Inda koshikalimo

Inda koshikalimo

OSHITOPOLWA SHOKUKONAKONWA 20

Olye “omukwaniilwa gwokuumbangalantu” kunena?

Olye “omukwaniilwa gwokuumbangalantu” kunena?

‘Ota ka sa pwaa na ngoka te mu kwathele.’ — DAN. 11:45.

EIMBILO 95 Uuyelele tawu yele

ELALAKANO LYOSHITOPOLWA *

1-2. Oshike tatu ka kundathana moshitopolwa shika?

OTU NA uumbangi owundji shi vulithe nale, mboka tawu ulike kutya otu li pehulilo lyomasiku gahugunina guuyuni mbuka. Masiku Jehova naJesus Kristus otaya ka hanagula po omapangelo agehe ngoka ge li ompinge nUukwaniilwa. Manga shoka inaashi ningwa, omukwaniilwa gwokuumbangalantu nomukwaniilwa gwokuumbugantu otaya ka tsikila okukondjithathana nokukondjitha wo oshigwana shaKalunga.

2 Moshitopolwa shika, otatu ka kundathana ehunganeko ndyoka li li muDaniel 11:40–12:1. Otatu ka mona kutya olye omukwaniilwa gwokuumbangalantu kunena notatu ka kundathana wo kutya omolwashike tatu vulu okutaalela omashongo monakuyiwa, tu na omukumo.

OMUKWANIILWA GWOKUUMBANGALANTU OMUPE

3-4. Olye a ningi omukwaniilwa gwokuumbangalantu? Shi yelitha.

3 Mo 1991, sho epangelo lyaSoviet Union lya hulu po, oshigwana shaKalunga moshitopolwa shoka oshinene osha “fudha po kashona” nosha kala shi na emanguluko uule wokathimbo. (Dan. 11:34) Oshizemo, osha li sha vulu okuuvitha sha manguluka, nomethimbo efupi, omwaalu gwaauvithi miilongo yUukomonisi ogwi indjipala noonkondo. Mokweendela ko kwethimbo, Rusia niilongo mbyoka hayi longele kumwe naye, oya ningi omukwaniilwa gwokuumbangalantu. Ngaashi sha kundathanwa moshitopolwa sha tetekele, opo epangelo li kale omukwaniilwa gwokuumbangalantu nenge gwokuumbugantu, oli na okuninga iinima itatu: (1) okupangela oshilongo moka mu na aapiya yaKalunga, (2) okuulika kutya oli tonde Jehova naapiya ye momukalo moka hali ungaunga nayo nosho wo (3) oli na okukondjithathana nomukwaniilwa omukwawo, omolwoonkondopangelo.

4 Ndhindhilika iinima itatu tayi landula mbyoka tayi ulike kutya kunena omukwaniilwa gwokuumbangalantu oRusia nosho wo iilongo mbyoka hayi longele kumwe naye. (1) Oya ponokele oshigwana shaKalunga, sho yi indike iilonga yasho yokuuvitha noya hepeke aamwatate naamwameme oyendji mboka ye li miitopolwa mbyoka haya pangele. (2) Iilonga yawo mbyoka oyu ulike kutya oye tonde Jehova naapiya ye. (3) Oya kala nokukondjithathana nomukwaniilwa gwokuumbugantu, Anglo-Amerika, epangelo enankondo muuyuni. Natu taleni kwaashoka Rusia niilongo mbyoka yi imanga kumwe naye ya ninga, nonokutya omolwashike tatu vulu okutya oyo omukwaniilwa gwokuumbangalantu.

OMUKWANIILWA GWOKUUMBANGALANTU NOGWOKUUMBUGANTU TAYA TSIKILE OKUKONDJITHATHANA

5. Daniel 11:40-43 ota popi kombinga yashike, noshike sha li sha ningwa pethimbo ndyoka?

5 Lesha Daniel 11:40-43. Oshitopolwa shika shehunganeko, otashi popi kombinga yethimbo lyehulilo. Otashi popi wo kombinga yekondjithathano pokati komukwaniilwa gwokuumbangalantu nogwokuumbugantu. Ngaashi sha hunganekwa kuDaniel, pethimbo lyehulilo, omukwaniilwa gwokuumbugantu ota ka “kondjitha noonkondo dhe adhihe” omukwaniilwa gwokuumbangalantu. — Dan. 11:40.

