Awˬ lawn awˬ tanˇ hkʼa gaˬ hteˇ lehˍ kʼai tuˬ

Awˬ hkʼaˇ lonˉ maˬ teˇ hpaˍ cawˬ taˍ ve liꞈ mehˆ hpfuhˇ lo hteˇ lehˍ kʼai tuˬ

Awˬ Lawn 21

Gʼuiˬ sha peꞈ laˇ ve laꞈ shawnˍ htaꞈ nawˬ awˬ hpfuhˇ shiˍ˗aw laˇ?

Gʼuiˬ sha peꞈ laˇ ve laꞈ shawnˍ htaꞈ nawˬ awˬ hpfuhˇ shiˍ˗aw laˇ?

‘Ngaˬ ve [Yaˬhoˉvaˬ]˗oˬ, nawˬ lehˬ ngaˬ hui awˬ pon kanˉ laiˉ ceuˬ te laˇ taˍ peuˬ. Nawˬ lehˬ, ngaˬ hui awˬ pon anˇ tuˬ uiˍ ve kanˉ laiˉ ceuˬ te laˇ taˍ peuˬ.’—CHIˇ MVUH VE 40:5.

KʼA MUIˬ HKAWˇ 5 Gʼuiˬ sha te ve kanˉ anˇ tuˬ hpehꞈ ve

HENˇ TUˬ VE TEˇ HPAˍ *

1-2. Chiˇ mvuh ve liꞈ 40:5 hkʼaw kʼoˆ taˍ ve hkʼe, Yaˬhoˉvaˬ ngaˬ hui htaꞈ aˬ htoꞈ ma laꞈ shawnˍ peꞈ laˇ ve le? Leh aˬ htoꞈ ma pa taw ngaˬ hui awˬ lawn chi htaꞈ henˇ cawˇ ve le?

 Yaˬhoˉvaˬ lehˬ piˇ gaˇ puiˉ ve yoˬ. Yawˇ ngaˬ hui htaꞈ aˬ htoꞈ ma laꞈ shawnˍ peꞈ laˇ ve dawˇ nyi sheˍ. Gʼuiˬ sha miˬ guiˬ htaꞈ hpanˍ leh ngaˬ hui htaꞈ daꞈ jaˇ ve yehˬ cawˬ tcuh laˇ ve, Gʼuiˬ sha ngaˬ hui htaꞈ anˇ lawꞈ lawꞈ ve uˉ nawꞈ nehˆ cawˬ tcuh laˇ ve, leh awˬ hpfuhˇ hkʼaˆ jaˇ ve laꞈ shawnˍ Liꞈ hpu Gʼuiˬ sha ngaˬ hui htaꞈ kaꞈ peꞈ laˇ ve yoˬ. Yaˬhoˉvaˬ awˬ hpfuhˇ hkʼaˆ jaˇ ve laꞈ shawnˍ 3 ceuˬ ngaˬ hui htaꞈ peꞈ laˇ ve pa taw, chehˇ kuiˬ cawˬ ve, dawˇ nyi puiˉ ve leh tawˇ yaw gʼa ve, ngaˬ hui a shaꞈ teꞈ kuiˬ a yeˇ uiˍ ve na hkawˇ htaꞈ hkʼawꞈ laˇ gʼa ve yoˬ.—Chiˇ mvuh ve 40:5 gʼaw sheˍ.

2 Awˬ lawn chi ve hkʼaw ngaˬ hui laꞈ shawnˍ 3 ceuˬ htaꞈ teˇ geh henˇ tuˬ yoˬ. Laꞈ shawnˍ chi ve htaꞈ caˉ daꞈ ve ngaˬ hui hkʼa dehꞈ dawˇ nyi htaˇ, ngaˬ hui awˬ hpfuhˇ shiˍ leh hpanˍ shehˍ hpaˇ Yaˬhoˉvaˬ ha lehˬ tuˬ te piˇ gaˇ ve yoˬ. (Hpeuꞈ maˍ ve 4:11) A shaꞈ teꞈ ve yawˇ hkʼaˇ yawˇ cawˬ la gʼa ve tehꞈ yonˍ ve chaw htaꞈ ngaˬ hui awˬ hkʼaˇ ca leh kʼoˆ maˍ piˇ gʼa ve yoˬ.

