Onlad karga

Onlad saray karga

Inkaulimek—Akin et Balibali Itan ya Ugali?

Inkaulimek—Akin et Balibali Itan ya Ugali?

“Manlapud inkaugaw ko, mabaing ak la,” so kuan nen Sara, * “kanian anggapoy tiwalak ed sarilik. Naiilang ak no kaibak iray totoon malabir tan ipilit day opinyon da. Say labalabay kon kaiba et saramay mauyamo tan mapaabeba. Agak naiilang kanian naibagak so amin ya naliliknak tan problemak. Ontan iray kakaarok.”

Nanengneng ed imbaga nen Sara ya mas labay tayon kaiba iray totoon mauyamo o maulimek. Labalabay met nen Jehova iray ontan ya totoo. Bibilinen itayo na Biblia: “Isulong yo so . . . inkaulimek.” (Col. 3:12) Anto so inkaulimek? Panon itan ya impanengneng nen Jesus? Tan akin ya mas maliket tayo no maulimek tayo?

ANTO SO INKAULIMEK?

Say maulimek ya too et kalmado, ta mareen so bilay to. Anggano makapaingongot so situasyon tan amayamay so problema to, mauyamo nin siansia so panagtrato tod arum. Tan sarag ton kontrolen so sarili to.

Say amta na arum no maulimek ka, makapuy ka. Balet tua kasi itan? Andi. Say Griegon salita ya inusar parad “inkaulimek” et ontutukoy ed maatap ya kabayo ya apaamo. Anggano inmamo la, ag-abawasan so biskeg to. Ontan itayo met, no maulimek tayo, agtayo makapuy. Diad tua, mabiskeg tayo ta sarag tayon kontrolen so sarili tayo tan agtayo mikolkol ed arum.

‘Agko nakontrol so sarilik ta onia ak lan talaga,’ ompan ontan so ibaga na arum. Mipepetang so ulo na totoo natan tan ag-ira makankaanos, kanian mainomay tayon naalisan na ontan ya ugali. (Roma 7:19) Balet no mansagpot tayon umanen so ugali tayo tan diad tulong na masanton espiritu nen Aman Jehova, sarag tayoy magmaliw ya maulimek. (Gal. 5:22, 23) Antoy maabig ya resulta no maulimek tayo?

Labalabay ka na totoo no maulimek ka. Singa imbaga nen Sara, mas relaks tayo no say kaiba tayo et maulimek iran totoo. Say sankaabigan ya alimbawa et si Jesus ta mauyamo tan maomaong ed arum. (2 Cor. 10:1) Anggan saray ugugaw et labalabay day onasingger ed si Jesus, anggano agda ni kabat.​—Mar. 10:13-16.

No maulimek tayo, agtayo nasakitan so arum kanian agtayo nakonsiensia. Say toon maulimek et ag-onsyodot o agmamasnok a tampol. (Pro. 16:32) Maal-alwar pian agto nasakitan so liknaan na arum, lalo la ray inad-aro to, kanian anggapoy pakakonsiensiaan to. Naiwasan sirin so barongan tan sakit na liknaan no maulimek tayo.

ALIGEN TAYOY INKAULIMEK NEN JESUS

Anggano dakel so gagawaen nen Jesus, maulimek nin siansia. Nen wadiad dalin si Jesus, anengneng to ya dakdakel so mairap-bilay tan pakaskasi ira. Amta to ya kaukolan day nainawaan. Seguradon aliketan ira nen imbaga nen Jesus ed sikara: “Dago kayod siak, . . . ta mauyamo tan mapaabeba ak.”​—Mat. 11:28, 29.

Panon tayon naalig so inkaulimek nen Jesus? Maabig no basaen tayo so Biblia pian naaralan tayo no panon so impantrato nen Jesus ed saray totoo tan no antoy ginawa to ed saray mairap a situasyon. Kanian no bilang ta walay situasyon ya mairap so mansiansian mauyamo, naalig tayoy Jesus. (1 Ped. 2:21) Akin et maulimek si Jesus? Imanoen tayoy taloran rason.

Mapaabeba si Jesus. Imbaga nen Jesus ya sikatoy “mauyamo tan mapaabeba.” (Mat. 11:29) Diad Biblia, mabetbet ya kaiba na salitan inkauyamo odino inkaulimek so salitan inkamapaabeba, ta mankonektaan iratan. (Efe. 4:1-3) Akin ey?

No mapaabeba tayo, agtayo pinunuyan so amin ya ibaga o gawaen na arum tan agtayo masyadon sensitibo. Antoy reaksion nen Jesus nen papalsaan dan “masiba” tan “mainum na alak”? Ag-amasnok, impanengneng tod saray gagawaen to ya aliwa so ibabaga da. Tan imbaga to ya ‘say karunongan et napaneknekan ed saray gawa.’​—Mat. 11:19.

Antoy gawaen mo no walay manbalaw ed sika lapud kolor mo, relihyon mo, pamilyam, odino lapud agka akapanaral? Oniay imbaga nen Peter ya elder ed South Africa: “No walay narengel kon makapasyodot, say iisipen ko, ‘Anto kasi gawaen nen Jesus no wadia?’” Inyarum to: “Kanian agko la pinunuyan so amin ya ibabaga na totoo.”

