Ima tiyashcata ricui

Ima tiyashcata ricui

YACHAI 20

¿Cunan punllacunapica ‘janaj ladomanta mandajca’ pitaj can?

¿Cunan punllacunapica ‘janaj ladomanta mandajca’ pitaj can?

‘Ashtahuanpish pai tucurinaca chaipimi canga. Paita ayudajca pi mana tiyangachu’ (DANIEL 11:45).

CANTO 95 Jehová Diosmi punllanta achijyachicun

CAITAMI YACHASHUN *

1, 2. ¿Cai yachaipica imallatataj yachashun?

CUNAN punllacunapica ña tucuri punllacunapi causacushcatami yachanchij. Ñallami Jehová Diospish Jesuspish Diospaj gobiernota mana apoyaj mandajcunataca tucuchingacuna. Caita manaraj rurajpica janaj ladomanta mandaj, ura ladomanta mandajca paicunapurami macanacushpa catingacuna. Diospaj pueblotapishmi llaquichingacuna.

2 Cai yachaipica Daniel 11:40-manta 12:1-cama huillashca profeciatami yachashun. Cunan punllacunapi janaj ladomanta mandaj maijan cashcatapishmi ricushun. Shinallataj ima llaquicunata charishpapish Jehová Diospi confiashpa mana manchanatami yachashun.

JANAJ LADOMANTA MUSHUJ MANDAJMI RICURIN

3, 4. a) ¿Janaj ladomanta mandajca maijantaj can? b) ¿Chaitaca ima shinataj yachanchij?

3 1991 huatapi Unión Soviética tucurijpimi Diosta sirvijcunaca ‘asha ayudata’ chasquircacuna. Chaimi paicunaca tranquilo causaita charircacuna (Daniel 11:34). Chaimantami paicunaca gentecunaman jahualla predicai tucurcacuna. Ñapishmi Unión Soviética mandashca llajtacunapica achca publicadorcuna tiyai callarirca. Pero huaquin huatacuna qꞌuipaca Rusia, paita apoyajcunaca janaj ladomanta mandajmi tucushcacuna. Pasaj yachaipi ricushca shinaca shuj gobiernoca janaj ladomanta mandaj, ura ladomanta mandaj tucungapajca quimsa ruraicunatami rurancuna. Puntapica, cai mandajcunaca Diosta sirvin llajtacunapimi mandancuna. Diospaj pueblotapishmi catirashpa llaquichincuna. Ishquipica, Jehová Diostapish, paita sirvijcunatapish pꞌiñashcatami ricuchincuna. Quimsapica, cai mandajcunaca paicunapurami macanacuncuna.

4 ¿Rusia, paita apoyaj mandajcunapish janaj ladomanta mandaj cashcataca ima shinataj yachanchij? Puntapica, cai mandajcunaca Diosta sirvijcunatami ama predicachun jarcashcacuna. Shinallataj chai llajtacunapica Diosta sirvijcunatami catirashpa llaquichishcacuna. Ishquipica, paicunapaj ruraicunahuanmi Jehová Diostapish, paita sirvijcunatapish pꞌiñashcata ricuchishcacuna. Quimsapica, janaj ladomanta mandajca ura ladomanta mandajhuanmi macanacucushca. Ura ladomanta mandajca Gran Bretaña y Estados Unidosmi can. Cunanca janaj ladomanta mandaj Rusia, paita apoyajcunapish imallata rurashcata yachashun.

JANAJ LADOMANTA MANDAJCA URA LADOMANTA MANDAJHUANMI MACANACUSHPA CATICUNCUNA

5. ¿Daniel 11:40 al 43-pi tiyaj versocunaca ima tiempomantataj parlan?

5 (Daniel 11:40-43-ta liyipai). Cai versocunapi tiyaj profeciaca tucuri punllacunamantami parlan. Chai tiempomanta parlashpaca Danielca: ‘Ura lado llajtata jatun mandajca janaj lado llajtata jatun mandajhuan macanacugringa’ nircami (Daniel 11:40).

6. ¿Ishqui mandajcuna macanacushpa caticushcataca ima shinataj yachachij?