MIˬ GUIˬ DAꞈ JAˇ

3. Aˬ htoꞈ ma te miˬ guiˬ lehˬ awˬ nu ve meuꞈ keu shiˍ aꞈ kehˉ daꞈ jaˇ ve le?

3 Gʼuiˬ sha miˬ guiˬ htaꞈ hpanˍ leh ngaˬ hui htaꞈ chehˇ tcuh laˇ ve pa taw, yawˇ ve cuˇ yiˍ htaꞈ hkʼa tawˍ lehˆ gʼa mawˬ ve yoˬ. (Roˉmaꞈ 1:20; Heˍbrehˇ 3:4) Meuꞈ keu shiˍ teˇ shiˍ ceh mvuhˇ nyi htaꞈ caw ve maˇ heˆ. Chaw yaˇ a shaꞈ teꞈ chehˇ gʼa tuˬ miˬ guiˬ hkʼoˆ teˇ ceuˬ le le awˬ shaˉ daꞈ jaˇ ve pa taw, miˬ guiˬ lehˬ awˬ nu ve meuꞈ keu shiˍ aꞈ kehˉ daꞈ jaˇ.

4. Aˬ htoꞈ ma te Gʼuiˬ sha miˬ guiˬ htaꞈ cuˇ yiˍ cawˬ ve hkʼaw hpanˍ taˍ ve tehꞈ ngaˬ hui kʼoˆ gʼa ve le? Tawˇ pa haˉ kʼoˆ maˍ laˇ sheˍ.

4 Laˇ tsuhˇ laˉ shaˆ gʼuiˬ awˬ kʼaw ji heuˇ shan hpawˇ teˇ hkeh hkʼaw chaw hkʼa biˇ chehˇ taˍ ve lehˬ miˬ guiˬ htaꞈ tehˆ taˍ ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, chaw yaˇ te taˍ ve heuˇ shan hpawˇ leh miˬ guiˬ peun daꞈ ve laiˉ ceuˬ cawˬ ve yoˬ. Tawˇ pa haˉ te kʼo, awˆsiˍcenˇ, (oxygen) caˇ tuˬ, iˉ kaˆ dawˬ tuˬ, yawˇ hui hkʼaˇ yawˇ hui gʼa te ve kʼo, heuˇ shan hpawˇ hkʼaw ve chaw a shaꞈ hkʼaˬ hkʼe maw teꞈ chehˇ gʼa tuˬ ve htaꞈ dawˇ nyi sheˍ. Maˇ daꞈ ve awˬ ceuˬ hkʼa peu˗eˬ laˇ tsuhˇ laˉ shaˆ gʼuiˬ hkʼaw gʼawˆ baˬ maˇ gʼa ve pa taw, heuˇ shan hpawˇ hkʼoˆ gʼa teh taˍ ve yoˬ. Chaw teˇ gʼaˇ kaꞈ heuˇ shan hpawˇ chi ve hkʼaw chi maw maw maˇ chehˇ gʼa taˬ hehˉ. Yaꞈ hkʼaˇ, miˬ guiˬ lehˬ chaw yaˇ leh to nuˇ to shaˆ laiˉ hinˉ lanˬ hkeh teꞈ chehˇ gʼa ve yoˬ. Awˆsiˍcenˇ, caˇ tuˬ, leh iˉ kaˆ ngaˬ hui a shaꞈ teꞈ chehˇ gʼa tuˬ miˬ guiˬ hkʼoˆ yawˇ hkʼaˇ yawˇ tawˆ la gʼa ve yoˬ. Ngaˬ hui chi ve teˇ hpaˍ hkʼaˬ htaˆ kaꞈ gʼa ve yoˬ. Maˇ daꞈ ve awˬ ceuˬ hkʼa peu˗eˬ miˬ guiˬ hkʼoˆ cawˬ sheˍ ve htawˇ, miˬ guiˬ daꞈ jaˇ leh chaw yaˇ a shaꞈ teꞈ chehˇ gʼa sheˍ. Chi hkʼaˬ hkʼe te hpehꞈ gʼa ve le? Miˬ guiˬ hkʼoˆ lo baˬ taˍ ve awˬ ceuˬ htaꞈ kʼawꞈ yehˇ gʼa tuˬ Yaˬhoˉvaˬ hpanˍ taˍ ve yoˬ. Chi teˇ hkui iˉ kaˆ shaˆ taˆ˗e leh kʼawꞈ yaꞈ la ve, awˆsiˍcenˇ, daꞈ jaˇ ve hkʼaw hpanˍ taˍ ve htaꞈ teˇ geh henˇ tuˬ yoˬ.

