Ir al contenido

Ir al índice

KʼUTUNEM 17

«Kinbʼij wachiʼl chiwe»

«Kinbʼij wachiʼl chiwe»

«Kinbʼij wachiʼl chiwe. Konojel kʼu ri jastaq ri nutom rukʼ ri nuTat nubʼim chiwe rech kiwetaʼmaj» (JUAN 15:15).

BʼIXONEM 13 Cristo jun utzalaj kʼutbʼal

RI KQETAʼMAJ NA *

1. ¿Jas rajawaxik kkibʼan e kebʼ winaq rech kkʼojiʼ utz achilanik chkixoʼl?

RECH e kebʼ winaq kkʼojiʼ jun utzalaj achilanik chkixoʼl, rajawaxik amaqʼel kkachilaj kibʼ xuqujeʼ ketzijon chrij ri kkichomaj, ri kkinaʼo xuqujeʼ ri kikʼaslemal. Are kʼu, chiʼ kqachomaj che kojux rachiʼl ri Jesús, weneʼ kqachomaj che kʼax ubʼanik. Chqilaʼ jujun rumal.

2. ¿Jas ri nabʼe rumal che kqachomaj che kojkun taj kojux rachiʼl ri Jesús?

2 Ri nabʼe rumal are che kqil ta uwach ri Jesús kimik. E kʼi cristianos pa ri nabʼe siglo jeʼ xkikʼulmaj. Rumal laʼ ri apóstol Pedro xubʼij chke: «Kiloqʼoqʼej ri Jesucristo paneʼ man iwilom ta uwach, kixkojon che paneʼ man kiwil ta kimik» (1 Ped. 1:8). Qastzij, rajawaxik taj kkil na uwach ri Jesús rech kojux rachiʼl.

3. ¿Jas ri ukabʼ rumal?

3 Ri ukabʼ rumal are che kojkun taj kojchʼaw rukʼ ri Jesús. Are chiʼ kqabʼan qachʼawem, xaq xiw che ri Jehová kqabʼij wi. Qastzij che ri qachʼawem kqabʼan pa ubʼiʼ ri Jesús, are kʼu rukʼ taj kojtzijon wi. Xuqujeʼ ri Jesús kraj taj che, che areʼ kqabʼan wi ri qachʼawem rumal che ri chʼawem kʼo ubʼanik rukʼ ri qʼijilanik che xaq che ri Jehová kqaya wi (Mat. 4:10). Paneʼ kojkun taj kqabʼan qachʼawem che ri Jesús are kʼu kojkunik kqakʼutu che kqaloqʼoqʼej.

4. a) ¿Jas riʼ ri urox rumal? b) ¿Jas kqetaʼmaj na pa wajun kʼutunem riʼ?

4 Ri urox are che kojkun taj kojkʼojiʼ rukʼ ri Jesús rumal che kʼo pa ri kaj. Paneʼ, oj kʼo ta naqaj che, kojkunik kqetaʼmaj kʼi jastaq chrij. Pa wajun kʼutunem riʼ, kqetaʼmaj na kajibʼ jastaq che rajawaxik kqabʼano rech kkʼojiʼ jun utz qachilanik rukʼ ri Jesús. Nabʼe chqilaʼ jasche rajawaxik kojux utzalaj rachiʼl ri Cristo.

¿JASCHE RAJAWAXIK KOJUX RACHIʼL RI JESÚS?

5. ¿Jasche rajawaxik kojux rachiʼl ri Jesús? (Xuqujeʼ chawilaʼ ri recuadros « Rachilaxik ri Jesús kubʼano che kojux rachiʼl ri Jehová» xuqujeʼ « Jun utz chomanik chrij ri Jesús»).

