1. Nemene la nyine tro sa isa kuca?

 HAPEU, aja së kö troa sine la ketre iwaja ka jol troa kuca, nge easa kucakuca me wezipo? Waea. Ngo hnei Paulo aposetolo hna qaja ka hape, itre nyipi Keresiano a sine la ketre iwaja. (Heb. 12:1) Nyipiewekë tro së isa ala caas, itre qatr me thöth, itre ka egöcatr me itre ka kucakuca, a catre xomihni uti hë la pun, matre kapa la thupen qaathei Iehova.—Mat. 24:13.

2. Thenge la 2 Timoteo 4:7, 8, pine nemene matre ijije hi tro Paulo a hamë eamo koi së?

² Ijije hi tro Paulo a hamë eamo koi së ke, hnei nyidrëti hna “sine la iwaja uti hë la hna ie.” (E jë la 2 Timoteo 4:7, 8.) Ngo nemene la iwaja hna qaja hnei Paulo?

3. Nemene la iwaja hna qaja hnei Paulo?

³ Hnei Paulo hna qaja la itre hna kuca ekö ngöne la itre elo e Geres, matre troa hamë ini. (1 Kor. 9:25-27; 2 Tim. 2:5) Hnei nyidrëti hna anyimua aceitunëne la mele ne Keresiano memine la ketre iwaja. (1 Kor. 9:24; Gal. 2:2; Fil. 2:16) Ketre atr a nyiqaane la “iwaja” ngöne la angeic a sa xepu koi Iehova me xomi bapataiso. (1 Pet. 3:21) Nge tro angeic a nyipune la iwaja ngöne la Iehova a troa hamë angeic la thupen, ene la mel ka pë pun.—Mat. 25:31-34, 46; 2 Tim. 4:8.

4. Nemene la hne së hna troa ce wang ngöne la tane mekun celë?

⁴ Nemene la ka ceitu ngöne la ketre iwaja me ngöne la mele ne Keresiano? Nyimutre itre ewekë ka ceitu. Ngo tro hi sa ce wang la köni götran. Ame la hnapan, loi e tro sa  nyenyape ngöne la nyipi gojeny. Ame la hnaaluen, loi e tro sa goeëne hmekuje hi la hna ie. Nge hnaakönin, loi e tro palahi sa nyenyap ngacama tru la itre jol.

5. Nemene la gojenyi nyine tro sa nyinyape ngön, nge pine nemen?

⁵ Ame ngöne la ketre iwaja, maine easa ajane troa traqa kowe la hna ie, loi e tro sa nyinyape ngöne la gojenyi hna hnëkëne thatraqane lai. Ketre tune fe, loi e tro sa nyenyape ngöne la gojenyi ne mel, matre tro sa kapa la thupen, ene la mel ka pë pun. (Itre hu. 20:24; 1 Pet. 2:21) Eje hi, tha aja i Satana kö me itre sine xöle i angeic, tro sa lapa ngöne la gojenyi cili. Aja i angatre pe tro sa “ce nyinyape” me angatr. (1 Pet. 4:4) Celë hi matre, angatr a hnyimasane la aqane mele së, me qaja ka hape, ka lolo catre kö la mele i angatr ke, pëkö ka hnöthi angatr. Ngo itre trengathoi pe.—2 Pet. 2:19.

6. Nemene la ini hne së hna xom qa ngöne la tulu i Brian?

⁶ Ame la itre hna ajojezine hnene la fene i Satana ke, angatr a wangatrehmekun laka, kola hnöthe la mele i angatr. Angatre ha nyihlue i Satana me itre sipu aja i angatr. (Rom. 6:16) Hanawang la tulu i Brian. Hnene la kem me thine i angeic hna ithuecatre koi angeic troa iëne la mele ne Keresiano. Ngo ame lo angeic a thöth, hnei angeic hna hnying ka hape, ‘tro kö ni lai a madrin?’ Hnei Brian hna iëne troa mel thenge la itre jë i Satana. Öni angeic: “Eni lo a mekun ka hape, pëkö ka troa hnöthe la meleng. Ngo ame e thupen, thatreine hë ni nue la itre ewekë ka ngazo. Eni a xomi dorog me iji menu la kahaitr me kuca la itre huliwa ka sis. Itre macatre thupen, eni ha xome la itre dorog ka catrehnin, nge kösë kola hnöthe la meleng . . . Eni fe ha salemë dorog matre troa hetrenyi la ka ijij.” Ngo hnei Brian hna iëne troa trongëne la itre trepene meköti Iehova. Hnei angeic hna saze me xomi bapataiso lo 2001. Madrine catre angeic ke, angeice hë ngöne la gojenyi ne mel. *