5. Awˆsiˍcenˇ hkʼaˬ hkʼe hpehꞈ ve le? Leh awˬ lawn chi aˬ htoꞈ ma htawˆ hkanˍ laˇ taˍ ve le?

5 Awˆsiˍcenˇ lehˬ chaw yaˇ leh to nuˇ to shaˆ loˍ ve awˬ ceuˬ hpehꞈ ve yoˬ. Teˇ hkʼawꞈ ve miˬ guiˬ hkʼoˆ a shaꞈ teꞈ ve awˬ ceuˬ hkʼa peu˗eˬ awˆsiˍcenˇ laiˉ lanˬ kiˇ loˇ gʼawˬ keu ve yoˬ. Chi ve hkʼa shuˍ shuˍ a shaꞈ teꞈ ve awˬ ceuˬ kaꞈ awˬ to hkʼaw maˇ daꞈ ve awˬ shaˉ tawˆ la ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, miˬ guiˬ hkʼoˆ lo a shaꞈ teꞈ ve, awˆsiˍcenˇ maˇ yehˇ peuˬ jaw. Leh miˬ guiˬ hkʼoˆ “maˇ daꞈ ve” awˬ shaˉ htaꞈ maˇ shuˍ. Aˬ htoꞈ ma te chi hkʼe hpehꞈ ve le? Awˆsiˍcenˇ mvuhˇ haw awˬ shaˉ cawˬ gʼa tuˬ suhˆ cehˬ uiˍ ve i ve htaꞈ Yaˬhoˉvaˬ hpanˍ taˍ ve yoˬ. Awˆsiˍcenˇ ve awˬ lawn Tcuh yaˇ liꞈ 17:24, 25 hkʼaw kʼoˆ taˍ ve awˬ tehˬ hpehꞈ ve yoˬ. Choˬ kaˬ lo kʼoˆ ve, Gʼuiˬ sha lehˬ “chaw hkʼa peu˗eˬ htaꞈ a shaꞈ teꞈ piˇ leh, teˇ ceuˬ le le piˇ ve yoˬ.”

6. Iˉ kaˆ shaˆ taˆ˗e leh kʼawꞈ yaꞈ la ve hkʼaˬ hkʼe hpehꞈ ve le? Leh chi hkʼaˬ hkʼe kʼoˆ gaˇ ve le? (Awˇ ceˍ awˇ fa “ Iˉ kaˆ shaˆ taˆ˗e leh kʼawꞈ yaꞈ la ve chi Yaˬhoˉvaˬ geh laˬ ve laꞈ shawnˍ hpehꞈ ve.”)

6 Miˬ guiˬ lehˬ keunˍ lawꞈ cawˇ lawꞈ cawˬ gʼa ve pa taw, iˉ kaˆ cawˬ gʼa ve yoˬ. Miˬ guiˬ mvuhˇ nyi paˇ lo neˇ ve kʼo, iˉ kaˆ feˍ kʼai leh miˬ guiˬ goˇ jaˇ ve pa taw, a shaꞈ teꞈ ve awˬ ceuˬ kaꞈ chehˇ maˇ gʼa. Yaꞈ hkʼaˇ, miˬ guiˬ mvuhˇ nyi htaꞈ vuiˇ ve kʼo, miˬ guiˬ hkʼoˆ lo a ngeu diˬ lonˉ tiˉ hpehꞈ tuˬ yoˬ. Yaˬhoˉvaˬ keunˍ lawꞈ cawˇ lawꞈ ve chi hkʼe ve cawˬ tuˬ hpanˍ taˍ ve pa taw, iˉ kaˆ shaˆ taˆ˗e leh kʼawꞈ yaꞈ la ve lehˬ a shaꞈ teꞈ ve awˬ ceuˬ chehˇ gʼa tuˬ ga piˇ ve yoˬ. Mvuhˇ nyi lehˬ laˇ tsuhˇ laˉ shaˆ gʼuiˬ hkʼaw ve iˉ kaˆ, leh miˬ guiˬ hkʼoˆ ve iˉ kaˆ, haw tuˬ te piˇ leh awˬ shaˉ mvuhˇ naw ma hkʼoˆ taˆ˗e leh moˬ hpehꞈ ve yoˬ. Teˇ hkʼawꞈ ve hkʼaw iˉ kaˆ shaˉ laiˉ lanˬ leˆ mvuhˇ nyi chawꞈ taˆ˗e ve yoˬ. Iˉ kaˆ shaˉ mvuhˇ naw ma hkʼoˆ chawꞈ taˆ˗e htaˇ, mvuhˇ yeˬ leh a ngeu diˬ hpehꞈ tuˬ oˇ kaˬ lo 10 nyi hkʼe taw chehˇ ve yoˬ. Miˬ guiˬ hkʼoˆ lo iˉ kaˆ hkʼaˬ htaˆ kaꞈ cawˬ tuˬ Yaˬhoˉvaˬ hpanˍ taˍ ve yoˬ. Yaˬhoˉvaˬ cuˇ yiˍ cawˬ jaˇ leh kanˇ paˆ uiˍ jaˇ ve, chi hkʼa tawˍ lehˆ gʼa mawˬ ve yoˬ.—Yawˇbaˆ 36:27, 28; Cuˇ yiˍ piˇ ve 1:7.

