Kututuluka ha Chikuma

Kuya ha katalilo wa yikuma

Kushimbika—Mumu Liaka Twatamba Kupwa Akwa Kushimbika?

Kushimbika—Mumu Liaka Twatamba Kupwa Akwa Kushimbika?

Nakwivwa sonyi jinji ha kuhanjika, kashika chishi kulivwa kanawa muze nguli mukachi ka atu waze akuhanjika chinji. Alioze muze nakupwa ni atu waze ashimbika, nawa akulikehesa, nakulivwa kanawa. Nakwalweza chize ngunevu ni kapinda yoze ngunapalika. Masepa jami che apwa.—Sara. *

Maliji a Sara kanasolola ngwo, nyi twapwa akwa-kushimbika, akwetu mazanga kulikata ni yetu. Chikwo nawa, Yehova kakuzanga atu waze ashimbika. Kashika Mbimbiliya yinambe ngwo, ‘zalenu mbunge ja kushimbika.’ (Kolo. 3:12) Alioze, kushimbika yika? Kuchi Yesu asolwele ngwo, kali mukwa kushimbika? Nawa kuchi chitanga chino muchitukwasa kuwahilila ku mwono wetu?

KUSHIMBIKA YIKA?

Kushimbika chili chitanga chize chakukatuka ku mbunge, chinalite ni sambukila. Mutu yoze washimbika kali chimbovu, kakwete uhomboloji, kakusolola upeme ha kutwama ni akwo. Nawa kakulihumikiza chipwe muze akumwihia kuli akwo.

Mutu yoze washimbika hichihepuke ko, alioze chikanyame. Mu Ngregu, liji kushimbika kapwile ni kulizachisa hakutwala kuli kavalu wa muyambu yoze apwile ni kupita. Chipwe ngwe kavalu wacho kakwete tachi jinji, nihindu te kakulihumikiza mumu lia fumbo lize akumwaha. Chizechene nawa, kushimbika chakutukwasa hanga tufumbe yitanga yetu ya kalusulusu ni kutwama kanawa ni akwetu.

Hanji muhasa kwamba ngwo, ‘yami kuchishi kuhasa kushimbika.’ Atu anji musono, kali akalu chinji, keshi uhomboloji, kashika, kuli yetu muchihasa kupwa chikalu kushimbika. (Roma 7:19) Kwamba pundu, hichashi ko kushimbika, alioze, spiritu yisandu ya Yehova muyitukwasa hanga tupwe akwa kushimbika. (Ngala. 5:22, 23) Mumu liaka chili chipema kusa tachi hanga tupwe akwa kushimbika?

Kushimbika chakukwasa hanga akwetu akundame kuli yetu. Ngwe chize Sara yoze twatongola ambile, twakwivwa kuwaha muze tuli mukachi ka atu waze akushimbika. Yesu kahanyine yilweza yipema ya kushimbika ni kusolola upeme. (2 Kori. 10:1) Chipwe twanuke waze te kanyingikine Yesu, kazangile kutwama nenyi.—Marku 10:13-16.

Kushimbika chakutufunga, nawa chakufunga akwetu waze twatwama no. Nyi twapwa akwa-kushimbika, kutuchi kulivutula chipwe kutenuka ni kawashi. (Yishi. 16:32) Ha chino, kutuchi kulemeka akwetu ku mbunge, chipi-chipi waze twazanga. Kushimbika muchitukwasa hanga tulihumikize, nawa kutuchi kulinga yuma yize muyivwisa akwetu yikola ku mbunge.

CHILWEZA CHINGUNU CHA KUSHIMBIKA

Yesu kapwile ni milimo yinji ya kulinga. Chipwe chocho, kapwile ni kutwama kanawa ni akwo. Ha matangwa ja Yesu, atu kapwile ni kukilikita chinji, nawa te kakulivwa ngwe kanambate yilemu yinji. Ayo kapwile ni kufupa yoze maahuzulula. Kota kawahilile chinji muze Yesu ambile ngwenyi: “Tweyenu kuli yami, . . . mumu nguli mukwa kushimbika, mukwa kulikehesa mu mbunge”!—Mateu 11:28, 29.

