“Miyo ddili muttu wa manyazo vaddiddi, kaddinivikuluveletxa. Ddigakala na attu owalamuwa, ddinkala wudhugudheyene. Mbwenye ddigakala na muttu woviyeviha vina wokurumuwa, ddinkala wottugareyene. Ddinowodha ologa na iyene dha mmurimani mwaga na dhotedhene dhinddidhugudha. Akwagaya-akwagaya babale ana ekalelo ya okurumuwa vina yoviyeviha.” Ologile dhahene ddi Sara. *

Dhologa dha Sara dhinowoniha wi attu anziveliwetxa na abale ana murima wokurumuwa. Okurumuwa onomuttittimiha Yehova. Mazu aye anonikokomeza dhahi: “Thukulaní meddelo . . . Okurumuwa.” (Kol. 3:12) Okurumuwa txini? Yezu olagihile dhavi okala muttu wokurumuwa? Vina yeddelo eji enttangarhamiha dhavi egumi yehu?

Okurumuwa ekalelo ya ofwaseya mwari mwa dhawireya dhottiyana-ttiyana. Muttu wokurumuwa onowaweddiha akwaya na nriho, n’oleleya vina onokana ewodhelo ya wang’anela dhawira dhaye, agasilidhiwa obe agadhugudheya.

Okurumuwa ombudduwa mmurimani mwa muttu. Mazu aba “okurumuwa”, anlogiwa na elogelo ya Egrego wi addiwena kavalo yattukuliwa mwini, bifuwiwa vatakulu. Mudhidhi wattukuliwani mwini, yandana owali, mbwenye yanleliwa ofiyedha okala yokurumuwa. Yakakane jimpadduwa na iyo; nigakana yeddelo ya okurumuwa ninele owodha wang’anela dhawira dhehu, na efunelo ya ozuzumela murenddele vari vehu.

Enodha opadduwa iyo wubuwela dhahi, ‘miyo kaddili muttu wokurumuwa.’ Iyo ninkala mwilaboni mudhalile attu owali vina otowa ovilela; nona, ninodha orutxiwa vaddiddi woniha merelo okurumuwa. (Rom. 7:19) Txibarene, ninofuna guru enddimuwa wi nikane murima wokurumuwa, mbwenye muya wokoddela wa Yehova ononivaha ewodhelo ya wakwanihedha efunelo eji ya otamela okala attu okurumuwa. (Gal. 5:22, 23) Ekalele nni yofuneya okosa guru wi nikale attu okurumuwa?

Okurumuwa ekalelo enziveliwa attu. Dhahene ninga Sara ologiwe vamaromo, iyo ninkala ottugareyene nigakala vamodha na attu anna ekalelo yokurumuwa. Yezu yotagiha ya muttu wanna oviyeviha vina ofiyedheya. (2 Kor. 10:1) Masiki aima ahamuziwa anziveliwa okala na iyene.—Mk. 10:13-16.

Okurumuwa ononibarela vina onowabarela abale ankala na iyo. Nigakala attu okurumuwa,  kaninsilidhiwa momaguva nne kaninira elo n’owali. (Gano 16:32) Okurumuwa ononikamihedha orabela merelo agadhile wasuva attu akwihu—ttabwa-ttabwa abale anakweletxihu. Nigakala okurumuwa, abale ankala na iyo kantabuwa vowi ninowaweddiha n’ofwasa.

Yeddelo yokurumuwa yana Yezu yanoniwa na attu otene, masiki vaniye mabasa menjene attomeliwiye wirimu. Masakene abale a Yezu, attu ampwaziwa vina annyapwarhihiwa; awene anfuna opangarhaziwa. Onowodha wubuwela mukalelo wapangarhazeyile attu abale mulogele Yezu mazu awi: “Nyuwo motene mudhe vali miyo . . . ddinna murima wofwasa, wokurumuwa”!—Mt. 11:28, 29.