7. Chiˇ mvuh ve liꞈ 115:16 hkʼaw kʼoˆ taˍ ve hkʼe, laꞈ shawnˍ htaꞈ awˬ hpfuhˇ shiˍ ve tehꞈ ngaˬ hui hkʼaˬ hkʼe ve awˬ hkʼaˇ hpeuꞈ maw piˇ gʼa ve le?

7 Miˬ guiˬ leh miˬ guiˬ hkʼoˆ daꞈ jaˇ ve awˬ ceuˬ teˇ hpaˍ htaꞈ ngaˬ hui hkʼaˬ hkʼe te awˬ hpfuhˇ shiˍ tuˬ le? (Chiˇ mvuh ve 115:16 gʼaw sheˍ.) Teˇ ceuˬ lehˬ Yaˬhoˉvaˬ hpanˍ taˍ ve awˬ ceuˬ htaꞈ hkʼa dehꞈ dawˇ nyi ve yoˬ. Awˬ ceuˬ chi htaꞈ pa taw, ngaˬ hui Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ teˇ nyi le le awˬ bon uiˍ jaˇ kʼoˆ piˇ gaˇ tuˬ te laˇ ve yoˬ. Ngaˬ hui ve awˬ vuiˬ te gʼa ve hkʼe te leh miˬ guiˬ chi htaꞈ daꞈ kehˬ ve haꞈ shaˉ tuˬ ngaˬ hui awˬ hpfuhˇ shiˍ ve tehꞈ hpeuꞈ piˇ ve yoˬ.

Uˉ NAWꞈ NEHˆ DAꞈ JAˇ

8. Aˬ htoꞈ ma te ngaˬ hui ve uˉ nawꞈ nehˆ anˇ lawꞈ lawꞈ ve hkʼaw hpanˍ taˍ laˇ ve tehꞈ kʼoˆ gʼa ve le?

8 Chaw yaˇ ve uˉ nawꞈ nehˆ lehˬ anˇ lawꞈ lawꞈ ve hkʼaw hpanˍ taˍ ve yoˬ. Nawˬ ve uˉ nawꞈ nehˆ hpanˍ taˍ ve hkʼe hpehꞈ la leh uˉ nawꞈ nehˆ hkʼaw ve she˗e (cells) teˇ miꞈ niꞈ ve hkʼaw laiˉ hinˉ she˗e cawˬ la gʼa ve yoˬ! Cuˇ yiˍ cawˬ paˍ kʼoˆ ve, chaw mawˇ ve uˉ nawꞈ nehˆ hkʼaw ve jawˬ caˆ laiˉ shehnˉ lanˬ she˗e hkʼe taw cawˬ ve yoˬ. Ngaˬ hui she˗e chi ve teˇ hpaˍ pawnˇ daꞈ ve kʼo, teˇ kiˇ loˇ hpaˆ cawˬ ve yoˬ. Uˉ nawꞈ nehˆ hkʼaw anˇ lawꞈ lawꞈ cawˬ ve teˇ hpaˍ htaꞈ teˇ geh nyi sheˍ.