7. Thenge la Mataio 7:13, 14, nemene la lue gojeny hna amë qëmeke së?

⁷ Nyipiewekë tro sa iëne la nyipi gojeny! Ame la aja i Satana ke, tha tro hmaca kö sa nyenyape ngöne la gojeny ka ilitr ke, “jë ne tro kowe la mel.” Angeice pe a ajane tro sa nyenyape ngöne la gojeny ka isaisa laka, alanyimu la ka xötrën. Tha jole kö troa nyenyape ngöne la gojenyi cili. Ngo “jë ne tro kowe  la mec.” (E jë la Mataio 7:13, 14.) Maine easa ajane tro palahi a nyenyape ngöne la nyipi gojeny me iananyi memine la itre xan, loi e tro sa catre lapaune koi Iehova me drengethenge Nyidrë.

8. Maine troa kei la itre ka iwaja, nemene la nyine tro angatr a kuca?

⁸ Ame la itre ka iwaja, angatr a goe qëmeke i angatr me thupëne matre tha tro kö a kei. Ngo ijije hi tro angatr a kei ke, hna ajolë angatr hnene la ketre ka iwaja, maine pena ngazo la gojeny. Ame la angatr a kei, angatr a canga mejë me nyenyape hmaca. Tha angatre kö a lapa mekun la itre ewekë ka akeinyi angatr. Angatre pe a goeëne la hna ie memine la thupen hna troa kapa.

9. Nemene la nyine tro sa kuca e hne së hna kei?

⁹ Ame la easa iwaja, ijije hi tro sa anyimua kei me tria ngöne la hne së hna qaja maine kuca. Maine jë, hna akötrë së hnene la itre ka ce iwaja me easë. Ngo tha tro pi kö sa sesëkötr. Itre atr ka tha pexeje kö së, nge easa ce nyinyape ngöne la gojenyi ka ilitr. Easa ce nyihlue i Iehova memine la itre trejin, matre ame itre xaa ijin, kola hetre iwesitrë. Öni Paulo, ame itre xaa ijin, easa thele kepin ngöne la “kola ngazo” koi së hnei ketre. (Kol. 3:13) Ngo tha tro pi kö sa lapa mekun la ewekë ka akeinyi së. Loi e tro pe sa lapa mekun la thupen. Maine tro sa kei, canga mejë së me nyenyape hmaca. Maine tro sa elëhni me nuetrije la huliwa i Iehova, tha tro hë sa traqa kowe la hna ie me kapa la thupen. Ketre, tro fe hë së lai a akeine la itre xan.

10. Nemene la nyine troa kuca, matre tha tro kö sa akeine la itre trejin?

¹⁰ Tha tro kö sa akeine la itre trejin. Loi e tro sa nue angatr troa kuca la itre ewekë thenge la mekuna i angatr, ngo tha thenge kö la aja së. (Rom. 14:13, 19-21; 1 Kor. 8:9, 13) Tha tro kö sa tune la itre ka nyipi iwaja. Angatre hi a mekun la itre sipu aja i angatr me isine troa kapa la thupen. Angatr a ukune la itre xan matre troa tro pa. Ngo tha celë kö aqane tro sa ujë ke, easa ce nyenyape kowe la mel. (Gal. 5:26; 6:4) Easa ajane troa xatuane la nöjei atr, troa hane mel epine  palua ngöne la fen ka hnyipixe. Celë hi matre, easa trongëne la eamo i Paulo ka hape, “the thele ewekë thatraqai nyipunieti hmekuj, ngo thele jë fe la ka loi koi itre xan.”—Fil. 2:4.

11. Nemene la hna lapa mekun hnene la itre ka iwaja, nge pine nemen?

¹¹ Ame la itre ka iwaja, tre, angatr a goeëne la gojeny qëmeke i angatr me lapa mekun la hna ie. Ngacama tha öhne palakö angatr la hna ie, ngo ame koi angatr, kösë traqa ha angatr nge angatre ha kapa la thupen. Angatr a catre nyenyap ke, angatr a lapa mekun la thupen.