6. Uumbangi wuni tawu ulike kutya aakwaniilwa yaali oya kala nokukondjithathana?

6 Omukwaniilwa gwokuumbangalantu nogwokuumbugantu otaya tsikile okukondjithathana, omolwoonkondopangelo. Pashiholelwa, natu taleni shoka sha li sha ningwa po konima yIita Iitiyali yUuyuni, sho epangelo lyaSoviet Union niilongo mbyoka yi imanga kumwe naye ya tameke okupangela oshitopolwa oshinene shaEuropa. Shoka osha ningitha omukwaniilwa gwokuumbugantu a tote po ongundu yopaigwana yaakwiita, hayi ithanwa NATO. Omukwaniilwa gwokuumbangalantu nomukwaniilwa gwokuumbugantu oya kala nokuninga ethigathano mokulongitha iimaliwa oyindji, opo kehe gumwe oye a kale e na etanga enankondo li vule lyamukwawo. Aakwaniilwa mbaka oya kala wo nokukondjithathana, mokwaambidhidha miita mboka nayo ye tonde aatondi yawo, muAfrika, Asia nosho wo muLatina Amerika. Omimvo opo dha zi ko, Rusia niilongo mbyoka yi imanga kumwe naye, oya ningi aapangeli aanankondo muuyuni awuhe. Oya kala wo nokukondjitha omukwaniilwa gwokuumbugantu taya longitha ookompiuta. Kehe gumwe okwa kala nokulundila mukwawo kutya oha longitha oopolohalama dhokokompiuta dha nika oshiponga nelalakano lyokuyonagula po uuhupilo nepangelo lyamukwawo. Ngaashi sha hunganekwa kuDaniel, omukwaniilwa gwokUumbangalantu, ota tsikile okuponokela aapiya yaKalunga. — Dan. 11:41.

OMUKWANIILWA GWOKUUMBANGALANTU TA YI ‘MOSHILONGO SHO OPALA’

7. ‘Oshilongo sho opala’ oshike?

7 Daniel 11:41 ota ti kutya omukwaniilwa gwokuumbangalantu ota ka ya ‘moshilongo sho opala’ (OB-1954). Oshilongo shoka oshike? Pethimbo lyonale, oshilongo shaIsraeli sho sheneshene osha li sha talika ko shi li “evi ewanawalela.” (Hes. 20:6) Ihe shoka sha ningitha oshilongo shoka shi kale sha simana, omolwaashoka omo mwa li hamu longelwa Jehova. Okuza pOpentekoste 33 E.N., “oshilongo” shoka inashi kala we ehala lyo lyenelyene. Shoka otashi wapa, molwaashoka aapiya yaJehova kunena oyi ihanena evi alihe. Pehala lyaashono, ‘oshilongo sho opala’ kunena osho omaipyakidhilo gaapiya yaJehova ngoka ga kwatela mo iinima ngaashi okulongela kwawo Jehova pomakugongala nomiilonga yokuuvitha.

8. Omeityo lini omukwaniilwa gwokuumbangalantu a yi ‘moshilongo sho opala’?

8 Pomasiku gahugunina, omukwaniilwa gwokuumbangalantu okwa kala nokuya lwiikando ‘moshilongo sho opala.’ Pashiholelwa, sho Ndowishi shaNazi sha ningi omukwaniilwa gwokuumbangalantu, unene tuu pethimbo lyiita iitiyali yuuyuni, omukwaniilwa ngoka sho a hepeke nokudhipaga aapiya yaKalunga, kungawo okwa yi ‘moshilongo sho opala.’ Konima yIita Iitiyali yUuyuni, sho Soviet Union a ningi omukwaniilwa gwokuumbangalantu, naye okwa yi ‘moshilongo sho opala,’ sho a hepeke oshigwana shaKalunga noku shi fala muupongekwa.