9. Tawˇ yaw gʼa ve Gʼuiˬ sha geh laˬ ve laꞈ shawnˍ hpehꞈ ve tehꞈ aˬ htoꞈ ma te nawˬ yonˍ gʼa ve le?

9 Ngaˬ hui tawˇ yaw gʼa ve anˇ tuˬ cawˬ jaˇ. Nawˬ tawˇ yaw htaˇ aˬ htoꞈ ma hpehꞈ la ve htaꞈ dawˇ nyi sheˍ. Nawˬ tawˇ yaw tawˆ la ve teˇ hkawˇ le le ha tehˍ, kʼawˍ peˍ, mawꞈ kʼaw, paˇ kaˇ, nyi ma pui, nawˬ ve uˉ nawꞈ nehˆ lehˬ chi ve teˇ hpaˍ htaꞈ gʼa uˉ peunˍ ve yoˬ. Leh nawˬ tawˇ hkʼa tawˍ lehˆ yaw tawˆ la gʼa tuˬ, nawˬ ve awˬ gʼawˇ diˬ cawˇ ve hkʼaw gʼa te ve yoˬ. 2019 hkʼawꞈ htaˇ tawˇ yaw ve awˬ hkʼaˇ chaˬ nyi mawˬ ve, yaˇ ehˉ paw la gehˇ sheˍ htaˇ kaꞈ tawˇ yaw piˇ ve htaꞈ na gʼa ve yoˬ. Chaˬ nyi mawˬ ve chi lehˬ chaˬ nyi paˍ laiˉ gʼaˇ yonˍ ve ngaˬ hui teˇ gʼaˇ le le paw la gehˇ htaˇ kaˬ na gʼa leh chaw ceuˬ tawˇ hkawˇ henˇ gʼa ve yoˬ. Ngaˬ hui tawˇ yaw gʼa ve Gʼuiˬ sha geh laˬ ve laꞈ shawnˍ hpehꞈ ve tehꞈ hkʼa tawˍ lehˆ gʼa mawˬ ve yoˬ.—Tawˆ kʼai ve 4:11.

10. Tawˇ yaw ve Gʼuiˬ sha geh laˬ ve laꞈ shawnˍ hpehꞈ ve tehꞈ ngaˬ hui awˬ hpfuhˇ shiˍ ve hkʼaw hkʼaˬ hkʼe te hpeuꞈ maw piˇ gʼa tuˬ le?

10 A shaꞈ teꞈ ve yawˇ hkʼaˇ yawˇ cawˬ la gʼa ve tehꞈ yonˍ ve chaw htaꞈ ngaˬ hui ve yonˍ hkʼaˇ kʼoˆ maˍ piˇ gʼa tuˬ ve teˇ ceuˬ lehˬ, tawˇ yaw ve Gʼuiˬ sha geh laˬ ve laꞈ shawnˍ hpehꞈ ve tehꞈ ngaˬ hui awˬ hpfuhˇ shiˍ ve hkʼaw hpeuꞈ maw piˇ ve yoˬ. (Chiˇ mvuh ve 9:1; 1 Peˍtruˆ 3:15) A shaꞈ teꞈ ve yawˇ hkʼaˇ yawˇ cawˬ la gʼa ve tehꞈ yonˍ ve chaw, miˬ guiˬ leh a shaꞈ teꞈ ve awˬ lawn ngaˬ hui kaꞈ yonˍ tuˬ maˍ laˇ ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, ngaˬ hui Liꞈ hpu htaꞈ cuˇ leh na gaˇ ve chaw htaꞈ Yaˬhoˉvaˬ mvuhˇ naw ma leh miˬ guiˬ htaꞈ aˬ htoꞈ ma te hpanˍ ve ngaˬ hui yonˍ ve kʼoˆ maˍ piˇ ve yoˬ. Chi hkʼe te ve kʼo, mvuhˇ naw ma hkʼoˆ ve Awˬ pa ve awˬ meh htaꞈ ngaˬ hui haꞈ shaˉ gʼa ve yoˬ.—Chiˇ mvuh ve 102:25; Iˉsaˍyaˆ 40:25, 26.

11. Uˉ nawꞈ nehˆ daꞈ jaˇ ve te laˇ ve awˬ nu ve teˇ hkʼaˇ aˬ htoꞈ ma cawˬ sheˍ ve le?

11 Tawnˇ gʼa puiˉ ve lehˬ daꞈ jaˇ. Liꞈ bvuhꞈ paˍ teˇ gʼaˇ kʼoˆ ve, chaw yaˇ ve uˉ nawꞈ nehˆ lehˬ liꞈ kʼoˆ 20 lanˬ kʼoˆ hkʼaw bvuhꞈ taˍ ve hkʼe taw tawnˇ gʼa ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, chi aꞈ kehˉ kʼawꞈ tawnˇ gʼa tuˬ dawˇ law taˍ ve yoˬ. Chaw yaˇ tawnˇ gʼa puiˉ ve lehˬ awˬ nu ve a shaꞈ teꞈ ve awˬ ceuˬ htaꞈ hkʼaˬ hkʼe peun daꞈ ve le?

