇkʼahˬ gaˇ kawˆ laˬ kʼaˬ cehˇ˗eu guiˬ lahˬ dawˬ ya tsaꞈ gaˬ˗awˇ ya mehˬ˗eu miˇ neh laˬ kʼaˬ cehˇ miˇ˗a. Yeˬsuˇ miˇ tsaˬ kʼoeˇ taˆ jawˇ ngeh saˬ laˬ pyeuꞈ˗awˇ, mˬ taˆ gʼoꞈ daˆ leˇ˗euˬ kʼawꞈ aˇ muˇ˗euˬ tsaꞈ gaˬ˗eu gaˇ hawˇ˗eu mehˬ˗eu gaˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh nehˬ luꞈ˗eu meh. Aˬ yawꞈ aˬ dui tsawˇ haˬ deuˬ˗ahˇ aˬ yawꞈ˗ahˇ hawˇ˗eu aˬ yawꞈ˗euˬ Aˬda˗ahˇ siˬ nya laˇ ni leh jeh luꞈ gaˇ haw mawˇ˗awˇ, aˬ dui toˆ˗ehˇ jahˇ gaˇ aˇ poeˬ taˬ baw˗eu meh. Maˇ diˇ naˇ aˬ dui gaˇ heu˗ahˇ Yeˬhawˇbaˬ hawˇ˗eu Yeˬsuˇ caw ba˗awˇ neh tehꞈ˗ehˇ mˇ byah nya˗eu meh.—Yoˇhaˬ 15:4, 5-ahˇ gui.

9 Jaˇliꞈ˗ahˇ Yeˬhawˇbaˬ aˬ dui˗ahˇ nui kʼahˇ bi shiˇ˗eu gʼaˇ duˬ, aˬ dui Yeˬsuˇ˗ahˇ ya gaˬ daˆ leꞈ meh lehˇ maˇ jawˆ ni ehˇ taˬ˗euˬ meh. Nymˬ˗mˇ aˬ dui Yeˬsuˇ nehˬ˗ehˇ cawˬ cawˬ nya˗eu gʼaˇ duˬ ya jahˇ˗eu oeˬ jeˬ˗ahˇ haw ma.

Aˬ dui Yeˬsuˇ nehˬ˗ehˇ cawˬ aˬ joˆ˗ehˇ ya cawˬ˗eu nga?

Aˬ dui (1) Yeˬsuˇ˗ahˇ yaw muiˬ˗ehˇ siˬ nya laˇ ni leh jeh naˇ, (2) Yeˬsuˇ loꞈ˗ehˇ noeˬ˗awˇ mˇ˗eu leh jeh naˇ, (3) Yeˬsuˇ˗euˬ mehˇ nmˇ deuˬ˗ahˇ gʼaˬ biꞈ naˇ, (4) Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ aˇ maꞈ aˇ muˇ˗ahˇ gʼaˬ biꞈ naˇ, Yeˬsuˇ nehˬ˗ehˇ cawˬ cawˬ nya (Aˇ deuˆ 10-14-ahˇ haw) b