12. Nemene la hnei Iehova hna hnëkëne koi së?

¹² Ame pena easë, easa lapa treqene la thupen hnei Iehova hna hnëkën, thatraqane la itre ka troa traqa kowe la hna ie. Kola qaja la mel ka pë pun e koho hnengödrai maine e celë fen. Tusi Hmitrötr a qaja la thupene cili, matre tro sa lapa mekun la mel hne së hna treqen ka mingöming. Eje hi, maine tro sa lapa mekun la itre manathith hne së hna troa kapa qaathei Iehova, tro hë sa cile catr uti hë la pun.

13. Nemene la hne së hna hetreny, nge ka pë thene la itre ka nyipi iwaja?

¹³ Tru la itre jol ka traqa kowe la itre ka iwaja e Geres ekö. Itre xan a akötr me kucakuca, ngo pëkö ka xatua angatr. Angatr a mejiune kowe la sipu trengecatre i angatr me hnëkë hnyawa. Ketre tu së fe enehila, easa kapa la itre ini ka hnëkë së matre tro palahi sa nyenyap. Ngo hetre ewekë hne së hna hetreny, nge ka pë thene la itre ka nyipi iwaja. Easa kapa la trengecatr qaathei Iehova, nge pëkö ifegone la trengecatre i Nyidrë. Maine tro sa catre mejiune koi Iehova, tro hë Nyidrëti a hnëkë së me aegöcatrenyi së!—1 Pet. 5:10.

14. Nemene la hna amamane ngöne 2 Korinito 12:9, 10, nge ka xatua së troa cile kowe la itre jol?

¹⁴ Nyimutre la itre jol hna cile kow hnei Paulo. Hna qaqa Paulo me icilekeu me nyidrë. Ketre, hnei nyidrëti fe hna hane kucakuca, me isi memine la “ka ithinyi ngöne la ngönetrei.” (2 Kor. 12:7) Ngo tha hnei Paulo kö hna nue la huliwa i Iehova. Hnei nyidrëti pe hna catre qale koi Iehova. (E jë la 2 Korinito 12:9, 10.) Celë hi matre, hnei Iehova hna xatua nyidrë ngöne la nöjei pengöne jol.

15. Nemene la hne së hna troa öhn e tro sa nyitipu Paulo?

¹⁵ Tro fe a hane icilekeu me easë, me qaqa së pine la lapaune së. Tro fe sa hane wezipo maine kucakuca. Ngo maine tro sa nyitipu Paulo, tro hë sa öhne la ihnim me ixatua i Iehova ngöne la itre jol.

16. Nemene la hna kuca hnene la itre xaa trejin ka kucakuca me wezipo?

¹⁶ Hapeu, epuni pe kö a meköl ngöne la göhne i epun maine ti ikatr? Hapeu, kolo ha genyi la lue watingöneca maine ngazo pena la lue meke i epun? Maine eje hi, ijije kö tro epuni a catre nyihlue i Iehova memine la itre thöth? Eje hi! Alanyimu la itre trejin ka qatre hë me wezipo, ngo angatr a catre nyenyape ngöne la gojenyi ne mel. Nyipici laka, thatreine kö angatr troa kuca la huliwa thenge la sipu trengecatre i angatr. Angatre pe a mejiune kowe la trengecatre i Iehova. Ngacama angatr a lapa hnalapa, ngo angatr a dreng la itre icasikeu jëne telefon maine video. Angatre fe a cainöj kowe la itre droketre me itre atrene la hnepe lapa i angatr ka iwai.

17. Nemene la aqane goeëne Iehova la itre ka kucakuca me wezipo?

 ¹⁷ Tha tro kö sa nue la itre jol, tune la itre kucakuca së, troa sewe së troa nyenyape ngöne la gojenyi ne mel. Iehova a hnimi së ke, hnene la lapaune së me itre ewekë hne së hna kuca koi Nyidrë. Nyipiewekë tro sa sipo ixatua koi Nyidrë. Tha tro kö Nyidrëti a nuaxöji së. (Sal. 9:10) Tro kö Iehova a easenyi catre koi së. Hanawang la hna qaja hnene la ketre trejin ka kucakuca: “Kola ngazo trootro la mecing, matre co pe hi la ijinenge troa tro fë la nyipici koi itre xan. Ame pe, hnenge hna öhn laka, ngacama co hi la hnenge hna kuca, ngo ka madrine i Iehova. Celë hi lai ka thue madrine koi ni.” Maine easa kucakuca, tha tro pi kö sa mekun ka hape, easë caas. Loi e tro sa mekun la tulu i Paulo. Öni nyidrë: “Eni a madrine e kola kucakuca, . . . ame la eni a kucakuca, kolo hi lai a tru la trengecatreng.”—2 Kor. 12:10.