Yika muyitukwasa hanga tupwe akwa-kushimbika ngwe Yesu? Chitangu, twatamba kulilongesa Mbimbiliya hanga tunyingike chize Yesu apwile ni kutwama ni atu, ni yize apwile ni kulinga ha mashimbu akalu. Ha chino, muze mutupalika mu cheseko twatamba kushimbika, mba tusolole ngwo tunalikolweza hanga twimbulule Yesu. (1 Petu. 2:21) Tutalenu yuma yitatu yize yakwashile Yesu hanga apwe mukwa kushimbika.

Yesu kapwile mukwa kulikehesa mu mbunge. Yesu kakambile wika ngwenyi, kali “mukwa kushimbika,” alioze yamba nawa ngwenyi, kali “mukwa kulikehesa mu mbunge.” (Mateu 11:29) Mbimbiliya yakusolola ngwo, kushimbika ni kulikehesa yili mwanakwo ni yayo. (Efwe. 4:1-3) Mumu liaka?

Kulihumikiza, chakutukwasa hanga tuhone kulivutula ni kawashi, ni kukonekena akwetu. Yika Yesu alingile muze amusanyikine kuli amwe atu ngwo, chipulutu, mukwa kuzengewa? Iye yasolola chilweza chipema ni kwamba ngwenyi, ‘mana kakusoloka ha yitanga.’—Mateu 11:19.

Nyi umwe mutu mamba yuma yipi hakutwala ku munyachi, vungu hanji kupwa che, shina muhasa kusolola ngwo uli mukwa kushimbika? Petulu, umwe mukulwana wa mu chikungulwila ku África do Sul kambile ngwenyi: “Muze umwe mutu akungwamba yuma yipi, nakulihula ngwami, nyi Yesu yika te malinga?” Yamba nawa ngwenyi: “Hinalilongesa kukonekena uhenge wa akwetu.”

Yesu kanyingikine ngwenyi, atu kali yihenge. Tumbaji twa Yesu kazangile kulinga yuma yipema, alioze mumu lia uhenge, ha mashimbu amwe te keshi kuhasa kulinga yuma yalita. Chakutalilaho, ha ufuku muze Yesu te kanda achifwa, Petulu, Tiangu ni Yoano, kakanungine ni kulawula ngwe chize Yesu a etele. Alioze Yesu kanyingikine ngwenyi, “spiritu yatakama, alioze musunya ulelu.” (Mateu 26:40, 41) Kunyingika ngwo atu kali yihenge, chakwashile Yesu ahone kutenukina apostolo jenyi.

Umwe ndumbu wa pwo avuluka ngwo Nanda, kapwile ni kulihulikila chinji ha uhenge wa akwo. Alioze, musono kakulikolweza hanga apwe mukwa kushimbika ngwe Yesu. Iye yamba ngwenyi: “Nakusa tachi hanga ngutayize ngwami, atu eswe kali yihenge ni kulihulikila ha yitanga yo yipema ngwe chize Yehova akulinga.” Chizechene ngwe Yesu, nyi munyingika ngwo, akwenu kali yihenge, muhasa kutwama no kanawa.

Yesu kapwile ni kujikijila muli Zambi. Muze apwile hano hashi, kapwile ni kumumwesa lamba linji, kumwamba yuma yipi, kumulelesa ni kumuhungumiona. Chipwe chocho, yanunga ni kushimbika, mumu kajikijile “ku moko ja Zambi yoze wakupatula ni ululi.” (1 Petu. 2:23) Yesu kanyingikine ngwenyi, Tato ya mu malilu manunga ni kumukwasa anyongonone, nawa ngwo ha mashimbu alita mapatwila waze eswe akumumwesa lamba.

Nyi mututenuka muze anatulinga upi, mutuhasa kufunyisa upi ha upi. Alioze, kulinga yino muchokesa wika yuma. Kashika, Mbimbiliya yinatwiwulula ngwo: “Utenu wa mutu kuushi kulinga ululi wa Zambi.” (Tia. 1:20) Chipwe ngwe hichipi ko kwivwa uli, alioze twatamba kukeya, mumu uhenge muuhasa kututwala kulinga yuma yize kuyalitele.