5 Rajawaxik kojux rachiʼl ri Jesús rech kkʼojiʼ jun utzalaj qachilanik rukʼ ri Jehová. ¿Jasche kqabʼij wariʼ? Chqilaʼ kebʼ rumal. Nabʼe, Jesús xubʼij chke ri utijoxelabʼ: «Qas areʼ kʼu ri Tataxel kixuloqʼoqʼej, rumal rech chi iniloqʼoqʼem» (Juan 16:27). Xuqujeʼ xubʼij chke: «Man kʼo ta jun kopan rukʼ ri Tataxel, we ta ma ta wumal in» (Juan 14:6). We kqaj kojux rachiʼl ri Jehová are kʼu kqaj taj kojux rachiʼl ri Jesús xaq junam che kqaj kojok pa jun edificio are kʼu kqaj taj kojqʼax pa ri uchiʼ ja. Jesús xukoj jun kʼutbʼal che kjunamataj rukʼ wariʼ are chiʼ xubʼij: «In riʼ ri okibʼal ri keqʼax wi ri chij» (Juan 10:7). Ri ukabʼ rumal are che Jesús qas xukʼut ri ubʼantajik ri uTat. Xubʼij chke ri utijoxelabʼ: «Jachin ri rilom nuwach in, rilom uwach ri Tataxel» (Juan 14:9). Rumal laʼ rech kqetaʼmaj uwach ri Jehová rajawaxik kqetaʼmaj uwach ri Jesús. Are chiʼ más kqetaʼmaj uwach ri Jesús, más kqaloqʼoqʼej. Xuqujeʼ, are chiʼ más kojqebʼ rukʼ, más kqaloqʼoqʼej ri uTat Jehová.

6. ¿Jas jun rumal chik kʼolik che rajawaxik kojux rachiʼl ri Jesús?

6 Rajawaxik kojux rachiʼl ri Jesús rech ri Jehová kuya ri kqataʼ che pa chʼawem. Wariʼ kraj kubʼij che xaq xiw ta utz kqabʼij «pa ubʼiʼ ri Jesús» are chiʼ kqakʼis ri qachʼawem. Rajawaxik kqachʼobʼ ri kubʼan ri Jehová che ukojik ri Jesús rech kuya ri kqataʼ che pa ri qachʼawem. Jesús xubʼij chke ri apóstoles: «Ronojel kʼut ri kitzʼonoj pa ri nubʼiʼ, in kinbʼan na» (Juan 14:13). Are Jehová ri ktatabʼenik xuqujeʼ kyaʼow ri kqataʼ che pa ri qachʼawem, are kʼu uyaʼom ri taqanik che ri uKʼojol che kubʼan ri kraj areʼ che kbʼanik (Mat. 28:18). Are chiʼ majaʼ kusach ri qamak, krilo we qanimam ri e upixabʼ ri Jesús. Jun kʼutbʼal, Jesús xubʼij: «We ri ix keʼikuy ri itzelal ri e bʼanom chiwe, ri iTat ri kʼo pa ri kaj kixukuy na ix. We man keʼikuy ri winaq, xuqujeʼ ri iTat man keʼukuy ta na ri e iwetzelal ix» (Mat. 6:14, 15). ¿La qastzij che nim ubʼanik che kqakʼut utzilal chke e nikʼaj chik junam che kubʼan ri Jehová xuqujeʼ ri Jesús qukʼ?

7. ¿Jas rajawaxik kqabʼano rech kqariq ri utzilal kuya ri tojbʼal mak xuya ri Jesús?

7 Xaq xiw ri e utz taq rachiʼl ri Jesús kkiriq ronojel ri utzilal kuya ri tojbʼal mak. ¿Jasche qetaʼm wariʼ? Jesús xubʼij che «kuya ri ukʼaslemal che kikʼexwach ri rachiʼl» (Juan 15:13). Ri e sukʼ taq upatanelabʼ ri Dios che xekʼojiʼ nabʼe chuwach ri Jesús, rajawaxik kketaʼmaj na chrij ri Jesús xuqujeʼ kkiloqʼoqʼej. Ri e sukʼ taq achijabʼ xuqujeʼ ixoqibʼ riʼ junam rukʼ Abrahán, Sara, Moisés o Rahab kekʼasiʼ chi na jumul, e areʼ xuqujeʼ rajawaxik keʼux na rachiʼl ri Jesús rech kkiriq kikʼaslemal che kʼo ta ukʼisik (Juan 17:3; Hech. 24:15; Heb. 11:8-12, 24-26, 31).

8, 9. Junam rukʼ ri kubʼij Juan 15:4, 5, ¿jas kojkunik kqabʼano rumal ri qachilanik rukʼ ri Jesús xuqujeʼ jasche rajawaxik kojkʼojiʼ naqaj che?