Ninawodhe dhavi otagiha yeddelo ejile yokurumuwa yonihile Yezu? Iyo nigasunzaga Mazu a Mulugu, ninsunza n’efunelo ya oziwa mweddihedho waweddihile Yezu attu a masaka aye mwari mwa dhawireya dhottiyana-ttiyana. Venevo, nigapadduweliwa makattamiho ofuna olagiha okurumuwa, ninotagiha mukurumuwelo wa Yezu. (1 Ped. 2:21) Karoma wona dhilobo ttaru dhimukosihile Yezu okala muttu wokurumuwa.

Yezu wali muttu wana murima wovyeviha. Iyene ohiloga wi wali muttu wa “murima wofwasa [vina] wokurumuwa”. (Mt. 11:29) Bibilia onologa mikalelo esi minli, sabwani okurumuwa na oviyeviha dhineedda mumodhani. (Ef. 4:1-3) Enlogeliwa nni dhawene?

Ovyeviha ononirabeliha ekalelo yorutxa obe ekalelo y’owali. Yezu wawakulile dhavi abale ammagedha wi iyene “othabwa, onja, ommwa bure”? Wil’ewattiya wi one anya na mento awa merelo aye; okurumuwa waye ohoniwa wi “aneddana zelu ya Mulugu, anowoniha wi dila yaye jawakwana-wene.”—Mt. 11:19.

Akala muttu onologa mazu owuveyihana, sabwa ya nlogo nawo, omuttu wawo obe yeddelo yawo, onkoddela nni okosa guru ya omwakula n’okurumuwa? Munddimuwa dhahi wa mulogo w’o Joni onkuweliwa Peter, ohiloga: “Muttu agaddilogela dhoddinyagula, ddihinatti omwakula, ddinroma ovivuza, ‘Kokala Yezu agakosile eni veneva?’” Ohenjedhavo vina: “Ddihisunza wi kaddinfwanyela okala muttu worutxa.”

Yezu wannonelamo wobana wa attu. Anamafwara a Yezu ankaana efunelo enddimuwa vaddiddi ya wira dhili dhapama, mbwenye sabwa yawi ali attegi, masaka mena anvonya. Ninga motagiha, omattiyu obule, Yezu ahinatti okwa, Pedro, Tiago na Joau, kawodhile okala na iyene wila amulibihe. Yezu wanziwa wi “murima [wawa wanfuna], maningo bobanile.” (Mt. 26:40, 41) Iyene kanyimuwa na awene, sabwani wanziwa wi attu ottega.

Murogora dhahi onkuweliwa Mandy, wahikana ekalelo yarutxa vaddiddi, mbwenye ddabuno onovilibihedha otagiha merelo a Yezu. Iyene ohiloga: “Miyo ddinorumela wi attu otene attegi, nona, ddinovilibihedha wona opama wawa, jijene enkosa Yehova.” Yeddelo ya Yezu ya ononelamo ohakwana wa attu enowukamihedha waweddiha attu akwawo na okurumuwa?

Yezu wattiya dhotedhene mmadani mwa Mulugu. Valiye velaboni ya vati, iyene kaagwihedha ntowa abale ampuja. Ohizivaleliwa, ohitanyiwa vina ohonihiwa goyi. Mwetemwene mpo, kakweyamo ntxiga, sabwani “wavilevela Mulugu onthonga n’ebaribari.” (1 Ped. 2:23) Yezu wanziwa wi Babe wa wirimu agahimukoya vina agahimweddiha n’oligana, vansakaniva.

Iyo nigapujiwa, nidha wakula n’owali, makaniya anele ottabwa. Nona Malebo aganubutxedha dhahi: “Muthu wa owali kanwodha wira mabasa apama animuzivela Mulugu.” (Tia. 1:20) Masiki akala osilidhiwa wehu ohikana mwahaya, nikaleni pasope, sabwani ekalelo yottega enodha onittukulela wubureni wottabwawa.