Sankanonot nen Jesus ya aliwan perpekto iray totoo. Labay na saray disipulo nen Jesus ya gawaen so duga. Balet no maminsan et agda itan nagagawaan ta ag-ira perpekto. Singa bilang, diad samay labi antis ya ompatey si Jesus, imbaga to ed si Pedro, Santiago, tan Juan ya ag-ira onuugip. Balet ta akaugip ira. Pero agnampasnok si Jesus. Amta to ya labalabay day mansiansian aliing, balet lapud mabanal la ra, akaugip ira.​—Mat. 26:40, 41.

Si Mandy et sakey a sister ya datin mabalaw ed saray agagi, balet natan et gagawaen toy anggaay nayarian ton aligen so inkaulimek nen Jesus. Imbaga to: “Lanang kon iisipen ya amin tayo et aliwan perpekto, tan say nenengnengen ko la et say maabig ya ugali na arum ta atan met so nenengnengen nen Jehova.” Singa si Jesus, no sankanonot tayo ya aliwan perpekto so arum, seguradon nipanengneng tayo met so inkaulimek.

Nanmatalek si Jesus ed Dios. Nen wadiad dalin si Jesus, sikatoy hinusgaan na totoo, ininsulto da, tan pinairap da ni ingen. Agbalet binmawi tan nansiansian maulimek lapud “inmatalek toy sarili to ed samay matunong ya ukom.” (1 Ped. 2:23) Amta nen Jesus ya sikatoy tulongan na Ama to pian naanosan to iratan, tan diad dugan panaon, si Jehova la so akauley ya ombales ed mauges ya ginawa ra.

No walay aliwliwan ginawa na arum ed sika, ompan makapasnok ka tan manggawa ka na paraan pian makabawi ka. Balet no ontan so gawaen mo, ompan onloor laingen so situasyon. Lanang tayo sirin ya nonoten iyan ibabaga na Biblia: “No say too et manpapasnok, agto nipatnag so inkatunong na Dios.” (Sant. 1:20) Anggano walay rason tayon manpasnok, kontrolen tayoy liknaan tayo. Ta no andi, ompan makagawa tayo laingen na aliwa, ta agtayo perpekto.

Si Cathy ya sister ed Germany et oniay iisipen to dati, ‘No agmo ilaban so karapatan mo, pakaskasi ka!’ Anguman so panag-isip to nen naaralan toy manmatalek ed si Jehova. “Agko la iisipen natan ya kaukolan kon lanang ya idepensay sarilik,” so imbaga to. “Agko la iisipen so ombales, ta si Jehova lay akauley.” No walay nanggawa ed sika na aliwa, alig moy Jesus ya nansiansian maulimek lapud nanmatalek ed Dios.

“MALIKET IRAY MAUYAMO”

Panon ya makatulong so inkaulimek ed mairap iran situasyon?

Imbaga nen Jesus ya no labay tayoy magmaliw ya maliket, kaukolan ya maulimek odino mauyamo tayo. “Maliket iray mauyamo,” so kuan to. (Mat. 5:5) Imanoen no panon ya makatulong so inkaulimek ed sarayan situasyon.

Makatulong so inkaulimek no walay problema na sanasawa. “Wala ray ansasakit ya nibabagak ed asawak, pero agko gagagalaen,” so inamin nen Robert ya taga Australia. “No nibalikas ko la, agko la nababawi. Aliwliway liknaan ko ta amtak ya asakitan koy asawak.”

“Amin tayo et naynay a nalilingo” ed panagsalita tayo, tan nayarin panlapuan itan na problema na sanasawa. (Sant. 3:2) No ontan so nagawa, makatulong so inkaulimek ta pian mansiansia tayon kalmado tan nakontrol tayoy dila tayo.​—Pro. 17:27.

Inaral nen Robert ya pakalmaen tan kontrolen so sarili to. Antoy resulta? “Natan no walay agmi pantatalosan nen misis ko, kokontrolen koy sarilik pian agak onsyodot. Dedengelen kon maong tan mauyamoy pitotongtong ko, kanian mas maliket lay ulopan mi natan.”

No maulimek ka, mainomay moy mibagay ed arum. Ngalngali anggapoy kaaro na saramay totoon mipepetang so ulo ra. Balet no maulimek tayo, ‘mansiansia so pankakasakey tayo.’ (Efe. 4:2, 3) Oniay imbaga nen Cathy ya abitla nen niman: “Lapud inaral koy magmaliw ya maulimek, naaralan koy miulop ed nanduruman totoo, anggan saramay mairap ya pibagayan.”

Mareen so bilay tayo no maulimek tayo. Ibabaga na Biblia ya say inkaulimek tan kareenan et kaiba ed “karunongan a manlalapud tagey.” (Sant. 3:13, 17) Say maulimek a too et ‘kalmadoy puso to.’ (Pro. 14:30) Oniay imbaga nen Martin ya resulta nen naaralan toy magmaliw ya maulimek: “Mapalugar ak la natan tan agko la ipipilit so labay ko, kanian mas mareen la natan so bilay ko tan maliket ak.”

Siempre, aliwan mainomay so magmaliw ya maulimek. “Diad tua,” so inkuan na sakey a brother, “no maminsan et onsasabo nin siansia so dalak.” Balet agtayo lilingwanan ya lanang itayon tutulongan nen Jehova ya magmaliw ya maulimek. (Isa. 41:10; 1 Tim. 6:11) Sikato so ‘mangipasal’ tan ‘mamabiskeg ed sikatayo.’ (1 Ped. 5:10) Agmabayag, singa si apostol Pablo, naalig tayo so “inkaulimek tan kaabigan na Kristo.”​—2 Cor. 10:1.

^ par. 2 Sinalatan so arum a ngaran.