9. Momimvo opo dha zi ko, Rusia niilongo mbyoka hayi longele kumwe naye, oya yi ngiini ‘moshilongo sho opala’?

9 Momimvo opo dha zi ko, Rusia niilongo mbyoka hayi longele kumwe naye, nayo oya li wo ya yi ‘moshilongo sho opala.’ Ngiini mbela? Mo 2017, omukwaniilwa gwokuumbangalantu gwokunena, okwi indike iilonga yaapiya yaJehova nokwa tula yamwe yomaamwatate naamwameme mondholongo. Okwi indike wo iileshomwa yetu, mwa kwatelwa Ombiimbeli yo-New World Translation. Shimwe ishewe, okwa kwata ko oshitayimbelewa shetu muRusia nosho wo Iinyanga yUukwaniilwa noyIigongi. Konima yiiningwanima mbyoka, mo 2018 Olutuwiliki olwa mono kutya Rusia niilongo mbyoka hayi longele kumwe naye, oyo omukwaniilwa gwokuumbangalantu kunena. Nonando ongawo, uuna aapiya yaJehova taya hepekwa nayi, ihaya kondjitha omapangelo nenge ya kambadhale oku ga umba ko. Pehala lyaashono, ohaya landula omayele gOmbiimbeli ngoka taga ti kutya oye na okugalikanena ‘aapangeli ayehe,’ unene tuu uuna taya ningi omatokolo ngoka taga vulu okuguma emanguluko lyawo lyokulongela Kalunga. — 1 Tim. 2:1, 2.

MBELA OMUKWANIILWA GWOKUUMBANGALANTU OTA KA SINDA OMUKWANIILWA GWOKUUMBUGANTU?

10. Mbela omukwaniilwa gwokuumbangalantu ota ka sinda omukwaniilwa gwokuumbugantu? Shi yelitha.

10 Ehunganeko ndyoka li li muDaniel 11:40-45 otali gandja unene eitulomo kiilonga yomukwaniilwa gwokuumbangalantu. Mbela shoka otashi ti kutya ota ka sinda omukwaniilwa gwokuumbugantu? Hasho nando. Omukwaniilwa gwokuumbugantu ota ka kala natango ‘e na omwenyo,’ sho Jehova naJesus taya ka hanagula po omapangelo agehe gopantu piita yaArmagedon. (Eh. 19:20) Omolwashike tatu vulu okukala nuushili mwaashoka? Natu taleni shoka omahunganeko ngoka ge li muDaniel nomEhololo taga ti.

Piita yaArmagedon, Uukwaniilwa waKalunga mboka tawu faathanithwa nemanya, otawu ka hulitha po omapangelo gopantu, ngoka taga faathanithwa noshiyelekela oshinenenene (Tala okatendo 11)

11. Daniel 2:43-45 ota popi kombinga yashike? (Tala ethano lyokombanda.)

11 Lesha Daniel 2:43-45. Omuhunganeki Daniel okwa popi kombinga yongundu yomapangelo gopantu ngoka ga kala nokukondjitha aapiya yaKalunga. Oga popiwa ge li iitopolwa ya yoolokathana yoshiyelekela oshinenenene shosheela. Epangelo lyahugunina lyopantu lyomugo, otali thanekwa li li oompadhi dhoshiyelekela, ndhoka dha ningwa mosheela sha vundakanithwa mumwe neloya. Oompadhi otadhi thaneke epangelo enankondo muuyuni, Anglo-Amerika. Ehunganeko ndyoka olya popya kutya Anglo-Amerika ota ka adhika natango ta pangele, sho Uukwaniilwa waKalunga tawu ka ponokela omapangelo agehe gopantu noku ga hanagula po.

12. Omutse omutiheyali gwoshilikama otagu thaneke shike, nomolwashike shoka sha simana?

12 Omuyapostoli Johannes naye okwa popya kombinga yongundu yomapangelo omanankondo muuyuni, ngoka ga kala nokukondjitha oshigwana shaJehova. Mehunganeko lyaJohannes, omapangelo ngoka oga popiwa ge li oshilikama shomitse heyali. Omutse omutiheyali gwoshilikama shoka, otagu thaneke epangelo enankondo muuyuni, Anglo-Amerika. Shoka osha simana, molwaashoka oshilikama shoka inashi ka kala we shi na omitse dhilwe dha gwedhwa po. Omutse omutiheyali gwasho otagu ka adhika natango tagu pangele, sho Kristus netangakwiita lye lyomegulu taye ke gu hanagula po pamwe noshilikama. * — Eh. 13:1, 2; 17:13, 14.