18. Nemene la jol hna cile kow hnei itre xan?

¹⁸ Hetre ketre jol hna cile kow hnene la itre ka nyenyape ngöne la gojenyi ne mel. Pëkö ka atre ka hape, angatr a akötr me xomihnine la jole cili. Ame itre xan, angatr a dépressif me hnehengazo. Pine nemene matre jole catre koi angatr? Ame la itre sinatr ke, canga öhne hi së laka, angatr a akötr. Celë hi matre, easa thel troa xatua angatr. Ngo ame la itre ka dépressif, tha canga mama kö la jole i angatr. Ngacama ceitune hi la akötre i angatr memine la itre sinatr, ngo hmitre koi itre xan troa xatua angatr.

19. Nemene la hne së hna inin qa ngöne la tulu i Mefiboseth?

¹⁹ Maine jë hna tithi së hnei mec, nge kösë pëkö ka trotrohni së. Ngo ijije hi troa ithuecatre koi së hnene la tulu i Mefiboseth. (2 Sam. 4:4) Ka sinatre Mefiboseth. Ketre, ngazo la aqane ameköti angeic hnei Dravita joxu. Ngacama tha zöi angeic kö la itre ewekë ka traqa, ngo tha hnei Mefiboseth kö hna wesitr. Hnei angeice pe hna hetre hni ne ole kowe la itre ewekë ka lolo ka traqa ngöne la mele i angeic. Ketre, hnei Mefiboseth hna hetre hni ne ole kowe la aqane nyihnyawa angeic hnei Dravita. (2 Sam. 9:6-10) Ngacama ngazo la aqane ameköti Mefiboseth hnei Dravita, ngo hnei angeic hna mekun asë la itre ewekë. Tha hnei angeic kö hna elëhni koi Dravita pine la ngazo i nyidrë. Ketre, tha hnei angeic kö hna elëhni koi Iehova pine la hna kuca hnei Dravita. Hnei Mefiboseth hna thele la aqane troa sajuëne la joxu hna iën hnei Iehova. (2 Sam.  16:1-4; 19:24-30) Hnei Iehova hna nue troa cinyihane la hna melën hnei Mefiboseth e hnine la Tusi Hmitrötr, matre troa sa xomi ini qa ngön.—Rom. 15:4.

20. Nemene la ethan la troa hnehengazo, nge nemene la ka xecie hnyawa koi së?

²⁰ Itre xaa trejin a hnehengazo, matre angatr a xou me hmahma. Maine jë, jol koi angatr troa tro ngöne la gaa tru atr. Ame pe, angatr palahi a sine la itre icasikeu me itre asabele. Ketre, jol koi angatr troa ithanata memine la itre trenyiwa. Ngo angatr palahi a catre cainöj. Maine celë hi ka traqa koi epun, tha epuni caasi kö. Hna hane fe traqa lai koi itre xan. The thëthëhmine kö laka, madrine catre Iehova la itre trengecatre hnei epuni hna nue. Epuni a cile catr ngöne la itre jol. Hatrene hi laka, Iehova a amanathithi epun me hamë epuni la trengecatr ka ijij. * (Fil. 4:6, 7; 1 Pet. 5:7) Maine jë easa cile catre ngöne la huliwa i Iehova ngacama hna tithi së hnei mec. Ngo xecie hnyawa koi së laka, easa amadrinë Iehova.

21. Jëne la ixatua i Iehova, nemene la hne së hna troa atreine kuca?

²¹ Hetre eisapengönene la nyipi iwaja memine la iwaja hna qaja hnei Paulo. Ame la itre ka iwaja ekö, tre, caasi hi la ka troa kapa la thupen. Ngo ame ngöne la iwaja hna qaja hnei Paulo, tro asë hi la itre Keresiano ka mele nyipici, a kapa la thupen, ene la mel ka pë pun. (Ioane 3:16) Ame ngöne la nyipi iwaja, loi e troa egöcatr. Maine pëkö trengecatre ne la itre ka nyenyap, tha tro kö angatr a traqa kowe la hna ie. Isapengö së kö me angatr. Alanyimu the së la itre ka kucakuca, ngo ame pe, angatr a cile catr. (2 Kor. 4:16) Eje hi, jëne la ixatua i Iehova, ijiji së asë hi troa traqa kowe la hna ie!