10. Yeˬsuˇ nehˬ˗ehˇ cawˬ cawˬ˗eu gʼaˇ duˬ aˬ dui ya jahˇ˗eu dahˬ beh˗eu jeˬ naˇ aˬ jeˬ nga?

10 (1) Yeˬsuˇ˗ahˇ yaw muiˬ˗ehˇ siˬ nya laˇ ni leh jeh. Aˬ dui Maꞈtehˬ, Maˬkuˆ, Luˇkaꞈ, Yoˇhaˬ, sahˬ boꞈ heu deuˬ˗ahˇ gui naˇ Yeˬsuˇ˗ahˇ siˬ nya laˇ˗eu meh. Aˬ dui Jaˇliꞈ laꞈ kʼoeˇ˗euˬ Yeˬsuˇ˗euˬ gaˇ kawˆ˗ahˇ shaˇ noeˬ shaˇ sawˇ naˇ, Yeˬsuˇ aˬ cawˬ˗ahˇ nahˬ yu ni mˇ nehˬ gaˇ ya mawˇ˗awˇ, aˬ dui aˬ yawꞈ˗ahˇ gaˬ laˇ˗awˇ yaw zeu baw laˇ˗eu meh. Yaw jeˬ ma jeˬ, Yeˬsuˇ baw leˬ gʼaˬ pyeuꞈ kʼawꞈ, zaˬ lahˇ deuˬ˗ahˇ zaˬ kʼaˆ loꞈ˗ehˇ maˬ mˇ nehˬ˗aˬ. Yeˬsuˇ aˬ yawꞈ maꞈ˗ahˇ aˬ yawꞈ aˬ joˆ˗ehˇ noeˬ˗awˇ aˬ joˆ˗ehˇ gʼeh˗eu gaˇ kawˆ dzawˇ nehˬ˗euˬ meh. (Yoˇhaˬ 15:15) Yeˬsuˇ zaˬ lahˇ deuˬ nui ma cawˆ luꞈ˗eu mawˇ ngeh aˬ yawꞈ jiˇ cawˆ caw˗awˇ, aˬ yawꞈ maꞈ ngoeˇ ngeh aˬ yawꞈ jiˇ ngoeˇ˗eu meh. (Yoˇhaˬ 11:32-36) Yeˬsuˇ˗ahˇ laˆ tsoeˬ˗eu deuˬ kʼawꞈ, Yeˬsuˇ aˬ yawꞈ mehˬ gaˇ naˇ haˬ˗eu deuˬ nehˬ˗ehˇ cawˬ cawˬ gaˇ ya mawˇ˗euˬ meh. (Maꞈtehˬ 11:19) Aˬ dui Yeˬsuˇ neh aˬ yawꞈ˗euˬ zaˬ lahˇ deuˬ˗ahˇ mˇ nehˬ˗euˬ jeˬ˗ahˇ dzaw geuꞈ naˇ, aˬ dui hawˇ˗eu aˬ cawˬ˗euˬ yaw kaˬ cawˬ cawˬ˗eu jeˬ muiˬ daˆ laˇ˗awˇ, aˬ dui˗ahˇ laˬ kʼaˬ cehˇ laˇ˗eu uˬ taꞈ, Yeˬsuˇ˗ahˇ jiˇ gaˬ laˇ˗awˇ yaw zeu paˇ baw dzehˬ laˇ˗eu meh.

11. Yeˬsuˇ nehˬ˗ehˇ cawˬ cawˬ˗eu gʼaˇ duˬ aˬ dui ya jahˇ˗eu nyiˬ jeˬ aˬ yawꞈ jeˬ naˇ aˬ jeˬ nga? Toˆ˗ehˇ jahˇ˗eu aˬ jeˬ miˇ neh aˇ yeˇ huiˬ˗eu nga?

