Sara * sutiyoq hermanan willakun: “Noqaqa manchalin kani jinaspapas manchakunin ima ruwaytapas. Chaymi mana juñukunichu ratulla phiñakuq runakunawanqa, llamp’u sonqo, juch’uyaykukuq runakunawanmi ichaqa sumaqta parlarini. Chhayna runakunawanqa rimallanipunin imayna sientekusqaymanta ima sasachakuyniykunamantapas. Llamp’u sonqo runakunaqa allin amigokunan kanku”.

Saraq willakusqanmi rikuchiwanchis llamp’u sonqo kayqa allinpuni kasqanta. Jehová Diospas ancha allinpaqmi qhawarin llamp’u sonqo runakunata. Simin qelqapin khaynata niwanchis: “P’achakuychis [...] llamp’u sonqo kaywan”, nispa (Col. 3:12). ¿Iman llamp’u sonqoyoq kay? ¿Imaynatan Jesús llamp’u sonqoyoq kasqanta rikuchiran? ¿Imaynatan llamp’u sonqoyoq kay yanapawasunman kusisqa kausananchispaq?

Llamp’u sonqoyoq runakunaqa thajpin kausanku, sumaq sonqowantaqmi jujkunatapas qhawarinku. Jinaspapas llamp’u sonqoyoq runakunaqa sumaqllatan ima sasachakuytapas allichanku, manan cuerponkuwanchu kamachikunku.

Llamp’u sonqo runakunaqa mana manchakuqmi kanku. Griego simipin “llamp’u sonqo” kayta tupachin mansoyachisqa caballowan. Mansoyasqa caballoqa manañan salqachu chaywanpas kallpanqa kaqllan kashan, chaymi mana manchakunchu. Llamp’u sonqo runaqa, ñaupaqpi salqa jinaña karan chaypas mansoyachisqan otaq llamp’u sonqo kapuspan sumaqta jujkunawan kausapun.

Yaqapaschá llamp’u sonqo kayqa sasa kanman. ¿Imarayku? Millay runakuna ukhupi tiyasqanchisrayku (Rom. 7:19). Chaymi llamp’u sonqo runa kananchispaqqa kallpachakunanchis. Chaypaqqa Jehová Diospa santo espiritunmi yanapawasun (Gál. 5:22, 23). ¿Imaraykun kallpachakunanchis llamp’u sonqo kananchispaq?

Llamp’u sonqo kaytan jujkunaqa allinpaq qhawarinku. Sara nisqan jina anchatan kusikunchis llamp’u sonqo runakunawan kaspaqa. Jesuspas sumaq llamp’u sonqon karan (2 Cor. 10:1). Chaymi wawakunapas Jesuswan kayta munaranku, manaña payta reqsirankuchu chaypas (Mar. 10:13-16).

Llamp’u sonqo kaspaqa kusisqan jujkunawan kausasunchis. Llamp’u sonqo kaspaqa manan usqhayllachu imamantapas phiñakusunchis (Prov.  16:32). Llamp’u sonqo kaspaqa kallpachakusunmi jujkunata ama rimasqanchiswanpas ruwasqanchiswanpas k’irinanchispaq, chhaynapin thajpi kausasunchis.

Imaymana ruwanayoqña Jesús karan chaypas, payqa llamp’u sonqopunin karan. Chay tiempopi runakunaqa imaymana sasachakuykunapin tarikuranku, chaymi Jesusqa niran: “Noqaman jamuychis, [...] noqaqa llamp’u sonqon kani, k’umuykukuq sonqoyoqtaqmi kanipas”, nispa. Chay nisqanwanqa anchatachá kusikuranku (Mat. 11:28, 29).

¿Imaynatan Jesús jina llamp’u sonqo kasunman? Ñaupaqta, Bibliata estudiaspa, chaypin yachasunchis imaynatas Jesús runakunata sumaqta uyariran qhawariran chayta. Iskaypi, ima sasakuykunaña kaqtinpas Jesús jina llamp’u sonqo kananchispaq kallpachakuspa (1 Ped. 2:21). Kunanmi yachasun Jesús jina llamp’u sonqo kanapaq kinsa yanapaykunamanta.