8 Yaʼom ri nimalaj eqelen chqe rech kojtobʼan rukʼ ri Jesús che utzijoxik ri utzij ri Dios xuqujeʼ kqakʼut ri utz taq tzij chrij ri uQʼatbʼal tzij ri Dios. Are chiʼ xkʼojiʼ cho ri uwach Ulew, xukʼut ri qastzij chrij ri Dios. Paneʼ kʼo chi pa ri kaj tajin kukʼam na ubʼe ri utzijoxik ri utzij ri Dios. Krilo xuqujeʼ nim kril ri chuqʼabʼ kqakoj che kitoʼik ri e nikʼaj chik rech kketaʼmaj chrij areʼ xuqujeʼ ri uTat. Qastzij wi, xaq xiw kojkunik kqabʼan wajun chak riʼ rukʼ ri utobʼanik ri Jehová xuqujeʼ ri Jesús (chasikʼij uwach Juan 15:4, 5).

9 Ri Biblia kukʼut chqawach che rajawaxik kqaloqʼoqʼej ri Jesús we kqaj kqaya kikotemal che ri Jehová. Chqilaʼ kajibʼ jastaq che rajawaxik kqabʼano rech kojux rachiʼl ri Jesús.

¿JAS KQABʼANO RECH KOJUX RACHIʼL RI JESÚS?

Rech kojux rachiʼl ri Jesús rajawaxik 1) qas kqetaʼmaj uwach, 2) kojchomanik xuqujeʼ kqabʼan ri jastaq junam che kubʼan areʼ, 3) keqatoʼ ri e chaʼom xuqujeʼ 4) kqanimaj ri kuchaʼ ubʼanik ri congregación. (Chawilaʼ ri párrafos 10 kopan 14). *

10. ¿Jas ri nabʼe jastaq rajawaxik kqabʼano rech kojux rachiʼl ri Jesús?

10 Nabʼe, chqetaʼmaj uwach ri Jesús. Chqasikʼij uwach ri e wuj re ri Biblia Mateo, Marcos, Lucas xuqujeʼ Juan rech kqetaʼmaj uwach. Are chiʼ kojchoman chrij ri e kʼutunem che kchʼaw chrij ri ukʼaslemal ri Jesús xuqujeʼ kqil ri xubʼan che kichʼabʼexik ri e winaq rukʼ utzilal, kubʼano che más kqaloqʼoqʼej xuqujeʼ nim kqil wi. Jun kʼutbʼal, xeril ta ri utijoxelabʼ junam rukʼ e loqʼom pataninelabʼ, paneʼ areʼ are ri Ajaw. Xaneʼ xeril junam rukʼ e rachiʼl xuqujeʼ xutzijoj chke ri kuchomaj xuqujeʼ ri kunaʼ pa ranimaʼ (Juan 15:15). Jesús xunaʼ ri kʼax xkiriqo xuqujeʼ xoqʼ kukʼ (Juan 11:32-36). Ri e ukʼulel xkilo che e rachiʼl ri winaq che utz kkita ri utzij ri Dios (Mat. 11:19). We kqabʼan qe junam rukʼ ri xubʼan ri Jesús kukʼ ri utijoxelabʼ kubʼano che kkʼojiʼ utz qachilanik kukʼ ri e winaq, kojkikotik xuqujeʼ kkʼiy más ri qaloqʼoqʼebʼal che ri Jesús xuqujeʼ nim kqilo.

11. ¿Jas ri ukabʼ jastaq rajawaxik kqabʼano rech kojux rachiʼl ri Jesús xuqujeʼ jasche rajawaxik?