6 Janaj ladomanta, ura ladomanta mandajcunaca cai pachata mandasha nishpami paicunapura macanacucuncuna. Por ejemplo, Segunda Guerra Mundial huashaca Unión Soviética, paita apoyajcunapish Europapi tiyaj huaquin llajtacunatami mandai callarircacuna. Chaita ricushpami ura ladomanta mandajpish shujtaj mandajcunahuan achca soldadocunata tandachirca. Chashnami OTAN nishca organización tucurca. Cai ishqui jatun mandajcunaca ashtahuan soldadocunata, armacunata charisha nishpami achca cullquita gastashcacuna. Shinallataj ura ladomanta mandajpaj contracunataca janaj ladomanta mandajmi guerracunapi apoyan. Cutin janaj ladomanta mandajpaj contracunataca ura ladomanta mandajmi guerracunapi apoyan. Cai contracunaca África, Asia y América Latina llajtacunamantami can. Cai huatacunapica Rusia, paita apoyajcunaca tucui llajtacunamanta yalli jatun mandajmi tucushca. Janaj ladomanta mandajca ura ladomanta mandajhuanmi paicunapura pꞌiñanacushpa: “Cancunaca computadoracunapi tiyaj programacunata utilizashpami ñucanchij cullquita perdichinguichij. Ñucanchij mandana derechotapishmi llaquichinguichij” nincuna. Daniel nishca shinaca janaj ladomantami Diosta sirvijcunataca llaquichishpa catincuna (Daniel 11:41).

JANAJ LADOMANTA MANDAJCA ‘SUMAJ LLAJTAMANMI’ YAICUN

7. ¿‘Sumaj llajtaca’ imataj can?

7 Daniel 11:41-pica janaj ladomanta mandajmi ‘sumaj llajtaman’ yaicunga ninmi. Ñaupa punllacunapica Israel llajtami ‘tucui llajtacunamanta yalli sumaj llajta’ carca (Ezequiel 20:6). Chai llajtapi Jehová Diosta adorashcamantami ‘sumaj llajta’ nishpa rijsijcuna carca. Pero huata 33-pi tiyaj Pentecostés punllamanta huichimanmi cai sumaj llajtaca mana shuj lugar cashcata ricuchin. Diosta sirvijcunaca muyundij Allpapimi causancuna. Chaimantami cunan punllacunapica chai ‘sumaj llajtaca’ Diosta alli sirvijcuna ima shina causashcata ricuchin. Paicunaca tandanacuiman rishpa, huillanaman llujshishpami Jehová Diosta adorancuna.

8. ¿Janaj ladomanta mandajca ima shinataj ‘sumaj llajtamanca’ yaicushca?

8 Cai tucurimui punllacunapica janaj ladomanta mandajca achca cutinmi ‘sumaj llajtaman’ yaicushca. Por ejemplo, Alemania nazi janaj ladomanta mandaj cajpica ‘sumaj llajtaman’ yaicuj shinami Diosta sirvijcunataca catirashpa llaquichishpa huañuchircacuna. Segunda Guerra Mundialpimi ashtahuantajca chaita rurarca. Chai qꞌuipaca Unión Sovieticapish janaj ladomanta mandaj tucushpami sumaj llajtaman yaicuj shina Diosta adorajcunata catirashpa llaquichirca. Paicunapaj huasicunamantapish llujchishpa caru llajtaman richunmi obligarca.

9. ¿Cai último punllacunaca Rusia y paita apoyajcunaca ima shinataj ‘sumaj llajtaman’ yaicushcacuna?

9 Cai último punllacunaca Rusia y paita apoyajcunapishmi ‘sumaj llajtaman’ yaicushcacuna. 2017 huatapica cai janaj ladomanta mandajca testigo de Jehovacunatami Diosmanta ama huillachun jarcarcacuna. Shinallataj huaquin huauqui panicunatapishmi carcelpi churashcacuna. Publicacioncunata, Traducción del Nuevo Mundo Bibliatapish ama utilizachunmi obligarcacuna. Rusia llajtapi tiyaj sucursalta, tandanacuna huasicunatapishmi dueñoyarcacuna. Caita ricushpami Cuerpo Gobernante huauquicunaca 2018 huatapi Rusia llajta, paita apoyajcunapish janaj ladomanta mandaj cashcata intindircacuna. Pero mandajcuna ñucanchijta chashna llaquichijpipish cai mandajcunahuanca mana macanacunchijchu. Shujtajmi mandana can nishpapish mana yuyanchijchu. Ashtahuanpish Bibliapi tiyaj consejocunata catishpami ‘jatun mandajcunamantaca Taita Diosta mañanchij’. Jehová Diosta sirvishpa catichun o mana catichun gobiernocuna decidicujpicarin paicunamantaca Diostami ashtahuan mañashpa catinchij (1 Timoteo 2:1, 2).

¿JANAJ LADOMANTA MANDAJCA URA LADOMANTA MANDAJTACA TUCUCHINGACHU?

10. ¿Imata yachashpataj janaj ladomanta mandajca ura ladomanta mandajta mana tucuchinata yachanchij?

