1-2. Hi na bhula ngu txani ka msungo wuwa?

KONKUWA hi na ni sikombiso so tala sa ti to hi hanya titshokani ka masiku o gwita a mafu awa a Sathani. I si nga kale Jehovha ni Jesu va na lovisa yotshe mifumo ni votshe va va wukelako Mfumo wa Txizimu. Na ku si se hoka mbimo yoneyo, mfumeli wa Wuphemba ni mfumeli wa Wulambwe va na simama ve lwisana ngu txawe ni kuxanisa vathu va Txizimu.

² Ka msungo wuwa, hi na xolisisa wuprofeti awu wu ku ka Dhaniyeli 11:40–12:1. Hi na wona to i mani mfumeli wa Wuphemba ni kubhula ngu ti to ngu kutxani hi nga tiyako msana ti si nga ni mhaka ni ti ti no humelela.

3-4. I mani wu a nga teka wukhalo wa mfumeli wa Wuphemba? Txhamusela.

³ Msana ko União Soviética a di wite hahatshi ngu 1991, vathu va Txizimu ava va nga ti hahatshi ka mfumo wakwe va mani “kuvhunwa ka kudotho” nguko va ve ni mkhulukeko. (Dhan. 11:34) Ngu toneto va txhumayete va di khululekile, kha ta swela, mtengo wa vahuweleli va ditiko dile da kale ka União Soviética wu engetelekile ngutu. Ngu kutsimbila ka mbimo Rússia ni matiko ya ma nga ti ema nayo va tekile wukhalo wa União Soviética ve maha mfumeli wa Wuphemba. Nga ha hi nga ti wona ngu kona ka msungo wu wu nga pinda, ti to mfumo wo kari wu teka wukhalo wa mfumeli wa Wuphemba mwendo mfumeli wa Wulambwe wu fanete kumaha timhaka tiraru i ku tiya: 1) Kufuma amu vathu va Txizimu va zumbako kona mwendo ku va xanisa; 2) kukombisa ngu simaho ti to mlala wa Txizimu ni vathu va txona ni 3) kulwisana ni mlalala wakwe.

 ⁴ Wona sivangelo si si hi mahako hi womba to Rússia ni matiko ya ma emako ni nene i mfumeli wa Wuphemba. 1) Mfumeli wuwa a fuma mu ku ku ni vathu va Txizimu, e tsimbisa mthumo wo txhumayela ni kuxanisa vanathu vo tala. 2) Simaho soneso si maha ti to e ti kombisa ku mlala wa Txizimu ni vathu va txona. 3) Vona va zumba va txi palisana ni Wukoma wa mafu wa Anglo-Americano. He wone to i ngu nzila muni Rússia ni matiko ya ma emako nayo ma nga teka wukhalo wa mfumeli wa Wuphemba.

5. Dibhuku da Dhaniyeli 11:40-43, di womba-womba ngu mbimo yihi? Kumaheka txani ka mbimo yoneyo?

⁵ Lera Dhaniyeli 11:40-43. Wuprofeti wu wu ku ka tindimana tiya wu kombisa simahakalo sa masiku o gwita. Ahawa ku kombiswa kulwisana ka mfumeli wa Wuphemba ni mfumeli wa Wulambwe. Nga ha Dhaniyeli a nga profeta ngu kona, mfumeli wa Wulambwe a na wonisana ni mfumeli wa Wuphemba ngu ku mu “lwisa.”—Dhan. 11:40.

