1. Kansi tonse tufunika kucita cinji?

KANSI mungakonde kuutuka pa mpikishano wamuziŵa kuti ni wovuta, makamaka ngati mukumvwa kuti nimwe olwala olo oŵeŵa? Yai. Koma mtumwi Paulo elaŵila kuti Akhristu acendi ali pa mpikishano. (Aheb. 12:1) Tonse, ŵana na akulu, otang’a na oŵeŵa tufunika kuutuka mpaka posilizhyila, ngati tufuna kulondela mphoto yawatilonjeza Yehova.​—Mat. 24:13.

2. Molingana na 2 Timoteyo 4:7, 8, ndaŵa yanji Paulo enze na ufulu wolaŵila?

² Paulo enze na ufulu wolaŵila cifukwa ekwanisha ‘kuutuka mpaka posilizhyila pa mpikishano.’ (Ŵelengani 2 Timoteyo 4:7, 8.) Kansi Paulo enzolaŵila za mpikishano wotyani?

3. Kansi ni mpikishano wotyani wecilaŵila Paulo?

³ Nthawi ziyakine Paulo enzolemba za vinthu venzocitika pa masoŵela yeenzocita Agiriki kuti aphunzise mfundo zofunika ngako. (1 Akor. 9:25-27; 2 Tim. 2:5) Nthawi zinyinji enzolinganizhya mpikishano woutuka na umoyo wa Akhristu. (1 Akor. 9:24; Agal. 2:2; Afil. 2:16) Munthu otolamo mbali mu “mpikishano” uyu ngati wazitwala kwa Yehova nobatizika. (1 Pet. 3:21) Osilizhya mpikishano ngati wapasiwa mphoto ya moyo wosasila na Yehova.​—Mat. 25:31-34, 46; 2 Tim. 4:8.

4. Kansi tilaŵizhyane cinji m’nkhani ino?

⁴ Kansi pali kulingana kotyani pakati pa mpikishano woutuka msenga utali na umoyo wa Akhristu? Pali zinthu zinyinji zolingana. Tiyeni tilaŵizhyane vinthu vitatu ivi: Coyamba,  tufunika kuyenda pa njila yoyenela, caciŵili, tufunika kusilizhya mpikishano, ndipo cacitatu, tufunika kupilila zovuta zatingakumane nazo poutuka.

5. Kansi tufunika kunkhala na umoyo wotyani, ndipo ndaŵa yanji?

⁵ Kuti munthu alondele mphoto pa mpikishano woutuka, ofunika kukonkha malangizo. Molingana na izi, ngati tufuna kuyolondela mphoto ya moyo wosasila, tufunika kunkhala na umoyo Wacikhristu. (Mac. 20:24; 1 Pet. 2:21) Satana na ŵanthu ali kumbali yake ofuna lini kuti tikonkhala na umoyo Wacikhristu, koma ofuna kuti ‘tipitilizhye kuutuka nao.’ (1 Pet 4:4) Onyoza ŵanthu amene ofuna kunkhala na umoyo Wacikhristu, ndipo oona kuti zocita zao zingaŵacitishe kunkhala na ufulu. Koma uyu ni wenye.​—2 Pet. 2:19.

6. Kansi mungaphunzile cinji pa cisanzo ca Brian?

⁶ Ŵanthu onse amene ocita vinthu mosonkhezelewa na calo ca Satana, lombapano akazindikile kuti njila yecisankha iliyoŵapase ufulu, koma yeŵacitisha kunkhala akapolo. (Aro. 6:16) Ganizilani cisanzo ca Brian. Makolo ŵake emulimbikisha kuti ankhale na umoyo Wacikhristu. Koma peenze wacilumbwana, enzokaikila ngati kunkhala na umoyo woteti kungamucitishe kunkhala wacimwemwe. Brian eyamba kucita vinthu na ŵanthu akucalo amene oyendela maganizo a Satana. Elaŵila kuti: “Nenzoziŵa lini kuti vinthu veenzolaŵila kuti ni ufulu vinganipangishe kuyamba kucita vinthu viipa. M’kuluta kwa nthawi, neyamba kuseŵenzesha mankhwala osokoneza tomfwe, kumwa walwa na kucita ciwelewele. Pavuli pa vyaka voŵelengeka, nkhalidwe iyi yekula ndipo nenkhala kapolo wa vinthu vamene ivi. . . . Neyamba kugulisa mankhwala osokoneza tomfwe.” Pavuli pake, Brian ecinja ndipo eyamba kunkhala na umoyo wokatizhyana na malangizo a Yehova. Mu 2001 ebatizika, ndipo lomba ni wokondwa cifukwa conkhala na umoyo Wacikhristu. *