Jesusqa juch’uyaykukuqmi karan. Chaymi niran: “Noqaqa llamp’u sonqon kani, k’umuykukuq sonqoyoqtaqmi kanipas”, nispa (Mat. 11:29). Bibliaq nisqa jina llamp’u sonqo kanapaqqa k’umuykukuqmi kananchis (Efes. 4:1-3). ¿Imarayku?

Juch’uyaykukuq kaymi yanapawasun ama noqallanchispi piensananchispaq, nitaq ratulla imamantapas phiñakunanchispaq. Chaytan Jesuspas ruwaran. Juj kutinmi payta niranku: “Payqa rajrapun, machaqmi”, nispa. ¿Imatan Jesús ruwaran? Payqa manan phiñakuranchu, aswanpas imayna kausasqanwanmi rikuchiran llamp’u sonqo kasqanta. Chaymi niran: “Runaqa imatapas allinta ruwasqanwanmi rikuchinqa yachayniyoq kasqanta”, nispa (Mat. 11:19).

Pipas maymanta kasqanchisrayku otaq imayna kasqanchismanta mana allinta rimanman chayqa, kallpachakunanchismi llamp’u sonqowan kutichinanchispaq. Sudáfrica ladomanta Peter sutiyoq umalliqmi nin: “Pipas mana allinta noqamanta rimaqtinqa piensanin imaynatas Jesús kutichinman karan chayta”, nispa. Nillantaqmi: “Kunanqa manan noqallapichu piensani”, nispa.

Jesusqa yacharanmi juchasapa runakuna kasqanchista. Jesuspa qatikuqninkunaqa allin sonqo runakunan karanku, chaywanpas imaymanapin pantaranku. Manaraq Jesús wañushaqtinmi Pedropas Santiagopas Juanpas mana Jesusta kallpacharankuchu nitaq yanaparankupaschu, chaychá Jesusqa niran: “Sonqoqa munallanpunin, cuerpon ichaqa mana kallpayoq”, nispa (Mat. 26:40, 41). Jesusqa yacharanmi qatikuqninkuna pantaq runa kasqankuta, chaymi mana phiñakuranchu paykunawanqa.

Yachasun Mandy iñiqmasinchismanta. Payqa allinta, usqhayllata imapas ruwakunantan munaq. Kunanmi ichaqa kallpachakushan Jesús jina llamp’u sonqo kananpaq, chaymi nin: “Yuyarinin llapa runapas juchasapa kasqanchista, chaymi kallpachakuni Jehová Dios jina runakunaq allin ruwasqankuta astawanqa qhawanaypaq”, nispa. Mandy iñiqmasinchisqa Jesús jinan khuyapayakuywan runakunata qhawarin. Mandy iñiqmasinchis jinan noqanchispas kallpachakunanchis Jesús jina llamp’u sonqo kananchispaq.

Jesusqa Jehová Diospin confiaran. Jesustaqa mana chanintan ruwaranku kay pachapi kashaqtinqa. Paymantaqa mana allintan piensaranku, ch’eqnikuranku, maqaranku ima. Chaywanpas payqa llamp’u sonqollapunin karan. Bibliaq nisqan jina, ‘payqa chaninta juzgaq juezmanmi qaqata jap’ipakuran’ (1 Ped. 2:23). Jesusqa yacharanmi Jehová Dios yanapananta, mana chaninta ruwaqninkunatapas tiempollanpi castigananta.

Pipas mana chaninta ruwawaqtinchisqa yaqapaschá phiñakuspa mana allinta piensaspa imatapas ruwasunman. Biblian chaymanta niwanchis: “Runaq phiñakuyninqa manan Diospa chanin kaynintachu apamun”, nispa (Sant. 1:20). Mana chaninta pipas ruwawaqtinchisqa yaqapaschá juchasapa runa kasqanchisrayku phiñakusunman.