12. Chaw yaˇ dawˇ nyi puiˉ ve to nuˇ to shaˆ htaꞈ hkʼaˬ hkʼe peun daꞈ ve le?

12 Gʼuiˬ sha hpanˍ ve awˬ ceuˬ hkʼa peu˗eˬ hkʼaw chaw yaˇ ceh tiˉ, oˇ htaˇ hpehꞈ la jaw ve awˬ ceuˬ htaꞈ hkʼa dehꞈ dawˇ nyi leh henˇ yuˬ gʼa ve yoˬ. Chi ve ngaˬ hui htaꞈ daꞈ ve chaw hpehꞈ la tuˬ ga laˇ ve, ngaˬ hui ve dawˇ hkʼaˇ leh a shaꞈ teꞈ hkʼaˇ pa tuˬ kaꞈ ga laˇ ve yoˬ. (1 Kawˇrenˍhtuˆ 6:9-11; Kawˇlawˇsehˇ 3:9, 10) Awˬ tehˬ kʼo, aˬ htoꞈ ma cawˇ maˇ cawˇ ve ngaˬ hui ve dawˇ shiˍ puiˉ ve nyi ma fuiˍ daꞈ pehˬ daꞈ gʼa tuˬ ga laˇ ve yoˬ. (Heˍbrehˇ 5:14) Haꞈ pehnˇ ve, shu awˬ pon dawˇ nyi puiˉ ve, ha kʼaˉ puiˉ ve cawˬ tuˬ, ngaˬ hui henˇ gʼa ve tehꞈ hpeuꞈ maw piˇ ve yoˬ. Chi hkʼoˆ kaꞈ, Yaˬhoˉvaˬ ve hteˇ ve cawˇ ve htaꞈ ngaˬ hui henˇ yuˬ gʼa ve yoˬ.

13. Chiˇ mvuh ve liꞈ 77:11, 12 hkʼaw kʼoˆ taˍ ve hkʼe, tawnˇ gʼa ve Gʼuiˬ sha geh laˬ ve laꞈ shawnˍ hpehꞈ ve tehꞈ ngaˬ hui hkʼaˬ hkʼe yehˇ cawˇ ve le?

13 Tawnˇ gʼa ve Gʼuiˬ sha geh laˬ ve laꞈ shawnˍ hpehꞈ ve tehꞈ ngaˬ hui awˬ hpfuhˇ shiˍ ve hpeuꞈ maw piˇ ve teˇ ceuˬ lehˬ, oˇ htaˇ Yaˬhoˉvaˬ ngaˬ hui htaꞈ awˬ gʼaˇ peꞈ laˇ leh ga laˇ ve htaꞈ tawnˇ gʼa tcuh ve yoˬ. Chi hkʼe te ve lehˬ Gʼuiˬ sha awˬ gʼuˇ suhˍ hpawˇ ngaˬ hui htaꞈ kaꞈ ga laˇ gʼa ve tehꞈ yonˍ ve yoˬ. (Chiˇ mvuh ve 77:11, 12 gʼaw sheˍ. Chiˇ mvuh ve 78:4, 7) Awˬ nu ve teˇ hkʼaˇ lehˬ shu ngaˬ hui htaꞈ daꞈ ve awˬ ceuˬ te laˇ ve htaꞈ dawˇ nyi leh, yawˇ te ve awˬ ceuˬ htaꞈ awˬ hpfuhˇ shiˍ ve yoˬ. Chaˬ nyi tehˆ nyi paˍ laiˉ gʼaˇ kʼoˆ ve, awˬ hpfuhˇ shiˍ ve chaw lehˬ ha lehˬ ve yoˬ. Teˇ ceuˬ ceuˬ htaꞈ leunˇ tuˬ leuˆ yuˬ htaˇ, ngaˬ hui Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ henˇ yuˬ gʼa ve yoˬ. Tawˇ pa haˉ te kʼo, ngaˬ hui awˬ tehˬ awˬ na venˇ baˆ dawˇ hpfuhˆ ve kʼo, Yaˬhoˉvaˬ teˇ ceuˬ le le htaꞈ tawnˇ gʼa ve htawˇ, yawˇ ngaˬ hui htaꞈ venˇ baˆ hpehˇ laˇ leh ngaˬ hui te yaꞈ taˍ ve venˇ baˆ htaꞈ yawˇ maˇ tawnˇ. (Chiˇ mvuh ve 25:7; 130:3, 4) Shu ngaˬ hui htaꞈ maˇ daꞈ ve te laˇ htaˇ, Gʼuiˬ sha ngaˬ hui htaꞈ maˇ tawnˇ taˍ tcuh gaˇ.—Maꞈhtehˍ 6:14; Luˉkaꞈ 17:3, 4.

Yaˬhoˉvaˬ htaꞈ chiˇ mvuh tuˬ yawˇ geh laˬ ve laꞈ shawnˍ uˉ nawꞈ nehˆ htaꞈ yehˇ ve awˬ hpfuhˇ shiˍ ve tehꞈ hpeuꞈ maw piˇ ve (Awˬ tawn 14 nyi sheˍ) *

14. Ngaˬ hui ve uˉ nawꞈ nehˆ htaꞈ yehˇ leh laꞈ shawnˍ htaꞈ awˬ hpfuhˇ shiˍ ve tehꞈ hkʼaˬ hkʼe te hpeuꞈ maw piˇ gʼa tuˬ le?