7. Molingana na Mateyu 7:13, 14, kansi pali njila ziŵili zotyani?

⁷ N’cinthu cofunika kusankha kuyenda pa njila yoyenela. Satana ofuna kuti tonse tileke kuyenda pa njila yopapatizhya ‘yoluta ku moyo wosasila.’ Colinga cake n’cakuti tikoyenda pa njila yotambuluka yakuyendamo ŵanthu anyinji m’calo cino. Njila iyi ni ikulu koma soti niyosavuta kuyendamo ndipo,  ‘yukuya ku cionongeko.’ (Ŵelengani Mateyu 7:13, 14.) Kuti tipitilizhye kuyenda pa njila yoyenela, tufunika kukhulupilila Yehova nomumvwila.

8. Ngati woutuka wakhukhumudwa, kansi ofunika kucita cinji?

⁸ Ŵanthu ocita mpikishano ngati outuka, ololesha kusogolo kuti asakhukhumudwe. Nangu n’tetyo, nthawi ziyakine angagundane olo kukanda pa kasengu. Ngati apona, ouka nopitilizhya kuutuka. Oganizila lini pa vinthu vingacitishe kuti apone, koma pa mphoto yaangapeze ngati apambana.

9. Kansi tufunika kucita cinji ngati takhukhumudwa?

⁹ Pa mpikishano wasu nthawi ziyakine tingalakwise m’mau na m’zocita. Ayasu angacite zinthu zamene zingacitishe kuti tikhumudwe. Tufunika lini kudabwa ngati zoteti zacitika. Tonse tiliye ungwilo, ndipo tuutuka pa njila yopapatizhya yoluta ku moyo. Tetyo, nthawi ziyakine ngati muutuka, mungagundane na muyakine. Paulo evomelezhya kuti nthawi ziyakine tingankhale na “cifukwa codandaulila.” (Akol. 3:13) Koma m’malo moika maganizo ŵasu pa vinthu vatikhumudwisha, tufunika kuika maganizo ŵasu pa mphoto ili pasogolo. Ngati takhukhumudwa, tufunika kunyamuka nopitilizhya kuutuka. Ngati takalipa noleka kutumikila Yehova, tingasilizhye lini mpikishano nolondela mphoto. Kuyangizhyila apo, ngati tapona noleka kuutuka, tingapangishe ayakine kuti asapitilizhye kuutuka pa njila yopapatizhya yoluta ku moyo.

10. Kansi tingapewe tyani kukhumudwisha ayakine?

¹⁰ Njila iyakine yatingapewele kukhumudwisha ŵanthu ŵatuutuka nao, ni kucita zinthu zakuona ŵeve kuti n’zoyenela m’malo moyumilila maganizo ŵasu. (Aro. 14:13, 19-21; 1 Akor. 8:9, 13) Izi n’zosiyana na zakucita ŵanthu amene outuka pa mpikishano wenewene. Ŵeve opikishana ndipo aliyense oyesayesa kuti apeze mphoto. Woutuka aliyense oganizila zaangacite kuti apambane mpikishano. Tetyo okankha ayakine na colinga cakuti apambane. Mosiyana na izi,  seo tupikishana lini na aliyense. (Agal. 5:26; 6:4) Colinga casu ni kuyavya ayakine kuti tonse tikasilizhye mpikishano wakuyolondela moyo wosasila. Tetyo tiyeni tikoseŵenzesha malangizo a Paulo akuti: “Osaganizila zofuna zanu zeka, koma mukoganizila soti zofuna za ayakine.”​—Afil. 2:4.

11. Kansi woutuka oika maganizo ŵake pa cinji, ndipo ndaŵa yanji?

¹¹ Kuyangizhyila pa kulolesha pasogolo, outuka pa mpikishano wenewene ololesha pa mzela wosilizhyila. Nangu kuti ouona lini na menso, oganizila kuti afwika posilizhyila ndipo walondela mphoto. Kucita izi kumulimbikisha ngako.