Alemania nacionmanta Cathy iñiqmasinchisqa mana ima ninas karan, mana allinta ruwaqtinkupas pay kikinsi justiciata ruwayta munaq. Ichaqa chhayna piensasqantan cambiapuran, jinaspa Jehová Diospi confiaran. Paymi nin: “Kunanqa yachanin Jehová Dioslla imatapas allichananta, chaymi llamp’u sonqo kaspa kunanqa kusisqa kashani”, nispa.  Pipas mana chaninta ruwawaqtinchisqa, Jesús jinan Jehová Diospi confiananchis, chaymi yanapawasun llamp’u sonqo kananchispaq.

Jesusmi niran llamp’u sonqo kaspalla kusisqa kausananchista. Chaymi niran: “Kusisqa kachunku llamp’u sonqoyoqkunaqa”, nispa (Mat. 5:5). Llamp’u sonqo kayqa kaykunapin yanapawanchis.

Familiapi allinta kausananchispaq. Australia ladomanta Robert iñiqmasinchismi nin: “Mayninpiqa mana piensaspan imatapas rimaq kani chaywanmi esposayta k’iriq kani, manataqmi chay rimasqaytaqa allichayta atiqchu kani. Chaymi esposayta k’irisqaymanta llakisqa sientekuq kani”, nispa.

Bibliaq nisqan jina, “llapanchispas pantanchispunin imallapipas”. Mayninpiqa yaqapaschá mana piensaspa rimasqanchisrayku casado kausayninchispi sasachakuypi tarikusunman (Sant. 3:2). Llamp’u sonqo kaymi yanapawanchis imatapas allinta piensaspa rimananchispaq (Prov. 17:27).

Robert iñiqmasinchismi kallpachakuran llamp’u sonqo kananpaq, allinta piensaspa imatapas rimananpaq. Paymi nin: “Kunanqa ima sasachakuypiña esposaywan tarikuqtiypas, kallpachakunin tukuy yuyaywan payta uyarinaypaq, llamp’u sonqo kanaypaq, ama usqhaylla phiñakunaypaq ima. Chaymi yanapawan esposaywan kusisqa kausakunaypaq”, nispa.

Jujkunawan allinpi kausananchispaq. Imallamantapas ratu phiñakuqkunaqa mana amigokunayoqmi kanku. Llamp’u sonqo kaqkunan ichaqa “jujkuna-jujkunawan” sumaqta kausanku (Efes. 4:2, 3). Cathy iñiqmasinchismi nin: “Sasaña jujkunawan rimay kanman chaypas, llamp’u sonqo kanaypaqmi kallpachakuni, chaymi yanapawan jujkunawan kusisqa kausanaypaq”, nispa.

Thajpi kausananchispaq. Biblian tupachin llamp’u sonqo kayta ‘janaq pachamanta jamuq yachaywan’ thaj kaywan ima (Sant. 3:13, 17). Llamp’u sonqo runaqa manan nishutachu imamantapas llakikun (Prov. 14:30). Martin iñiqmasinchismi kallpachakuran llamp’u sonqo kananpaq, chaymi nin: “Kunanqa kallpachakunin jujkunata allinta uyarinaypaq, ama usqhaylla phiñakunaypaq ima, chaymi yanapawan kusisqa thaj ima sientekunaypaq”, nispa.

Llapanchispas anchatan kallpachakunanchis llamp’u sonqo kananchispaqqa. Juj iñiqmasinchismi nin: “Mayninpiqa yawarniyraqmi q’oñirin phiñakuqtiyqa”, nispa. Chhaynaña kasunman chaypas Jehová Diosmi yanapawasun llamp’u sonqo kananchispaq (Is. 41:10; 1 Tim. 6:11). Paymi yachachiwasun, kallpatataq qowasun cambiananchispaq (1 Ped. 5:10). Chhaynapin Pablo jina, “Cristoq [...] llamp’u sonqo sumaq sonqo” kayninta qatikusun (2 Cor. 10:1).