6. Ngu tihi ti kombisako ti to vafumeli va va vambidi va lwisana?

⁶ Mfumeli wa Wuphemba ni mfumeli wa Wulambwe va simama va lwa va txi fela kufuma mafu. Ngu txikombiso, alakanya ngu ti ti nga humelela ngu magwito ka Yimbi ya Wumbidi ya Mafu, União Soviética ni matiko ya ma emako nayo ma khatile kuruma Europa. Simaho soneso si sinzisile mfumeli wa Wulambwe kupatanisa masotxhwa akwe ni a matiko mamwani ni sibhamu sawe ve wumba NATO i ku tshangano wo ti vhikela ka tiyimbi. Mfumeli wa Wuphemba a ngadi a txi simama e palisana ni mfumeli wa Wulambwe ngu kumaha sibhamu sa hombe. Malwelo a mfumeli wa Wuphemba ni mfumeli wa Wulambwe ma pata kukekisa matiko a khe Asia, Africa ni America Latina ngu ku va ninga sibhamu. Ka masiku a ngweno, Rússia wa ruma ka matiko o tala ha mafuni. Va tshumela ve lwisana kambe ngu kuthumisa tekinolojiya ve tumbulana sihunja sawe. Vafumeli vava va tshumela ve lumbetana to va thumisa tekinolojiya kasi ku moxana sihunja sawe sa timale ni mafumelo. Nga ha Dhaniyeli a nga profeta ngu kona, mfumeli wa Wuphemba wa simama e wukela vathu va Txizimu.—Dhan. 11:41.

7. Nji txani “ditiko do tshura”?

⁷ Dibhuku da Dhaniyeli 11:41 di womba to mfumeli wa Wuphemba a na wulela ka “ditiko do tshura.” Ngu dihi ditiko da kona? Ka timbimo ta kale, Israyeli i ti ditiko da “wudhumo ka otshe matiko.” (Eze. 20:6) Kambe ati ti nga ti maha Israyeli ku va ditiko da wudhumo mwendo do sawuleka nguko i nga ti mzinda ka wukhozeli wa ditshuri. Kukhukhela ngu Pentekoste ya 33 ka mbimo ya Jesu, “ditiko” diya hi nga wukhalo wa ku u nga khawe ndiwo, nguko vathu va Txizimu va ha mafuni kotshe. Hahanze keto, “ditiko do tshura” nyamsi ku wombwa mthumo wa Tifakazi ta Jehovha wu patako wukhozeli wawe ngu kuthumisa mitshangano ni kutxhumayela.

8. Mfumeli wa Wuphemba a wulete ka “ditiko do tshura” ngu nzila muni?

⁸ Ka masiku yawa o gwita mfumeli wa Wuphemba a wulete ka “ditiko do tshura” makhambi o tala. Ngu txikombiso, mbimo yi mfumo wa Jarmani i nga ti mfumeli wa Wuphemba, ngutu-ngutu ka mbimo ya Yimbi ya Wumbidi ya Mafu, mfumeli eneyo a wulete ka “ditiko do tshura” mbimo yi a nga xanisa ni kudayela vathu va Txizimu. Ngu magwito ka Yimbi ya Wumbidi ya Mafu, mbimo  União Soviética ku nga va ene mfumeli wa Wuphemba, nene a wulete ka “ditiko do tshura” mbimo yi a nga xanisa vathu va Txizimu e va sekela tijele.

9. I ngu nzila yihi Rússia ni matiko akwe va wulelako ka “ditiko do tshura” nyamsi wa ditshiku?

⁹ Nyamsi, nene Rússia ni matiko ya ma emako nayo va wulete ka “ditiko do tshura.” Ngu nzila yihi? Ngu 2017, mfumeli wa mphya wa Wuphemba a tsimbisile mthumo wa Tifakazi ta Jehovha ni kubeta vanathu vamwani jele. A tshumete e tsimbisa mabhuku athu kupata ni Bhiblia ya Tradução do Novo Mundo. A woni eto i di ti dotho, a gwitile e hi tekela Bhetele ni tinyumba tathu ta wukhozeli kupata ni ti to mahela ka tona mitshangano ya hombe. Se ngu mhaka ya totshelele tiya, ngu 2018 Mmidi wu wu Fumako wu tipfisisile ti to mfumeli wa Wuphemba i Rússia ni matiko ya ma emako nayo. Vathu va Jehovha kha va thuki ve terekela wukoma mwendo kutxitxa mafumelo hambi i di to va xaniswa. Hahanze keto, vona va londisela txialakanyiso txa mu ka Bhiblia txo kombelela “votshe vale va fumako,” ngutu-ngutu va txi maha sisungo si si nga thukako si gwesa mkhululeko wa wukhozeli.—1 Tim. 2:1, 2.