11 (2) Yeˬsuˇ loꞈ˗ehˇ noeˬ˗awˇ mˇ˗eu leh jeh. Aˬ dui Yeˬsuˇ noeˬ˗eu jeˬ˗ahˇ siˬ nya˗awˇ ngehˬ˗ehˇ dzaw geuꞈ naˇ ngehˬ˗ehˇ, aˬ yawꞈ nehˬ˗ehˇ gʼoeˇ dzehˬ laˇ˗eu meh. (1 Gawˇliˬtu 2:16) Aˬ dui Yeˬsuˇ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ dzaw geuꞈ nya˗eu nga? Tiˬ kawˆ˗ahˇ haw kaˇ˗euˇ. Yeˬsuˇ yawˬ ha nui kʼahˇ mˇ˗eu jeˬ˗ahˇ naˆ maˬ tseˇ, aˬ cawˬ˗ahˇ caw ba˗eu jeˬ˗ahˇ noeˬ keuˆ˗eu meh. (Maꞈtehˬ 20:28; Loˇmaˆ 15:1-3) Aˬ yawꞈ toˆ˗ehˇ noeˬ˗eu miˇ neh, aˬ cawˬ˗ahˇ iˬ baˇ pyehˬ nehˬ nya˗awˇ lawˇ nehˬ nya˗eu uˬ taꞈ, aˬ cawˬ aˬ yawꞈ˗ahˇ ngehˬ doeˇ laˇ kʼawꞈ nui ma maˬ pehˇ ni jawˇ nya˗eu meh. (Yoˇhaˬ 1:46, 47) Kʼoeˇ naˇ Yeˬsuˇ tsawˇ haˬ deuˬ˗ahˇ gaˇ hu aˬ yawꞈ maꞈ neh mˇ laꞈ˗euˬ jeˬ˗ahˇ haw˗awˇ maˬ daˇ˗a. (1 Tiˆmoˇseˬ 1:12-14) Yeˬsuˇ “Naw maꞈ tiˬ gʼaˬ tiˇ gʼaˬ gaˬ˗eu jeˬ ahˇ naˇ, naw maꞈ ngaˬ˗euˬ zaˬ lahˇ ngaˇ lehˇ tsawˇ haˬ dawˬ tawˆ luꞈ siˬ nya tehꞈ˗a” lehˇ ehˇ˗eu meh. (Yoˇhaˬ 13:35) Aˬ dui yawˬ ha˗ahˇ “Ngaˇ Yeˬsuˇ˗ahˇ dzaw geuꞈ˗awˇ mehˇ nmˇ deuˬ nehˬ˗ehˇ tsaˬ leˇ dzoeˇ leˇ˗eu gʼaˇ duˬ leh jeh miˇ˗a laˬ?” lehˇ naˇ haˬ luꞈ˗uˇ.

12. Yeˬsuˇ nehˬ˗ehˇ cawˬ cawˬ˗eu gʼaˇ duˬ aˬ dui ya jahˇ˗eu smˇ jeˬ aˬ yawꞈ jeˬ naˇ aˬ jeˬ nga? Aˬ dui toˆ˗ehˇ aˬ joˆ˗ehˇ jahˇ nya˗eu nga?

12 (3) Yeˬsuˇ˗euˬ mehˇ nmˇ deuˬ˗ahˇ gʼaˬ biꞈ. Yeˬsuˇ aˬ dui neh aˬ yawꞈ˗euˬ mehˇ nmˇ pyeuꞈ˗eu tseˇ doˆ taˬ˗euˬ deuˬ˗ahˇ mˇ nehˬ˗euˬ jeˬ˗ahˇ, aˬ yawꞈ˗ahˇ mˇ nehˬ˗euˬ lehˇ sawˇ˗eu meh. (Maꞈtehˬ 25:34-40) Aˬ dui tseˇ doˆ taˬ˗euˬ deuˬ˗ahˇ gʼaˬ biꞈ nehˬ nya˗eu kʼaˇ muiˬ˗eu jeˬ naˇ, tsawˇ haˬ deuˬ˗ahˇ zaˬ lahˇ pyeuꞈ laˇ ni kʼaˇ gʼeh nya gaˇ neh tsaꞈ gaˬ˗awˇ mehˬ˗eu heu meh. Gaˇ heu naˇ Yeˬsuˇ neh zaˬ lahˇ deuˬ˗ahˇ biꞈ yaꞈ˗euˬ gaˇ pyeuꞈ˗eu meh. (Maꞈtehˬ 28:19, 20; Gʼaˬkʼehˇ 10:42) Yeˬsuˇ˗euˬ mehˇ nmˇ deuˬ˗ahˇ ‘yawˇ nui deuˬ’ caw ba nehˬ laꞈ˗eu miˇ neh, aˬ yawꞈ maꞈ miˇ kʼahˬ doe ni tsaꞈ gaˬ˗eu gaˇ˗ahˇ mˇ byah nya˗eu meh. (Yoˇhaˬ 10:16) Nawˇ yawˇ nui deuˬ pyeuꞈ naˇ, nawˇ kʼaˇ tsaꞈ gaˬ ngeh, kʼaˇ mehˬ ngeh, nawˇ Yeˬsuˇ˗euˬ mehˇ nmˇ deuˬ˗ahˇ tehꞈ˗ehˇ maˬ ngeuˇ˗eu, Yeˬsuˇ˗ahˇ jiˇ gaˬ˗eu lehˇ bi siˬ˗eu jeˬ pyeuꞈ meh.