11 Ukabʼ, chojchomanoq xuqujeʼ chqabʼanaʼ qe ri xubʼan ri Jesús. Are chiʼ kqetaʼmaj más uwach xuqujeʼ kojchoman junam rukʼ, kubʼano che kkʼiy más ri qachilanik rukʼ ri Jesús (1 Cor. 2:16). ¿Jas kqabʼan che resaxik uwach? Chqilaʼ jun kʼutbʼal. Chuwach ri Jesús ri más nim ubʼanik are kitoʼik ri e nikʼaj chik chuwach ubʼanik ri kraj areʼ (Mat. 20:28; Rom. 15:1-3). Rumal che jeʼ uchomanik wariʼ, amaqʼel xukʼut utzilal chke xuqujeʼ xukuy kimak. Chanim taj xpe royowal rumal ri xbʼix chrij (Juan 1:46, 47). Xuqujeʼ xaq ta amaqʼel xunaʼtasaj ri kimak ri e winaq (1 Tim. 1:12-14). Rajawaxik kqabʼan qe ri xubʼan areʼ, rumal che xubʼij: «Rumal kʼu waʼ konojel kketaʼmaj na chi ix nutijoxelabʼ, we kiloqʼoqʼelaʼ iwibʼ» (Juan 13:35). Rumal laʼ, chqachomaj wariʼ: «Junam rukʼ ri Jesús, ¿la kinkoj nuchuqʼabʼ rech kkʼojiʼ jamaril chqaxoʼl kukʼ ri e qachalal?».

12. ¿Jas ri urox jastaq rajawaxik kqabʼano rech kojux rachiʼl ri Jesús xuqujeʼ jas kqabʼan che ukʼutik?

12 Urox, chqayaʼ tobʼanik chke ri e rachalal ri Cristo. Chuwach ri Jesús ri uyaʼik tobʼanik chke ri e rachalal jetaneʼ che areʼ tajin kqabʼan wi (Mat. 25:34-40). Kqaya wajun tobʼanik riʼ are chiʼ kqakoj qachuqʼabʼ che ubʼanik ri chak che xuya kan chke ri utijoxelabʼ: utzijoxik ri utzalaj taq tzij re ri uQʼatbʼal tzij ri Dios xuqujeʼ ubʼanik tijoxelabʼ chke ri e winaq (Mat. 28:19, 20; Hech. 10:42). Sibʼalaj rajawaxik ri kitobʼanik ri e nikʼaj chi tijoxelabʼ rech ri e rachalal ri Cristo kkitzijoj ri utzij ri Dios pa ronojel ri uwach Ulew che tajin kbʼan kimik (Juan 10:16). We oj kʼo chkixoʼl ri kʼo keyebʼal cho ri uwach Ulew, are chiʼ kojtobʼan che utzijoxik ri utzalaj taq tzij kqakʼutu che keqaloqʼoqʼej ri e chaʼom che kebʼe pa ri kaj xuqujeʼ ri Jesús.

13. ¿Jas kqabʼan che unimaxik ri pixabʼ xuya kan ri Jesús pa Lucas 16:9?

13 Kojux rachiʼl ri Jehová xuqujeʼ ri Jesús are chiʼ kqaya ri qarajil che uyaʼik tobʼanik che ri chak che e areʼ tajin kkikʼam ubʼe (chasikʼij uwach Lucas 16:9). Jun kʼutbʼal, utz kqaya qakuchuj che ri chak che kbʼan cho ronojel ri uwach Ulew rech kyaʼ tobʼanik che utzijoxik ri utzij ri Dios pa naj taq lugares, uyakik Ja rech Ajawbʼal, usukʼumaxik nikʼaj chik ja che kkoj che upatanexik ri Jehová xuqujeʼ uyaʼik tobʼanik chke ri e qachalal che kkiriq kʼax rumal jun desastre natural. Xuqujeʼ utz kqaya qakuchuj pa ri qacongregación xuqujeʼ keqatoʼ ri e qachalal che qetaʼm che kajwataj chke (Prov. 19:17). Are chiʼ kqabʼan wariʼ kqaya tobʼanik chke ri e rachalal ri Cristo.