10. Ina mfumeli wa Wuphemba a na xula mfumeli wa Wulambwe? Txhamusela.

¹⁰ Wuprofeti wa Dhaniyeli 11:40-45 wu womba-womba ngutu ngu mithumo ya mfumeli wa Wuphemba. Ina eto ti womba ti to a na xula mfumeli wa Wulambwe? Nadha. Mfumeli wa Wulambwe a na ta va a txi “hanya” mbimo yi Jehovha ni Jesu va no fuvisa yotshe mifumo ka yimbi ya Armagedhoni. (Mtu. 19:20) Hi tizivisa kutxani toneto? A hi xolisise ati wuprofeti wa Dhaniyeli ni wa Mtuletelo wu ti wombako.

11. Ngu tihi ati dibhuku da Dhaniyeli 2:43-45 di ti kombisako? (Wona mfota wa kapa.)

¹¹ Lera Dhaniyeli 2:43-45. Wuprofeti wa Dhaniyeli wu xaxameta mifumo ayi yi nga fuma amu ku ku ni vathu va Txizimu mwendo ku va xanisa. Wona wu yi txhamusela kota sihangu sa txithombe txa hombe. Mfumo wo gwitisa ka mxaxamelo wonewo wu kombiswa i di minenge ya txithombe txonetxo ayi ku nga patwa simbi ni ndope. Minenge yi emela Wukoma wa mafu wa Anglo-Americano. Wuprofeti wu kombisa ti to Wukoma wa mafu wa Anglo-Americano wu na ta va wu txi ngadi wu txi fuma mbimo yi Mfumo wa Txizimu wu no ta lwa ni mifumo ya vathu wu yi fuvisa.

12. Txikalani txa 7 wa misungo txi emela txani? Ngu kutxani toneto ti txi pfisiseka?

¹² Mpostoli Johani nene a txhamusela mxaxamelo wa mifumo ayi yi fumako amu ku ku ni vathu va Jehovha mwendo ku va xanisa. Johani a txhamusela mifumo yoneyo kota txikalani txa 7 wa misungo. Msungo wa wu 7 wa txikalani txonetxo wu emela Wukoma wa mafu wa Anglo-Americano. Toneto ta pfisiseka nguko txikalani txonetxo kha txi mili msungo wumwani. Msungo wa wu 7 wa txikalani txonetxo wu na ta va wu txi nga txi fuma mbimo yi Kristu ni mabutho akwe a nzumani va no ta wu lovisa kumweko ni txikalani txa kona. *—Mtu. 13:1, 2; 17:13, 14.

13-14. I mani “Goge, ditiko da Magoge”? Nji txani txi no mu henyisa e zama kufuvisa vathu va Txizimu?

¹³ Ku ni ti wuprofeti wa Ezekhiyeli wu kombisako tona ngu mfumeli wa Wuphemba ni  mfumeli wa Wulambwe. Wona wu kombisa to ka masiku awe a magwito ku ni ti ti no nda humelela vafumeli vava. Ngako hi txi wona wuprofeti wu wu ku ka Ezekhiyele 38:10-23; Dhaniyeli 2:43-45; 11:44–12:1; ni wa Mtuletelo 16:13-16, 21 ni wona wu txi womba-womba ngu masiku yawa o gwita ti nga maha ku ta maheka atiya ti londiselako.

¹⁴ Ku di pindile mbimonyana ku di khatile xanisa ya hombe, “vakoma va dotshe ditiko” va na sengeleta matiko. (Mtu. 16:13, 14; 19:19) Msengeletano wonewo ngu wu Mibhalo yi wu dhanako ku i “Goge, ditiko da Magoge.” (Eze. 38:2) Msengeletano wonewo wu na wukela vathu va Txizimu wu duketa ku va fuvisa. Va na henyiswa ngu txani? Johani a txi womba-womba ngu mbimo yoneyo a ti khene a woni maralala o nemela ma txi wa ngu nzumani ma txi wela valala va Txizimu. Maralala oneyo o nemela ti nga maha ma txi emela didungula da wulamuli adi vathu va Jehovha va no di txhumayela. Didungula diya ngu dona di no henyisa Goge wa ditiko da Magoge se e wukela vathu va Txizimu e zama ku va hiyela.—Mtu. 16:21.