13. Aˬ dui Luˇkaꞈ 16:9 laꞈ kʼoeˇ ahˇ˗eu Yeˬsuˇ˗euˬ dawˬ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ mˇ caw nya˗eu nga?

13 Aˬ dui Yeˬhawˇbaˬ hawˇ˗eu Yeˬsuˇ nehˬ˗ehˇ cawˬ cawˬ˗eu dzaˇ˗i tiˬ jeˬ naˇ, aˬ yawꞈ nyaꞈ sheuˬ gʼeh luꞈ˗eu gaˇ˗ahˇ gʼaˬ biꞈ˗eu gʼaˇ duˬ pyuˇ damˬ dawˆ˗eu heu meh. (Luˇkaꞈ 16:9-ahˇ gui.) Yaw jeˬ ma jeˬ, aˬ dui miˇ kʼahˬ doe ni˗euˬ gaˇ gʼaˇ duˬ pyuˇ damˬ dawˆ nya˗eu meh. Pyuˇ heu deuˬ naˇ, gaˇ mahˇ kaˬ gaˇ tsaꞈ gaꞈ˗eu gaˇ gʼaˇ duˬ maˬ ehˇ, maˇ maˇ ni gʼeh˗eu uˬ duˬ tahˬ˗eu jeˬ˗ahˇ gʼaˬ biꞈ˗eu nymˇ deuˬ tsoˆ gaˇ laˆ saˆ gaˇ maˬ ehˇ, uˬ jeˬ jaˬ lehˇ˗euˬ shaˬ zahˬ˗ahˇ puˬ luꞈ˗eu mehˇ nmˇ deuˬ˗ahˇ caw ba gaˇ maˬ ehˇ, zmˬ˗eu meh. Kʼoeˇ uˬ taꞈ aˬ dui aˇ muˇ laꞈ kʼoeˇ jiˇ leˇ˗eu pyuˇ deuˬ˗ahˇ caw ba˗eu gʼaˇ duˬ pyuˇ damˬ dawˆ nya˗awˇ, shaˬ luꞈ˗eu mehˇ nmˇ deuˬ˗ahˇ jiˇ caw ba nehˬ nya˗eu meh. (Dawˬdaˬ 19:17) Heu loꞈ˗ehˇ mˇ˗eu jeˬ heu naˇ, aˬ dui Yeˬsuˇ˗euˬ mehˇ nmˇ deuˬ˗ahˇ gʼaˬ biꞈ nehˬ nya˗eu jeˬ pyeuꞈ meh.

14. Eˇpeˇsu 4:15, 16-ahˇ haw ngeh, Yeˬsuˇ nehˬ˗ehˇ cawˬ cawˬ˗eu gʼaˇ duˬ aˬ dui ya jahˇ˗eu oeˬ jeˬ aˬ yawꞈ jeˬ naˇ aˬ jeˬ nga?