12. Kansi Yehova watilonjeza cinji?

¹² Ngati tasilizhya mpikishano wasu, Yehova watilonjeza kuti akatipase moyo wosasila, kaya kululu olo pacalo. Baibo yufotokoza mwati ukankhalile umoyo msogolo. Ngati tuganizila vinthu vawatilonjeza Yehova, zitiyavye kupilila mavuto osiyanasiyana.

13. Kansi tili na cinji camene ocita mpikishano woutuka aliye?

¹³ M’mipikishano yenzocita Agiriki, outuka enzofunika kupilila mavuto monga kuŵeŵa na voŵaŵa. Koma onse enzofunika kudalila pa kuyeseza koma soti mphamvu zaali nazo. Molingana na outuka, nase tulondela maphunzilo okhuza mwatingautukile pa mpikishano wa moyo. Koma mpikishano wasu upambana wakucita outuka. Tulondela mphamvu kufumila kwa Yehova, ndipo thandizo yaakutipasa iliye polekezhyela. Yehova olonjeza osati tyala kutiphunzisa, koma soti kutitang’isha ngati tumudalila.​—1 Pet. 5:10.

14. Kansi 2 Akorinto 12:9, 10 ingatiyavye tyani kupilila mavuto?

¹⁴ Paulo enzofunika kulimbana na zovuta zinyinji. Kuyangizhyila pa kunyozewa na kunzunziwa, nthawi ziyakine enzofooka, ndipo enzolimbana na “munga m’muŵili.” (2 Akor. 12:7) Koma m’malo moona mavuto yecikumana nayo kunkhala cifukwa colekela kutumikila Yehova, eyaona kunkhala mwai wodalila Yehova. (Ŵelengani 2 Akorinto 12:9, 10.) Cifukwa cakuti Paulo enze na maganizo oyenela, Yehova emuyavya kupilila mayeselo.

15. Kansi zinthu zingatiyendele tyani ngati tatolela cisanzo ca Paulo?

¹⁵ Nase tinganyozewe olo kunzunziwa cifukwa ca cikhulupililo casu. Payakine tingalimbane na kufooka kwa thanzi olo kuŵeŵa. Koma ngati tingatolele cisanzo ca Paulo, mavuto yatingakumane nayo yangankhale mwai woona thandizo yacikondi ya Yehova.

16. Kansi mungakwanishe kucita cinji olo kuti muli na thanzi yofooka?

¹⁶ Kansi mulwala olo nimwe olemala? Ko muli na vuto ya mendo olo ya menso? Ngati n’teti, kansi mungatumikile pamozi na acilumbwana koma soti ali na thanzi iweme? Eee. Akwasu na azilongosi acikulile koma soti olemala ali pa mpikishano woluta ku moyo. Angacite lini izi mwa mphamvu zao. M’malo mwake, opeza mphamvu kwa Yehova mwa kumvwishila misonkhano kupitila pa foni olo kuonelela misonkhano mwa kulumikizhyiwa. Otolamo mbali mu nchito yopanga ophunzila mwa kulalikila madokota, manesi na abanja.

17. Kansi Yehova oŵaona tyani atumiki ŵake amene ali na thanzi yofooka?

¹⁷ Ngati mukwanisha lini kucita zinyinji cifukwa ca kufooka kwa thanzi, osataya  mtima noganiza kuti mungakwanishe lini kuutuka pa mpikishano wakuyolondela moyo. Yehova okukondani cifukwa ca cikhulupililo camuli naco. Mufunika thandizo yake lomba kupambana kale, ndipo akusiyeni lini. (Sal. 9:10) Yove avwendele pafupi na mweo. Onani zecifotokoza kalongosi muyakine wamene enze na vuto ya thanzi, eciti: “Vuto yokhuza thanzi peyenzokulilakulila, neona kuti nenze na mipata itontho youzhya ayakine uthenga uweme. Koma nuziŵa kuti olo zanukwanisha kucita ni zitontho, zukondwelesha mtima wa Yehova nonipangisha kunkhala wosangalala.” Ngati mwafooka, mukokumbukila kuti muli lini mweka. Mufunika kuganizila cisanzo ca Paulo nokumbukila mau ŵake olimbikisha akuti: “Nusangalala na kufooka, . . . “nikankhala wofooka, niye panunkhala na mphamvu.”​—2 Akor. 12:10.