OMUKWANIILWA GWOKUUMBANGALANTU OTA KA NINGA SHIKE MONAKUYIWA YI LI POPEPI?

13-14. “Gog . . . mevi lyaMagog” olye, noshike tashi vulika shi ke mu ningithe a ponokele aapiya yaKalunga?

13 Ehunganeko ndyoka lya nyolwa kuHesekiel otali tu pe uuyelele wontumba kombinga yaashoka tashi vulika shi ka ningwe po momasiku gahugunina gomukwaniilwa gwokuumbangalantu nogwokuumbugantu. Osha fa shi li ngeyi kutya omahunganeko ngoka taga adhika muHesekiel 38:10-23; Daniel 2:43-45; 11:44–12:1 nomEhololo 16:13-16, 21, otaga popi iinima ya faathana. Ngele osho shi li ngawo, otashi vulika pu ka ningwe iinima tayi landula.

14 Konima yokathimbo ngele uudhigu uunene wa tameke, ‘aakwaniilwa yokombanda yevi alihe’ otaya ka tota po ongundu yopaigwana. (Eh. 16:13, 14; 19:19) Ongundu ndjoka oya popiwa mOmbiimbeli yi li “Gog . . . mevi lyaMagog.” (Hes. 38:2) Iigwana mbyoka yi imanga kumwe otayi ka ponokela oshigwana shaKalunga oshikando shahugunina, nelalakano lyoku shi komba ko ashihe kombanda yevi. Oshike tashi ka etitha eponokelo ndyoka? Mehunganeko ndyoka tali popi kombinga yethimbo ndyoka, omuyapostoli Johannes okwa ti kutya aatondi yaKalunga otaya ka dhengwa koompawe oonene. Oompawe ndhoka dhopathaneko, otashi vulika tadhi thaneke etumwalaka lyepangulo itaali lile omuntu okathima koluko, ndyoka tali ka gandjwa kaapiya yaJehova. Etumwalaka ndyoka otashi vulika li ka ningithe Gog yaMagog a ponokele oshigwana shaKalunga, nelalakano lyoku shi komba ko ashihe kombanda yevi. — Eh. 16:21.

15-16. (a) Daniel 11:44, 45, otashi vulika ta popi kombinga yashike? (b) Oshike tashi ka ningilwa omukwaniilwa gwokuumbangalantu naGog yaMagog?

15 Etumwalaka ndika edhigu nosho wo eponokelo lyahugunina ndyoka tali ka ningwa kaatondi yaKalunga, otashi vulika oyo iinima ya popiwa muDaniel 11:44, 45. (Lesha.) Mehunganeko ndyoka Daniel okwa popi kutya “oonkundana dhokuuzilo nodhokuumbangalantu,” otadhi ka uvitha nayi omukwaniilwa gwokuumbangalantu nota ka sa “ondjahi.” Omukwaniilwa gwokuumbangalantu ota ka lalakanena ‘okudhipaga aantu oyendji.’ Oshitya “oyendji” otashi vulika tashi ulike koshigwana shaJehova. * Mehunganeko ndyoka, Daniel otashi vulika ta popi kombinga yeponokelo lyahugunina ndyoka tali ka ningilwa aapiya yaKalunga.

16 Okuponokelwa kwoshigwana shaKalunga komukwaniilwa gwokuumbangalantu nomapangelo galwe, otaku ka tukulutha ondjahi yaKalunga Omunankondoadhihe, naashoka otashi ka ningitha iita yaArmagedon yi tameke. (Eh. 16:14, 16) Pethimbo ndyono, omukwaniilwa gwokuumbangalantu niigwana ayihe mbyoka yi li oshitopolwa shaGog yaMagog, otaya ka hanagulwa po, noitapu ka kala ‘ngoka te mu kwathele.’ — Dan. 11:45.