14 (4) Yeˬhawˇbaˬ˗euˬ aˇ maꞈ aˇ muˇ˗ahˇ gʼaˬ biꞈ. Aˬ dui Yeˬsuˇ neh aˬ dui˗ahˇ bi sheuˬ gʼeh˗euˬ deuˬ˗euˬ ehˇ dawˬ naˇ haˬ naˇ, aˇ muˇ˗euˬ uˬ duˬ gʼaˬ pyeuꞈ˗eu Yeˬsuˇ nehˬ˗ehˇ gʼoeˇ dzehˬ laˇ˗eu meh. (Eˇpeˇsu 4:15, 16-ahˇ gui.) Yaw jeˬ ma jeˬ, nymˬ˗nmˇ aˬ dui Bawˬdzaˬnymˇ˗ahˇ leh jeh˗awˇ zmˬ poeˬ luꞈ˗eu ma. Ehˇ kʼawꞈ toˆ˗ehˇ jahˇ nya˗eu gʼaˇ duˬ, tiˬ muˇ na yawˬ muˇ yawˬ nehˬ˗ehˇ ya gm leˇ˗awˇ, tsaꞈ gaˬ duˬ ya laˆ tsaˬ paˇ˗eu meh. Heu loꞈ˗ehˇ laˆ poˆ laˆ paˇ˗euˬ heu naˇ, aˇ maꞈ aˇ muˇ˗euˬ pyuˇ damˬ gʼawˬ mya ni yehˇ laˇ˗euˬ meh. Ehˇ kʼawꞈ, mehˇ nmˇ tiˬ gʼaˬ na laˆ poˆ laˆ paˇ ya mˇ˗eu meh. Saˇ jaˇ ziꞈ˗eu mehˇ nmˇ heu deuˬ, aˬ yawꞈ maꞈ neh jawˇ myahˇ laꞈ˗euˬ aˇ muˇ˗ahˇ neh maˬ ehˇ, aˬ yawꞈ maꞈ neh gʼoeˇ laꞈ˗euˬ cawˬ deuˬ˗ahˇ neh maˬ ehˇ, ya gʼawˬ˗iˇ˗eu meh. Yeˬsuˇ saˇ jaˇ ziꞈ˗eu mehˇ nmˇ heu deuˬ, aˇ maꞈ aˇ muˇ ehˇ dawˬ naˇ haˬ gaˇ ya mawˇ ngeh, aˇ naˆ ni laˬ kʼaˬ cehˇ paˬ nga!

Yeˬsuˇ nehˬ˗ehˇ aˬ myah luꞈ cawˬ aˬ joˆ˗ehˇ cawˬ daˆ leꞈ nya˗eu nga?

15. Aˬ dui mehˬ hu paw Yeˬsuˇ˗ahˇ aˬ joˆ˗ehˇ gʼoeˇ dzehˬ laˇ nya˗eu nga?

15 Tseˇ doˆ taˬ˗euˬ deuˬ Yeˬsuˇ nehˬ˗ehˇ aˬ myah luꞈ ya jawˇ gʼeh˗eu noeˬ tmˬ˗eu jeˬ jaˆ˗eu meh. Aˬ yawꞈ maꞈ Miˬyehˇ Miˇkʼahˬ˗ahˇ Yeˬsuˇ nehˬ˗ehˇ tiˬ kawˆ loꞈ˗ehˇ ya uˆ lahˇ˗awˇ, Yeˬsuˇ nehˬ˗ehˇ maˇ diˇ ya jawˇ˗eu uˬ taꞈ, aˬ yawꞈ˗ahˇ mawˇ nya ngehˬ cawˬ nya˗eu meh. (Yoˇhaˬ 14:2, 3) Noeˬ tmˬ˗eu jeˬ miˇ tsaˬ kʼoeˇ taˆ jaˆ˗eu deuˬ jiˇ, Yeˬsuˇ˗euˬ nui gaˬ hawˇ˗eu ngehˬ gʼeh˗eu jeˬ˗ahˇ za˗eu meh. Aˬ yawꞈ maꞈ Yeˬsuˇ˗ahˇ maˬ mawˇ nya kʼawꞈ, Yeˬhawˇbaˬ hawˇ˗eu Yeˬsuˇ neh biꞈ˗euˬ mˬ maˬ maˬ byaˆ zaˇ ziˇ dehꞈ˗eu jeˬ˗ahˇ za ngeh, aˬ yawꞈ maꞈ Yeˬsuˇ˗ahˇ gʼoeˇ dzehˬ laˇ˗eu meh.—Iˇsaˬyaˇ 9:6, 7.