10 Daniel 11:40 al 45-pi parlashca profeciaca janaj lado mandajmantami ashtahuan parlan. Shinashpaca ¿paichu ura ladomanta mandajtaca tucuchinga? Mana. Jehová Dios, Jesushuan cai Allpapi tiyaj gobiernocunata Armagedón macanacuipi tucuchinaman shamujpica ura ladomanta mandajca tiyangarajmi. Pero Armagedón macanacuipimi tucuchishca canga (Apocalipsis 19:20). ¿Chaitaca ima shinataj yachanchij? Daniel libropi, Apocalipsis libropi tiyaj profeciacuna ima nishcata ricushunchij.

Diospaj gobiernotaca shuj rumihuanmi chꞌimbapuran. Cutin cai Allpapi mandaj gobiernocunataca shuj runaman rijchajta rurashcahuanmi chꞌimbapuran. Diospaj gobiernomi Armagedón macanacuipica cai tucui gobiernocunata tucuchinga. (Párrafo 11-ta ricui).

11. ¿Daniel 2:43 al 45-pica imamantataj parlan? (Página 1-pi tiyaj dibujota ricui).

11 (Daniel 2:43-45-ta liyipai). Profeta Danielca shuj jatun runaman rijchajta chꞌican chꞌican metalcunahuan rurashcatami ricurca. Jatun runaman rijchajpaj cada partecunaca Diosta sirvijcuna causacun llajtacunata mandajtami ricuchin. Cai runapaj fierrohuan, lodohuan rurashca chaquicunaca tucuri gobiernotami ricuchin. Cai gobiernoca Gran Bretaña y Estados Unidosmi can. Danielpi parlashca profeciaca Jehová Dios pai churashca mandanahuan cai Allpapi tiyaj gobiernocunata tucuchinaman shamujpica Gran Bretaña y Estados Unidosca tiyanaraj cashcatami intindichin.

12. a) ¿Animalpaj canchis umaca imatataj ricuchin? b) ¿Imamantataj caita yachanaca importante can?

12 Apóstol Juanpish Diosta sirvijcuna causan llajtacunata mandashca gobiernocunamantami parlan. Paica chai gobiernocunataca canchis umacunayuj jatun animalhuanmi chꞌimbapuran. Animalpaj canchis umaca Gran Bretaña, Estados Unidostami ricuchin. Caita yachanaca importantemi can. ¿Imamanta? Cai canchis umapaj qꞌuipaca shujtaj umaca mana tiyanchu. Jesús, angelcunahuan jatun animalta tucui tucuchinaman shamujpica chai punllacamami cai canchis umaca tiyangaraj (Apocalipsis 13:1, 2; 17:13, 14). *

¿JANAJ LADOMANTA MANDAJCA IMATATAJ ÑALLA RURANGA?

13, 14. a) ¿‘Magog llajtata mandaj Gogca’ pitaj can? b) ¿Mandaj Gogca imamantataj Diosta sirvijcunataca llaquichisha ninga?

13 Ezequiel libropica janaj ladomanta mandaj, ura ladomanta mandaj manaraj tucuchishca cajpi ima tucunamantami tal vez parlan. Ezequiel 38:10 al 23; Daniel 2:43 al 45; 11:44 al 12:1 y Apocalipsis 16:13 al 16 y 21-pica chai yuyaillamantataj parlashcatami yuyachin. Chashna cajpica catij yuyaicunapish pajtarinatami shuyanchij.

14 Jatun llaqui punlla callarishca qꞌuipallami ‘tucui Allpa pachapi mandajcunaca’ tandanacungacuna (Apocalipsis 16:13, 14; 19:19). Bibliapica cai tandanacushcacunataca ‘Magog llajtata mandaj Gog’ nishpami shutichin (Ezequiel 38:2). Paicunami Diospaj pueblotaca llaquichishpa tucuchisha ningacuna. ¿Imamantataj llaquichisha ningacuna? Apóstol Juanca shuj muscuipi ricushpaca Diosta chanzata rurajcunapaj jahuapi jatun rundu urmajtami ricurca. Tal vez cai runduca Jehová Dios ñalla millaicunata tucuchinga nishpa predicanami canga. Chashna huillajpimi Magog llajtata mandaj Gogca Diospaj pueblotaca tucui chingachinata yuyanga (Apocalipsis 16:21).

15, 16. a) ¿Daniel 11:44, 45-pica imacunamantataj parlacuj yuyachin? b) ¿Janaj ladomanta mandajhuan, Mandaj Goghuanca imataj tucunga?