Catia umwe ndumbu wa pwo wa ku Alemanha, kapwile ni kwamba ngwenyi: ‘Nyi chalingile yimwe hanga ngulikalile, niumwe kechi kungukalila.’ Alioze kalumwine nyonga lienyi muze alilongesele kujikijila muli Yehova. Iye yamba ngwenyi: “Haliapwila chishi kulikalila nawa. Chuma chize chakungukwasa hanga ngushimbike, chili kunyingika ngwami, Yehova kananyingika yuma yeswe.” Nyi makulinga yuma yipi, imbulula Yesu ni kujikilila muli Zambi. Yino muyikukwasa hanga ununge ni kushimbika.

“KAWAHA AKWA KUSHIMBIKA”

 

Kuchi kushimbika muchihasa kutukwasa ha mashimbu akalu?

Yesu kasolwele ngwenyi, nyi tunazange kuwahilila, twatamba kupwa akwa kushimbika. Iye yamba ngwenyi: “Kawaha akwa kushimbika.” (Mateu 5:5) Tutalenu mumu liaka twatamba kushimbika ha yikuma yino.

Kushimbika chakukokolola yipikalo mu ulo. Roberto, umwe ndumbu wa mu Australia kambile ngwenyi: “Hingunahanjika yuma yinji kuli mukwetu-pwo chakuhona kunyingika ngwo, muyimulemeka ku mbunge. Muze mutu anevu uli, mahasa kuhanjika yuma yize kuyalitele. Napwile ni kwivwa yinyengo yinji ha kumona chize maliji jami analemeka mukwetu-pwo ku mbunge.”

“Yetu eswe twakutalinga mu yuma yinji,” ngwe ha kuhanjika. Yuma yize twakuhanjika chakuhona kunyonga, muyihasa kupihisa sambukila mu ulo. (Tia. 3:2) Muze mukusoloka umwe kapinda mu ulo, kushimbika chakutukwasa kulihumikiza ni kusakula kanawa yize mutwamba.—Yishi. 17:27.

Roberto kasele tachi jinji hanga apwe mukwa kushimbika. Shina chino chamukwashile? Iye yamba ngwenyi: “Haliapwile muze twakupwa ni umwe kapinda mu ulo, nakusa tachi hanga ngupanjike kanawa ni kukumbulula ni uhomboloji chakuhona kutenuka. Haliapwila yami ni mukwetu-pwo, tuli ni sambukila mu ulo wetu.”

Kushimbika chakutukwasa kulivwashana ni akwetu. Mutu yoze wakulivutula kawashi-washi, masepa kakumuchina. Chikwo nawa, kushimbika chakutukwasa kufunga “muya wa sambukila.” (Efwe. 4:2, 3) Catia yoze hitwatongola, yamba ngwenyi: “Kushimbika chakungukwasa kuwahilila muze nguli ni akwetu chipwe ngwe amwe kali akalu.”

Kushimbika chakutukwasa kupwa ni sambukila. Mbimbiliya yinasolola ngwo, “mana a kwilu” kanalite ni kushimbika ni sambukila. (Tia. 3:13, 17) Mutu yoze washimbika, kakwete “mbunge yingunu.” (Yishi. 14:30) Martins, yoze wasele tachi hanga apwe mukwa kushimbika yamba ngwenyi: “Haliapwila nguli ni sambukila, nawa ngunawahilila mumu hinapwa mutu mwashi.”

Kwamba pundu, hichashiko kupwa mukwa kushimbika. Umwe ndumbu kambile ngwenyi: “Kwamba umwenemwene chipwe musono, ha mashimbu amwe nakufuluka ni uli.” Alioze, Yehova kanazange hanga tupwe akwa kushimbika, nawa matukwasa kukumba. (Iza. 41:10; 1 Timo. 6:11) Iye mahasa ‘kutupwisa angunu’ ni ‘kutujikijisa.’ (1 Petu. 5:10) Ngwe postolo Paulu, ha kupalika cha mashimbu ni yetu mutuhasa kwimbulula ‘kushimbika ni umbovu wa Kristu’.—2 Kori. 10:1.

^ kax. 2 Majina amwe kapwa kwalumuna.