Piita yaArmagedon, Jesus netangakwiita lye lyomegulu, otaya ka hanagula po uuyuni waSatana wa kolokosha, e taya hupitha aapiya yaKalunga (Tala okatendo 17)

17. Mikael, “omuyengeli omukuluntu” ngoka a popiwa muDaniel 12:1 olye, noha ningi shike?

17 Ovelise yotango yaDaniel ontopolwa 12 otayi gandja uuyelele owundji kombinga yankene omukwaniilwa gwokuumbangalantu niilongo mbyoka hayi longele kumwe naye taya ka hanagulwa po, nonkene tatu ka hupithwa. (Lesha Daniel 12:1.) Ovelise ndjoka oya hala okutya shike? Edhina limwe lyaJesus Kristus, Omukwaniilwa gwetu, oMikael. Okuza mo 1914, sho Uukwaniilwa we wa dhikwa po megulu, okwa kala ta “popile” oshigwana shaKalunga. Monakuyiwa yi li popepi, “ota ka holoka,” nenge tu tye ota ka hanagula po aatondi ye piita yaArmagedon. Olugodhi ndwoka otalu ka kala oshiningwanima shahugunina shoka Daniel a popya shi li “ethimbo edhigu” noonkondo mondjokonona. Ehunganeko lyaJohannes mEhololo, olya popya ethimbo ndyoka tali tetekele olugodhi ndwoka, li li ethimbo ‘lyomahepeko ngoka omanene’ nenge tu tye uudhigu uunene. — Eh. 6:2; 7:14.

MBELA EDHINA LYOYE OMO NGAA TALI KA NYOLWA “MEMBO LYAKALUNGA”?

18. Omolwashike tatu vulu okutaalela onakuyiwa tu na omukumo?

18 Otatu vulu okutaalela onakuyiwa tu na omukumo, molwaashoka Daniel naJohannes oye shi koleka kutya mboka haya longele Jehova naJesus, otaya ka hupa puudhigu uunene. Daniel okwa ti kutya mboka taya ka hupa, omadhina gawo otaga ka “nyolelwa membo lyaKalunga.” (Dan. 12:1) Opo omadhina getu ga nyolwe membo ndyoka, otu na okuninga shike? Otu na oku shi ulika sha yela kutya otu na eitaalo muJesus, Onzigona yaKalunga. (Joh. 1:29) Otu na okuninginithwa, shoka shi li euliko kutya otwi iyapulila Kalunga. (1 Pet. 3:21) Otu na wo okwaambidhidha Uukwaniilwa waKalunga, mokuninga ngaashi tatu vulu, tu kwathele yalwe yi ilonge kombinga Ye.

19. Oshike tu na okuninga ngashingeyi, nomolwashike?

19 Ngashingeyi olyo ethimbo lyokukoleka einekelo lyetu muJehova nomehangano lye lyaapiya aadhiginini. Ngashingeyi olyo ethimbo lyokwaambidhidha Uukwaniilwa waKalunga. Ngele otwe shi ningi, otatu ka hupa, sho omukwaniilwa gwokuumbangalantu nogwokuumbugantu taya ka hanagulwa po kUukwaniilwa waKalunga.

EIMBILO 149 Eimbilo lyesindano

^ okat. 5 Olye “omukwaniilwa gwokuumbangalantu” kunena, nota ka hanagulwa po ngiini? Okutseya omayamukulo gomapulo ngoka, otaku vulu okukoleka eitaalo lyetu notaku ke tu kwathela tu kale twi ilongekidhila shoka tashi ka ningwa monakuyiwa yi li popepi.

^ okat. 12 Ngele owa hala okumona uuyelele wa gwedhwa po kombinga yaDaniel 2:36-45 nosho wo Ehololo 13:1, 2, tala Oshungolangelo yo 15 Juni 2012, ep. 7-19.

^ okat. 15 Ngele owa hala okumona uuyelele wa gwedhwa po, tala Oshungolangelo 15 Mei 2015, ep. 27-28.