14. Junam rukʼ ri kubʼij Efesios 4:15, 16, ¿jas ri ukaj jastaq rajawaxik kqabʼano rech kojux rachiʼl ri Jesús?

14 Ukaj, chqanimaj ri kuchaʼ ubʼanik ri congregación. Ri qachilanik rukʼ ri Jesús, ri kkʼamow bʼe pa ri congregación, kubʼan más ko are chiʼ keqanimaj ri qachalal che yaʼom ri eqelen chke che kojkichajij rukʼ loqʼoqʼebʼal (chasikʼij uwach Efesios 4:15, 16). Jun kʼutbʼal, ri utinamit ri Jehová kraj che utz kqabʼan che ukojik ri e Ja rech Ajawbʼal. Rumal laʼ jujun congregaciones xa jun xbʼan chke xuqujeʼ kʼexom jujun chke ri territorios. Wariʼ tobʼanaq rech ksach ta más pwaq. Rukʼ wa taq kʼexoj riʼ, e jujun publicadores kikʼexom jujun jastaq pa ri kikʼaslemal. Weneʼ ri e sukʼ taq qachalal riʼ ukʼamom kiwach chbʼil kibʼ rumal che pa kʼi junabʼ xa junam congregación e kʼolinaq wi. Are kʼu kimik bʼim chke che kebʼe pa jun chi congregación. Qastzij riʼ che ri Jesús sibʼalaj kkikotik are chiʼ krilo che ri e sukʼ taq utijoxelabʼ kkinimaj ri kubʼij ri congregación.

KOJKUNIK KOJUX RACHIʼL RI JESÚS AMAQʼEL

15. ¿Jas kukʼulmaj ri qachilanik rukʼ ri Jesús pa ri petinaq?

15 Ri keyebʼal ri cristianos che e chaʼom rumal ri uxlabʼixel are che amaqʼel kekʼojiʼ rukʼ ri Jesús xuqujeʼ kkiqʼat tzij rukʼ. Kkil uwach, ketzijon rukʼ xuqujeʼ kkiqʼaxej tiempo rukʼ (Juan 14:2, 3). Ri kekʼojiʼ cho ri uwach Ulew xuqujeʼ kkil ri uloqʼoqʼebʼal xuqujeʼ ri utobʼanik ri Jesús. Paneʼ kkil ta uwach, ri kachilanik rukʼ ri Jesús kubʼan más ko xuqujeʼ kkiriq ri utzilal che kuya na ri kʼaslemal che kuya na ri Jehová xuqujeʼ ri Jesús chke (Is. 9:6, 7).

16. ¿Jas e tewchibʼal kqariqo rumal che oj rachiʼl ri Jesús?

16 Are chiʼ kojux rachiʼl ri Jesús, kqariq kʼi taq tewchibʼal. Jun kʼutbʼal, kimik kqil ri uloqʼoqʼebʼal xuqujeʼ ri utobʼanik. Xuqujeʼ, kojkunik kqariq na ri kʼaslemal che kʼo ta ukʼisik. Ri más nim ubʼanik, are che ri qachilanik rukʼ ri Jesús kubʼano che kqariq ri rachilanik ri winaq más nim ubʼanik: ri uTat, Jehová. Are jun nimalaj tewchibʼal che kojux rachiʼl ri Jesús.

BʼIXONEM 17 Kwaj

^ párr. 5 Pa jujun junabʼ, ri apóstoles xekunik xetzijonik, xechakun rukʼ ri Jesús, xuqujeʼ xeʼux utzalaj taq rachiʼl. Ri Jesús kraj che oj xuqujeʼ kojux rachiʼl, are kʼu más kʼax na ubʼanik kimik. ¿Jasche? Pa wajun kʼutunem riʼ, kqetaʼmaj na jasche xuqujeʼ kqil nikʼaj pixabʼ che kojutoʼ rech kkʼojiʼ jun utzalaj qachilanik rukʼ ri Jesús.

^ párr. 55 RI KUKʼUT RI E WACHBʼAL: 1) Pa ri qʼijilanik pa ri familia, chqetaʼmaj chrij ri ukʼaslemal xuqujeʼ ri xubʼan ri Jesús che utzijoxik ri utzij ri Dios. 2) Pa ri congregación, kqakoj qachuqʼabʼ rech kkʼojiʼ jamaril chqaxoʼl kukʼ ri e qachalal. 3) We tajin kqakoj qachuqʼabʼ rech amaqʼel kojbʼe che utzijoxik utzij ri Dios, tajin keqatoʼ ri e rachalal ri Cristo. 4) Are chiʼ ksach uwach jujun congregaciones, rajawaxik kqanimaj ri kkichaʼ ubʼanik ri e kʼamal bʼe.