14 Ngaˬ hui ve uˉ nawꞈ nehˆ htaꞈ yehˇ leh laꞈ shawnˍ peꞈ laˇ shehˍ hpaˇ Gʼuiˬ sha htaꞈ chiˇ mvuhˇ htaˇ, awˬ hpfuhˇ shiˍ ve tehꞈ hpeuꞈ maw piˇ ve yoˬ. Chaw teˇ hpaˍ hpaˍ laꞈ shawnˍ chi ve htaꞈ yehˇ leh, aˬ htoꞈ ma daꞈ ve maˇ daꞈ ve a shu yawˇ awˬ pon tiˉ dawˇ nyi tuˬ awˬ liˇ teh ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, Yaˬhoˉvaˬ hpanˍ taˍ laˇ ve pa taw, ngaˬ hui awˬ liˇ teh ve aꞈ kehˉ Yaˬhoˉvaˬ ve awˬ liˇ lehˬ daꞈ jaˇ. (Roˉmaꞈ 12:1, 2) Ngaˬ hui Gʼuiˬ sha ve awˬ liˇ awˬ hkʼaˇ htaꞈ yuˬ yehˇ htaˇ, a shaꞈ teꞈ kuiˬ kaꞈ ha lehˬ ve yoˬ. (Iˉsaˍyaˆ 48:17, 18) Ngaˬ hui ve dawˇ law kuiˬ lehˬ, ngaˬ hui htaꞈ hpanˍ shehˍ hpaˇ mvuhˇ naw ma hkʼoˆ ve Awˬ pa htaꞈ chiˇ mvuh ve lehˬ yawˇ ha lehˬ tuˬ te piˇ ve yoˬ.—Tawˇ naˉ ve 27:11.

LIꞈ HPU AWˬ HPFUHˇ HKʼAˆ JAˇ

15. Liꞈ hpu lehˬ Yaˬhoˉvaˬ geh laˬ ve laꞈ shawnˍ chaw yaˇ htaꞈ haꞈ ve tehꞈ hkʼaˬ hkʼe hpeuꞈ maw laˇ ve le?

15 Liꞈ hpu lehˬ Gʼuiˬ sha ngaˬ hui htaꞈ haꞈ ve hkʼaw peꞈ laˇ ve laꞈ shawnˍ hpehꞈ ve yoˬ. Gʼuiˬ sha ngaˬ hui htaꞈ haꞈ jaˇ ve pa taw, chaw yaˇ Liꞈ hpu htaꞈ bvuhꞈ tuˬ dawˇ pawnˍ piˇ ve yoˬ. Ngaˬ hui htawˇ dawˇ nawˬ dawˇ cawˬ ve awˬ ceuˬ, a yeˇ uiˍ ve awˬ lawn Liꞈ hpu hkʼaw Yaˬhoˉvaˬ hkʼawꞈ laˇ taˍ ve yoˬ. Tawˇ pa haˉ te kʼo, ngaˬ hui hkʼaˬ kaˬ lo laˬ ve le? Chaw yaˇ ve dawˇ law kuiˬ aˬ htoꞈ ma le? Leh awˬ gʼuˇ suhˍ hpawˇ hkʼaˬ hkʼe hpehꞈ tuˬ le? Na hkawˇ chi ve teˇ hpaˍ Yaˬhoˉvaˬ yawˇ ve yaˇ teˇ gʼaˇ le le htaꞈ hkʼawꞈ piˇ gaˇ ve yoˬ. Gʼuiˬ sha laiˉ gʼaˇ htaꞈ yehˇ leh laiˉ chaw ceuˬ ve tawˇ hkawˇ Liꞈ hpu yuˬ tawˆ tcuh ve yoˬ. Chi beuꞈ teˇ co˗e Liꞈ hpu teˇ kʼoˆ, maˇ heˆ leh Liꞈ hpu hkʼaw ve awˬ tawn teˇ hpaˍ pawnˇ daꞈ ve kʼo, 3,000 chaw ceuˬ tawˇ hkawˇ hpaˆ cawˬ ve yoˬ. Liꞈ hpu yaˬ tawˆ leh oˇ htaˇ aꞈ kehˉ shu htaꞈ piˇ maˇ jaˇ. Ngaˬ hui hkʼaˬ kaˬ lo chehˇ ve maˇ heˆ leh aˬ htoꞈ ma tawˇ hkawˇ yaw ve htawˇ, a shu yawˇ ve chaw ceuˬ tawˇ htawˇ Liꞈ hpu henˇ tuˬ awˬ hkʼaˇ cawˬ ve yoˬ.—(Awˇ ceˍ awˇ fa “ Aˍfaˍriˆkaˆ miˬ guiˬ lo a shu yawˇ ve chaw ceuˬ tawˇ hkawˇ Liꞈ hpu cawˬ tcuh ve.”)