18. Kansi ayakine okumana na mavuto otyani?

¹⁸ Ayakine amene outuka pa njila ya ku moyo okumana na zovuta ziyakine. Okumana na mavuto yaumwini yamene ŵanthu ayakine angayaone lini olo kuyaziŵa. Mwacisanzo, ayakine opilila matenda a maganizo olo nkhaŵa zopitilila malile. Ndaŵa yanji atumiki a Yehova aŵa okumana na zovuta zamene izi? Ngati munthu watyoka kwanja olo ni wolemala ndipo oyendela pa kanjinga ka olemala aliyense angaone vuto yaali nayo, ndipo angasonkhezelewe kuti amuyavye. Koma ŵala amene opilila matenda a maganizo angaoneke kuti aliye vuto iliyonse. Mavuto yakukumana nayo n’cimozimozi na ya munthu wamene watyoka kwanja. Cifukwa cakuti ayakine oziŵa lini mavuto yakukumana nayo, cingavute kuŵaonesha cikondi.

19. Kansi tingaphunzilepo cinji pa cisanzo ca Mefiboseti?

¹⁹ Ngati mukumana na mavuto ndipo muona kuti ayakine okumvwishishani lini, mungalimbikishiwe ngako na cisanzo ca Mefiboseti. (2 Sam. 4:4) Enze wolemala ndipo ecitiliwa zinthu ziliye cilungamo na Mfumu Davide. Mefiboseti aliyolakwe ciliconse kuti akumane na mavuto oteti. Nangu n’tetyo, aliyolole izi kumucitisha kunkhala na maganizo olakwika, koma eyamikila zinthu ziweme zecitika pa umoyo wake. Enzoyamikila zinthu ziweme zecimucitila Davide kuvuli. (2 Sam. 9:6-10) Pecimucitila zinthu ziliye cilungamo, Mefiboseti eganizila nkhani yonse. Aliyolole zolakwa za Davide kuti zimukhumudwishe, ndipo aliyoimbe mlandu Yehova pa zecimucitila Davide. Mefiboseti  eika maganizo ŵake pa kucilikiza mfumu yosankhiwa ya Yehova. (2 Sam. 16:1-4; 19:24-30) Yehova elola kuti cisanzo ciweme ca Mefiboseti cilembewe m’Baibo kuti tikophunzilapo kanthu.​—Aro. 15:4.

20. Kansi ayakine akhuziwa tyani na nkhaŵa, ndipo angankhale tyani na cidalilo?

²⁰ Akwasu na azilongosi ayakine ocita wowa cifukwa ca nkhaŵa za siku na siku. Izi zuŵapangisha kuti akociona kunkhala covuta kupezeka pagulu ya ŵanthu, koma opitilizhya kupezeka pa misonkhano ya mpingo, ya dela na ya cigawo. Olo kuti zuŵavuta kulaŵila na ŵanthu ŵaasaziŵa, okwanisha kulaŵila na ayakine mu utumiki. Ngati izi niye zukucitikilani, nkhalani osimikizhya kuti muli lini mweka. Ayakine nao okumana na mavuto oteti. Kumbukilani kuti Yehova osangalala na kuyesayesa kwamucita. Kusawelela kuvuli kwamucita ni umboni wakuti Yehova okudalisani ndipo okupasani mphamvu zamufunikila. * (Afil. 4:6, 7; 1 Pet. 5:7) Ngati mutumikila Yehova olo kuti muli na thanzi yofooka, nkhalani osimikizhya kuti yove osangalala na utumiki wanu.

21. Moyavyiwa na Yehova, kansi tonse tingakwanishe kucita cinji?

²¹ Tuyamikila ngako kuti pali kusiyana pakati pa mpikishano woutuka na wecifotokoza Paulo. Pa mpikishano wenewene woutuka, ni munthu tyala m’mozi opambana. Mosiyana na izi, munthu aliyense wamene opilila mokhulupilika nokhala na umoyo Wacikhristu, akalondele mphoto ya moyo wosasila. (Yoh. 3:16) Pa mpikishano woutuka, aliyense ofunika kunkhala na thanzi iweme kuti apambane. Mosiyana na izi, anyinji a seo tili na thanzi yofooka, koma tukwanisha kuutuka mopilila pa mpikishano wa ku moyo. (2 Akor. 4:16) Moyavyiwa na Yehova, tikwanishe kuutuka mpaka posilizhyila pa mpikishano.