15 Daniel 11:44, 45-pipish Dios millaicunata tucuchinata huillana cashcata, Diospaj contracuna paipaj pueblota llaquichina cashcatami parlacuj yuyachin (Daniel 11:44, 45-ta liyipai). Daniel libropica janaj ladomanta mandajca, ‘inti llujshin ladomantapish, janaj ladomantapish huillanacuna shamujpimi mancharinga. Chaita uyashpaca jatunta pꞌiñarishpami achcacunata chingachingapaj huañuchingapaj llujshinga’ ninmi. Cai ‘achcacunaca’ Diosta sirvijcunatami ricuchij yuyachin. * Caipica Danielca Diosta sirvijcunata ña ultimota llaquichinamantachari parlacun.

16 Janaj ladomanta mandaj, cai Allpapi tiyaj gobiernocuna Diospaj pueblota llaquichi callarijta ricushpami Jehová Diosca achcata pꞌiñaringa. Chaimi Armagedón macanacuitaca callarichinga (Apocalipsis 16:14, 16). Chai ratomi janaj ladomanta mandajta ‘ayudajca pi mana tiyanga’ (Daniel 11:45). Chashnallatajmi Mandaj Gog nishca tandanacushca llajtacunatapish tucuchinga.

Armagedón macanacuipimi Jesuspish angelcunapish Diablota apoyajcunataca tucuchinga. Chashnami Diosta sirvijcunataca quishpichinga. (Párrafo 17-ta ricui).

17. a) ¿Daniel 12:1-pi parlashca ‘mandaj Miguelca’ pitaj can? b) ¿Cunanca paica imatataj ruracun? c) ¿Shamuj punllacunapica imatataj ruranga?

17 Daniel 12:1-pica janaj ladomanta mandajta, shujtaj gobiernocunata ima shina tucuchinamantami ashtahuan parlan. Shinallataj Diosta sirvijcunatapish ima shina ayudanamantami parlan (Daniel 12:1-ta liyipai). ¿Cai versopi nishcacunaca imatataj nisha nin? Cai versopi Miguelmanta parlashpaca mandaj Jesusmantami parlacun. Paica 1914 huatapimi Diospaj gobiernopi mandai callarirca. Chai huatamantami Diospaj pueblotaca cuidacushca. Shamuj punllacunapica Armagedón macanacuipimi paipaj contracunata tucuchinga. Chaipimi Daniel parlashca ‘jatun llaqui’ punllacunaca tucuringa. Apocalipsis libropica Armagedón manaraj callari punllacunatami ‘jatunta llaquichicun’ punllami nin (Apocalipsis 6:2; 7:14).

¿ÑUCANCHIJ SHUTICUNACA ‘LIBROPI QUILLCASHCACHU’ TIYACUN?

18. ¿Shamuj punllacunapi ima tucunamantaca imamantataj mana manchana canchij?

18 Daniel, Juan nishca shinaca Jehová Diosta, Jesusta sirvijcunaca jatun llaqui punllacunapimi quishpiringacuna. Chaimantami shamuj punllacunapi ima tucunamanta mana manchana canchij. Daniel nishca shinaca ‘libropi quillcashca’ shuticunata charijcunami quishpiringacuna (Daniel 12:1). Ñucanchij shuticuna chai libropi quillcashca tiyachunca Jesuspimi tucui shunguhuan crina canchij (Juan 1:29). Shinallataj Diosman mingarishpami bautizarina canchij (1 Pedro 3:21). Ashtahuancarin Jehová Diosmanta gentecunaman huillashpami paipaj gobiernota apoyana canchij.

19. a) ¿Cunan punllacunapica imallatataj rurana canchij? b) ¿Imamantataj chaita rurana canchij?

19 Cunan punllacunami Jehová Diospi, paipaj organizacionpipish ashtahuan confiana canchij. Paipaj gobiernotapish apoyanami canchij. Chaita rurashpaca Jehová Dios paipaj gobiernohuan janaj ladomanta mandajta, ura ladomanta mandajta tucuchijpica quishpirishunmi.

CANTO 149 Jehová Diosca tucuita mishajmari

^ par. 5 ¿Cunan punllacunapica ‘janaj ladomanta mandajca’ pitaj can? ¿Cai mandajca ima shinataj tucuringa? Caicunamanta yachanami ñucanchij feta sinchiyachinga. Shinallataj shamuj punllacunapipish llaquicunata chꞌimbapurangapajmi ayudanga.

^ par. 12 Daniel 2:36-45 y Apocalipsis 13:1, 2-pi tiyaj profeciacunamanta ashtahuan yachasha nishpaca La Atalaya del 15 de junio de 2012, páginas 7 al 19-pi Jehová es “un Revelador de secretos”; Los ocho reyes; Jehová revela “las cosas que tienen que suceder dentro de poco”; Preguntas de los lectores nishca temacunata españolpi ricui.

^ par. 15 Caimanta ashtahuan yachasha nishpaca La Atalaya del 15 de mayo de 2015, páginas 29, 30-ta españolpi ricui.