16. Aˬ dui Yeˬsuˇ nehˬ˗ehˇ cawˬ cawˬ naˇ, aˬ jeˬ jeˇ guiˬ lahˬ za˗eu nga?

16 Aˬ dui Yeˬsuˇ neh aˬ yawꞈ nehˬ˗ehˇ cawˬ cawˬ laˇ lehˇ kuˇ taˬ˗euˬ dawˬ˗ahˇ ha geuꞈ ngeh, guiˬ lahˬ gʼawˬ mya ni za˗eu meh. Yaw jeˬ ma jeˬ, aˬ dui nymˬ˗mˇ neh Yeˬsuˇ˗euˬ nui gaˬ hawˇ˗eu aˬ yawꞈ neh caw ba˗eu jeˬ˗ahˇ za˗eu uˬ taꞈ, mˬ maˬ maˬ byaˆ zaˇ ziˇdehꞈ˗eu jeˬ jiˇ za˗eu meh. Yeˬsuˇ nehˬ˗ehˇ cawˬ cawˬ˗eu baˬ da neh za˗eu kʼaˇ muiˬ˗eu jeˬ naˇ, tiˬ jeˬ˗iˬ maˬ ciˬ cehˆ laˇ nya˗eu, aˬ yawꞈ˗euˬ Aˬda Yeˬhawˇbaˬ nehˬ˗ehˇ cawˬ ya pyeuꞈ˗eu heu meh. Yeˬsuˇ˗euˬ cawˬ lehˇ ya bi kuˇ˗eu heu naˇ, aˇ naˆ ni muiˬ˗eu nga!

Dawˬ caˇ 17 “Ngaˇ jahˇ nehˬ mawꞈ ma”

a Yeˬsuˇ˗euˬ gʼaˬ kʼehˇ deuˬ Yeˬsuˇ nehˬ˗ehˇ yaw myaˬ kʼoꞈ ya ngehˬ cawˬ˗awˇ ya mˇ taꞈ˗euˬ miˇ neh, Yeˬsuˇ˗euˬ cawˬ pyeuꞈ laˇ˗euˬ meh. Yeˬsuˇ aˬ dui˗ahˇ jiˇ aˬ yawꞈ˗euˬ cawˬ bi pyeuꞈ mawꞈ˗eu meh. Gʼaˬ kʼehˇ deuˬ naˇ, nymˬ˗mˇ iˬ nah aˬ dui naˆ maˬ tseˇ Yeˬsuˇ nehˬ˗ehˇ cawˬ cawˬ˗eu awˬ dzehˬ˗eu meh. Heu kawˆ˗ahˇ aˬ dui Yeˬsuˇ nehˬ˗ehˇ cawˬ cawˬ˗eu aˬ jeˬ miˇ maˬ awˬ˗eu nga? Aˬ dui Yeˬsuˇ nehˬ˗ehˇ cawˬ aˬ joˆ˗ehˇ ya cawˬ˗eu nga? Aˬ yawꞈ nehˬ˗ehˇ aˬ myah luꞈ cawˬ aˬ joˆ˗ehˇ cawˬ daˆ leꞈ nya˗eu nga? lehˇ ja sawˇ ma.

b Aˇ baˇ˗euˬ gaˇ kawˆ: (1) Aˬ dui nymˇ jiˇ uˬ duˬ tahˬ ngeh, Yeˬsuˇ˗euˬ dehꞈ ziˇ gaˇ kawˆ hawˇ˗eu aˬ yawꞈ neh Miˬyehˇ gaˇ mˇ˗euˬ gaˇ kawˆ dzaw nya. (2) Aˬ dui mehˇ nmˇ deuˬ nehˬ˗ehˇ tsaˬ leˇ dzoeˇ leˇ ni ya leh jeh. (3) Aˬ dui Ka li˗euˬ mehˇ nmˇ deuˬ˗ahˇ kʼaˇ gʼeh nya gaˇ neh Miˬyehˇ˗euˬ gaˇ mˇ. (4) Aˇ muˇ˗ahˇ sheuˬ gʼeh˗eu deuˬ aˇ muˇ laˆ uiˬ˗eu gaˇ kawˆ˗ahˇ noeˬ tsehˆ ngeh, aˬ dui aˬ yawꞈ maꞈ neh noeˬ tsehˆ˗euˬ jeˬ˗ahˇ gʼaˬ biꞈ.