Murogora Cathy w’o Alemanha wobuwela dhahi, ‘Enofuneya ozuzumela ovibarela wamunya, vowi kawo muttu onawuzuzumele.’ Mbwenye musunzeliye omukuluvela Yehova, wahidha osaddula yubuwelo yaye. Vasogorova ohiloga: “Miyo kaddinfwanyela ottabwiha ekalelo yaga na efunelo ya ovibarela, ddinofwanyela  okala muttu wokurumuwa, ddiziwaga wi Yehova onowang’ana dhotedhene dhimpadduwa.” Akala weyo wa muttu oneddihiwa nopujiwa, katagiha yeddelo ya Yezu y’okuluvela wi Mulugu onele wukamihedha okana murima wokurumuwa.

Yezu ohitapulelamo wi, akala ninofuna okana wagalala, enofuneya okala attu okurumuwa. Iyene ohiloga: “Agari babale ankurumuwa.” (Mt. 5:5) Karoma wona yopurelamo ya okurumuwa mwari mwa dhipaddi esi dhinfwarela.

Okurumuwa onowogolela dhozuzumiha dha vamuralani. Mbali Robert onkala elabo ya Austrália ohiloga dhahi, “Ddahiloga dhinjene dhamunyimule mwadhaga. Dhonyimula dhinorutxa vaddiddi odduwaleya. Ddahikubanya venjene sabwa ya omunyimula mwadhaga.”

“Iyo notene ninovirigana venjene” mulogani; mazu ehu ohitanaleleya anodha weka vangovini matelo ehu. (Tia. 3:2) Nigereliwa dhonyimula, okurumuwa ononiwodhiha ofwaseya vina wang’anela dhologa dhehu.—Gano 17:27.

Robert ohikosa guru yinjene wi akale muttu wofwasa vina wovyang’anela. Txini epureliyemo? Iyene ohiloga: “Ovano, miyo na mwadhaga nigakanavo dhopambihana, ddinroma omvuruwana n’ofwasa, wi ddiwodhe ologa n’okurumuwa; ddinilela ddinattabwihe dhologa dhaga.” Ohenjedhedha dhahi “Ddabuno mbwenye, miyo na mwadhaga ninowiwanana.”

Okurumuwa ononiwananiha. Attu ahinrutxa osilidhiwa, kankanetxa amarho. Okurumuwa ononiwodhiha ‘opiselana murima . . . nikalaga mumodhani, neddaga na murenddele.’ (Ef. 4:2, 3) Cathy, ologiwe vamaromo, ohiloga, “Okurumuwa onoddiwodhiha okala mumodhani na attu otene, masiki eziweyaga wi muttu-muttu ohikana ekalelo yottiyana-ttiyana.”

Okurumuwa onodhana murenddele. Bibilia onologa wi okurumuwa na murenddele dhinedda mumodhani na “ononélamo ondha odhulu”. (Tia. 3:13, 17) Muttu wokurumuwa onokana “murima wofwasa.” (Gano 14:30) Martin ohikosa guru yinjene wi akale muttu wokurumuwa, iyene ohiloga: “Ddabuno kaddili muttu wowalamuwa, kaddina owali; ovano, ddinottangarhama venjene mmurenddeleni.”

Txibarene, iyo ninofuniwana okana ekalelo ya okurumuwa. Mbali dhahi ohiloga, “Mwa ologa ebaribari, masaka mena miyo ddinonyaguleyaga vaddiddi.” Mbwenye Yehova, onnaddela wi ninofwanyela otamela okurumuwa, onele onikamihedha ofwanya yeddelo eji. (Iza. 41:10; 1 Tim. 6:11) Iyene ‘onowakwaniha owarala wehu, ononilibiha’. (1 Ped. 5:10) Dhahene ninga Paulo, iyo ninofwanyela weddana ‘okurumuwa vina thagaraga ya Kristu.’—2 Kor. 10:1.