15-16. a) Ti nga maha Dhaniyeli 11:44, 45 a txi womba-womba ngu txani? b) Ku na maheka txani ngu mfumeli wa Wuphemba ni Goge wa ditiko da Magoge?

¹⁵ Didungula donedo do nemela kumweko ni kuwukelwa ka vathu va Txizimu ngu valala va txona ti nga maha i di simahakalo si si wombwako ka Dhaniyeli 11:44, 45. (Yi lere) Daniyeli a womba ti to “mhaka yi yi no huma ngu Wutxani ni Wuphemba” yi na karata mfumeli wa Wuphemba se ene a “na huma a di henyile ngutu.” Mfumeli wuwa a na “xasela ni kudayela vo tala.” “Vo tala” vonevo ti ti komba ku txi wombwa vathu va Jehovha. * Ahawa ti nga maha Dhaniyeli a txi womba-womba ngu kuwukelwa ko gwita ka vathu va Txizimu.

¹⁶ Xanisa yi yi no vangwa ngu mfumeli wa Wuphemba, ni vakoma vamwani va mafu yawa, yi na henyisa ngutu Jehovha se e tisa yimbi ya Armagedhoni. (Mtu. 16:14, 16) Ka mbimo yoneyo, mfumeli wa Wuphemba ni msengeletano awu wu wumbako Goge wa ditiko da Magoge, a na va a di gwitetwe ‘kupwateka ni wo m’vhuna.’—Dhan. 11:45.

17. I mani “Migeli, mthangeli wa hombe” awu a wombwako ka Dhaniyeli 12:1? Ngu tihi ti a no maha?

 ¹⁷ Ka Dhaniyeli 12:1, NM (yi lere) hi mana didungula do engeteleka da nzila yi mfumeli wa Wuphemba ni vangana vakwe va no gwitelwa ngu yona ni nzila yi hi no hulukiswa ngu yona. Yi womba txani ndimana yiya? Yi womba-womba ngu Migeli i ku Mkoma wathu Jesu Kristu. Ene a “emela” vathu va Txizimu ku khukhela ngu 1914 mbimo yi a nga ningwa wukoma khe nzumani. Ku si nga kale Migeli a na ta “humelela” e lovisa valala vakwe ngu Armagedhoni. Yimbi yoneyo i na va tximahakalo txo gwita a txi Dhaniyeli a nga khene i “mbimo ya kuxaniseka” ko kha ku khali kumaheka. Ka wuprofeti wa Johani wu ku ka dibhuku da Mtuletelo, mbimo yi yi yisako ka yimbi yoneyo yi dhanwa ku ‘nguxanisekani ka hombe.’—Mtu. 6:2; 7:14.

18. Ngu kutxani hi si thavi ku ta wonisana ni xanisa ya hombe?

¹⁸ Athu kha hi thavi ku ta wonisana ni xanisa ya hombe ayi yi no khata i si nga kale nguko Dhaniyeli ni Johani va tsanisekisile ti to ava va thumelako Jehovha ni Jesu va na ta huluka. Dhaniyeli a ti khene, ava va no ta hulukiswa ngu vale matina awe ma no va ma “di bhatwe ka dibhuku.” (Dhan. 12:1) Hi nga maha txani ti to matina athu me bhalwa ka dibhuku donedo? Hi fanete kukombisa hakubasani ti to hi ni likholo ka Jesu, i ku Txinvutana txa Txizimu. (Joh. 1:29) Hi fanete kukombisa ku ti ningetela kwathu ka Txizimu ngu kubhabhatiswa. (1 Pedro 3:21) Hi fanete kukombisa ti to ha seketela Mfumo wa Txizimu ngu kumaha totshe ti hi nga ti kotako ti to hi vhuna vamwani ve gonda ngu Jehovha.

19. Hi fanete kumaha txani konkuwa? Ngu kutxani?

¹⁹ Konkuwa i mbimo yo tsanisa themba yathu ka Jehovha ni ka sengeletano yakwe. Hi fanete kuseketela Mfumo wa Txizimu. Ngako hi txi maha toneto, hi na ta hulukiswa mbimo yi Mfumo wa Txizimu wu no ta lovisa mfumeli wa Wuphemba ni mfumeli wa Wulambwe.