16. Maꞈhtehˍ liꞈ 28:19, 20 hkʼaw kʼoˆ taˍ ve hkʼe, Liꞈ hpu htaꞈ awˬ hpfuhˇ shiˍ ve tehꞈ ngaˬ hui hkʼaˬ hkʼe te hpeuꞈ maw piˇ gʼa tuˬ le?

16 Liꞈ hpu teˇ nyi le le gʼaw ve, Liꞈ hpu hkʼaw maˍ laˇ ve htaꞈ hkʼa dehꞈ dawˇ nyi ve, leh gʼa henˇ ve awˬ ceuˬ a shaꞈ teꞈ kuiˬ hkʼaw yuˬ yehˇ ve lehˬ Liꞈ hpu htaꞈ awˬ hpfuhˇ shiˍ ve tehꞈ hpeuꞈ maw piˇ ve yoˬ. Ngaˬ hui te gʼa ve hkʼe Liꞈ hpu hkʼaw ve daꞈ ve awˬ lawn sha tanˇ chaw yaˇ htaꞈ kʼoˆ maˍ piˇ htaˇ, ngaˬ hui ve Gʼuiˬ sha htaꞈ awˬ hpfuhˇ shiˍ ve tehꞈ hpeuꞈ maw piˇ ve yoˬ.—Chiˇ mvuh ve 1:1-3; Maꞈhtehˍ 24:14; Maꞈhtehˍ 28:19, 20 gʼaw sheˍ.

17. Awˬ lawn chi ve hkʼaw ngaˬ hui aˬ htoꞈ ma htaꞈ gʼa henˇ˗oˬ ve le? Leh gʼuˇ suhˍ teˇ lawn hkʼaw ngaˬ hui aˬ htoꞈ ma htaꞈ gʼa henˇ tuˬ le?

17 Awˬ lawn chi ve hkʼaw Gʼuiˬ sha geh laˬ ve laꞈ shawnˍ laiˉ ceuˬ htaꞈ ngaˬ hui gʼa henˇ˗oˬ ve yoˬ. Miˬ guiˬ ngaˬ hui ve chehˇ kuiˬ hpehꞈ ve, uˉ nawꞈ nehˆ anˇ lawꞈ lawꞈ ve hkʼaw hpanˍ taˍ laˇ ve leh Liꞈ hpu lehˬ Gʼuiˬ sha dawˇ pawnˍ piˇ ve tawˇ hkawˇ hpehꞈ ve yoˬ. Yaꞈ hkʼaˇ, ngaˬ hui maˇ mawˬ gʼa ve Yaˬhoˉvaˬ peꞈ laˇ ve awˬ nu ve laꞈ shawnˍ kaꞈ cawˬ sheˍ ve yoˬ. Awˬ lawn chi ve gʼuˇ suhˍ teˇ lawn hkʼaw teˇ geh henˇ tuˬ yoˬ.

KʼA MUIˬ HKAWˇ 12 Uiˍ jaˇ mvuh jaˇ ve Gʼuiˬ sha Yaˬhoˉvaˬ

^ Yaˬhoˉvaˬ leh yawˇ ngaˬ hui htaꞈ peꞈ laˇ ve laꞈ shawnˍ 3 ceuˬ htaꞈ awˬ hpfuhˇ shiˍ tuˬ awˬ lawn chi ve hkʼaw teˇ geh henˇ tuˬ yoˬ. Chi hkʼoˆ kaꞈ, Gʼuiˬ sha maˇ cawˬ tehꞈ yonˍ ve chaw htaꞈ ngaˬ hui awˬ hkʼaˇ ca leh kʼoˆ maˍ piˇ tuˬ kaꞈ awˬ lawn chi ve hkʼaw teˇ geh henˇ tuˬ yoˬ.

^ AWˬ HAN HTAꞈ KʼOˆ MAˍ TAˍ VE: Chaw hpaw hkʼoˇ htaꞈ Liꞈ hpu maˍ piˇ tuˬ, awˬ viˉ awˬ nyi yaˇ miˇ chaw ceuˬ tawˇ hkawˇ awˬ suhˉ henˇ ve.